DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 90.
WOENSDAG 17 APRIL 1912.
9e JAARGANG,
BUITENLAND.
DE EEMLAHDER.
Hoofdredacteur: Mr. I>. J. ran Nrbanrdeuhurg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. 15.60. Per 3 maanden id. i 1.Franco per post
id. f,1.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Bureau: KLEINE Ha AG 1,6. Telef. Interc. 16».
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buitan het kanton Amorsfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 75.78 Amsterdam
BE „TITANIC" TE SOUTHAMPTON,
op het oogenblik, toen het bij hot verlaten van de haven, door de enorme waterver
plaatsing het aan de kade gemeerd liggende stoomsohip de New-York naar zich toe
zoog en ternauwernood 'n botsing voorkomen werd.
'n ZWAK STEKJE.
BM;
Er liepen geruchten het vrijz. dem.
weekblad „de Wereld" deelde het reeds
als feit mede dat er hier weder 'a af-
deeling van den Yiijzinnig-democralischcn
Bond zou worden opgericht.
Van hen, die hel weten konden, ver
namen wij, dat die geruchten voorbarig
waren. Niet onwaar, niet uit de lucht ge
grepen, maar „voorbarig." Plannon schijnen
er dus inderdaad te bestaan.
Voor den groei van het zwakke stekje
hebben wij weinig verwachting en 'n krach
tige ontwikkeling kunnen wij het niet voor
spellen.
Niet alleen omdat het ons onwaarschijn
lijk voorkomt, dat zij, die in Amersfoort
als de meest invloedrijke aanhangers van
de vryz. dem. richting beschouwd kunnen
worden, hun zorgen aan het jonge plantje
wijden zullen. Maar vooral, omdat de be
hoefte aan 'n vrijz. dem. afdeelitg aller
minst 70or de hand ligt.
Was het de bedoeling 'n kring van geest
verwanten te vormen, 'u vrijz.-dem. studie
club te stichten, wij zouden de oprichting
begroeten als 'n uiting van opgewekte be
langstelling aan den linkervleugel van het
vrijzinnigo kamp. Nu het bericht in de
Wereld echter doet vermoeden, dat de
afdeeling zich ook by verkiezingen zal
willen doen gelden, achteu wij de onder
neming geheel ongemotiveerd.
Want niet aaunemelijk is, dat de oprich
ters verwachten, dat bij de verkiezingen
voor Kamer en Staten in het district Amers
foort hun candidatcn ooit eenige kans zouden
hebben; en wat don gemeenteraad betreft,
hierin ontbreekt het vooruitstrevend-demo-
cratiBche element waarlijk niet en zoo men
van vr. dem. zydc 'n kiesvereenigmg noodig
acht, om dit element nog te veraterken en
meerdere zetels voor zich wil op eisohen,
komt men toch beslist in strijd met het
beginsel van evenredige vertegenwoordiging.
Overigens heeft de kiesvereeniging „Ge
meentebelang", die alle richtingen omvat
en allen gelijk recht laat wedervaren,
steeds bewezen ook met de vrijz.-dem.
beginselen voldoende rekening te houden;
dezen winter immers nog zijn 3 sprekers
van onderscheidene richting uitgenoodigd
en dat de vrijz -democraat door allerlei
omstandigheden tot dusver nog geen datum
voor de 3e lezing heeft kunnen vaststellen,
is toch zeker niet aan Gemeentebelang te
wijten.
Toen nu eenige maanden geleden
enkele vrye liberalen met het plan rond
liepen hier 'n vrij lib. kiesvereeniging op
te richten werd hun dit én door het
Hoofdbestuur en door de treffelijkste en
meest helderziende der aangesloten leden
te dezer stede ontraden en aldus verhin
derd, dat de vrij-liberalc vlag zou dienst
doen om 'n misschien niet onverdachte
lading te dekken.
Dat ook het jongste bedrijf buiten onzen
linkervleugel omgaat, is voor ons niet aan
twijfel onderhevig. Wij hebben hier gewoon
te doen met een treurig staaltje van klein-
stadschen kliekgeest en het kost ons moeite
te gelooven, dat hieraan medegedaan zou
worden door mannen, die in onze gemeente
de dragers van het intellect zjjn.
Terwijl van alle kanten de kreet om
vrijzinnige concentratie weerklinkt, zouden
in Amel stoort pogingen om hopelooze ver
snippering in de hand te werken „veel
steun bij geestverwanten" ondervindeD.
Uit beginsel? Och neen, hoogstens om per
soonlijke veeten bot te vieren.
En daaraan worden de vrijzinnige belan
gen ten offer gebracht. Is dat vrijzinnig
En wordt de democratie gebaat, als door
onderlinge verdeeldheid der vooruitstreven-
den de volgende verkiezingen er be
hoeft slechts één vrijzinnige zetel verloren
te gaan 'n conservatieve-clericale raads-
meerderheid brengen
Maar hoor! Wie roept daar kss, kss'?
Dk \redhsonderhandblingen.
Do gezanten der groote mogendheden te
Constantinopol hebben gisteren 'n bezoek
gobracht bij den Turkschen Minister Assim
bey. om te informeeren op welke grond
slagen Turkye de bemiddeling dor mogend
heden zou aanvaarden. De Turksche minis
ter antwoordde, dat hij zeer gevoelig was
voor de vriendschap, die bleek uit deze
poging der mogendheden en de vraag aan
de regeering zou voorleggen.
Ontevredenheid in Tripoli.
Sedert begin April zijn do reservisten
in het Italiaanscbe leger ontstemd, omdat
het koninklijk besluit, waai bij zij met begin
April zouden worden ontslagen, slechts
zeer langzaam wordt ten uitvoer gebracht,
Vooral was de ontevredenheid groot in het
40ste regiment, dat sedert het begin van
den oorlog den inspannenden dienst in de
loopgraven van Boemeliana heeft gehad,
zonder ooit in blijvend kwartier in Tripoli
te komen. Den 5den April tegen den
avond verbreidde zich onder hen het ge
rucht, dat zij ioplaats vaD te worden ODt-
slageD, naar Zanzoer zouden moeten op
rukken. De manschappen van de 7de com
pagnie begonnen leven te maken en
schreeuwden „Wij willen naar huis! We
hebben er recht op naar huis te gaan."
Kapitein Bosio, die dit hoorde, stortte
zich te midden der levenmakers, en be
gon hen toe te spreken. Wat de soldaten
toen gedaan hebben, is Dog niet uitge
maakt. Een soldaat moet zijn kameraden
hebben aangespoord hun kapitein te lijf
te gaan en een andere schijnt het voor
nemen te kennen te hebben gegeven om
dien raad op te volgen.
Zestien manschappen van de 7de com
pagnie, waaronder 3 onderofficieren, zijn
wegens poging tot muiterij govangen ge
zet, eerst in een huis in de oase, daarna
in de militaire gevangenis te Tripoli.
Negersoldatek in het Turksche Leger.
Eon particulier telegram uit Milaao
meldt, dat in het Turksche legerkamp
voor Tripoli 1500 Soedan-negers uit de
oase Gliat bij Fezzar zijn aangekomen.
De Duitsche Militaire
Wetsontwerpen.
De leger- en vlootvoorstellen ondervin
den in de pers weinig sympathie; de tegen
stand keert zich niet zoozeer tegen de uit
breiding van leger en vloot, als wel tegen
het opbrongen van do jaarlijkschp uitgaven
van 165 millioen mark.
Slechts de conservatieve bladen verkla
ren zich mot de ontwerpen zeei ingeno
men, al hebben zij bezwaar tegen de op
heffing der Liebesgabe.
De Norddeutsche Allgemeine Zeitung
maakt nog de volgende berekening: Door
de verhoogiog van de vredessterkte van
het leger van 515,321 op 544,211 man
wordt het Pruisische contingent van 399,026
op 420,939, het Beierscbe van 57,133 op
60,351het Saksische van 38,911 op 41,625,
het Wurtembergsche van 20,251 op 21,296
man gebracht.
De Jezuïeten-wet in Duitschland.
Aan de Kölnische Ztg. wordt uit München
gemeld, dat de in de officieuze Korrespon-
denz Hoffmann openbaar gemaakte kal-
nieeringaverklaring vaL het ministerie Hert-
ling, volgens welke zeer zeker de Pruisi
sche opvatting over de uitvoering van de
Jezuïeton-wet niet met de Bciersche over
eenstemt, de meening verkondigt, dat van
een verschil van rechtsopvatting tusschen
Berlijn en München geen sprake kan zyn,
omdat het rijksbestuur voordien zjjn opvat
ting aangaande de werkzaamheid der orde
niet te kennen had gegeven. Deze ver
klaring wordt als oogenschijnlyk in verlegen
heid geboren en als leeg woordenspel on
gunstig beoordeeld.
Leger en Vloot in
Oostenrijk-Hongarije.
De legerbegrooting voor Oostenrijk-
Hongarije is 28.800.000, die van marine
3.500.000 kronen hooger dan in het vorige
jaar. Bovendien worden buitengewone kre
dieten van 19 millioen voor het leger en
67 millioen voor de marine gevraagd.
Het Hongaarsche Ministerie
treedt weer af.
Wegens opnieuw gerezen moeilijkheden
zal Graaf Khuen Hedervary ten tweede
male namens het geheele ministerie een
verzoek om ontslag indieneD.
Home Rule voor Ierland.
Het Home Rule ontwerp in in eerste
lezing door het Eogelsche Parlement aan-
gCDomen mot 360 tegen 266 stemmen.
De Toestand in China.
Yoean-Sji-Kai streeft naar verzoening
tusschen bet Noorden en het Zuiden der
Chineesche republiek.
In oen Zondag jl. uitgevaardigd manifest,
zoo meldt een Reuter-bericht, is aan Hoeang
Hsing, den bevelhebber van de troepen te
Nanking en aangewezen chef van den staf
van het geheele Chineesche leger, opge
dragen om zich, onder de leiding van
Yoean Sji Kai, te belasten met het hand
haven der orde in Zuid-Chica, in het bij
zonder onder de troepen aldaar, en het
treffen van maatregelen, die door de om
standigheden zouden mogen worden gebo
den. WanDoer de rust onder de troepen
van het Zuider-leger zal zijn hersteld, zal
de post van opperbevelhebber te Nanking
worden opgeheven.
Te Nanking is het thans rustig, hot
krijgsrecht heerscht er echter onbeperkt,
verleden week werden er nog 'n paar hon
derd personen onthoofd.
De ovefsteoominq van de Mississippi.
President Taft heeft het Congres bij bij
zondere boodschap verzocht om onmiddel
lijk een som van 788,000 dollar te bewil
ligen voor heratellingswerkzaamheden in
bet Missis8ippt-gebied en tot schadeloos
stelling van do menschen, die door de
overstrooming getroffen zjjn.
Werkstaking in Peru.
Onder de arbeiders in de dalen van de
Chicana, Cartavis en Barado is een alge-
meene werkstaking uitgebroken. Do sui
kerplantages werden in brand gestoken;
het aantal dooden en gewonden iB groot.
De regeering zendt troepen, om de orde
te handhaven.
