mm,
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
9e JAARGANG.
No. 107.
DINSDAG 7 MEI 1912
De bescherming bedreigt onze
Nijverheid.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg.
Bureau: KI.KINE H Telef. Intere. 183.
Abonnementsprijs
Prijs der Advertentiën:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f(1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Van 1 tot 5 regels 1 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing vau advert, en reel, van buiteu het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandseh Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
De door de Regeoring voorgestelde Ta-
rietwet is, volgens de voorstanders, bestemd
onze industrie op to heffeu uit haar .in
zinking".
Wjj vragen: Waar is do inzinking, welke
die opheffing noodig maakt? Behoort hier
integendeel niet in plaats van inzinking te
worden gesproken van een krachtige op
leving? Wij meenen van wel, en tot staving
van onze meeniog kunnen wij ons beroe
pen op de feiten.
In 10 jaar van 1899 tot 1909 ia
onze uitvoer toegenomen van 1601 tot
2455 milüoen; alzoo met 851 millioen gul
den per jaar, of ruim 53%-
Delfstoffen levert ons land niet op; do
uitvoer bestaat dus geheel uit voortbreng
selen van onze nijverheid, met inbegrip
van onzen land- en tuinbouw.
Onder het vrijhaudelstelsel, dat hier nu
sedert meer dan 50 jaren heor9cht, heeft
onze industrie zich krachtig ontwikkeld.
In de laatste 20 jaren zijn 1200 nieuwe
fabrieken opgericht, afgezien van het feit,
dat vele van de bestaande werden uitge
breid. Het aantal stoomketels verdubbelde,
en het verwarmingsoppervlak steeg van
89.000 tot 312.000 M'. Ga3-, petroleum-
en electromotoren, die juist in dezen tyd
zooveel toepassing vonden, blijven hierbjj
buiten beschouwing.
En nu zouden wij deu sedert 1846 ge
volgden koers verlaton, en gaan doen, wat
een man, die de voorgestelde Tariofwet
zeker niet kwaad is gezind, het Tweede
Kamerlid Middelberg, heeft genoemd: „een
sprong in het duister".
Onze industrie hoeft niet alleen geen
bescherming noodig, doch door verhooging
der invoerrechten wordt zij geschaad, haar
bloei ernstig bedreigd.
In betrekkelijk korten tijd hebben takken
van nijverheid, als de aardappel-, meel-,
stroocarton-, turfstrooisel-, chocolade-, mar
garine-industrie zich vertien-, vertwintig-
voud en meer. Al deze takken van nijver
heid zullen worden geschaad door nieuwe
of verhoogde invoerrechten.
Het scheepsbouw bedrijf heeft een groote
vlucht genomen en voorts denke men aan
de snelle en belangrijke vorderingen, die
de chemische nijverheid, de lucifers-, verf-
eu vernis-, papier-, schoeneu-, stearine-,
olie- eu veekoeken-, textiel-, gloeilampen-,
zuivel-, hout industrie, de glasblazerij, de
goud- en zilversmederij, benevens de tuin
bouw, bollenteelt en boomkweekerij ten
onzent maakten.
Deze en nog zoovele andere industriën
verheugen zich in een ongekenden bloei.
Zij hebben niet alleen geen bescherming
noodig, doch de bescherming levert voor
den uitvoer harer produeten, dus voor haar
bestaan, een groot gevaar op.
Als onze nijverheid werkelijk de haar
aangeboden bescherming noodig had, dan
zouden de Vereenigingen, bestaande uit
onze industrieelen, daarnaar zeker rijkbal-
zend uitzien.
En wat zien wjj?
Juist het tegenovergestelde.
De Vereenigingen van belanghebbenden,
zooals de Maatschappij van Nijverheid, de
Nederl. Bond van den Handoldryvenden
en Industrieelen Middenstand, de Holland-
sche Maatschappij van Landbouw en ver
reweg de meeste Kamers vaD Koophandel
en Fabrieken in deu landeofschoon de
minister het advies dezer daartoe toch aan
gewezen lichamen opmerkelijker wijze uiet
had gevraagdhebben zich tegen de Ta-
riefwet verklaard.
Ongotwjjteld zijn er ook enkele bedrij
ven, die niet bloeien. Iu vele gevallen zal
de stilstand of achteruitgang daarvan moe
ten worden toegoschroveu hieraan, dat de
beoefenaars niet meegaan met hun tjjd.
Tegen bescherming van deze takken
van nijverheid van overheidswege hebben
wij niet het minste bezwaar, mits die be
scherming doeltreffend zij, dat wil zeggen,
indien zy bestaat in bevordering der vak
opleiding, zoowel voor de werklieden ale
voor de leiders dor bedrijven.
Deze bescherming is de natuurlijke. Door
onnatuurlijke protectie, door wering dor
vrije mededinging met behulp van invoer
rechten, maakt men van dergelijke bedrij
ven broei-kastplantjes, welke steeds meer
bescherming zullen vragen, en op den duur
toch geen levensvatbaarheid zullen be
zitten.
Deze bedrijven zullen door beschermende
rechten in werkelijkheid niet blijvend zyu
te helpen en voor de talrijke bloeiende
industriën is de z.g. bescherming, die haar
wordt opgedrongen in werkelijkheid
om geen andere reden dan om de schat
kist door een slecht stelsel van belasting
heffing aan geld te helpen een dreigend
gevaar.
Moet er geld zijn in dit geval tot
invoering van sociale wetten dan heeft
men om te zien naar betere, minder ge
vaarlijke, meer doeltreffende en minder
onbillijke middelen dan de voorgestelde
protectionistische wijziging der invoer
rechten.
Da Oorlog.
Rhodos is door de Italianen bezet.
In de Italiaansche Kamer heeft de Minis
ter-president Giolitti, Zaterdag het feit
medegedeeld, welke mededeeliug met groote
geestdrift werd ontvangen.
Ook de pers jubelt luid.
Of de verovering van Rhodos en van do
andere Grieksche eilanden welke de Italia
nen nog zullen bezetten, eenig voor hun
gunstig resultaat op den loop van den oor
log zal hebben, moet intusschen wotdon
afgewacht.
Uit strategisch oogpunt kunnen deze
eilanden alleenlijk dienen tot steunpunten
voor do Italiaansche vloot, wanneer zij weer
de Dardanellen mocht willen forceeren om
een aanval op Constantinopel te doen.
Maar ook in dit laatste geval zal toch het
voornaamste werk moeten worden gedaan
door het Italiaansche landingsleger. Voor
zulk een landing echter,waarbij de Italianen
tegenover het sterke Turkschc landleger
komen te staan, zullen zij vooralsnog niet
veel lust gevoelen.
Druk wordt besproken het plotselinge
vertrek van Baron von Marshall, den be
kenden en bekwamen Duitschen gezant in
Turkijo Een bericht aan de blader, meldt,
dat von Marshall wellicht in Zuid Duitsch-
land den Keizer zal ontmoeten.
Natuurlyk is het vertrek van den Duit
schen gezant, die in Konstantinopel den
toestand zoozeer beheerschte, ook van groot
belang voor de verdere ontwikkeling van
den toestand in het Oosten.
Gemeenteraadsverkiezingen
in Frankrijk.
De gemeenteraadsverkiezingen, welke
Zondag te Parijs en ook in do provincie
hebben plaats gehad, zijn over het alge
meen kalm verloopen. In de wijnbouwers
streken van Heranlt en Gard is het iu som
mige gemeenten tot, nochtans onbeduidend
gebleven, botsingen tusschen de kiezers ge
komen. Alleen in de gemeente Cuurson-les-
Oarrièes in de buurt van Auxerro hebben
ernstige ongeregeldheden plaats gehad. Hier
raaxten de gemoederen dermate verhit, dat
de zoon van een der caudidaten, firmant
van oen Parij9ch wisselkantoor, drie revol
verschoten vuurde, waarbij een der politieke
tegenstanders door het jongmensch gedood
en een ander ernstig gewond werden. Wat
de stemmencijfers betreft, het volgende:
Gistermiddag om 12 uur was de uitslag
in 329 van de 395 arrondissementen be
kend JDe vereenigde socialisten hebben de
meerderheid in 4 hoofdplaatsen, de repu-
blikeinscbe socialisten in 3, de radicalen en
socialistische radicalen in 111, de republi-
keinsche linkerzijde in 55, de progressisten
in 21 en de nationalisten en reactionairen
in 28. Totaal 222.
In 107 hoofdplaatsen wordt herstemming
gehouden.
Zweden een Republiek?
In de Zwoedsche Tweede kamer heeft
Zaterdag de socialist Lindhager een voor
stel ingediend..,, om van Zweden een re
publiek te maken. „Dagens Nyheter", het
liberale blad, constateert, dat niet alleen de
liberalen en de conservatieven, maar ook
de sociaal-democraten het als een zeer
dwaas en onbehoorlijk voorstel beschouwen.
Echter is de Rijksdag grondwettelijk ge
dwongen het in behandeling te nemen.
De Toestand in Marokko.
De toestand in Marokko blijft hoogst
ernsiig. Alles wijst er op, dat de Marok
kanen zeer verbitterd zijn. Erg tactvol zijn
do Franschen ook zeker niet opgetreden
in Fez; bracht nog niet dezer dagen de
„Matin" een photografie, genomen in een
tent bij Fez, en waarou de Sultan te mid
den van Frauscho heeren en dames te
zien was. Dat de Sultan zich laat photo-
grafeeren is al eenigazins bedenkelijk, doch
dat bij zich laat photografeeren te midden
van vrouwen on dat dan uog wel van
ongeloorige vrouwen is meer dnu een
Moor slikken kan.
Er zijn nu vlak om Fez reeds zoovele
vijandig gezinde stammen samen getrokken,
dat generaal Moinier die eerst met alle
geweld wilde, dat Regnault en de Sultan
Woensdag naar Rabat zouden vertrekken,
daar nu van heeft afgezien. Hij heeft een
colonne vau drie bataljons, twee batterijen
en twee escadrons uitgestuurd om de vij
andig gezinden, die slechts opl2K.M van
Fez staan, terng te drijven en zoo den
weg voor den Sultan vrij te maken.Gistor-
ochtend vroeg werd iD de buurt van Fez
kanongebulder gehoord, zoodat men ge
looft, dat deze colonne met de harka
samengestooten ie.
Het Presidentschap der Ver. Staten.
De groote vergadering der republikein-
sche partij, te Chicago te houdeo, waarop
uitgemaakt zal worden wie de president-
eobaps-candidaat zal wezen, ligt nog een
groote zes weken in 't verschiet. Taft be
schikt nu over 405 gedelegeerden, RooBe-
velt over 238, waarnaast 36 voor Senator
La Follotte. 10 voor Senator Cummins en
12 voor verschillende candidaten. Do bladen
beweren nog steeds dat Taft's kansen best
staan.
Evenwel, steeds luider klinken de stem
men in de partij, die roepen dat nóch Roo
sevelt, nóch Taft, candidaat voor de repu
blikeinen worden mag, maar dat beiden
verplicht zijn zich terug te trekken ten
behoeve van een derden candidaat, omdat
de onverkwikkelijke strijd tusschen Roose
velt en Taft de partij hoogclijk in diecre-
diet gaat brengen en de kansen van den
democratischen tegencandidaat belangrijk
doet stijgen. De partijbazen geven daarvau
natuurlijk Roosevelt do volle schuld, want
't spreekt vaozelt, dat als hij zijn candida-
tuur niet gepousseerd had, Taft een over
wegend grooter kans op herkiezing gehad
zou hebben.
Staking van Typografen.
Te Chicago ie het kranten-bedrjjf zoo
goed als stopgezet door een vrijwel alge-
meene stakiog der zetters en drukkers,
waarbij zich ook de stcreotypeurs hebben
aangesloten. Slechts een enkel ochtendblad,
waar de redacteurs en het administratie-
personeel zoo goed en zoo kwaad als het
gaat, de zet- en drukmachiues bedienen,
verschijnt nog; een aantal andero bladeu
geven te zamen nog met veel moeite eeu
gemeenschappelijk avondblad van vier
pagina's uit.
De Toestand in Mexico.
Telegrammen, uit Mexico in Washington
ontvangen, schilderen den toestand als ern
stiger dan ooit te voren. Tegelijkertijd
komt een bericht over eeu overwinning der
opstandelingen op de bondstroepen by Tor-
reon. Zou werkelyk Oroczo spoedig Madero's
plaats gaan innemen, van welko de laatste
Porfirio Diaz verdreven heeftP
De Koningin niet naar het
Buitenland.
GistereD liep te Amsterdam reeds het
gerucht, dat lieden bevestigd wordt, dat de
reis vao de Kooingio naar Dobbin tollater
is uitgesteld.
Men zegt dat dit verband houdt met een
mogelijke ministerieele crisis.
Het ministerie toch schijnt besloten te
hebben zich solidair te verklaren met den
minister van Marine in zake het pantser
schip. De zitting van lieden der Tweede
Kamer kan zeer belangrijk worden.
H. D. Guyot. f
Gistermiddag is te 's Gravenhage de
heer II. D. Guyot, gepene. schout-bij nacht-
titulair, oud-lid der Tweede Kamer voor
's Gravenhage, in do Groot-Hertoginnelaan
door de stoomtram overreden eD gedood.
De heer Guyot, die van 1891 tot 1897
zitting had in de Tweede Kamer, en tot de
vrij-liberale richtiDg behoorde, zou heden
deu leeftijd van 76 jaar hebben bereikt.