WEERBERICHT.
Thermometerstand
Uit de Pers.
Rechtzaken.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.47 uur.
De Bilt, 7 Mei 1912.
Hoogste barometerstand 771.6 m.M. te
Perpignan, laagste 748.0 te Vestmanoer.
Verwachting tot den avond van 8 Mei
1912. Meest matige Zuid-Westelijke tot
tot Zuidelijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Zwaar be
wolkt, waarschijnlijk enkele regen of on
weersbuien.
Temperatuur: Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
767 n l.
Vorige stand te 12 uur 765 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 63
Laagste hedennachtF. 50
Hedenmiddag 12 uurF. 61
Spbllino-adrks.
Het volgend adres is verzonden aan Zijne
Excellentie den Minister van Binnenland-
sche Zaken:
Geoft met verschuldigde eerbied te ken
nen het Hoofdbestuur van de Vereniging
tot Vereenvoudiging van onze Schrijftaal:
dat het ernstige bedenkingen heeft tegen
het onlangs verschenen \erslag der Staats-
kommissie, ingesteld bij Koninklik Besluit
van 22 Junie 1909, No. 26, en wel hoofd
zakelik tegen de aanbevolen dwangmaat
regelen, die moeten leiden tot onderdruk
king van alle ook maar enigszins belang
rijke wijzigingen in de Bobrgfwijzo van
onze taal, en bovendieu oen schrille tegen
stelling vormen met de theorieën van vrij
heid en staatsonthouding, in datzelfde ver
slag verkoudigd en aangeprezen.
Reden waarom het genoemde Hoofdbe
stuur Uwe Excellentie verzoekt, te willen
bevorderen dat de Regering maatregelen
tretfe, waardoor aan de spelling van onze
taal een gepaste vrijheid verzekerd worde;
en wel door te besluiten:
lo. Wanneer naast het bestaande spel
lingstelsel een ander opgekomen is,
dat in verschillende bevolkingskrin
gen een groot aantal voorstanders
telt en doordringt in de praktijk,
worden de schoolautoriteiten gemach
tigd de onder hun toezicht staande
scholen te veroorloven het nieuwe
spellingstelsel toe te passen. Tege
lijkertijd worde dan de nieuwe spel
ling toegelaten op alle van over
heidswege af te nemen examens.
2o. Wanneer blijkt dat de nieuwe spel
ling rn de breedste kring gevolgd
wordt, gaat de Regering er ook zelf
toe over, zich van die schrijfwijze te
bedienen.
Mochten er bij Uwe Excellentie bezwaren
bestaan om reeds aanstonds mede te werken
tot het treffen van een besluit in deze
geest, dan neemt het Hoofdbestuur de vrij
heid U eerbiedig in overweging te geven,
niet tot het nemen van enige maatregel
in deze over te gaan, alvorens U zal ziju
toegezonden een in bewerking zijnde be
oordeling van het verslag der bovenge
noemde Staatskommi9sie, met de nodige
aanvullingen.
't Welk doende,
Het Hoofdbestuur voornoemd,
R. A. KOLLEWIJN, Voorzitter.
P. YALKHOFF, Sekretaris.
Amsterdam,
Een nieuw station te. Deventer.
De commissarissen der Koninklijke Ned.
Locaalspoorweg Maatschappij Willem III
hebben zich in een te Apeldoorn gehouden
vergadering eindelijk onderworpen aan de
door den Minister van Waterstaat geformu
leerde verlangens in zake het bouwen van
oen nieuw gemeenschappelijk station te
Deventer.
Deze zaak zal dus weldra een punt van
overweging moeten uitmaken in den ge-
meontoraad van Deventer.
Al de overige belanghebbenden zijn het
intus8chen met e.kander eens zoodat er
hoop bestaat, dat men nog dit jaar met de
werkzaamheden kan aanvangen.
Niet uitgezet, maar gevangen.
De twee bestuurders van den Boud van
Machinisten en Stokers, de heeren G. Kerk
hof en J. van 't Hof, die in verband met
de Rijnschippers staking te Duisburg ver
toefden, zijn, zoo werd althans verleden
week gemeld, Duitschland uitgewezen.Thans
blijkt evenwol, dat zij roods vier dagen te
Duisburg gevangen zijn. Pogingen in het
werk gesteld om hen vrij te krijgen, moch
ten tot heden niet gelukken.
Vrijzinnige Landdagen.
Do Bond van Vrijzinnige Propaganda-
Vereenigingeu gaat in het a.s. zomerseizoen
eenige landdagon organiseeren.
In een door het bestuur (secretaris Liu-
naeusstraat 78, Amsterdam) verspreide cir
culaire lezen wij, dat het bestuur voorne
mens is deze landdagen te doen houden
in de districten Beverwijk, Loosduinen en
in den Noord Oosthook van Overijsel.
„Het nut van dergelijke wijze van pro
paganda zal u ongetwijfeld duidelijk zijn
aldus schrijft het bestuur. De sociaal
democraten hebben haar reeds gedurende
jaren met succes toegepast. Ook de enorme
belangstelling, welke de vrijzinnig-gods-
dienstigen elk jaar met bunne openlucht-
propaganda weten op te wekken, zal u
waarschijnlijk niet onbekend zijn gebleven.
Ten slotte wijzen wij nog op de landdagen,
van onzen Bond, door de districtscomité's
in Drenthe en Overgsel belegd, waaraan
nog steeds de beste en aangenaamste her
inneringen voortleven.
„Door onze beginselen te brengen, daar
waar juist onze tegenstanders hun bolwerk
meenen to bezitten, hopen wij, ook in die
streken de vooruitstrevend-vrgzinuige be
ginselen meer ingang te docD vinden. De
kracht van de propaganda door het ge
sproken woord beeft zich, bijv. bij de on
langs gehouden Kaïnerverkiezing in het
district Hilversum weer getoond; het bui
tengewoon hooge aantal stemmen daar
behaald, was in hoofdzaak te danken aan
het herhaaldelijk in het openbaar optreden
van den vrijzinnigen candidaat en van de
voormannen der vrijzinnige beweging.
Wij hebben dan ook de overtuiging,
dat onze landdagen nieuw leven zullon
brengen aan de vrijzinnige beweging in de
geheele omgeving.
„Laten onze landdagen een waardige
voorbode zijn voor 1913".
Daar de financiën van don Bond geen
buitengewone uiteaven toelaten, zullen
extra-bijdragen voor deze landdagen zeer
welkom zijn.
Zwolle,
4 Mei 1912
Minister Wentholt en het Kabinet.
In een Standaard-driestar wordt gewezen
op het „gevaar", dat het Pantserschip
van den heer Wentholt wordt afgestemd.
„Nu hGeft reeds de Minister van Marine
duidelijk te verstaan gegeven, dat hij zon
der schip niet blijft. Doch met zjjn heen
gaan zou ditmaal het gevaar niet van do
lucht zijn. Dan toch stond onmiddelijk
heel het ministerie voor de vraag, of het
de verantwoordelijkheid op zich kan nemen,
om gedurende ten minste vijf k zes jaren
onze vloot te laten verloopen, zonder dat
het gesleten materieel vervangen worde.
En het schijnt te voorzien dat het Kabinet
de verantwoordelijkheid hiervoor niet op
zich zal kunnen nemen. Rechts zou men
het dan of aan eigen verdeeldheid te wijten
hebben, zoo het ministerie de portefeuilles
beschikbaar zou moeten stellen."
Het blad zegt dan, dat dit schip zich
aansluit bij het bestaande eskader, maar
het is 1100 ton grooter en sterker be
wapend.
Het zal niets helpen, of men al den
Minister en straks met hem heel het Ka
binet laat tuimelen, zegt de driestarschrijver,
omdat geen Bewind er in berusten kan
jarenlang niets te doen.
De Leidsche Groenenzaak,
In de zaak der studenten, die ter gele
genheid van het reccptium collegium op 9
October j.l. der groenen een feestwijzer
hadden doen drukken en daar hadden doen
uitdoelen aan de toeschouwers der vertoo-
ning, behalve de groenen en het bedienend
personeel, welke feestwijzer een inhoud had,
aanstootelijk voor de eerbaatheid, werd
door de Haagsche rechtbank eene veroor
deeling tot f 50 boete af 10 dagen hechtenis
uitgesproken, met vrijspraak van het meer
der ten laste gelegde, bet doen verrichten
door groenen van voor de eerbaarheid
aaiiBtootelijke vertooningen. (De eisch van
het O.M. was f 3U0 boete).
Uit het vonnis blijkt, dat de rechtbank
bij de strafmaat, die moeBt worden toegepast,
rekening hield met de volgende omstandig
heden: lo. dat het gewoonte was bij het
reccptium collegium der groenen vertoo
ningen te houden, waarvan verscheidene
minder gekuischt waren dan de onderhavige;
2o. dat de inhoud van den feestwijzer genade
had gevonden in de oogen van het bestuur
van het corps, nadat deze vóór de vertooning
aan het bestuur was getooud; 3o. dat de
vertooning, waarop de feestwijzer betrekking
had, geschiedde in een besloten kring,
waarin mindere aanstoot dan anderB was
te verwachten, en 4o.. dat de rector mag
nificus de beklaagden reeds had berispt en
de Academische Senaat deze berisping had
doen aanplakken, welke aauplakking niet
berustte op wettige gronden.
De ontslagaanvrage van onzen burge
meester en de toevallig ongeveer daarmee
geljjk aangekoudigde verandering van
carrière van den secretaris, geven het pu
bliek aanleiding tot allerlei, soms fantas
tische verhalen. Een juffrouw Kletsmeier
begint de buurt bij elkaar te roepen: „Men-
schen wat zou er toch gebeurd zijn!" Een
ander houdt iedereen aan met „Weet je
wat ze zeggen?" „Ze zeggenen
dan volgt de een of andere onzin.
Een dergelijk onzin-praatjo vonden we
ook in het Centrum.
Volgens het Centrum zou het door den
burgemeester gevraagd ontslag, gevolgd
door dat van den secretaris en hoofdcom
mies, in verband staan met een diepgaand
verschil van meening over de vraag of de
gemeente nu reeds zelve een ziekenhuis
behoort te bouwen, dan wel of het voor-
loopig niet gewenschter en voor de ge
meente voordeeliger is. met opname in het
bestaande en aan alle hygiënische eischen
beantwoordend ziekenhuis te volstaan. De
meerderheid van het collego van B. en
W. en van den raad toonden in deze
quacstie een andere opinie te zijn toege
daan, dan de aftredendo burgemeester.
Tot zoover het Centrum.
Wij geloovon, dat men er goed aan zal
doen, niet mee te werken aan het ver
breiden van al die praatjes.
Als er iets bijzonders is, zullen de
Raadsleden mans genoeg zijn, dit te weten
te komen.
In de legerplaats bg Üldebroek zijn
gisteren aangekomen om tot 18 Mei de
schietoefeningen van de oefeningsbatterg
met het eenheidsprojectiel bij te wonen:
de kolonel L. baron van Hogendorp, van
het 4de reg. veld artillerie, de kapitein "V.
A. J. Bloem, de lste luitenants N. T. Cars-
tens en A. H. Schimmel en de 2de luite
nants F. von Balluseck en W. van den
Hoek van het le reg. veld-art.
De kapitein van den generalen staf
V. Noest, van de 4e divisie te Amersfoort
is naar de legerplaats bij Oldebroek ver
trokken tot het volgen van den 2en schiet-
cursus bij de artillerie-schietschool aldaar.
Door B. en W. dezer gemeente is
het bouwen van de dienstgebouwen voor
de Gemeentewaterleiding gegund aan den
heer J. Boshuizen voor de som van f 46880
en het bouwen van de school met conciërge
woning op het voormalig artilleriepark aan
den heer H. G. J. Rientjes voor de som
van f 40009.
Gisterenavond gaf de afd. Punten
burgerlaan van de zangklassen der Volks
zangschool van Toonkunst, onder leiding
van den heer N. Hazendonk, een openbare
les in de Arend.
Alvorens te beginnen, wees de heer
Hazendonk er op, dat zij, die gekomen
waren om in de puntjes uitgevoerden kin
derzang te hooren, zouden worden teleur
gesteld. Het ligt niet in de bedoeling van
Toonkunst, de kinderen heel mooi te leeren
zingen, terwijl ze geen noten kunnen. In
de eerste plaats moeten ze kennis der
noten, kennis van muziek hebben en dan
later kan de hand gelegd worden aan mooi
zingen.
Eu om te laten zien, dat de kleintjes
studeorec en hoe ze dat doen, liet de heer
Hazendonk eerst eenige oefeningen in bet
treffen der intervallen zingen. Daarna zongen
de verschillende klassen verscheidene lied
jes en al ligt het niet in de bedoeling van
het onderwjjs, we mogen toch gerust zeg
gen, dat er mooi, keurig mooi gezongen
werd. Vooral een complimentje voor de
derde klasse, die door zuiver een keurig
maatvast zingen bewees, reeds veel gepro
fiteerd te hebben van het uitstekend onder
richt van deo heer Hazendonk.
Nadat het programma afgezongen was,
bracht Wethouder Rgkens een
woord van hartelgken dank aan het be
stuur van Toonkunst voor de uitnoodigiDg
voor deze openbare les.
We hebben,aldus Spr.,hedenavond bijzon
der genoten.Het doet ons zoo goed,alswe ons
eens kunnen onttrekken aau hetdagelijkscbe
sleurleven en mee kunnen voelen met de
jeugd. Spr. staat verbaasd over de schitteren
de resultaten, waarvoor hg gaarne den heer
Hazendonk een woord van hulde brengt.
Zooals bekend ie, geeft de Gemeente sub
sidie, zij het dan ook niet veel, voor deze
zangklassen. Spr. is altijd in theorie een
voorstander gewoest van die subsidie, maar
nu hij met de practijk heeft kennis gemaakt,
zal hjj er met des te meer genoegen voor
stemmen. Ten slotte spreekt hij de hoop
uit, dat een volgend jaar, de overige dames
en heeren, die dit onderwijs geven, op
evon schoone resultaten zullen mogen bogen
als de heer Hazendonk.
De telefoniste mej. F. de Weerd is
overgeplaatst van Baarn naar Amersfoort,
ter vervanging van mej. G. F. Murkens
aan wie op verzoek eervol ontslag is ver
leend.
De heer W. F. Zimmerman, be
noemd onderwijzer aan de openbare lagere
school 2de soort alhier, staat no. 1 op do
voordracht ter benoemiog van een onder
wijzer aan de openbare lagere school No.
18 te Arnhem.
Zondag maakten eenige dame6 en heereD,
leden van de Utrechtsche Natuurhistorische
Vereeniging een uitstapje naar Amersfoort
om onder Hoevelaken te botaniseeren. Van
de 63 leden der Amersfoorlsche zusterver-
eeniging, die een opwekking hadden ont
vangen deze excursie mede te maken, was
alleen do secretaris, de heer Joman, aan
het station aanwezig.
Do laatste jachtrit dor Amsterdam-
sche Vereeniging tot bevordering van
Jacbt- en Terreinrgden in dit seizoen
mocht zich in oeu goede deelname ver
heugen.
Aan de meet verschenen Zondagochtend
te Amersfoort: mevr. Kolff, mevr. Zand-
voort, mej. v. Harpen Kuyper, mej. Viruly
Verbrugge, mej. Immink en de heeren
Korthals Alles, Bonnike, Heidsieck, Do
Bie Leuveling Tjeenk, Kolff, Zaudvoort,
Crone, Raven, Der Kinderen, Mondes de
Leon en Van Dorp.
Luitenant Van Luttervelt, die als jager-
meester optrad, had een parcours vol af
wisseling samengesteld, partijtrekkend van
de vele terreinhindernissen die de omstre
ken van Amersfoort bieden.
Van het Stationsplein werd de weg
naar Soest ingeslagen en werden in de
Isselt de eerste hekken gesprongen. Door
de bosschen achter Birkhoven werd de
heide bereikt en ging het verder in de rich
ting van de „Stompert". Het geacciden
teerde kampterrein en de Leusdeneche
heide lagen verder „in the line" en in de
laneD om Oud-Lensden moesten de laatste
hindernissen worden overwonnen. Voor
„Nimmcrdor" eindigde de zoo welgeslaagde
jacht.
Morgenavond 6 uur zal op het ter
rein van ,'t Vgfdo", achter Rustoord een
korfbalwedstrijd plaats hebben tu6schen
een Utrechtsen Heeren 12-tal en een mili
tair 12-tal. Het zal voor de militairen geen
gemakkelijke taak zijn tegen de meer
geoefende Utrechtsche spelers, maar toch
door flink aan te pakken en vol te houden
is nog niets verloren 1