DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
MEURSING Machinale Fabrieken van Gebak, Amersfoort.
No. 111. ZATERDAG 11 MEI 1912. 9e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Bij dit nummer behoort 'n
BIJVOEGSEL.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f,1.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Bureau: KLEINI1 HiKKi. Telet. latere. IBS.
Prijs der Advertentie
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per rogel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Sinnen-en Bnitenlandsch Advert.-barean D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
De Oorlog.
Er komt thaos uit Saloniki een ernstige
tijding, luidend als volgt:
De consulaten alhier ontvingen de offi-
cieele mededeeling, dat de heropening der
Dardanellen voor onbepaalden tijd is uit
gesteld.
Waarom dit is geschied, wordt er nog
niet bij vermeld, doch het gesloten blyven
der Dardanellen kan elk oogenblik gevaar
lijke complicaties doen ontstaan.
Wat er eigenlijk gobeurt of gebeurd is
op het eiland Rhodos, we tasten daarom
trent nog in het duister. De meest tegen
strijdige berichten worden ons overgeseind.
De Italianen beweren, dat zij zoo goed
als geheel meester zijn van het eiland, dat
de Turken met groote verliezen naar de
bergen zijn gevlucht eu dat zij den Wali
hebben gevangen genomen, toen deze
heimelijk het eiland wildo verlaten.
En te Constantinopel leest de voorzitter
der Kamer aan zijn medeleden een tele
gram voor, waarin zoo beslist mogelijk
wordt verklaard, dat de Italianen op Rho
dos een verpletterende nederlaag hebben
geleden. Duizenden Italianen zouden gedood
zijn, of gevangeD genomen.
En het Turksche Parlement barst in
luiden jubel uit.
Het eene is mogelijk evengoed gelogen
als het ander.
Eerst na geruimen tijd moet men er hier
door combinaties achter komen, hoe de toe
stand eigenlijk is.
Het Drievoudig Verbond verbroken?
Sensationeel is het nieuwtje, waarmee
gister de Berliner Zeitung am Mittag
kwam. Zij vertelde dat de bezetting van
Rhodos door de Italianen zou zyn geschied
met goedvinden van Engeland.
Hieruit zou moeten volgen, dat Italië
zich van het Drievoudig Verbond zou heb
ben afgescheiden en do zijde van Eugeland,
Frankrijk en Rusland zou hebben gekozen.
't Bericht is nog niet bevestigd.
De Duitsche Weermarkt.
De Duitsche Rijksdag heeft gister het
wetsontwerp ter verhooging van het vredes-
effectief aangenomen. Alleen de Sociaal de
mocraten en de Polen stemden tegen.
In overeenstemming met het besluit der
commissie werd het sociaaal-domocratisch
voorstel tot vermindering van den diensttijd
verworpon, nadat de minister van oorlog
had verklaard, dat van een vermindering
van het 7redoseffectief geen sprake kon
zijn, zoolang de bostaaude politieke om
standigheden voortduren. Een slagvaardig
leger was ieder oogeublik noodig.
De Staking van Rijnschippers.
Uit Ruhrort wordt gemeld, dat in een
byeenkomst van het Duitsche Verbond vaD
Transportarbeiders besloten is Maandag de
algemeone staking voor den geheelen Rijn
af te kondigen. Het geheele personeel van
do Zuid-Duiteche en Nederlandsche recde-
rijen moet den arbeid neerleggen, evenals
de haven- en werfarbciders in allefiijnha-
vers zullen worden uitgenoodigd om op ge
noemden dag te staken.
Engelsche Marine.
De Engelsche admiraliteit heeft een
nieuwe marine-reserve gesticht. Deze wordt
gevormd uit vrijwilligers onder de 37 jaar
en die behooren tot de vlootreserve. Deze
nieuwe reserve kan iu ernstige omstandig
heden nog voor de mobilisatie opgeroepen
worden. De oefeningstijd is op 28 dagen
per jaar gesteld en het tractement bedraagt
1 shilling per dag.
Kolen voorziening.
De Britsche admiraliteit is groote orders
aan hot plaatsen voor kolen te Cardiff,
waarschijnlijk met het oog op een eveu-
tucele zeeliedenstaking.
Wel is de agitatie tegen de P. and O. Cy.
voorloopig gestaakt, doch het gevaar voor
een algemeene staking is niet voorby en
men noemt de maaod Juni als mogelijke
datum voor een gecombineerde werkstaking
vaD zeelieden en transportarbeiders.
Huwelijkswetgeving.
De Staatscommissie, die in Zweden de her-
votning der huwelijkswetgeving voorbereidt,
heeft zich tien deskundigen geassumeerd,
waaronder vier vrouwen. Een dezer laatstee
ia arbeidster en lid van de soc. deni. vrou
wenclub.
Het Bloedbad aan de Lena.
De meerderheid der Russische Doema
heeft alle voorstellen tot urgentverklaring
der bespreking van het bloedbad aan de
Lena verworpen. Deze beslissing vormt een
waardig besluit van de werkzaamheid der
derde Russische Doema, die zelfs hierbij
de gewichtigste gebeurtenissen, de openbare
mecning wist te vertegenwoordigen.
Tapt contra Roosevelt.
Roosevelt heeft Kansas op zijn tegen
standers veroverd. Maar Taft zit niet stil.
Zijn corpulentie heeft hem niet belet om
Woensdag in Ohio 14 redovoeiingen af te
steken, 's Nachts koerde hij naar Washing
tou terug, doch Maandag is hij weer te
Ohio, om er 90 verders speechen af te
stekeo, daar hem aan de verovering van
zyu geboortestaat veel gelegen ligt. In Wa
shington begint het onderzoek tegen den
bondshandelsrechter Archbald, die beschul
digd wordt zijn rechtersambt gebruikt te
hebben om zich door spoorwegmaatschap
pijen te laten omkoopen. Mocht hij schul
dig bevonden worden, zoo wordt dit voor
Taft's kansen een harde slag geacht, daar
deze hem tot haudclsrcchter benoomde.
De Bakkerswet.
Het gaat niet vroolijk mot de Bakkers
wet. Nu zij eindelyk, na eenige malen
uitgewezen te zyn, in de 2e Kamer bin
nen gehaald is, ondervindt zij daar zoo
weinig belangstelling, dat gisteren zelfs 40
minuien gewacht moest worden, voordat
de vereisehte helft der Kamerleden aan
wezig was en de voorzitter de discussies
kon heropenen. De strijd ging vervolgens
voornamelijk om de belangen van het
grootbedrijf en vau de kleine bakkers. De
vrienden vau de laatste waren het talryket
en do ameudomonten, welke het grootbe
drijf ter willo waren, werden flink door
Elhorst en Aalberse en hun aanhang ter
zijde gesteld.
Er is nog gespioken over do speciale
regeling voor de Joden. De hoeren Schaper
en vau Hamel hadden amendementen. De
eerste wildo de Israëlietische gezellen er
voor behoeden moteen na afloop van den
sabbath aan 't werk te worden gezet, de
auder wilde de regeling voor de bakkers
zelf geriefelijker maken. Maar de Minister,
die zich bij het ontwerpen zijner bepalingen
had gesteld op bet standpunt derjoodsche
gemeente en die in do eerste plaats be
schermen wilde de joodsche religieuse over
tuiging, betn even heilig als de zyne tegen
over de wetten des lauds, wilde van geen
verandering weten en de amendementen
kregen dan ook slechts een klein aantal
stemmen.
Tegen het bierkwaad.
Door het hoofdbestuur van de Ned.
Ver, tot Afschaffing van .Alkoholhoudende
Dranken is een adres gezonden aan den
minister van Binnenlandsche Zaken, waarin
het met den meesten aandrang verzoekt
ten spoedigste maatregelen te doen ont
werpen en aanhangig tnakeo, waardoor
krachtig zal kunnen worden opgetreden te
gen het vooral in het zuiden van het land
gesignaleerde „bierkwaad.
Tegen de coalitie.
In het AmBterdamsche „Predikbeurten-
blad" plaatst de heer Chr. de Vries, „na
mens velen" een oproep aan „Protestanten!*
van den volgenden inhoud:
„Allen die geen bevrediging vinden in
de bestaando coalitie op Staalkundig ge
bied, doch een actio in meer positicveu en
democratischen geest wenschelijk achten,
worden verzocht hunne betuigingen van
adhaestie zoo spoedig mogelijk in te zen
den aan het adres Stadhouderskade 70
Amsterdam.
De Burgbmkestkrsvacaturk.
„Van wel-ingelichte zijde", „uit be
trouwbare bron" verneemt men, dat voor
de burgemeestersvacature „ernstig in aan
merking komt", zietdaar de aanhef van
tallooze borichten, die in de eerstvolgende
weken de ronde zullen doen. En hoe vaak
reeds bewezen is, dat dergelijke geruchten
in den regel den volgenden dag reeds
weersproken worden, het publiek wenscht
nu eenmaal zich in gissingen te verdiepen
en indien geen aannemelijke candidaten
gevonden worden, fingeert men ze gewoon
weg. Wat aan fantaisie z'n oorsprong te
danken heeft, kan men dan na korten tjjd
in de krant lezen als vernomen „van wel
ingelichte zijde" of „uit vertrouwbare bron".
Totdat daags daarna uit Dog vertrouwbaar
der bron of nog beter ingelichte zyde
medegedeeld wordt, dat de „ernstige candi-
daat" zelf het gerucht zoo beslist mogeljjk
tegenspreekt.
Zoo is het gegaan met don candidaat van
het Centrum, mr. H. Th. 's Jacob, burge
meester van Bussum, die, geljjk aan de
N. R. Ct. medegedeeld wordt, er niet aan
denkt van standplaats te verwisselen.
Cok de Eembodo hekelt terecht do
„koffiepraatjes", die telkens, zelfs van so-
rieuse zijde uitgestrooid worden. Dit ver
hindert echter het blad niet om zelf ook
een candidaat te noemen, er uitdrukkelijk
bijvoegend dat het geen koffiecandidaat is,
nl. Wethouder Rijkens.
Een andere naam, die ons reeds lang
vóór de beslissing van Jhr. Barcbtnan
Wuytiers, genoemd werd, en ook thans nog
vaak gehoord wordt, is die van Mr. A.
baron Schimmelponninck van der Oye,
burgemeesier van Doorn. Ook Jhr. Mr.
W. B. Sandberg, burgemeester vanAbcoudo,
zou volgens telkens weer opduikende ge
ruchten veel kans hebben.
Wy hebben voor ditmaal, onder alle
voorbehoud, van de loopende geruchten
melding willen maken maar kunnen niet
niet beloven ook in het vervolg dit te zul
len doen want het zou niet onmogelijk
zijn, dat al dergelijke geruchten reeds we
dersproken weiden voordat ons blad afge
drukt was.
Openlucht-Samenkomst tan
Vrijzinnig godsdienstiqkn.
Men schrijft ons:
Nogmaals zij in herinnering gebracht, dat
op 16 Mei a.s. Hemelvaartsdag, te Huis ter
Heide, nabij Zeist, eon openlucht-samen
komst van vrijzinnig godedienstigen zal
plaats vinden, op het bekende landgoed
„Zandbergen" van den heer Blookor. Voor
de eerste maal wordt zulk een samenkomst
van vrijzinnigen in deze provincie gehou
den; in Noord-Holland eu Golderland moch
ten deze godsdienstoefeningen in de open
lucht de hclangstellin" van duizenden trek
ken, reden waarom men ook iL Utrecht
hot voorbeeld van andore provincies wensch-
te te volgen. De Hemelvaartsdag, als alge
meene vacantie dag in de bloeiende Mei
maand, is voor zulk een samenkomst iu de
wondor-schoone natuur rondom Huis ter
Heide bij uitstek geschikt; hot hoofdbestuur
vertrouwt dan ook, dat alle vrijzinnigon in
grooten getale den 16cu Mei zullen opko
men, om een uur van stichting te zoeken
in de bosscheu van het uitgestrekte land
goed „Zandbergen", waar men dien dag
een vrije wandeling in heeft. Huis ter
Heide is uit alle hoeken der provincie zeer
gemakkolijk te bereiken; van uit Utrecht
brengt de lokaaltrein van de N. C. S. de
menscben in 12 miDUten tot vlak by het
terrein der samenkomst. Men kan sporen
naar Huis ter Heide, één station vóór Zeist,
of wel tot de halte „De Doldei", gelegen
aan de spoorbaan van De Bilt naar Amers
foort. Van beide stations is het landgoed
„Zandbergen" slechts enkele minuten gaans
verwijderd; en waar het terrein der samen-
Ds afdeellng „Broodfabriek" levert prima brood, beschuit en koek tegen zeer billijke prijzen en geeft bovendien 10 pCt dividend. Bedragen tot ongeveer 150 per gezin werden als
dividend uitgekeerd.