DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 134.
MAANDAG 10 JUNI 1912.
9e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: 91'. D. J. van Schaardenburg.
Abonementspri js
Per jaar f 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 laanden id. f 1.Franco per post
id. fjl.40. Afznderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KLEIffK HlitJit». Telef. In tere. 183.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiton het Kanton Amersfoort por regel f 0.10. (By
abonnement bolangrjjke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, an buiten hot kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.- bnrean D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Het Kiesrecht in Frnkrijk.
De Fransche Kamer hett een besluit
genomen inzako hot kiesrect.
De groote quaestio was sdert onheuge-
lijken tijd het vraagstuk dergroote of der
kleine districten. Voor beie valt iets te
zeggen. Bij de groote districen loopt men
gevaar, dat da politici van broep te talrijk
zullen worden in de kamer.bjj de kleine,
dat do dorpsgrootboden naa Parjjs zullen
worden gezouden om plaas te nemen in
de kamer. Men bad ten slole de stemming
bjj kleine districten, bij arondissementen,
aangenomen. l)e radicale prtjj heeft lang
dat stelsel beschermd en laaraac vastge
houden, ook nog toen Biand bet reeds
had veroordoeld. Hij vont dat de groote
mannen der kleine plaaten een veel te
mime plaats in de Kame innamen. Zij
vertegenwoordigden niet hot land, maar
hun eigen kringetjes. In lie kringen be
schouwde men hen als ziakwaarnemers;
zij moesten bedelen bij mhisters om post
jes, baantjes enz., voor de kiezers die hen
afvaardigden.
Blijkbaar voer de toongrveode party zeer
goed bij dit stelsel. Maai in den laatsteo
tijd heeft zij nederlagen geleden. Haar
tegenpartjj, die do stomping bij departe
menten wil, op gevaar if dat de groote
redenaars al te talrijk zotden worden, had
nog een ander denkbeelt. Zij wilde het
evenredig stelsel invoereu; zij wilde verte
genwoordiging ook der mnderheden.
Nu heeft de Kamer beiloten tot hervor
ming der Kieswet in dezm zin. De heor
Poincaré verklaarde zich -óór do herziening
en de Kamer gaf hem net groote meer
derheid van stemmen geljk.
Zoodat wjj binnen korter of langer tijd
in Frankryk de belangwekkende proef
zullen zien nemen met hit evenredigheids-
stelsel.
De Londensche Transportarbeiders.
Het bestuur van den Transportarbeiders
hond heeft thans naar alle afdeelingen in
Groot Britanië en Ierland een telegram
verzonden, waarin worct aangespoord tot
het proclameeren van de nationale staking
op heden, tenzy het antwoord van de
werkgevers bevredigend mocht zyn.
Na de Belgische Verkiezingen.
In Belgie is het tot nu toe rnstig gebleven.
Alleen hebben Zaterdagavond in de St
Goorge kazerne te Ant serpen enkele sol
daten de internationale gezoDgen en „weg
met de geestelijkheid" geschreeuwd. Sol
daten van de wacht brachten vijf der
oproerigen naar de provoost.
Duitschland en Amerika.
Wy hebben dezer dagen met een enkel
woord melding gemaakt van het bezook
van een Duitsch eskader aan Amerika.
Dit bezoek heeft aanleiding gegeven tot
hartelijk gestolde artikelen in de Ameri-
kaansche pers over de betrekkingen tus-
schen beide landen.
De Philadelphia Leader zegt, dat door
de hartelijke verwelkoming welke de
Duitsche oorlogschepen ten deel gevallen
is, het bewijs geleverd werd, van Amerika's
goede gezindheid jogens Duitschland. De
Washington Post verklaart, dat het bezoek
de reeds bestaande wederzijdsche genegen
heid nog zal doen toenemen en verzekert
dat geen enkel buitenlandsch eskader zulk
een hartelijke ontvangst is ten deel ge
vallen. Duitschland en Amerika, schrijft
do Pittsburg Post, zyn de beste vrienden
on er bostaat geen mogelijkheid, dat aan
deze betrekkingen afbreuk zou gedaan
kuunen worden.
De New-Yorksche burgemeester heeft
de burgerij nitgenoodigd ter eere der
Duitsche gasten hunne huizen t« versieren.
Bij hun bezoek in Annapolis, zyn de
Duitsche officieren, naar een telegram uit
Washington meldt, door de gehoelo bevol
king zeer gevierd geworden.
De Jezuïetenwet.
De Tagliche Rundschau heeft van goed
ingelichte zijde vernomen, dat hoogstwaar
schijnlijk de Duitsche Boudsraad eerst na
de vacantie, dus in het najaar, zich bezig
zal houden met do interpretatie vandeJe-
zuietenwet. Volgens de meening van den
Bondsraad is er bij deze zaak niet veel
haast, daar de Beiersche interpretatie van
de Jezuïetenwet toch voorloopig geen toe
passing zal vioden.
Naar verluidt, zullen alle bondsregeerin-
gen verzocht worden zich schriftelijk over
de aangelegenheid te uiten. Referent in
den Bondsraad over de Jezuïetenquaestie
is de vrije stad Hamburg.
Een Stoute Landdag.
In Februari j. 1. koos de Landdag van
Schwartzburg Rudolstadt een sociaal-demo-
oraat tot voorzitter. Dat was te erg. De
Regeering ontbond den Landdag. Nu heb-
Zaterdag do nieuwe verkiezingen plaats
gehad, doch de uitslag was, dat alles bij
het oude gebleven is; er werden 8 sociaal
democraten gekozen tegenover 7 leden der
andere partijen.
Wat nu?
De Oppositie in Hongarije.
Nogmaals hebben de leden, die uit het
Hongaarsche Volkshuis zyn gezet getracht
de zitting toch bij te wonen. Ze werden
echter opnieuw door de politie uit de zaal
gezet. Het geval ging nogal kalm toe.
De oppositiepartijen hebben tban6 een
manifest tot de natie gericht, waarin zij
vorklaren, dat de stemming over het mili
taire wetsontwerp van nul en gener waarde
was. Zij teekenen protest aan tegen de
handelingen van den president van het
Volkshuis, welke zij onwettig noemen.
Een Aanslag.
Toen Zaterdag te Agrsm de
Koninklijke commissaris Kuvaz en zijn
vrouw, benevens de diiecteur van onder
wijs, Herovico in een auto van een feest
terugkeerden, schoot een Bosnisch student
op de auto. De commissaris bleef ongedeerd.
De kogel trof echter den heer Herovico,
wiens toestand hopeloos is. De 6tudent
vluchtte, en doodde op zijn vlucht nog een
agent en wondde een ander. Voorbijgangers
grepen ten laatste den vluchteling, die
thans krankzinnigheid simuleert. Ver
scheiden Bosnische studenten zijn in hech
tenis genomen.
Staking van Scheepsofficieren.
Onlangs hebben we meegedeeld, dat er
een staking onder de scheepsofficieren der
NoorweegscheKustvaartdreigde.Dezestaking
is thans uitgebroken. Alle machinisten van de
Noorweegscbe Kuststoombooten staakten
Zaterdag avond het werk. Dit besluit is
van zeer groot gewicht vooral voor noorde
lijk Noorwegen, dat volkomen afhankelyk
is van de Kustvaart voor den dageljjkschen
aanvoer, daar er daar geen spoorwegen
z|jn.
Do Regeering heeft nu besloten het ver
keer op de belangrijkste NoorweegscheKust-
routes door oorlogsschepen of particuliere
schepen met marinemanschappen te onder
houden.
Staking op een Scheepswerf.
Volgens een telegram uit St. Petersburg
hebben allo arbeiders, ongeveer 6000 in
getal, op de Keizerlijke scheepswerf te
Nicolajef, een haven aan de Zwarte Zee,
het werk gestaakt. De redeD is de arresta
tie van dertig werklieden. Wat echter de
reden tot die arrestatie was, wordt in het
telegram niet gemeld.
Verdekling van Macedoniö.
De Parijsche Temps komt met een op
zienbarend nieuwtje, dat vooral te Konstan-
tinopel met schrik zal worden varnomen.
Het blad zegt, dat Bulgarije en Servië,
nu ougeveer tweo maanden geleden, een
bondgenootschap hebben aangegaan ter
vcrdeeling van Macedonië. Ze zouden Grie
kenland en Ruinonië kennis hebben gege
ven van deze overeenkomst.
Het heet, dat Servië het sein totde ver-
deeiing zal geven, door Macedonië binnen
te trekken. Misschien houdt de reis van
den Koning van Bulgarije naar Weenen
met dit plan verband, om eens te polsen
of men dit in Oostenrijk en Duitschland
kan goedkeuren.
Rusland zou er niets tegen hebben. En
daar de Temps betrekkingen onderhoudt
met bet Fransche ministerie van buiten-
landsche zaken, mag men aannemen, dat
Frankryk er evenzoo over denkt. Te Berlyn
zwjjgt men nog.
Raden van Arbeid.
Zaterdag heeft er tusschen den minister
van landbouw, nijverheid en handel en
den minister van binnenlandsche zaken
aan diens departement overleg plaats ge
had betreffende de grondwettigheid van
het aan de Raden van Arbeid toe te
kennen verorderingsrecht.
Ziekteverzekering.
De Kamer van koophandel en fabrieken
te Nijmegen heoft besloten, bij de Tweede
Kamer instemming te betuigen met de
bekende motie van de Haarlemsche Kamer
tegen do ontworpen RadeD- en Ziektewet.
3e Vredesconferentie.
De commissie tot voorbereiding en rege
ling van de derde internationale Vredes
conferentie heeft Zaterdag te 'sGravenhage
een vergadering gehouden.
Wanbetaling van den Hoofdelijken
Omslag.
Tegen een 50-tal ingezetenen van
Doornspijk is een vervolging ingesteld
wegens wanbetaling van den Hoofdeljjken
Omblag over 1911. Zjj ontzeggen echter
den fiscus het reoht de invordering te
doen, op grond, dat de Gemeenteraad de
gemeentebegrooting voor 1911 niet heeft
vastgesteld, zooals toch art. 207 der ge
meente uitdrukkolyk voorschrijft. Zoo
dra de inbeslagneming der goederen plaats
vindt, zal de fiscus zich voor den bevoegden
rechter hebben te verantwoorden over z|jn
onwettige inbeslagneming.Het gerucht gaat
dat bij een eventueelen gerechtolyken ver
koop de hulp van do gewapende maoht
zal worden ingeroepen, omdat men voor
wanordelijkheden vreest.
Kamer van Koophandel.
Zaterdagavond hield de Kamer van
Koophandel en Fabrieken een openbare
vergadering ten Raadhuize, onder voor
zitterschap van den heer J. Ger. Klebcr.
Afwezig met kennisgeving was de heer
H. Meursiog.
Na opening der vergadering leest de
secretaris de notulen van 11 Mei, wolke
worden goedgekeurd.
De Y o o r z i 11 e r deelt hierna mede,
dut zijn ingekomen, behalve de gewone
periodieken
1. Een adresboek van de gezamenlijke
fabrikanten te Lancashire.
2. Een missive van den consul-generaal
der Argentijnschc republiek ter begeleiding
van eenigc brochures omtrent handel en
industrie en algemeenen toestand van dat
land.
3. Van den minister van L., H. on N.
bet jaarverslag van de staatsmijnen en van
het ondersteuningsfonds van die mijnen.
4. Yan den Directeur van het bureau
van den industrieelen eigendom het jaar
verslag van dat bureau.
Al deze stukken worden voor kennisge
ving aangenomen.
5. Van de Kamer van Koophandel te
Arnhem eon adreB aan den Minister van
Jnstitie inzake de instelling van een offi
cieel handelsregister, waardoor vele mis
bruiken in den handel zouden worden
voorkomen.
Zal worden behandeld in de volgende
vergadering.
6. Een missive van de Nederlandsche
Kamer van Koophandel te Londen. Als
voren.
De Voorzitter deelt mede, dat
ingevolge de toezending van het adres der
schippers inzake de verbetering van do
bevaarbaarheid van de Eem en de ver
lichting aan den mond, verschillende schip*
pers door de Kamer zijn gehoord en naar
aanleiding van de opgeworpen bezwaren
een concept-adres aan den Gemeenteraad
is opgesteld, ter ondersteuning van het
verzoek der schippers. Ten opzichte van
het licht is een nader onderzoek ingesteld,
waarna de Kamer tot de conclusie is ge
komen, dat eigenlyk noodig is bjj het
bestaande licht een rood licht op het Oos-
terhoofd en op eenigen afstand landwaarts
twee gele lichten. Wanneer daartegen be
zwaren bestaan, zou reeds veel gewonnen
zijn door bij het bestaande licht een rood
licht te plaatsen op het Oosterhoofd en
daarachter een wit licht op dozelfde Ijjn.