Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
i den lijd k Revolutie.
No. 10.
Zaterdag 7 Juni 1890.
Vierde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blariciim, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie maanden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraat, F 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prija der Adrertentiéni
Van 1 tot G regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
De Fransche Republiek.
'tls er sinds 1870 vreemd toegegaan
in het land van den H. Lodewijk en
Jeanne d'Arc. De vreeselijke les in de
jaren '70 en '71 aan het heldhaftige
en edelmoedige, maar ook zedelijk ver
laagde Fransche volk toegediend, is
helaas! bijna zonder uitwerking gebleven.
Wat echter de voornaamste oorzaak
is van deze treurige waarheid, zal de
geschiedenis ons bewijzen.
De verschrikkelijke catastrophe, toen
over dit ongelukkige Rijk uilgebroken,
deed van menige lichtzinniger! de oogen
opengaan. Zoo toch had men de toekomst
zich niet voorgesteld. In verschillende
tonen had hel ii Berlin a Berlin langs
de reien van dit dartele volk weerklon
ken aan vernederd en verslagen te
worden had men in 'l minst niet gedacht.
Op eens werd het echter opgeschrikt
door onheilspellende geruchten, die hun
het bloed in de aderen verstijven deed.
Nederlaag op nederlaag werd er van de
slagvelden geseind; Sédan was geval
len en daarmede de Keizer van een volk,
dat zich toen voor een afgrond zag
geplaatst, waarvoor het handenwringend
terug trad.
Het monster der Revolutie, zoolang
gekweekt en gevoed, kwam uit zijn krocht
te voorschijn. De legerscharen waren
smaadvol bezweken; het Frankrijk, dat
groolendeels in merg en been van het
revolutionnaire gift doortrokken was,
kreeg vreeselijke dingen te zien. De roode
vaan werd ontrold, om de laatste ont
goocheling te ontnemen; de tuchtiging
voor de vele snoodheden moest vol
komen zijn. De Revolutie ging hare
verwoestingen aanrichten, om de ver-
stoktsle gemoederen nog tot inkeer te
brengen.
Welke gruwelen er bedreven zijn, toen
de Commune te Parijs was uitgeroepen,
daaraan kan men niet dan met huive
ring terugdenken. Doch voor het diep
gevallen Frankrijk was dit het middel
oui den blik van het slof, zoolang aan
beden, af te wenden, en le richten naar
Dengene, Die alleen dit Rijk van den
ondergang nog redden kon.
Onder zooveel ellende als verpletterd,
kwam de oude geest van dit volk, de
godsdienstige, de echt katholieke geest
weder boven, het werd als weleer het
edelmoedige, liefdadige en biddende
Frankrijk. Door smarten gelouterd, zag
het in, dat de rechten van den mensch
moeten wijkei; voor de rechten van
God; dat Hij alleen te bevelen heeft
en de volken slechts te gehoorzamen.
Welk eene gelukkige stemming onder
dit volk om voor de anarchie weder
een krachligen en weldadigen staatsvorm
in het leven te roepen. Angstig zag men
reeds uit vanwaar een redder zou komen
opdagen. Eindelijk meende men iiem
gevonden te hebben in den vaderlands-
lievenden Staatsman, Thiers, die vóél
den oorlog zijne waarschuwende stem
had doen hooren, en tijdens de ont
zettende nederlagen verschillende hoven
had bezocht om steun en bijstand te
vinden voor zijn zoo diep verslagen
vaderland.
Zooveel vaderlandsliefde als hij toen
had betoond, verblindde bet Fransche
volk, en deed in hem volledig vertrou
wen stellen. Niemand stond in hunne
oogen hooger in achting dan hij. Van
daar dat het lot van Frankrijk in zijne
handen werd gelegd.
Een Republiek met Thiers als haar
President, was dus het resultaat ua
al de bittere ervaringen, die men had
opgedaan. Een creatuur met een ver
leden, dat luide sprak van karakter
loosheid en ijdcllieid; een gelukzoeker,
die in elke onrustige beweging en stuip
trekking, welke Frankrijk in deze eeuw
hebben beroerd, betrokken was geweest,
had de teugels van het Bewind aan
vaard, om het onstuimig ros van Staat,
te leiden en te bedwingen.
Van zoo iemand was voorzeker weinig
heil te verwachten. Met sluwheid ijverde
hij dan ook om den staatsvorm le be
stendigen, ten einde aan zijne ijdclheid
te voldoen. Het volk, dal een koning
behoefde, om het uit zijn verval op te
heften en met een krach ligc hand te
besturen, werd door zijne listen en door
de noodlottige verdeeldheid der partijen
in zijne verwachting bedrogen. De onder
handelingen met lam wettigen Koning,
Graaf de Chambord, leidden tot de grie
vende uitkomst, dat de terugkeer des
Kouings werd onmogelijk gemaakt.
Toch had deze sluwe daad van Thiers
geenszins zijne positie verzekerd. Het
koningschap was wel door ondcrlingcn
naijver en verdeeldheid afgewezen, maar
ook de dagen van zijne glorie waren ge
leld. Hij werd op zijne beurt ter zijde
gesteld en Mac Muhon de beroemde,
ridderlijke veldheer werd als bewaker
van Frankrijks eer, zijne rechten en vrij
heden, aangewezen.
Een man als Mac Mahon was reeds
een doorn in 't oog van degenen, die
in de troebelen van het oogenblik
huil voordeed zochten. De lage intrigue,
in de Fransche regeeriiigskringen, en het
onmogelijke inziende, om aan Frankrijks
wederopheffing te arbeiden, brachten
hem maar al te spoedig lot het besluit
om zich uit het staatkundig leven terug
te trokken.
Dc wetgevende macht in Frankrijk
was toen reeds door verdeeldheid zóó
van het rechte pad afgeweken, dat zij
lol opvolger van den lieren Mac Mahon
den hevigen republikein, Jules Grevy, be
noemde. Aan iemand, (lie als zeventien
jarig jongeling reeds aan de Juli-rcvo-
lulie van liet jaar 18:10 eon werkzaam
aandeel genomen had, en een der eersten
was bij de bestorming van de Babylonie-
kazerne te Parijs, werd do hoogste
waardigheid des lands opgedragen. Een
individu, die mei vurigen hartstocht aan
omwentelingen had deelgenomen, werd
toen geroepen om de orde en het gezag
hoog le houden en de waardigheid van
den Staal te handhaven.
Iloe onder liet bestuur van dezen
avonturier met de waardigneid der
Fransche natie werd gespol, zal uien
nog niet vergeten zijn. De grootste on
gerechtigheden en schandalen werden
immers onder zijn bestuur bedreven,
en wel zoo, dat ten laatste de verach
ting des volks hein noodzaakte, zijn
ontslag le nemen. Niettemin had de
diepe bedorvenheid in de regeerings-
kringen, welke toen aan het licht kwam,
de sympathie des volks voor het gezug
weder een gevoeligen knak gegeven.
De plaats van Grevy moest dus weder
worden aangevuld. Nu zou men meenen,
dal ten minste een der edelste zonen
des lands zou geroepen worden, om hot
prestige van het gezag te horstellen en
het vertrouwen in de regccritig te doen
herleven, maar dit geschiedde niet. Dooi
de wetgevende kamers werd oen Sadi
Carnot tot zijn opvolger benoemd.
Frankrijk onder hel bestuur van een
Sadi Carnot, welk een grievend lot voor
zulk eene fiere natie. Een volk, dat zich
beroemen kan een reeks van Koningen
te hebben gehuldigd, van wie er zelfs na
men op de lijst der Heiligen zjjn geplaatst,
uioet zich thans vergenoegen met tc
leven onder liet beheer van een Sadi
Carnot.
Is het nu te verwonderen, dat het
godsdienstige, liet echt katliolickegcdeellc
des Franschen volks moedeloos wordt,
en daarvan bij de verkiezingen het bewijs
geeft 'f Te zuchten onder eene Regeering
die den godsdienst en de vrjjlieid mol
voelen treedt; daarbij te gevoelen, dal
men over eene meerderheid beschikt,
en toch, enkel door eene noodlottige
verdeeldheid der partijen, een ondragelijk
juk moet torsi-lien, zoo iels is voorzeker
wel in staat om het kalmste gemoed
tc verbitteren.
En welk eene vertooning kreeg men
in het vorig jaar te zienhoe bespot
telijk, onnadenkend ging men toen een
waagstuk beproeven. Een verwaande,
gezaginiskennende generaal, een bluf
fer en pronker, een held van een
zeer verdachte reputatie zonder gods
dienstig of zedelijk gevoel, een Boulangcr
eindelijk, uiet een Rochefort in zijn gevolg,
ziedaar de uitverkorene, die, zelfs door
vrienden van orde en gezag, als de
redder van liet al dieper zinkende Frank
rijk aan het volk werd aangeprezen.
Jammerlijke!-tiasco had het goedgezin
de Fransche volk zich niet kunnen
bereiden. Er werd niet eens gevraagd,
wat het gevolg wel zou zijn, wanneer
zijne poging gelukte. Enkel was men er
maar op bedacht eene Regeering omver
te werpen, die, wel niet zonder reden,
werd verfoeid, maar het geneesmiddel
zou ook hier gebleken zijn, erger dan
dc kwaal.
Met dat nl is de monarchale partij
hierdoor niet versterkt geworden, en
het vertrouwen in haar niet toegenomen.
Zonderling genoeg gaan er nu reeds
stemmen op om zich met de Republiek
te vereenigen, maar tot zulk een uiterste
zal het ongetwijfeld nimmer komen.
Zooals echter de geschiedenis ten duide
lijkste bewijst, heeft het goedgezinde
Frankrijk zijne ellende aan verdeeldheid
in eigen boezem te wijten. De kansen
om zijn lot te verbeteren hebben meer
malen zeer gunstig gestaan, maar ze
zijn roekeloos verspild geworden. Zoo
lang dus dc éénheid onder deze zoo
diep beklagenswaardige natie niet wordt
betracht, zoolang zal hel ook door eigen
schuld zijne verdrukkers moeten hul
digen.
BUITENLAND.
De beruchte Von Lutz, die als minis
ter-president en minister van eeredienst
van Beieren zooveel verbittering onder
de Katholieken van zijn land tegen zijne
handelingen wist te verwekken, is van
liet staatstooneel afgetreden. Dat dc
katholieke Beieren hiermede zeer zijn
ingenomen valt niet le betwijfelen.
Immers nog in deze dagen werden zjj
bitter gegriefd door de tegenwerking
welke het houden van den Duitschen
Katholiekendag te Munchen van de zijde
der Regeering ondervinden moest, ,en
dit juist is zonder twijfel zijn werk ge
weest. Nu zou het niet te verwonderen
zijn, als dit laatste dupeeren der Ka
tholieken de aanleiding tot zijn val is
geweest. Wel heet het, dat hij om ge-
FEUILLETON.
(Vtrcolg)
,Dtt zie ik, want zü schalie u op de rechle
f aarde, toen zjj u een domkop noemde,"
plaats niet geschikt om samen tc komen. In
hol dorp kan het ook niet, want de tegenwoor
digheid van oen vreemdeling bij injj zou ver
moedens kunnen opwekken, en graaf Feliz
zou verlangen hem tezieu; ook mag mjjne zuster
Marie niets van het geheim weten: zjj is toch
met blinde trouw liet aristocratengespuis op
bel slot toegedaan. Daarom moet ik maar in
het donker bjj n komen, Laroche; houd de
achterdeur maar open, groet en 'broederschap
is het parooL Maar nu gauw wat, is er wal
nieuws in de hoofdstad voorgevallen? ik brand
van verlangen."
.Gewichtige zakenhier staat hel gedrukt in
de .Volksvriend", zooais men het blad noemt
lees maar, gij zult verbaasd staan".
,lk loop gauw heen om ongestoord le kun
nen lezen", sprak Jean -. .ook gjj moet naar
huis, Laroche het zou mij verdacht kunnen
maken, als moeder Gregoire over ons gesprek
ging vertellen. Dus tot van nachtgroet en
broederschap."
.Groet en broederschap I" herhaalde Laroche,
zjjn makker de band gevend. Reeds wendde bjj
straatweg een heldere jeugdige mannenstem hun
oor trof, en zij duidelijk het lied konden ver
slaan. dat ter eere van Godsdienst, vaderland
•n koning aangeheven werd. Laroche's gelaat
gloeide van toorn.
.Wie is die ellendeling, die dusdanige verzen
waagt le zingen?" riep bjj bjjna luid op
.geduld maar mannetje, nog maar ettelijke
.Houd u toch in Godsnaam stil en verroer u
niet van de plaats", siste hem Jean in de ooren;
.het is graat Feliz. ik ijl hem te geinoet, voor
dat het hem iuralt, zijne schreden hierheen le
richten. Tot weerziens
Hij Haastte zich heen en trof spoedig den zoon
van graaf La Charclte op den straatweg aan.
Men iou zich mociljjli een aangenamer
verschijning kunnen denken dan den jongen
man, die ongeveer even oud kon zjjn als Jean
Rollan, maar dezen in grootte ver overtrof. Hij
was gekleed in een groen fluweelen jachtkleed
met pet van dczcllde slof. Toen hg Jean zag,
hield hij hem dc hand toe en zeide: .Zie, daar
is mjjn trouwe makker! Gjj zjjt mg zeker le gemoet
geloopen Is men lehuis ongerust over mijn uit-
bljjveu of is mijn vader zieker dan hjj geweest is?"
.Voor zoover ik weet is het met
Mijnheer uw vader Goddank niet erger," ant-
Toen ik vernam, dat Graal Feli* nog niet van
de jacht terug was, wilde ik u tegemoet gaan
de tegenwoordige tjjden zjjn zoo onzeker,
en met uw verlof, is Mjjnheer de Graaf te
hjj, .maar voorzeker in deze streken, waar de
naam van La Charette bekend en geoord is, is
zjj ongegrond. Wal zou mjj hier bedreigen,
hier, waar trouw en eerlijkheid nug heerscht?
Wel is waar is ook hier wel gespuis genoeg,
■naar de welwillende lieden houden dat in toom.
Feliz La Charclte heelt nooit iemand wetens
in iels krenken? Owat is hel toch ongelukkig
dal in ons sclioone vaderland dc maatschap
pelijke banden zoo los zijn, dal men het een
wonder moet noemen, dat wij hier nog liefde
en toegenegenheid ondervinden van onze onder-
.Maar laat ons over wat anders pralen, JeanI
Maar al te spoedig zie ik den dag naderen,
waarop ons huis ia rouw gedompeld zal wor
den, waarop onze beminde vader zijne oogen
egenhcid lerstond naar Grcnobl
vant bijns
fain
beware
vertrouwd weel, Jean, dan
kunnen vertrekken."
Jean glimlachte eigenaardig; .Wees
onbezorgd heer graaf, in dat geval, za
Rollan zeer goed weten wat hem te
staat."
Een luide uitroep
en te gelijk omkjj-
:hter hen, deden
twee mannen zich oogenschgnljjk veel moeite
om niet door hen gezien tc worden, het
geen hun door de dikke sneeuwlaag, die liet
geluid hunner schreden demplo, ook wel zou
wortel van een boom gestruikeld was, waar
door hjj languit op den grond neerviel, het
geen hem onwillekeurig dien uitroep van schrik
ontlokte.
.Het zijn dc zwarte broeders," sprak Jean tol
den graaf; ,en waarachtig ik vergis mjj niet,
daar ligt een pas aangeschoten hnas naast
mjjnheer Pierre. Toon nu dien knapen eens al
uwe gestrengheid."
Felix had zich omgekeerd en liep op de beido
mannen toe. Het waren de kleinzoons van
moeder Gregoire, die, evenmin als hunne groot
moeder, over den geheelen omtrek ineen goed
gerucht stonden. Pierre, de oudste, kon ruim
twintig jaar tellen hij was ruw van uitzicht en
van manieren en had pikzwart haar en baard.
Louis, de jongste, had een veel zachter voor
komen en kon niet meer dan negentien jaror.
tellen.
Pierre was reeds van den grond opgestaan
en beproefde, nog vóór hij de meeuw van zjjne
klceren had geschud, om den buit van zjjn onge
oorloofde jacht uun de blikken van zjjnen Heer
le onttrekkenmaar reeds had Feliz de hand
er opgelegd en zeide, onwillekeurig glimlachend
over het arme-zondaarsgeziebt, waarmede dc
moeder Gregoire hem aankeken:
,1k h
!e baas door hel sneeuwwator
,'t Is een schande", ijverde Jean, .gij moest
werken in plaats van u schuldig le inaken aan
wilddieverjjMjjnheer de graaf zal, hoop ik,
niet al te toegevend zjjn mol u goedheid
niet een La Charette.".
.Stil Jean!", zeide de graaf lachend, .uw ijver
voert u te ver. Maar gij knapen, luistert! Jean
Rollan heelt gcljjk, gij zoudt kunnen werken cn
u geacht maken b(j de lieden, in plaats van
scheiden wjjze liet woord en zeide:
.Ziet, Mjjnheer do Graaf, wjj zjjn niet geschikt
voor bestendig werk. Onze ouders hebben wjj
nooit gekend, de koorts sleepte hen vroeg ten
grave en de oude Gregoire, onze grootmoeder,
s zclvei
wonderlijk oud mensch. De lieden zeiden, dat
zji een heks is, en wjj moesten daaronder lij
den. Men ontweek ons, waar wjj ons ook ver
toonden; men vervolgde ons, als wjj ons wil
den gezellen hjj de jeugd van ons dorp. Hel
was le vergeels dat de graaf La Charette ons in
zijne bescherming nam: het hielp niels, inen
beschouwde ons als slecht cn gevaarlijk. Dat
verbitterde ons, omdat wjj or van geene slechte
daad bewust waren, en van toen afaan begon
nen wjj er vermaak in te scheppen, de lieden
met geljjke munt te betalen, ze le plagen en