Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 32.
Zaterdag 8 November 1890.
Vierde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs por drie masnden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraat, F 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 6 regels
Voor iederen regel meer
Liberalisme en
de vrijheid van drukpers.
n siot.
Ziedaar de beklagenswaardige stand
waartoe de wereld gebracht werd door
de toomloozc pers van het liberalisme.
Wanhopen weechter niet. Godheefl de vol
keren geneesbaar geschapen. De H. Kerk
zal als het orgaan en het werktuig in de
hand van Christus, den barmhartigen
en alvermogenden Samaritaan, het reu
zenwerk volvoeren. Maar daartoe is
noodig, dat de Kerk vrij zij en onbe
lemmerd in haren invloed en inwerking
op de maatschappij dat hare goddelijke
en derhalve ware beginselen door de
regeeringen worden gëeerbiedigd, aan
genomen en gehuldigd daartoe is noo
dig, dat de bandclooze pers, welke geloof
en godsdienst ondermijnt, deugd en
zeden verwoest, worde beteugeld, om
liet verderf te keeren, hetwelk zij voort
durend op geestelijk en zedeiljk gebied
aanricht; daartoe is noodig, dat het
ware beginsel over het valsche zegeviere
en worde gehandhaafdde vrijheid van
pers heeft recht van bestaan niet leu
kwade, ten verderve, maar ten nutte,
ten goede.
,De vrijheid" zoo zegt de H. Vader,
als de kracht, die het kenmerk is des
menschen, moet gezocht in betrekking
tot het ware en goede. Indien het ver
stand valsche mceningen aankleeft
indien de wil zich neigt tot het kwade
en zich daarop gaat toeleggen, bereiken
zij geen van beiden hunne volmaaktheid,
maar vervallen zij van hunne natuurlijke
waardigheid en glijden af ten verderve.
Het is derhalve niet te billijken, aan al
hetgeen mot de deugd en de waarheid
in strijd is, openbaarheid te geven, en
het aan aller oogen te verloonen neg
veel minder dit door wetten te begun
stigen of in bescherming te nemen. Al
leen een welbesteed leven is de weg
ten Hemel, waarheen wij allen streven
op grond hiervan wijkt de staat af van
FEUILLETON.
Dit den tijl der Revolutie.
(Vervolg)
Hel is moeilijk de woede te beschrijven, die
op Pierre's gelaat te lazen stond. Zijne gezellen,
sich verbazende over des jongelings vermetele
koenheid, keken hunnen aanvoerder aan, ver
wachtende van hem een teeken te krijgen om
den jongeling van kant te inakenmaar nog
vóór dat teeken kon gegeven worden, riep een
uit den kring: .Pierre! wjj zjjn verraden, er
loopt hier iemand achter mg in den gang
.Neen, gij zjjl niet verraden", antwoordde
beim dat naar deze plaats geleidt en daaraan
heb ik het te danken, dat ik nog vroeg genoeg
gekomen ben, om de zwaarste aller misdaden
te verhoeden."
,Dat is waarachtig graaf Felix I" mompelde
Pierre bijna toonloos, terwijl hjj het reeds op
geheven wapen weer liet zakken.
.Graaf La Charette I" jubelde Robert,God
zj) geloofd I redt toch dezen ongelukkigewant
wie waagt het, hem te veroordeelen, wanneer gjj
hem beschermt
.Niet ik bescherm hem, Robert, en ook gjj
doet znlks niet; hel is God zelf, die niet wil,
dat de zoon zjjn eigen vader den dood zal
aankondigendeze man toch, Robert! deze Jean
den regel en hel voorschrift der natuur,
wanneer hij de valsche vrijheid van
mceningen en van slechte handelingen
zoover laat voortwoekeren, dat het
ongestraft vrijstaat de geesten van Je
waarheid, de gemoederen van de deugd
te vervreemden."
Derhalve moet de pers ten kwade.de
ongcloovige en zedelooze pers aan ban
den gelegd, daar het kwaad geen recht
van beslaan kan hebben. Alom beslaan
strafbepalingen legen roovers, dieven
en moordenaars om het eigendom en
het leven der onderdanen te beschermen,
en zou men de goddelooze pers onge
straft kunneu laten begaan om baar
werk van verwoesting voort le zetten V
Welke misdaad is grooler, den mensch
van tijdelijke rijkdommen, van het leven,
of hem te berooven van zijn bovenna-
luurlijk leven, van de bovennatuurlijke
scliatlen van waarheid en deugd Zijn
deze laatsten niet de hoogste goederen
voor wier behoud de martelaren hun
leven zelfs ten offer brachten? Wie kent
grooter misdadiger dan een ongeloovig
en zedeloos schrijver V Vandaar, dat re
gieringen, die geroepen zijn om voor1
hel waarachtig heil, geluk cu welvaart
der onderdanen le zorgen en dat te bevor-
deren, grootelijks aan deze verplichting
te kort schieten, wanneer zij de pers
laat voortwoekeren, die recht tegen hare
roeping ingaat, het waarachtig geluk der
volkeren verwoesl en de maatschappij
ten verderve voert. Medeschuldigen wor
den zy in het sloopingswerk van staat
en maatschappij, in het ondermijnen der
grondslagen voor gezag recht en orde,
in de voortbrenging van hel monster
der revolutie.
Nog in den laatsten tijd zag men te
Amsterdam de socialisten met de schan
delijkste brutaliteit optreden, om hun
zedelooze en goddelooze geschriften
onder het volk te verspreiden, geschrif-
len, waardoor de eerbied voor ons
Door). Koningshuis wordt aingerand, hel
gezag ondermijnd, de opstand gepredikt
Hollan if uw vader I Pierre ontroofde u aan de
liefhebbende zorgen uwer oudere, bjj bracht u
naar on> eilandje, om u le doen opvoeden, en
tuig Zijner wraak. Zie mij aan, Pierre Ore-
guiregjj die even liefderijk zjjl in 't verlecncn
wraak, en zeg mg dat ik lieg, of dal uwe
stervende grootmoeder loog, die ik uil de puin-
hoopen van haar ineenstortend huisje redde,
en die met de verklaring van Roberts afkomst
in mijne armen den geest gaf."
Met een kreet van vreugde was Robert naar
Jean RoUan geijld.
,Mjjn vaderriep hij, .mijn vader
Wjjd werden de armen van Jean RoUan ge
opend om den beminden, verloren gewaanden
zoon te ontvangen. Hjj drukte hem zoo hevig
en zoo innig aan zich, als wilde hjj hein nooit
meer loslaten. Maar plotseling vertrokken zijne
gelaatstrekken, onheimeljjk rolden zijne oogen,
zooals nooit te voren, en zgne hand stiet den
jongeling terug.
.Weg 1" riep hij „weg van mg, mijne nabij
heid brengt onheil aan. In mijne nabijheid kan
niemand gelukkig zijn, omdat de geesten van
hen, die door mg opgeofferd zijn en die ik ellendig
maakte, mij onophoudelijk vervolgen. Gijmoogt
niet hunne buit worden, gij niet Medelijden
onthoofde vrouw achter mij, raak hem met uwe
jjzige handen niet aan, zooals gjj het steeds mg
Allen weken schuw achteruil, angstig keek
Robert op naar graaf Felix.
en omverwerping iter bestaande maat
schappelijke orde. Dagen en dagen
zetten de socialistische veniers hun sloo
pingswerk voort, met het colporleeren van
Hecht roor Allen, De Oproerkraaier en
andere vuilaardige pamfletten; en wat
deed hel stedelijk besluur om de voort-
woekering van het kwaad te beletten
Het zag een tijd lang lijdelijk toe, dat
de zaden van oproer onder het volk
werd gestrooid, om het volk te „ont
voogden" d. i. van alle gezag en tucht
te vervreemden, verwaarloosde zijn dure
verplichting en maakte zich aan mede
plichtigheid schuldig. Immers het bezit
eenc politic-verordening, waarmede men
aan de socialistische venters een gebie
dend halt kon toeroepen.
Hoe noodlottig en verderflijk hel ver
spreiden van dergelijke geschriften werkt,
blijkt ons uit de mcdcdeeling van een
betrouwbaar getuige. Hij schrijft„het
mcercndeel hunner cliëntcele zijn jonge
lieden vun 16 a 18 jaren. En hoezeer
hel vergift reeds onder hen heeft ge
werkt, kan men vernemen van de groep
jes, die hier en daar staan geposteerd.
Er wordt daar zoo minachtend gespro
ken van het Vorstelijk Huis, van gods
dienst, van gezag in het algemeen, een
en ander doorspekt met vloeken en
zedelooze taal, dat men wel optimist
moet zijn, om le meenen, dat Nederland
van den kant der sociaal-democraten
in de toekomst niet een ernstig gevaar
le duchten heeft."
Nu moge eene regcering verschillen
van meening aangaande den godsdienst,
zij moge zelfs staan buiten den godsdienst
demensclielijke rede en het natuurlijk ver
stand, builen alle bovennatuurlijke ver
openbaringen, toch weel zij dat de
ongcloovige en zedelooze pers verderfelijk
werken moet, den godsdienst ondermijnend
en verwoestend, den grondslag voor den
gelukstaatecns volks, en bijgevolg dat eene
dusdanige pers moet worden beteugeld.
Heidensclie wijsgeeren hebben bij hel
licht hunner rede deze waarheden ver
kondigd. En terwijl de regeering van
.Praat maar met hem," zeide deze zachtjes,
.spreek met hem over verzoening en vergiffenis."
Daarop naderde de graaf den vooriiialigcn
vriend zjjner jeugd, maar inet ceu angstkreet
weck Joan schuw voor hem terug, lerwjjl hjj
riep
.Ik ken u, gij zijt de geest van graal Fchz,
die mjj vertrouwde. Domme bedrogeneuwe
bruid wordt mijne vrouw, nw goed ',hel mijne-
Maar wees gerust, gij krjjgl het terug, want ik
ben maar alleen. In den vjjver '»«ft mjjn kind en
des nachts komt hel bjj mjj en wenkt nijj om
met hem voor hel gerecht le komen. Nu dat
kunt gij begrijpen, ha hahaha
aderen zelfs hjj de ruwsten van Pierre's mak
kers.
Daarna zakte hjj met ceu doffen schreeuw ineen.
Naast hem knielde Robert, die met een doek
het zweet van hel voorhoofd van den zinnc-
looze afwischlle.
Nu wendde Felix zich tot Pierre en sprak:
„Luistert Pierre Gregoire en gij allenWie
van u waagt het, het oordeel over dien man
uil le spreken, wien Gods hand zelf het vonnis
geleekend heeft en wien ik, Felix graaf La
Charette, van harte vergeven heb, al wat hjj
tegen mjj misdaan heeft V Waar God met waan
zin treft, mag daar nog een menschenhand de
aordsche wraak voltrekken
.Neen, neen!" klonk het in den geheelen
kring, .God heeft gevonnisd."
Pierre wendde zicb teleurgesteld weg.
,Ik dank u," fing Felix vooit; „erkent don
de eene zijde de pers ten kwade be
teugelt, moet zij de pers ten goede, ik
zeg niet 't recht van beslaan toekennen,
dit is een natuurlijk, zelfs een goddelyk
recht, welke alzoo van haar geheel on
afhankelijk is, maar eerbiedigen, be
schermen, bevorderen daardoor zal zij
beantwoorden aan bare roeping en be
stemming.
Uit deze beschouwing zal het duide
lijk zijn, hoe noodlottig de toepassing
van de liberalistische stelling isvolle
vrijheid van drukpers en hoe onhoud
baar en hoe le recht de Roomsche Stoel
deze verderllijkc stelling in den sylla
bus 37 aldus heeft veroordeeld: „Het
is onwaar dat de volle vrijheid
aan allen toegekend om alle mceningen
en gedachten hoedanige ook, openlijk
en in het publiek te verkondigen, er
toe leidt om de zeden en het verstand
der volkeren des te gemakkelijker te be
derven en om de pest der onverschil
ligheid te verbreiden", dal hel waar is dat
de volle vrijheid van drukpers, gelijk de
de II. Vader leert, „de bron en de oor
sprong is vun vele rampen."
BUITENLAND.
De Luxemburgsche Kamer is Dinsdag
geopend met de voorlezing eener bood
schap Van den Hertog van Nassau door
den minister van Staat. De inhoud luidt
als volgt
„De opening dor Kamer door den
koning-groothertog of zijn gevolmachtigde
is onmogelijk, v. egens den toestand van
den koning-grootherlog, die, volgens
verklaring der geneesheeren buiten slaat
is zich met staatszaken te bemoeien.
Derhalve hebben de Stuten-Gencraal op
28 October jl. het regentschap ingesteld.
„Deze feilen leggen u en mij pijnlijke
plichten op. Ik stel er te meer prijs op,
do op mij rustende plichten te vervullen,
daar an hunne spoedige nakoming de
aanvang onzer gemeenschappelijke werk
zaamheden afhangt.
„Mij aan de wetten van het groot
hertogdom en het Huis van Nassau
willende onderwerpen, ben ik bereid,
overeenkomstig het advies van den Raad
van State en van de regeering, den bij de
grondwet voorgeschreven eed afteleggen.
hierin den wil Gods, dal Hij mjj juist te rech
ter tjjd van uit het afgelegen eilandje hierheen
geroerd heelt lang» denzelfden weg. dien Pierre
Gregoire mjj eens openbaarde, om ing voor de
vervolging van Jean RoUan le reddengeeft
daarom dat woeste leven op, da! gü lol nu toe
gevoerd hebt, en ik sla u borg dat ieder uwer
zooveel zal verkrijgen, dat hg in het buitenland
een nieuwe en eerlijke levenswijze kan be
ginnen."
.Wilt gjj nu mijn volk gaan verleiden
schreeuwde Pierre, wiens 'oogen van loorn lon-
kclden. „Ik was u dank schuldig en die heb
ik u bewezen door u ie redden, toen gjj in
nood waart, wjj zijn dus vercfleud, en daarom
en verrader le behandelen."
.Ik weel, dal ik in uwe macht ben," hernam
Felix vol waardigheid„en meer nog, Pierre
Gregoire, ik maak u bekend, dat, als ik levend
deze plaats verlaat, mijn eerste werk zal zijn,
aan de overheid de ondcraardsche gang te ont
dekken, die uit het huis uwer afgestorven groot
moeder in wier brekend oog een traan
schemerde, over uwe ontaardheid geweend
naar dit toevluchtsoord geleidt. Belooft gil mjj
echter, u te verstrooien en u nooit meer tot
eene bende te vereenigen, die in opstand is
legen Gods gebod en het recht der menschen,
dan zal ik zwjjgen. Het vervaUen buisje vau
de afgestorvene zal dan geslecht en op de plaat,
wier mechanisme naar deze diepte voert, een
crucifix als een geheiligd slo'. geplaatst worden
ter verzoening van bedreven onrecht. Kiest nu!
.Der Kamer wordt verzocht de door
do regeering medegedeelde stukken te
onderzoeken en daaraan de vereischte
uitvoeiing It; geven.
Uohenburg, 1 Nov. 1890. Adolf."
Deze boodschap was gecontrasigneerd
door den minister van staat van Eyschen.
Daarop begaf de kamer zich in de
afdeelingen tot onderzoek der stukken,
betrefl'ende het regentschap.
Na heropening der zitting werd
met algemeene stemmen het voorstel
aangenomen van den president, waarin
wordt verklaard, dat de koning-groot
herlog in de onmogelijkheid verkeert de
regccringszakon waar te nemen en het
regentschap rechtens toekomt aan den
hertog van Nassau. Voor het afleggen
van den eed door den regent werd de
zitting vau Donderdag bepaald.
De Kamer gaf haar leedwezen
te kennen tot bovengenoemde maat
regelen te moeten overgaan tegen
over een vorst, die gedurende oen tijds
verloop van veertig jaren aan het land
voorspoed, geluk en vrijheid heeft ge
schonken."
Door Minister Eyschen werd in de
afdeelingen voorlezing gedaan van een
brief van het Ministerie aan Koningin
Emma en van H. M's antwoord daarop,
houdende instemming met de instelling
van hel Regentschap.
De Hertog van Nassau is Woensdag
te Luxemburg aan de grens begroet door
de leden der regeering en hield eene
inspectie over het daar geposteerde de
tachement gendarmerie. Hij droeg dezelfde
uniform als verleden jaar, namelijk die
van Nassausch generaal, de erfprins
droeg de uniform der Oostenrijksche
huzaren. Aan het station stond eene groote
menigte, welke den hertog toejuichte;
deze groette minzaam.
Uij de receptie verklaarde de hertog
aan den voorzitter der Kamer, dat hij
zich te midden van zijn gezin gevoelde,
en tol den voorzitter van den Raad van
State zeide de hertog, dat hij zeer getroffen
was, door de hartelijke ontvangst.
Zondag zijn de Iersche partijleiders
Dillon en O' Brian te New-York aange
komen en aldaar met geestdrift ontvangen.
In een manifest oor hen uitgevaardigd
wordt gezegd, dat zij naar Amerika waren
gekomen op het uitdrukkelijk verlangen
van den heer Parncll en van de Iersche
parlementaire partij, en dat onder de
leden dier partij de grootste eenstem
migheid heerscht. Daarentegen wordt
hier ia een aanwijzing van rogn bankier in
Hamburg, ilie ieder bankiershuis in Frankrijk
zal lionorecren. Deelt die som onder elkander,
liet is het bedrag van m)jn roerend vermogen,
dat ik uit de schipbreuk van mijn rijkdom gered
heb; moge hel n geluk aanbrengen in uw
nieuw, eerlijk bestaan. Maar hier sta ik, Felix
graaf La CUurclte, en bied mjj aan als mikpunt
voor uwe kogels, als gij weigert. Ik zie gezichten
onder u, die mjj volstrekt niet vreemd zjjn, die
ik als jongeling gaarne zag, eu die gelukkig
waren als een glimlach hunner heeren hunnen
groet beantwoordden. Hebt gjj na echter den
moed mgn borst als eeu mikpunt te willen
gebruiken, welnu, doel zulks, want ik herbaal
hel als ik zonder uwe belofte deren
schuilhoek levend verlaat, dan word ik uw
verrader"
Eene lange pause volgde op dit spreken,
gedurende welke de gezellen van Pierre onder
elkander beraadslaagden, wat te zullen doen.
.Wat raadt Piene ons?" vroeg eindelijk de
oudste op schuchteren loon.
„Ik raad niets," antwoordde Pierre gemeljjk;
.ik bljjf niet langer in Frankrijk, ik ga naar
Amerikadaar in de prairieên en de bosschon
Hjj wendde zich na deze woorden morrend
Slot volgt.