Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 36.
Zaterdag 6 December 1890.
Vierde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abennementaprija per drie maanden:
Franco per postf 0,40.
fzond erlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraat, F 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar
Van 1 tot 6 regels
Voor iedcren regel meer
uiterlijk Vrijdagavond
Sint Nioolaas.
Wanneer dit nummer den lezer in
handen komt, heeft de beminde kinder
heilige alreeds op den vooravond van
het groote feest weer dapper huis ge
houden onder het jonge volkje. Zeker
het is een avond, die, Ijlkcn jare door
de jeugd weer blijde begroet, ook voor
de overige huisgenooten zijne aantrek
kelijkheid blijft behouden, en die moge
lijk daarom wel aan menigen schilder
en schrijver tot een uitgelezen onder
werp heelt gediend 0111 een echt kunst
juweeltje te leveren. Ook wij behoeven
ons maar die zalige dagen der jeugd
weer voor den geest te roepen om te
welen, hoe op den bewusten avond
vrees en hoop beurtelings het kinder
hart kwamen bestormenvrees wel op
het eerste gezicht van den ontzagwek-
kenden Sinterklaas, waarvoor zich de
oude huisknecht of een peetoom zoo
gaarne wilde leenen, maar een vrees en
een angst, die al heel gauw tot dolle
pret oversloeg, als op de ernstige be
risping van den grooten Man eene uil-
deeling van de kostelijkste versnaperin
gen en snuisterijen ging volgen.
Doch wij zouden de aloude traditie
te kort doen, wanneer wij hier van het
St. Nicolaasfeest alleen maar een kin
derfeest wilden maken. We welen het
allen te goed om het te durven ont
veinzen, hoe ook volwassenen en ouden
van dagen, ja hoe we zelf nog gaarne
met een surprise van St. Nicolaas wor
den verrast, en hoe in menigen huise-
lijken kring de St. Xicolaas-avond een
welkome gelegenheid is, om een recht
gezellige, min of meer feestelijke bijeen
komst met vriend en kennis te houden.
Het vreemdste van het geval even
wel is, dat jan en alleman hierin vol
ijverig meedoet, onverschillig van welke
kleur of religie, met andere woorden,
dat Roomsch en niet Roomsch, Protes
tant en Israëliet, Orthodox en Modern
deelneemt aan een feest, dat, al wordt
het gemoderniseerd, toch in ieder geval,
zij het slechts om zijn oorsprong, eene
Roomsche tint blijft behouden.
Ik zeg ,al wordt het gemoderniseerd";
want om te weten, hoe er onder anders-
gezinden al vreemd met onzen Heilige
wordt omgesprongen, en hoe de feest
viering met hare eigenaardige volksge
bruiken op belachelijke, soms eigelijke
wijze wordt verklaard, zou men alleen
inzage dienen to nemen van sommige
hunner persproducten, die bij gelegen
heid van dit feest als zoogenaamde
St. Xicolaus-nummors de wereld worden
ingezonden. Daarin wordt de historische
persoon van den bisschop wel niet juist
over boord geworpen dit ware al
te vermetel doch zijn arbeid en won
dervol leven wordt er eenvoudig als
legendarisch voorgesteld, en het ontstaan
en de eigenaardige wjjze van verecring,
welke door de Christenheid gedurende vele
eeuwen dezen heiligen Weldoener is ge
bracht, vindt er o. a. zelfs men zou het
haast niet kunnen gelooveu eene
meer dan bespottelijke, ja schandelijke
verklaring, in hetgeen er van eene afgo
dische verecring van den Germauuschen
God Wodan uit de heidenschc tijden
hier te lande zou zijn overgebleven.
Maar genoeg, we laten ons verder
hiermede niet in, hoe de niet katholieke
wereld, welke stoutweg zelfs den oor
sprong van het St. Nicolaasfeest durft
miskennen, dit feest al moge vieren
wij vragen alleen, hoe het mogelijk is,
dat in een land, waar het staatsleven
na den storm der Reformatie een zoo
anti-Roomsch karakter heeft aangenomen,
waar de pnpenvrccs niet het minst dooi
den onbezweken ijver van Orthodoxe pre
dikanten nog dagelijks wordt levendig
gehouden, de glorierijke sterfdag van een
heiligen Bisschop door allen, al is hel
dan met koek en banket, in broederlijke
eendracht wordt gevierd.
Me dunkt, voor dit anders zoo on
verklaarbare feit is wel geen andere
reden to vinden, dan de populariteit,
welke de weldadige Heilige van de
vroegste tijden reeds af bij ons volk
verkreeg, en welke St. Nicolaas tol een
echt Hollandschen Heilige gemaakt heeft.
Zeker het oude Katholieke Amsterdam, dat
nog tot op den htiidigon dag zijne tradi-
tioneele deugd van milddudigheid niet ver
loochent, komt hiervan de grootste eer toe.
Het is bekend, hoe Neorlands hoofd
stad, toen zij niet meer dan eene arme
visschcrsplaats was, zich reeds den
heiligen Bisschop van Myra tol pa
troon heeft verkozen, en hoe, nanrmale
zij zich uitbreidde en grooter werd, bij
hare inwoners ook de bijzondere deugd
van dezen Patroon, de groote weldadig
heid gepaard aan eene oprechte voor
liefde voor de jeugd, steeds meer en
meer navolging vond. Ook dit hun edel
voorbeeld bleef niet zonder uilwerking.
Daar volgens vast gebruik het jaarfeest
van den Schutsheilige niet alleen plechtig
in hel bedehuis werd gevierd, maar ge
durende lipt verder verloop van dien
dag tevens in den familiekring slichtend
en tegelijk lustig werd voortgezet, zoo
had rnen ook van St. Nicolans-dng een
kerkelijk en een huiselijk feest weten te
maken. Aldus geschiedde het, dat deze
geheel eigenaurdige vereering van Am
sterdams Patroon zich allengs ook over
de verschillende streken des lands voort
plantte; en hoewel die viering in den
loop der tijden al eenige wijziging on
dervond, toch bleef zij haar kenmerkend
karakter behouden, hetwelk hierin be
stond, dat men ter eere van St. Nicolaas
op zijn feest de noodlijdenden en vooral
de jeugd wilde gedenken om ook hen
volop in de algemeenu feestvreugde te
doen deelen.
Ongetwijfeld hebben onze lezers hel
feest van St. Nicolaas nooit anders
beschouwd dan als een feest, waaraan
de godsdienst ten grondslag ligt. Daar
om zullen zjj naar die overtuiging huns
harten nu weer zoo min als hunne
kleinen ook de armen niet willen ver
gelen, om daarna aan den huiselijken
haard Sint Niklaas des te blijder te vieren.
V. C. t. A.
C) Myra.
tail
Lyoië in Kle-ir
BUITENLAND.
liet Bestuur van de „Vereeniging
voor het katholieke Duitschland" welke
vereeniging Dr. Windlhorst tot ee-e-
voorzitter heeft en dezer dagen is
gesticht, hooit eene oproeping gericht
aan het Katholieke Duitsche volk. waarin
0. a. wordt gezegd De socialisten voelen,
dat zij in de katholieke bevolking van
Duitscbland hunne krachtigste bestrijders
vindendaarom hebben zij op Ifuii
congres te Hallo, het katholicisme for
meel don oorlog verklaard. Keu aantal
katholieken uit alle gedeelten des rijks
hebben dientengevolge besloten, de bo
vengenoemde vereeniging op te richten,
die. ten doel heelt, de dwalingen en de
pogingen ter omverwerping op maat
schappelijk gebied te bestrijden en de
christelijke maatschappelijke orde te ver
dedigen. leder meerderjarige katholieke
Duitscher kun tegen betaling eeiier juar-
lijkseho contributie vun een murk lid
dezer vereeniging zijn. Het komt er nu
op aun, in gesloten gelederen legenden
nieuwen vijund op te trekken, door een
ulgcmecncii Duitschcu bond te vormen,
waardoor de krachten georganiseerd, de
middelen Vermeerderd, de werkzaamheid
in de pers en in vergaderingen uitge
breid kunnen worden, opdat de tegen
stander tol zelfs het laatste dorp vinde
toegerust en overal in den lande zijne
dwaalleer sluile op waarheid en macht.
De Duitsche bisschoppen hebben onlangs
in hunne bijeenkomst te Fulilu ge
waarschuwd legen de dreigende ken-
tcekenen van naderend gevaar. Ken vas'.
aaneengesloten samengaan zul bun ten
bewijze strekken, dut het volk hunne
herderlijke oproeping heeft begrepen.
Kn dal de Duitsche keizer iu vereeniging
met de Duitsche vorsten, heeft afgezien
van eene politiek die door middel van
politiemaatregelen denkbeelden wilde be
strijden, is ongetwijfeld ook geschied in
het vaste vertrouwen, dat dn christelijke
geest van het volk nog sterk genoeg is
om de voor Kerk en Staat verderfelijke
denkbeelden te overwinnen. Laat dus
alle standen, hoog en lang, geestelijken
en leeken, werkgevers en werknemers,
zich aansluiten aan de vereeniging, om
den invullenden vjjand te weren, den
Keizer in diens goede bedoelingen te
steunen, troon en altaar te verdedigen,
onder de goedkeuring van I'aus en Bis
schoppen. ,Op die wijs", zoo eindigde
de oproeping, „zul voor het volk het
H. Geloof behouden blijven, en dit is
de belangrijkste, de grootste daad van
sociaul of maatschappelijk belang."
Uit Brussel wordt gemeld, dat de
lautsle uit Congo ontvangen berichten
inhouden, dat talrijke benden Arabische
slavenhandelaars, die naar Sankourou
waren getrokken, met groot verlies zjjn
teruggeslagen door do troepen van het
kamp van Sunkourou, aangevoerd door
den Belgischen luitenant Descnmps.
Groote hoeveelheden verboden vuurwa
penen zijn tc Hu nana in beslug genomen
ten luslu vuu dc Nieuwe Afrikaansche
Vennootschap te Rotterdam.
Het Weenor FrtmdtnblaU zegt, dat
Dinsdag de eurstu vergadering heeft
plaats gehad vuil de commissie voor
een nieuw douane-systeem voor Duilsch-
huid en Oostenrijk. Kulnoky deed de
duuruun verbonden bezwaren uitkomen,
muur drukte dc hoop uit, dat dc on
derhandelingen tot een gewonscht einde
zouden leiden, zoadat ook nu op het
gebied van den handel de vriendschap
zou heerschen, die lusschen Duitschland
en Oostenrijk reeds op politiek gebied
beslaat.
In het Engelscho Lagerhuis werd
Dinsdag door den heer Chaplin inede-
deeling gedaan van eene kennisgeving
der Nederlandse!» regeering, dut het
1 district Vauls sedert 11 Nov. van vee-
I ziekte vrij is. Duur echter die ziekte nog
I in België bij de Nederlandse-I» grens
I hoerseiit, achtte hjj den na de kennis-
I geving verstreken termijn nog niet vol
doende oin de opheffing van liet verbod
1 van vee-invoer uit Nederland te recht
vaardigen. Kvenwel bestaat bij de Brit-
scho regeering geenszins het verlangen
dc beperkingen te laten voortduren,
wumieer zjj veilig kunnen ingetrokken
worden.
BI N N E N L A NI).
DOOD DEB KONINGS.
Torslond na li.-l vertrek dor heide Koningin
nen werden Maandag oil hot boo toebereidselen
gemaakt voor do plechtige overbrenging vun
hal Stoffelijk ovenehot vim Koning Willen. III.
[Ie rouwlroin vertrok van Apeldoorn onder
salvo's en de muziek der kapel Kouwmihoven
uil Arnhem. Te n.irneveld en Vonrlliojjien be
groetten de burgemeester* en Wethouder» den
Irein. Te Amorefoort wuron dc Mliulterjj en het
garnizoen op liol perron tn hal exercitieveld op-
;n knie» op den lijkwagen.
De hurgenie.
To Gouda >-n le Woerden bewen
teryen en het garnizoen do inilllairo eer.
Lange den gebeden weg waren overal op de
FEUILLETON.
Mijn oude werkman.
DOOR
FHILOPOHOS.
UI
„Mjjne ouders waren zeer brave mensdien,"
zoo begon bjj bjj zekere gelegenheid my zjjn
wedervaren ta verhalen, .maar die bard moes
ten tobben, om met eere door de wereld te
komen. Toen ik nog maar een kind was. had
mijn vader, dit metselaar van zjjn handwerk
was. het ongeluk van een steiger te vallen,
waardoor hij zich inwendig erg bezeerde. Wel
was het later weer genezen, maar toch werd
hjj niet meer zooals bjj vroeger was geweest.
den winter niet veel le verdienen is, en dear
mjjn vadtr zich in den zomer nog in acht moest
nemen, was hel inkomen, waarvan wjj leven
moesten, niet zoo groot, dat wjj hel hoog noo-
digeop tijd konden bekomen."
.Gelukkig had ik eene moeder, zooals er niet
beter, worden gevonden. Met het weinige geld, dat
mjjn vader verdiende, wist zy hei zoo te schik
ken, dat onze behoettige toestand voor aoderen
verborgen bleet. Vooral ook doordat ouzo klee
deren zoo zorgvuldig werden onderhouden,
meende men, dat bjj ons in huis nog welvaart
heerschte."
„Dal was 't juiat wat mjjna goeda moeder
it leven zoo zorgelijk maakte. Te 1
eerge-
bljjken, en toch te weinig verdiensten om het
hoognoodige te bekomen, daarom leed ze meer
dan iemand weten kon. Zelf voor vadei en my
hield ze het ook zorgvülJig verborgen, 0111 ons
daardoor verdriet te beaparen."
„Van vroeg tol laat was ze altjjd onvermoeid
bezig. Een stuk grond, hetwelk bjj onze woning
lag, werd door ons le zameu bewerkt, ofschoon,
„Zoo lubden we voort, lol ik deo leertip! van
ryflien jaren bereikt had, toen my voorgoed
le oogen voor de zorgen des levens werden
opengedaan. De toestand van myo vader werd
too, dal hjj op zekeren dog van zijn 'werk te
buis kwam. lich geheel ziek le bed begal, en
niet meer herstelde. Wal er toen in bel hart
van myne goede moeder omging, is wol te den
ken. Zjj werd al stiller en afgelrokkener. en
wanneer ze alleen was, deed ze niets dan bidden
ra somtijds ook schreiendit bemerkte ik alleen,
als ik onverwachts by hair kwam, maar dan
bad ze altjjd nog een voorwendsel om ine in
eindelijk mjjn brave moeder onder haar hart
zeer dreigde te bezwijken, daar onze loesland
allertreurigst werd. Het verdriet stond haar op
het gelaat te lezen, on toch droeg ze haarleed
met de volsle or.derwerpiug aan Gods H. wil.
„Op zekeren vrjjdag avond, ik kan bet mjj
nog herinneren, alsof
.!och. beste frons
j gedaa
den goeden God, geen uitkomst meer. Ik heb
honger geleden, dat ik er erg machteloos van
geworden ben, maar dat is nog niets, als ik nog
maar redding wist. O! hol valt mo zoo hard
om je dat te zeggen, maar ik kan het niet lan
ger onder ma houden, want ik heb bijna den
laatsten cent opgeteerdik heb niets meer om
te verkoopen, of onze armoede komt er door
u grond genageld.
verwyten, want 1
in, was ik klaar en
gevraagd en ook wel gekregen, maar dal was
slechts voor enkelo dagen, en daarbij moor voor
een klein loontje, Ook bjj anderen zocht ik al
nomen, al wilde ik nog zoo graag, had mjjne
verdienste toch niet zoo heel veel te beduiden."
„Nooit zal ik echter dal oogenblik op dien
avood vergelen. Mjjne zielibedroefde moeder
rnoeet geholpen worden, dat atond vost; maar
„Moeder hot lang zouden we hel nog kun-
Zouden we hel nog acht dagen kunnen redden;
ik geloof bepaald dat onze liove Heer dan wel
„tk wilde mjjne moeder moed inspreken en
zelf was ik hjjna hopeloos. Tocli deed het
baar goed, dit bemerkte ik dudeljjk, en daarom
zei ze .ja, beste Krans, wo moeten den goeden
God maar bidden. Die zal omi zeker niet aan
onze ellende overlaten. Maar wal ik je smeek,
je moet volstrekt niet» van onzen loeatand aan
vader of aan je broertje laten merken, want dat
zou je vader nog ongelukkiger maken."
.Ze kneep mjjne beide handen, «lie goede
or hardvochtig en liefdeloos zjjn. Want, 0
et guat zoo gemakkelijk, als ze soms klachten
ooren van degenen die in kommervolle om-
iandigheden veikoeren, om danjte léggen ja,
u moaten «e het n
.Met wolko lieldolc
klagen, nog al'gcschoi
inigen, om met hot
Ijjrf
aeht w.
lorgeii I
aan lujj, dia toch ook in de loekotnslige ellen-
Later heb ik dikwjjla legen me zeiven gezegd."
100 onderbrak de oude zjjn verhaal, .uls de
menschen, die in de wereld soma 100 bemid
deld zjjn, eens getuigen waren van bet ver
borgen leed, dal onder ona soort van menschen
soms gediagen wordt, dan zoudan ze veelmin-
te komen, evenwel al met zorge
lijk genoeg is. Van een arbeidersloon, als de
vrouwen liet huishouden zindeljjk en knap wil
len besturen, kan waarlijk niet veel worden
overgelegd, dat heb ik zelf maar al te goed bjj
ondervinding."
„Ik ging dien avond," zoo ging de oude
man weder met zjjn verhaal voort, .zonder te
eten, want dal kon ik onmogelijk doen. na ge
slapen viel niet ta denken."
.Nooit heb ik harloljjker en vuriger den goe
den God gelieden, dan ditn naeht, welken ik 100
geheel slapelooa doorbracht. Toen werd het m(|
ook eerst recht duideljjk welk een verdriet mijne
goede moedor reeds geleden had
lev.
ajjn."
