Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 42.
Zaterdag 16 Januari 1892.
i
Vyfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum. Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt elkon ZATERDAG*.
Abonnementsprijs par drie n
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraat, F 241Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prija der AdvortoatUni
Van 1 tot 6 regels
Voor iederen regel meer
Correspondenliën an A
vóór 6 ure uo het bure
Nog een oorzaak.
Het is onloochenbaar dat de strijd
tegen de H. Kerk een steeds heviger
en verwoeder karakter begint aan te
nemen. Hare vijanden, steeds aangroeiend
in getal, zich meer en meer in macht
en invloed ontwikkelend, beramen met
sluw overleg nieuwe aanslagen, nu eens
in het geheim, dan eens in het open
baar, tegen de vlckkelooze Bruid van
Christus, om haar van vrije Dochter
Gods te verlagen lot slavin en alzoo
haar en hare levensader te treffen.
Wij, kinderen dier H. katholieke
Kerk, getuigen van dien vreeselijken
kamp, legen onze geliefde Moeder ge
richt, strijden en lijden met haar, maar
deelen ook in hare glorie. Hoe fier en
onwankelbaar toch staat Zij, de Kerk
van Christus, op den Rots van Petrus
gesticht en gegrondvest. Inde schaduw
van dit Heiligdom gevoelen wij ons
veilig, al woedt de strijd nog zoo
vinnig om ons henen. Verbitterd moeten
onze vijanden ontwaren, dat, als wat
hecht scheen inéénstort, als de wereld
onder de ontzettende beroeringen, die
haar soms schokken en doen sidderen,
met angst in het harte inéénkrimpt, de
Kerk eene hechtheid bewijst, die tijd en
verwoesting tart.
Dat is het heerlijk schouwspel, waar
aan de Katholiek zich naar hartelust
verkwikken kan. Maar toch is het niet
te verwoederen, dat er eenvoudige zielen
worden gevonden, die naar de oorzaak
dier helsche woede onzer vijanden zoe
ken en zich afvragenWat kwaad heeft
toch de Kerk gedaan om zoo wreed
aardig te worden vervolgd?
De Fransche bisschop, Mgr. Dupan-
loup, de schoonheid der Bruid van
Christus beschouwende, en bewijzende
dat hare aanvallers van haar geen
kwaad kunnen opgeven, roept in ver
rukking uit:
,Wat kwaadInwoners van steden,
dorpen, gij zijt haar de onschuld uwer
naburen, de rechtvaardigheid uwer wet
ten, de feesten tot afwisseling uwer
eentonige levenswijze, eenige weinige
kunstgewrochten in uwe schamele wo
ningen en de hoop aan de overzjjde van
het graf verschuldigd.
.Ziedaar het kwaad, dat Zij u gedaan
heeft, die vijandin van het menschdom I"
.Onafscheidbare gezellin van den
niensch op aarde," zoo gaat de beroem
de verdediger der H. Kerk«voort, .lijdt
en stnjdt Zij met hem. De menschheid
heelt Zij bijgestaan, onderwezen, geleid
in al hare smartvolle en roemrijke her
vormingen.
.Zij is het, die, midden uit het ver
derf des heidendoms, deugden heeft
weten voort te brengen, wier namen niet
eens gekend waren i en zielen, zoo rein,
zoo groot, zoo edel, dat de wereld nu
nog in bewondering voor haar neer
knielt.
„Zy is het, die de barbaren getemd
en hervormd heefl en die, in de lang
durige barensweeën van de hedendaag-
sche maatschappij in de middeleeuwen,
moedig het kwaad bestreden en allen
vooruitgang geleid heelt.
.Zij is het ook nu nog, o ondankbare
maatschappij onzer dagendie u helpen
zal, indien gs u niet met geweld van
haar losrukt, om te midden der ver
warde grondstoffen, die in u woelen,
de levenszaden van de onlbindingskie-
men te zuiveren, door de handhaving
der onwankelbare waarheden, die alleen
in staat zijn u te redden."
Ziedaar de Biuid van Christus in
haar reinheid en schoonheid, zoo geheel
zonder rimpel of vlek voor ons oplre-
dend en toch zoo hevig en bitter ver
volgd Maar het is niet de haat alleen,
die hare vijanden aldus tot den strijd
prikkelt; nog een andere oorzaak be
staat, die hunne woede verdubbelt. Mgr.
Dupanloup zegt daaromtrent:
,A1: ge bet geschreeuw hoort, dat
men tegen ons aanheft, zoudt gij ïnee-
nen, dat men ons verfoeit; welnu, ik
ben er van overtuigd, en met eiken dag
meer overtuigd, dal de haat niet altijd
oorzaak is van het drijven onzer vijan
den. Er is eene andere oorzaak, die zjj
niet willen bekennen, maar die met zeld
zaam is onder hen, namelijk de n|jd. Ja,
zij benijden ons somwijlen, en de god-
delooze zegt bjj zich zeiven, tetwyl hij
den Christen beschimpt.Wat is hij
gelukkig!"
De vervolgden onoverwinnelijk en daar
bij gelukkig en tevreden, ziedaur de juisle
verklaring van den nijd nog gruw
zamer dan de haat die zich in alles
zoo luide uitspreekt. Daarbij moeten de
vijanden van ons EI. Geloof r.og altijd
hetzelfde antwoord vernemen, dat vóór
1500 jaren Modestus, do bevelhebber
der krijgsmacht van den kerkvervolger
Keizer Valens, van den II. Basilius ont
ving, toen hij hem toevoegde: .Basilius,
zoo stoutmoedig heeft mij lot nog toe
niemand toegesproken."
.Dan hebt ge ook zeker nog nooit
een bisschop ontmocl," antwoordde de
Heilige, „want in dit geval zou hij niet
anders gesproken hebben. Wjj zijn in nl
het overige de zachtmoedigste en loe-
gevendste aller mensehen, dat gebiedt
ons de wel. Zelfs verheffen wij ons niet
legenden minste uit het volk, veelmin-
der dus tegen de hooge macht des
Keizers. Maar waar de zaak van God in
het spel is, daar hebben wij alleen God
voor oogen. Kastijdingen met vuur en
zwaard, met wilde dieren en ijzeren
haken, die ons lichaam verscheuren,
kunnen niet dan ons verblijden. Overlaad
ons dus met mishandelingen en bedrei
gingen, maar weet (en wete de Keizer)
dat gy niet zult zegevieren
Modestus had zijne zending vervuld
en den bisschop onwankelbaar bevonden.
.Keizer, sprak hij. .deze bisschop heeft
ons overwonnen hij is boven bedreiging
en vleierjj verhevenwij vermogen op
hein niets dan door geweld I"
Nog dezer dagen hebben wjj een der
gelijk hartverheffend schouwspel beleefd.
Een bisschop werd voor zijne rechters
geroepen, omdat hij de Kerk schitterend
en glorievol verdedigd had. Maar evenals
Modestus kondon zij, die zich als zijne
rechters opwierpen, aan hunne Regeering
niets anders berichten dan: .Wij ver
mogen op hem niets dan door geweld I"
Geweld, dat is de rampzalige idee
door den nijd ingegeven, inuar door de
haat uitgevoerd. Geweld is liet wacht
woord, dat reeds ecuwen lang door onze
vijanden wordt herhaald, cn waarvan
de duistere spelonken der geheime ge
nootschappen nog steeds weerklinken.
In helsche woede klinkt het voort, en
telkens moeten in het rumoer van den
strijd dc hartstochten daarmede worden
aangewakkerd, want liet nijdige gemoed
roept onophoudelijk.Wjj vermogen
niets dan door geweld I"
Wy Katholieken dnnrentegen zeggen
met den li. Basilius: .Waar de zuuk
van God in het spel is, daar hebben
wy alleen God voor oogen." Tegenover
het geweld onzer vijanden, stellen wjj
de liefde, die ons doel bidden voor onze
vervolgers. Met het wapen der liefde
zullen wij overwinnen, terwijl onze vij
anden, al is hot dan ook met njjd in
hunne harten, ons toch .gelukkig" zullen
BUITENLAND.
Dinsdag heeft de nieuwe aartsbisschop
van Gnesen-I'osen, Mgr. Slablewski, te
Berlijn in handen van den Keiznr-Koning
den eed afgelegd. De plechtigheid had
inet buitengewone pracht plaats in do
troonzaal van het koninklijk paleis, in
tegenwoordigheid van vfle hof-digiiituris-
sen en andere huoggepluulstc personen.
Door den Keizer, in kurassiersuniform,
ontvangen, hield de nog jeugdige prelaat
een toespraak, waurin hij o.a. zeide:
.Het grootc, waarlijk koninklijke hart
Uwer Majesteit, dut al uwe onderdanen
met geljjke liefde in zich opgenomen
heeft, maakt my de vervulling mijner
plichten gemakkelijk. U M. heeft de hoo
ge roeping, die onze ernstige tijd u op
legt, helderder en moediger aanvaard
dan bijna eenig souverein, en tot ver
vulling duarvan den godsdienst aangewe
zen als vast verzamelings- en steunpunt.
Als katholiek bisschop in den Pruisischen
Staat zie ik daarom met volkomen ge
rustheid en vertrouwen de toekomst te
gemoet." Nadat de aartsbisschop in
's Keizers handen den eed tiad afgelegd,
antwoordde Wilhelm met het uitspreken
der verwachting dat de aartsbisschop
.de tegenstrijdigheden zal verzoenen,
welke onder de zonun van één land geen
reden vnn bestaan hebben,1' en dat de
herdersstaf voortuan door een vaste en
trouwe liund gevoerd moge worden. Ook
de Keizerin ontving den aartsbisschop
in een plechtig gehoor, dat daarna gevolgd
werd door een ontbijt aan de keizerlijke
tafel.
Sedert 1866 is dit de eerste maal dat
in Pruisen weder een aartsbisschop door
den Koning persoonlijk beëudigd werd.
In den Duitschen Rijksdag is weder
eens het voorstel van de Duilsch-vrjj-
zinnigen, om aan du leden van den
Rijksdag presentie-geld of vergoeding
van reis- en verblijfkosten te bewilligen,
aangenomen. Zoo men weet, werd dit
vooi stel telkens door den Bondsraad
verworpen cn is men recht benieuwd,
hoe liet dezen keer zal alloopen.
Het gerechtelijk onderzoek in zake den
bekenden kindermoord te Xanten, bjj
Kleef, is dezer dagen geëindigd met de
in-vrijhcid-stelling van den verdachten
Israölitischen slager Buschoff. Het volk
is hoogst ontevreden over dezen afloop
en blyft den slager schuldig achten. De
Kremuilung bevat daarover een heftig
artikel. Er zijn veel compromitteorende
bijzonderheden bekend geworden, dio
aan een rltueeten moord doen denken;
daarom verlangt dit blad naar ophelde
ring, te meer wjjl de joodsche pers zich
niet ontzien heeft, den braven vader van
het kind te beschuldigen, zelf de moord
geploegd te hebbenDo Oermania laat
de ipiacslic vun ritueelen moord buiten
bespreking, maar verklaart iu het bezit
te zijn van stapels protest-materiaal,
betreffende deze aangelegenheid uit Xan
ten, Kleef enz. ontvangen. Voorloopig
wil zjj daarvan nog geen gebruik maken,
maar hoopt dat de minister van Justitie
onverwijld de processtukken zal opeischen
en een streng onderzoek zal gelasten,
opdat in waarheid recht moge geschieden
cn zulks te meer, omdat van joodsche
zijde bij de minste achterstelling hemel
en aarde in beweging worden gebracht.
Uil Rusland worden weer anti-semiti-
sche ongeregeldheden bericht in de gou
vernementen Pensa en Saratow. Te
Sindorowo werden ongeveer 100 huizen
vernielden verscheidenemenschen gedood
of gewond. Te Saransk werd een poging
g:duan mn een Israëlitische Bank in de
FEUILLETON.
De Vriendschap i» let Ongeluk.
8) Bjj het aanbreken van dra dag werden zjj
nit hun kerker gehaald. Men zette hen aan den
moeilgkstra arbeidmen gaf hun nog slechter
voedsel eo nog minder dan voorheen. Des
avonds weiden zy weer in den pul neergelaten
onder bedreiging van hen van honger te zuilen
laten sterven, zoo zjj binnen veertien dagen
bnn geloot njet hadden afgezworen.
Hun toestand werd neteliger dan ooit Niets
eeenwel schrikte ben af .Wjj zjjn in Gods
band," sprak Fentand.geen macht ter wereld
kan ons, als Hjj bet niet wil, een haar van ons
hoofd krenken. Laten wjj er steeds aan denkeo,
dat wjj voor bet bedreven kwaad mooten boe
ten. GeljA het gond in den smeltkroes gelouterd
wordt, zoo wordt de christen gelouterd door de
beproeving. De moeder der Mschabeeón toonde
haarjongsten zoon, om hem aan te moedigen,
dra hemel. Vandaag noodigt Maria, onze moe
der en koningin, ons eveneens uit, het hoofd
op te richten. De kroon der heerlijkheid zal
slechts neerkomen op het hoofd van den recht
vaardige of van den boelvaardigen zo. daar."
Zjj hadden hun avondgebed geëindigd en
legden zich ter ruste. De maan sebilter.le can
den helderen hemel en zond bnn een zjjner
zachte lichtstralen toe als om hen te troosten.
De lacht was stil en helder; geen enkel geraas
trof hun oor; slechts von tjjd lol tjjd verbrak
het geblaf der losloopende honden de stilte.
Eensklaps scheen bet bun toe, dat men de
rooster van hunne gevangenis opende de scha
duw der jjzeren staven teekende zich op den
lange.
zjj eindeljjk verdween. Een touwladder werd
neergelaten.
Welk bezoek zouden zjj op dit vergevorderd
uur ontvangen Overtuigd dat bun bjj zulk een
barbaarechen meester niets goeds kou overkomen,
bevelen zjj hunne ziel aan God
Een geheimzinnig personage, in een wjjden
burnoua gewikkeld, gleed langs da ladder af en
daalde in bnn midden neer. Toen hjj de laatste
sport afstapte, zeide hjj bnn met een sterk uit
komend arabisch accent: .Vrienden, vreest
nietsik kan twee uren met u doorbrengen."
VU.
Bet nachtelijk besoek.
De onbekende ontdeed zich van zjjn burnons,
een soort van grooten ronden manlel roet
kap. dien de Arabieren veelal dragen. Bjj een
straal van het maanlicht, die toevallig op zjjn
gelaat viel, herkenden de twee slaven Malek-Aly,
oudsten zoon van Abdul-Cogia.
Beiden konden een uilroep van verrassing
niet weerhouden. .Stil," fluisterde hg, ,er hangt
een groot gevaar boven ons hoofd. Luistertik
heb uwe edelmoedigheid en onverschrokkenheid
gezien, welke die der leeuwen in de woeetjjn
overtreffen en bjj mjj zeiven gezegd ik zal hun
beschermer zjjn. Ik heb uwe standvastigheid
en uwen moed bewonderd en weer zeide ik
ik zal hun vriend zjjn. Daarom ben ik hier bjj
n gekomen, maar voor alles, spreek waarom
bemint gij den grooten proleet niet? Waaiom
verwerpt gjj zjjn godsdienst? waarom volhardt
gjj in de uwe Allah is groot I"
.Ja," hernam Fernand, .God is groot 1 en
dat is het, wat ons aan don godsdienst der
christenen hecht en waarvoor wjj ons bloed
zouden willen storten, lievar dan ons geloof Ie
nen bewerken," zeide bjj. .Als gjj den profeet
hadt willen aanbidden, zon mjju vader u reeds
lang uit uwe boeien ontslagen hebben, en daar
hji mjj niets weigert, zouden wjj samen geleeid
hebben en gjj mjjne onalacheideljjke vrienden
geweest zjjn. Wilt gjj dat niet?"
„Wjj kunnen niet," antwoordde A.Uod, dien
weifeleo, .wjj willen ie
Malek-Aly zweeg bjj trok langzaam de hand
terug, die hjj op Fernanda schouder gelegd
bad en klom haastig naar boven, slechts deze
twee woorden sprekende: ,lk kom terng."
Verscheidene dagen verliepen zooder dat er
eanige verandering kwam in den toe*Land der
gevangenen. Alleen liet een oobekende hand
eiken dag, bebalva de ollendige porties die men
hen bracht om bun ellendig bestaan Ie rekken,
eenige betere spjjzen in hunnen kelder nserda-
len, dal zjj als e-n waldaad der Voorzienigheid
beschouwden. Zjj konden geenszins er aan twij
felen waar die onverwachte hulp van daan
kwam. De naam van Malek-Aly zweefde meer
malen op hunne lippen an in hunne gebeden
zonden zjj de vurigste wenschen ten hemel ten
gunste van dien nieuwen vriend.
Vjjf dagen na dit eerste bezoek daalde de
touwladder «reer neder en verscheen do zoon
van Abdul-Cogia weer in hun midden. Hjj scheen
nog droeviger gestemd dan bjj zjjn eerste
bezoek en vroeg hun, of i|j nu goed er over
nagedacht haddon en of zjj in hun geloof vol
hardden.
Fernand antwoordde hem flink en waardig
dat hun besluit onlterroepeljjk was, dat zjj den
dood gerost afwachtten en datzjj zich gelukkig
achtten hun bloed ta mogan storten voor hun
heilig geloof. En vervolgens een blik vol gevoel
en dsnkbaarheid op den jongen Moor vestigend,
oegde hjj er hjj: Wjj danken u hartaljjk voor
itgeen gjj om onzentwille gedaan btbl.
wy k
I edelt
t dal d
'U beloont en de weldoende hand die
hare gaven aan ons uitdeelt. Moge de hemel
onze gebeden verltooren, dan zult gjj met de
grootste gunsten overladen worden."
Malek glimlachte droefgeestig, sloeg de oogen
neer en bleei zwijgend staan. Vervolgens, het
woord opnemende, sprak hy .Ik wensch uwen
godsdienst Ie leeren kennen, gy hebt mg ge
leerd baar niat meer te baten
Een levendige vreugde schitterde in de oogen
van Fernand; by greep de hand van dan zoon
zyns vervolgen en drukte die aan zyna lippen.
,0 myn broeder," sprak hjj, ,o mijn wtlbe-
minde broederMacht God zich verwaar
digen ook nwe ziel te verlichten IDenk niet
dal wy uwen vader weentaan in eene blinde
halsstarrigheid wy aanbidden den waren God,
Hem oiimner verraden. Ale gy Hem kendet,
zoudt gg Hem ook «we liefde en aanbidding
Malek icheen door deze woorden zeer ge
troffen. ,UÜ zult my onderwyzen," hernam hjj,
,ik zal meermalen terugkeeren." En inder
daad, sedert dien dag kwam de zoon van Ab
dul eiken avond naar don kerkar zyner vrienden
terug en dikwgis gingen er met de geeprekkeo
over hel katholiek geloof, ovar ijne grondsla
gen en de bewyien tjjner eehtheiJ verscheiden*
uren van die zegenrjjke nachten voorby.
Het geheim der heilige Drievuldigheid was het
groots struikelblok van dan jongen mahomedaaa
en euus verweet hjj zgoo vrienden drie goden I*
aanbidden, terwyl by or slechts óóu aanbad.
.Do christenen," antwoordde Fernand, .aan
bidden slechle één God, maar wal gjj niet be
grijpt ie dit: „Wjj aanbidden Mn endenzelfden
God in drie personen."
.Ik begrgp het niet," zeide Malek.
.God alleen begrijpt zich zei ven," hernam Far.
nand. .Als gy hei begreopt, zoudt gjj ean God
itfn evenals Hg. Maar om u tan f
It gevan van dit aanbiddaiyk t