Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 4.
Zaterdag 23 April 1892.
Zesde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Bameveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonneinentsprijl par drie auadu:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKromnmtraat, F 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prija der Adwertentitai
Van 1 tot 6 regels
Voor iederen regel meer
D uiterlijk Vrijdagavond
BUITENLAND.
D* Tijd ontleent aan eene Roinein-
sche correspondentie in den Parijschen
Figaro hel volgende aangaande de
wijze, waarop Z. H. Paus Leo XIII den
tijd der reertigdaagsche Vasten heeft
doorgebracht.
Terwijl de Paus in zijn toegevendheid
de Katholieken van de verplichtingen
der veertigdaagsehe vasten heeft vrijge
steld, heeft Z. H.-zelf, ondanks zijne
twee-en-tachtig jaren, van de door hem
verleende vergunning geen gebruik ge-
Na des morgens te 4 uren te zijn
opgestaan, heeft Leo XIII eiken dag van
de Vasten tegen 6 uur de H. Mis gelezen.
Vóór hij het altaar besteeg, werd door
een pater Franciscaan, in het Latijn, eene
predikatie gehouden over de passie des
Heeren, volgens het Evangelie van den
H. Johannes. Elke predikatie eindigde
met de woorden Et reddidit spiritum
(En Christus gaf der geest). Ondersteund
door twee prelaten knielde Leo XIII dan
op de eerste trede van het altaar, het
welk hij driemaal omhelsde, de woorden
van den pater herhalendeEt reddidit
spiritum. Daarna werd hij door de twee
prelaten inet de paarse kazuifel omhangen,
en de Mis nam een aanvang.
Sinds een jaar kan de Paus niet
zonder hulp de treden van het altaar
op- en afstijgenhij moet derhalve aan
weerszijden ondersteund worden.
Leo Xlll spreekt alle woorden van
de Mis langzaam uit, vandaar dat de
door hem opgedragen H. Dienst zeer lang
duurt wel drie kwartier.
Een tweede H. Mis wordt als Mis van
Dankzegging opgedragen door een
geestelijke van zijn Hof. Ondanks de
vermoeienis blijft de H. Vader daarbij
op een breede bidbank, die met wit
fluweel bekleed is, knielen van het
Offertorium tot na de Communie.
Na afloop keert de Paus naar zijne
particuliere vertrekken terug. In gewone
tijden gebruikt hij daar, alvorens zijne
veelvuldige werkzaamheden te beginnen,
een kop bouillon; in de Vasten wordt
de bouillon vervangen door een kop
water-chocolaad en een klein broodje.
Tegen den middag gebruikt Leo XIII
een vrij stevigen maaltijd. Te drie uur
begeeft hij zich naar zijn particuliere
kapel, om den kruisweg te bidden,
waarbij hij zeer lang voor elke statie
vertoeft. Een geestelijke van zijn gevolg
draagt hem een bidstoel na, dien hij
achtereenvolgens van de eene statie naar
de andere verplaatst.
Als de Paus aan het hoofdaltaar
gekomen is, houdt een kardinaal hem
een groot kruisbeeld voor, dat een
reliquie van liet kruis van Christus
bevat. Ecce lignum cruets (zieduar het
hout des kruises), zegt de kardinaal met
luide stem .waaraan Christus voor de
verloising der wereld gehangen heeft,"
antwoordt de Paus, terwijl hij de plaatsen
der wonden kust.
In de Vasten neemt Leo Xlll omstreeks
half zes eene lichte collatie, bestaande
uit een portie salade en een kom melk,
waarin hij eenige stukjes droog brood
sopt.
Te zeven uur brengt hij een laatst
bezoek aan de kapel, om er den Ro
zenkrans te bidden en er Vrijdags en
Zateidags .de pauselijke vastenpreek"
te hooren. Deze preek wordt altijd door
een Franciscaan gehouden.
Alvorens de kapel te verlaten, nadert
de Paus het tabernakel, knielt, ontdekt
de ciborie en neemt daaruit een H.
Hostie, waarmede hij bet kruisteeken
op het voorhoofd maakt.
De geneesheer van Leo XIII heeft
al het mogelijke gedaan, om hem van
zijn groote gestrengheid in het onder
houden der Vasten terug te brengen.
.Mijn waarde vriend," antwoordde
hem de Paus, .de geloovigen hebben
allen de influenza gehad, zij moeten zich
versterkeninaar ik heb de influenza
niet gehad."
«Maar Uwe Heiligheid is twee-en
tachtig jaar oud 1"
,Jaf dat is ook een influenza, doch
daarvan kunt gij mij niet genezen.-'
Tot heden heeft de Paus zijn levens
regel volgehouden, en zijne gezondheid
heeft er niet onder geleden.
Men vreest echter voor den langen
duur der ceremoniën van de (ioede
Week. (De hier aangehaalde correspon
dentie werd geschreven Maandag of
Dinsdag vóór I'aschen, Red. Vooral
de voetwassching op Witten Donder
dag is vermoeiend
De H. Vader wascht daarbij, volgens
oude gewoonte, in knielende houding
de voeten van twaalf armen. Daarna
bedient hij hen zelf bij een maaltijd,
die in een zaal, grenzende aan zijn
studeervertrek, is aangericht. Iedere
arme vindt onder zijn bord een bank
biljet van 100 frank.
Leo XIII draagt bij deze ceremonie
over zijn toog een schort. Na den maal
tijd der armen wordt dit schort aan de
Benedictinessen gezonden, die er kelk
doeken van inaken voor de huizen harer
Orde.
Den nachl van Witten Donderdag
op Goeden Vrijdag is het H. Sacra
ment voortdurend uitgesteld. De Paus
blijft daarvoor in aanbidding van tien
tol twaalf uur. Tegen middernacht wordt
door een geestelijke twaalf maal tegen
de deur der kapel geklopt.
Leo XIII neemt daarop het crucifix,
begeeft zich naar hel venster en maakt
een groot kruis ermede over de sluime
rende stad onder het plechtig uitspre
ken der woordenEt reddidit spiritum.
Op Goeden Vrijdag verricht de Paus
in persoon de ceremoniën. Treffende
bijzonderheid! Als bij het zingen der j
passie volgens den H. Joannes het ver
haal gevorderd is tot de verloochening
van Petrus, bedekt Leo XIII zich het
gelaat inet beide banden.
Men kan zeggen, dat de Paus geheel
den Goeden Vrijdag in de kerk doorbrengt.
Hij houdt slechts één maaltijd, des
namiddagsverleden jaar heeft hij dan
ook omstreeks vijl uur een lichten aanval
van flauwte gehad.
Als op Paasch-Zalerdag onder de
Gloria der Mis de klokken zich weder
voor het eerst laten hooren, wordt de
Paus, geëscorteerd door de Zwitsersche
lijfwacht, op de sedia gestaloria rondge
dragen door de galerijen van het
Valicaan. Hij heft daarbij het gezang
aan Ilesurrexit Christus, Christus is
waarlijk verrezen.
I Paschen is de groote feestdag van
j het ValiCaan.
Allen zijn dien dag gehouden degenen,
I die zij het eerst ontmoeten, alleluia toe
te roepen en hen daarbij te omhelzen.
Toen verleden jaar Leo XIII twee
I kardinalen, die sinds lang een onderlinge
I veete hadden, met elkaar wiide verzoenen,
1 bedacht hij erop, hen omstreeks denzelf-
I den lijd op Paaschdag bij zich te ont-
I bicden.
j Zoodra zij vóór den Paus elkander
ontmoellen en den fijnen glimlach op
I het gelaat van Z. H. gewaar werden, j
I doorgrondden zij den krijgslist, die hun J
I gespannen was. Op koele wijze werd
de verplichte ceremonie door beide
j kardinalen vervuld, doch toen zij ieder
j op hun schouder een hand des Pausen
gevoelden, welke hen als het ware dwong
elkander met meer hartelijkheid le om
helzen, gaven zij toe en zijn sedert de
beste vrienden ter wereld geworden.
De Italiaansche Regeering heeft met
de Paaschdagen eene uitzondering ge
maakt, want terwijl alle parlementen
op reces zijn en er dus overal rust in
de wetgeving hcerscht, brak te Rome
eene kabinets-quaestie uit. De ministers
konden het niet eens worden over de te
maken bezuinigingenzelfs verlangde
de minister van Oorlog 12 millioen lires
verhooging op zijn budget voor aan
schaffing van nieuwe geweren. Indien
deze verliooging zou worden toegestaan,
moest dit noodzakelijk uitloopen op
nieuwe belastingen en daar wilde de
minister-president, markies Di Rudini,
niet van weten. Hel gevolg was dat
bet kabinet collectief ontslag nam, waar
op Di Rudini onmiddelijk door den
Koning met de samenstelling van een
nieuw ministerie belast werd, zonder
eerst, zooals gebruikelijk is, de presi
denten van Kamer en Senaat te hebben
geraadpleegd.
De pogingen van Di Rudini schenen
aanvankelijk met een goeden uitslag be
kroond te zullen worden, me r daarin
is verandering gekomen en men houdt
het niet voor onmogelijk dat generaal
Ricolli, die reeds eene audiëntie bij den
Koning heeft gehad, nu de leiding op
zich zal nemen.
Het handelsverdrag tusschen Italië en
Zwitserland, waaromtrent lang is onder
handeld, werd eindelijk Maandag ge
sloten.
De onlangs afgetreden Pruisische mi
nister van Onderwijs, graaf Von Zedlitz,
is deor de theologische faculteit der
hoogeschool te Greifswald tot doctor
honoris causa benoemd, omdat hij in
waarheid een christelijke belijder is.
Er is sprake van dat de Czaar, op
zijn terugreis van Kopenhagen, Keizer
Wilhelm le Berlijn zal bezoeken. Hij
zou daar twee dagen vertoeven, terwijl
zijn gezin aan boord van liet Russische
jacht in een Duitsehe haven op hem zal
wachten.
De herhaalde dynamiet-ontplofflngen
der laatste dagen hebben de Fransche
Regeering op maatregelen doen bedacht
zijn om rustverstoringen te voorkomen
bij de op 1 Mei te verwachten socialis
tische demonstration. De minister van
Binnenlandsche Zaken, Loubct, heeft den
prefecten bij circulaire gelast, dien dag
alle beloogingen op den openbaren weg,
alle volksoploopen en optochten te ver
bieden. Voorschriften werden gegeven
omtrent samenwerking tusschen burger
lijke en militaire autoriteiten voor hel
onverhoopt geval dat een handelend
optreden onvermijdelijk mocht worden.
In Spanje en in België zijn eveneens
maatregelen genomen om eventueele
rustverstoringen desnoods met geweld te
onderdrukken.
De aartsbisschop van Avignon en zijn
sulTrugaan-bisschoppen van Montpellier,
Valence, Viviers en Nfmes hebben, niet
tegenstaande de tegen den bisschop van
Mende ingestelde vervolging, bij collec
tief herderlijk schrijven hunne onderhoori-
ge diocesanen op hun kiezersplicht
gewezen en hen, met hel oog op de
aanstaande gemeenteraadsverkiezingen,
gewaarschuwd tegen onthouding, zoowel
als tegen het stemmen op vijanden
van den godsdienst.
In de Engelschc bladen wordt eeno
brochure van Gladstone aangekondigd,
waarin hij de wenschelijkheid betoogt,
dal het Lagerhuis in tweede lezing het
vrouwen-stemrecht zal verwerpen. Er zijn
wel enkele vrouwen, wien men de kiesbe
voegdheid zou kunnen verleenen, maar de
meesten, zegt Gladstone, verlangen er
zelve niet naar, en daarenboven zou het
slechts kunnen zijn ten koste van hare
teederheid en bekoorlijkheid, als zij zich
in den strijd der mannen gingen menger..
De verbrokkeling van Brazilië neemt
voortdurend toe. Niet alleen de provincie
Mallo-Grosso, maar ook de provinciën
San Paulo en Rio Grande do Sul hebben
zich onafhankelijk verklaard.
BINNENLAND.
- Uit 'sGravcnhage wordt aan de
y.ulph Ct. gemeld, dat in Juni de indie
ning van een wetsontwerp op den leer
plicht bij de Tweede Kamer kan worden
verwacht.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft aan de gemeentebesturen eene cir
culaire doen toekomen betreffende de
invoering van den Zónetijd. Daarin wordt
modcdeeling gedaan dat de minister van
Waterstaat, Handel en Nijverheid de
spoorwegondernemingen heeft gemach
tigd, om bij den aanvang van den aan
staanden zomerdienst welke op 1 Mei
1892 bepaald is ook voor den uit-
wendigen dienst der spoorwegen den
middelbaren tijd van Greenwich in zoo
verre in te voeren, dat de dienstregelin
gen, ook die voor het publiek besterad,
volgens dien tijd worden opgemaakt.
FEUILLETON.
Vit de degen mijner jengd.
PHH.OPON os.
f) Dit tafereel had eene vreemde uitwerking
op mjjn vatbaar maar jeugdig gemoed. Een
sombere stemming bleef den geheelen dag bjj
ons in huis aanhouden, en vooral onze oude
tronwe dienstbode Truida was bet verdrietigst
van allen. Ik w.is verheugd, toen ik des avonds
naar bed werd gebracht; mijn geest had behoelle
aan rust, en in den slaap zon een zoete droom,
die de jengd zoo veelvuldig komt verblijden,
het gebeurde van dien deg wellicht doen vergeten.
Den volgenden dag, toen ik Frits weder te
zien kreeg, scheen hel rojj toe dathjj geheel anders
geworden was; hij liep af en aan zonder naar
mij of andere kinderen om te zienzie, dat was
vreemd voor mjj, zoo iets was ik in 't geheel
niet van hem gewoon.
Dit ging zoo voort, totdat ik op zekeren
morgen een geheel vreemde vertooning voor
zijn huis te aenscbouwen kroeg. Een zeil weid
er gespannen en daaronder een heele lange
tafel geplaatst: toen werden sluk voor stuk
zjjne meubelen op die tafel gezel, om ze daarna
van hand tot band te doen overgaan, tot dat het
laatste stnk werd weggevoerd.
Des avonds trad Frits bp ons binnenbjj
was gevoelig, de mantranen «tonden hom in
de oogen. Toen vernam ik, dat bij in het
.Gasthuis" een stichting, waarin ouden van
dagen van beider gcsleclil, na een bepaalden
leeftijd le hebben bereikt, worden opgenomen
zijn laatste levensdagen zou gaan doorbrengen.
Van de grootsto zorgen des levens was de
brave man dus ontslagen geworden.
Hij bad een klein pakje onder den arm, dat
was bijna bet eenige wat hp van den verkoop
had terug gehouden. Daarin waren meest reli-
quièn, die hem aan zjjn Berlha deden denken.
Toen hij op een stoel bad plaats genomen,
hoorde ik bem zeggen
.0, bet valt zoo hard, zonder eigen baard
geheel alleen op de wereld te blijven ronddolen.
Dal ik zoo iets ook nog beleven moet!"
Geheel mismoedig schudde lip zjjn hoofd
heen en weer en zuchtte zoo diep, dat mijn
vader heel verwonderd vroeg:
,Wel Frits, boe heb ik
heb ik
mDat
•ledene Berlha verliest, zal riemand
ontkennen maar dal je spreekt als of je zonder
vrienden op de wereld zijl. zie dal vind ik
toch al te erg. Je weet immers, dat je hier
altijd welkom zpl, waarom dan zóó geredeneerd
,Acb ja," zei Frits, ,u bebt volkomen gcljjk
meneer, maar dat is óók waareen ^mensch
blijfl toch altijd maar een menscb. en geloof
me, het zegt heel wat, op den ouden dag zulk een
verandering in zpn levensregel le moeten on
dergaan. Maar als ik nu de eersle slroebeling
maar door ben, den zal de rest wel volgen
H is loeb Gods H. wil."
.Zoo hoor ik je liever Frits," zei mjjne moeder
bemoedigend, .als je in je nieuwe bestemming
maar een weii.ig gewoon zijl, dan twjjtel ik er
geen oogenblik aan. of je zult je wel weer
spoedig op je gemak gevoelen. In ieder geval,
bier kunnen wp je volstrekt niet missen, en
ook de kinderen hebben behoefte aan je, vraag
dat maar eens aan Eduard en Herman."
Hiermede had mijne goede moeder een ge
voelige snaar bp hem aangeraakt. Het maakle
indruk op hem. In een oogwenk had hij mjj,
die als gewoonlijk naast hem had post gevat,
op zijn knie geplaatst, en het scheen als of hij
veranderde als een blad op den boom. Als om
zich te verontschuldigen zei de goede man
,Ja, ik kan het zelf niet begrijpen hoe ik zoo
wezen kan. Maar die droevige omstandigheden
der laatste dagen brachten me ook zoo in de
war, dat ik zelfs do kleine jongens vergeten kon.
Die lieve jongens," en meteen tilde hjj mpn broer,
een held van twee jaar, op zjjn andere knie en
zoo werd in dien bewusten avond bp ons door
oud en jong met Frits de vriendschap opnieuw
en voorgoed bezegeld.
,En nu Frits," zei mpn vader, .zullen we een
glas wijn drinken op je gezondheid, want ik weet
dat je hier nog gewichtige diensten bewijzen
kunt. Dat er wat voor je te doen zal zijn, daar
zullen de jongens wel voor zorgen. Ze groeien
zoo uit de kloiten, dat ze je bulp voortdurend
behoeven, om behoorlijk op liet appèl le kunnen
verschijnen. Dos Frits, je gezondheid 1"
Frits klonk en dronk, en toen de avond onder
gezellig samenzijn was voorby gemold, stond
hp op om op den bepaalden tijd in zijn ni
woning binnen le zpn, want een man van stipte-
orde was hp altijd geweest.
Met een .nu meneer en juffrouw, zooals afge
sproken is" nam hij afscheid, om den volgenden
morgen zijn laak al9 huisvriend te aanvaarden,
en daaraan, hel moet gezegd, was, zooals hjj
het opnam, nog al aardig wat verbonden. Dat
heeft de ondervinding geleerd.
Ik was dien avond zoo in mijn schik, als eei
snaak van ongeveer vier jaar oud wezen kan
Herbaalde malca vroeg ik of Frits nu voortaai
verzekerd werd, ook door onze Truida, ging il
verheugd naar bed, om den slaap der onschuld
in zpne gebecle volheid te genieten.
Verlangend keek ik den volgenden morgen
reeds uit, of Frits nog niet kwam om mjj, zoo
als gezegd was, naar de 9chool le brengen.
Toen hjj zich aanmeldde, waren mpn broer en
pleizier.
.Zoo hoor ik het graag," zei de man, en
maakle ons toen reisvaardig voor de school. Hij
deed dit werk alsof het reeds jaren zoo gegaan
was, en wp stapten aan zjjn hand met zulke van
bljjdschip stralende oogen vooit, dat hjj er schik
in had en verldaai de, een prettig baantje gekregen
te hebben.
terug, zonder ooit te mankeereo, of
wel door ernstige omstandigheden
rhinderd worden. Hp bewaakte ons
met de grootste zorg, en wanneer het noodig
was, konden wjj op eene vermaning rekenen, die
ons dan werkelijk verdrietig maakte, en die ons
geen rust liet, vooraleer Frits bad doen bljjken,
dat hjj niet meer boo9 op ons was.
Niets deden we liever dan met hem ter kerke
gaan. Dan bereidde de goede mau ons voor op
de verheveue plechtigheden, die wij zouden bijwo-
nen. Door woord, maar niet minder door voor
beeld, werd dan in onze jeugdige harten door
Frits de godsdienst ingeprent, en werden wp
zoo gesticht door den vnrigen ijver ven den
godvruchligeo man, dit wp onwillekeurig met
den grootstcn eerbied voor hem vervuld werden.
In do kerk duldde hjj niet de minste ontstich
ting; daar was hp onverbiddelyk streng, zooalt
andere jongens dat noemden, maar ik gevoelde
teen alreeds, dat bjj gelijk, groot gelpk had.
Zoo groeiden wy op onder gestadig toezicht
ven den braven man, en bet scheen sf met het
klimmen der jaren ook zpne zorg voor ons
nog immer toenam. Onze vermaken werden
zells door hem geregeld, en hy wist het altpd
zoo aan te leggen, dat hji het aangename met
hel nuttige vercenigde.
Op de vriendjes, die zich bp one wilden voe
gen, hield hy vooral een nauwlettend toezicht
twee knapen, snaken van mjjn leettjjd, vonden
genade in zpn oogendie mochten van Ijjd
tot tjjd aan onze speten of san onze wandelin-
