Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 25.
Zaterdag 17 Sept. 1892.
Zesde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie maanden:
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrommestraat, F 227, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advartentttn:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Correspondenties as Adve:
Zij, die zich met 10ctober
op „DE EEMBODE" abon-
neeren, ontvangen de tot dien tijd
verschijnende nummers gratis.
De arbeiders-quaestie.
Het valt niet te onlkeunen, dat het
lot van den arbeidenden stand dringend
verbetering eischt. De armoede en ellende,
waarmede in onzen tijd de arbeider
veelal te kampen heeft, is van dien aard,
dat middelen moeten gezocht en toegepast
worden, om zijn lijden te verzach
ten en zijn bestaan zooveel mogelijk
dragelijker te maken.
Dit wordt heden ten dage algemeen
erkend, zoodul van alle zijden stemmen
opgaan, die voor de kwaal van onzen
tjjd genezing willen aanbrengen. Maai
de middelen, die men komt aanbieden,
zijn meestal niet bij machte eenig goeds
uit te werken tot verbetering dier ziekte
erger nog, zij bevorderen den ongeluk-
kigen toestand door den arbeider op
een dwaalspoor te leiden, dal zijn on
dergang voltooien moet.
Het treurigste verschijnsel in dit
ziekte-proces is wel, dat de arbeid, door
Christus zelve geadeld en geheiligd, in
een verachtelijk licht wordt gesteld. De
moderne maatschappij stelde een weten
schap, die den arbeid met verachting
den rug toekeerde, op de eerste plaats,
en nam die onder hare bescherming.
En thans willen degenen, die in een
dergelijke leerschool zijn gevormd, als
redders optreden van den zoozeer door
krankheid aangetasten toestand der ar
beiders, hetgeen zeer zeker de ellende
dier bevolking nog vergrooten zal.
Het zou er waarlijk bedroevend uitzien,
als de Katholieke Kerk niet als bescherm
ster der verdrukten optrad, en door woord
en voorbeeld bewees, dat bij Haar alleen
de middelen aanwezig zijn, die de
wonden der maatschappij kunnen ver
zachten en genezing aanbrengen. De j
kwalen des tijd legt Zij bloot, maar Zij
wijst ook den weg ter verbetering aan.
Treffend komt dit mede aan den dag 1
in eene redevoering van den Prins-bis-
schop van Breslau, Mgr. Kopp, gehouden I
eene vergadering der katholieke ar-
beidersvereeniging te Breslau, waarin het I
valsche begrip wordt aangetoond, dat
omtrent den arbeid dikwerf gegeven j
wordt.
.Wanneer wij ons de vraag stellen:
wat is de arbeid zegt o. m. de ge
noemde Prelaat, „dan antwoordt ons het
woord der Goddelijke OpenbaringHij
is door God ingesteld. ,,In het zweet
uws aanschijas zult gij uw brood eten!""
sprak God tot het zondig menschcnge-
slaeht, en daarom is ons aller lol: de
arbeid.
.Alles wat wij op aarde doen, zij het
arbeid mei den geest of met het lichaam,
alles kost ons moeite en inspanning en
wij zaaien op Gods heilig bevel onder
distelcn en doornen. De arbeid der men-
schen is dus een straf, en dat zal hij
zijn, zoolang er mnnschen op aarde le
ven. Ziet, hierin dus ligt al vooreerst een
dwaling, als men den menschcn tracht
wijs te maken, dat een tijd denkbaar is,
waarin men alleen maar voor zijn genoe
gen een paar uur per dag zou behoeven
te werken. Neen, dierbare vrienden,
deze belofte zal nooit kunnen vervuld
worden, het is een ijdele hoop, die den
arbeiders wordt voorgespiegeld, om hen
op een dwaalspoor te brengen, maar
niet om hen te helpen. Altijd zal het
leven der menschen grootendeels een
leven van arbeid en moeite zijn, zoo
waar en zeker het woord van God luidt
,,In het zweet uws aanschijns zult gij
uw brood verdienen."
,E. tweede dwaling, waarop ik u
eveneens wil wijzen," aldus ging Mgr.
Kopp voort, .bestaat hierin, dat men
den arbeid in een valsch daglicht stelt.
Zeer zeker is de arbeid pijnlijk, omdat
hij een straf is voor de erfzonde, maar
ook ligt in den arbeid de eenige troost
en hoop voor de menschen. En dit hebben
wij te danken aan Hem, die zelf als zoon
van een arbeider ter wereld kwam, en
als arbeider geleefd heeftdie door
Zijn heilig voorbeeld den arbeid tot eere
maakte, en er rijke verdiensten aan
heeft verbonden Hij, die in het huis
van een werkman opgevoed werd, toen
Hij van den Hemel op de aarde kwam,
diens arbeid gedurende dertig jaren
deelde, en ook daarna nog, als een ge
trouw werker voor hel heil der menscti-
hcid, drie jaren lang over de aarde ging
om wel te doen. Hij hoeft den arbeid
der men.'chen in eon waar daglicht
gesteld. Ook wijst Hij ons op den huis
vader, die knechten naar zijn wijngaard
zond, den een vroeger, den ander later,
en hen daar voor zich liet werken.
Daarmede geeft Hij te kennen, dat alle
aardsche arbeid in Gods hand is, God,
dien wij allen moeten dienen, maar die
ook voor een ieder een feestavond heeft
bereid, waarop Hij zal zeggen: ..Geeft
iederen arbeider zijn loon"
.Ziet, op deze wijzemoelen wij den arbeid
opvatten wij moeten hem beschouwen
als do dienst van God, als een voorbe
reiding lot de eeuwigheid, waarvoor wij
geschapen zijn. En als wij dit doen,
geliefde vrienden, ziet, dan zal de arbeid
ons niet zwaar of moeilijk vallen, maar
zal hij licht zijnwant, wij weten, dat
ieder onzer zweetdruppels zal opgetee-
kend worden in het Boek des Levens,
en daarboven eenmaal met een eeuwige
belooning zal vergolden worden. Zoo
derhalve vatten wij het menschelijk
leven met al zijn kommer op. Wij
vergeten niet, dal wij ook een lichaam
hebben, met welks behoeften wij op
aarde zijn geschapen, maar ook niet,
dat wij een onsterfelijke ziel bezitten,
wier behoeften verder reiken dan deze
aarde. En zoo voegen wij onze zorgen voor
lijf en ziel trouw te zamen. Wij zaaien
dan met onzen arbeid voor het heden
en de toekomst tegelijkertijd en werken
trouw om onze plichten in deze wereld
te vervullen, maar daardoor werken wij
tevens om voor de eeuwigheid te zorgen.
Gelooft dan ook niet hen, die zoowel
den hoogcren als in den lagere»
stand talrijk zijn en zeggen, dal men
slechts voor de aarde moet leven. Dit
de zwaarste beproeving voor u, dat
n u tracht los te maken van do ge
dachte aan de eeuwigheid. Men spreekt
u vaak van den strijd om het bestaan
doelt daarmee enkel op het aardsche
leven. Gij weet echter, dat er nog een
andere strijd bestaat, een strijd om het
eeuwige leven. En met dat leven lacht
spot men en noemt hel een hinder
paal voor het geluk en de ware tevre
denheid van den arbeider. Zij willen u
het juk van het geloof ontnemen, maar
daarvoor leggen zij u het juk van het
ongeloof op, daarvoor ontnemen zij u
den eenigen troost, die u staande kan
houden in al de bekommeringen van
arme menschenleven. Wel is de
godsdienst een juk, omdat hij ons
inigen plicht, menige ontbering oplegt,
lar het is een juk, dat alle andere
jukken verlicht en daarom noemt Jesus
Zijn juk zoet. Klemt u daarom vast aan
het juk des geloofs
BUITENLAND,
Voorwaar heerlijke, schoone.taal, die
alleen door een Prins der Kerk, vol van
den geest Gods, kan worden gesproken
ter bemoediging en opbeuring der arme,
verdrukte arbeidende klasse. Mocht zij
hel oor leenen aan deze tintelende taal
der waarheid, welke haar wijst op het
schitterend voorbeeld des Evangelie's,
dan geen vreeze voor de toekomst. De
werkman zal dan beseffen, dat hij zich
over zijn maatschappelijke positie niet
behoeft te schamen, maar integendeel
daarop fier mag zijn, door in navolging
van Christus voor zijn onderhoud te
arbeiden. Nu de Christus eenmaal het
goddelijk stempel op den arbeid druk
te, kan het nipt anders dan vereerend
wezen voor den mensch, daaraan zijn
edelste krachten te wij len. En als gevolg
daarvan zal hij rust en vrede vinden
in het volbrengen der verplichtingen,
hem dopr de alwijze Voorzienigheid tot
zijn eeuwig welzijn opgelegd.
De Columbus-feesten te Genua hebben
een schitterend verloop gehad. De ten
toonstelling, de historische optocht, maar
bovenal de prachtige aanblik der
vreemde eskaders, die Maandagavond
bij de algemeene verlichting een won
derschoon effect maakten, woidt
alles ten zeerste geroemd. Of dit alles
wel uitsluitend ter eere van Christophorus
Columbus geschied is Men mag het
betwijfelen, en inderdaad wordt dan
ook de geheele feestviering meer
beschouwd als een hulde aan het
Italiaansche Koningspaar en een triomf
voor de Italianen, die, de zware lasten
van het Drievoudig Verbond moede,
meer aansluiting zoeken bij Frankrijk.
De toespelingen op de overwinning, die
de Franscher. gezamenlijk met de Itali
anen in 1859 op Oostenrijk behaalde,
leveren daarvan de doorslaande bewijzen.
In het oog loopend is ook de bevoorrech
ting, door Koningin Umberto aan het
Fransche eskader en zijn bevelvoerenden
generaal Rieunicr bewezen. Voor de
armen der stad heeft de Koningin 50.000
lire geschonken.
Z. II. de Paus heeft in zijne Encycliek
over den H. Rozenkrans deze devotie
vooral aangeprezen met het oog op
's Pausen aanstaande gouden bisschops-
jubilé. Met een gevo«l van dankbaarheid
wijst Z. H. op de vrucht dier devotie,
die z ch in zoo ruime mate geopenbaard
heeft en spoort de kinderen der Kerk
aan, oin in de a.s. Octobermaand door
het Rozenkransgebed de vereering van
Maria te bevorderen. De geestelijke
gunsten, door - Z. H. in vroegere jaren
aar, de viering der Octobermaand ver
bonden, worden door Z. H. bevestigd.
Voorts beveelt de H. Vader zich in de
gebeden der geloovigen aan, omdat door
hel heerlijk Rozenkransgebed Maria, de
machtige en liefdevolle Koningin, den
Stedehouder van haar Goddelijken Zoon
steune en versterke en God hem, door
Maria's tusschenkomst bij zijn hoogen
leeftijd de kracht verleene om zijn verhe
ven ambt te Zijner eer en tot heil der
Kerk te blijven bedienen. Onder aanroe
ping der Koningin van den Allerheilig
sten Rozenkrans verleent de H. Vader
ten slotte aan alle geloovigen den apos-
tolischen zegen.
FEUILLETON.
Bakker Frans.
5) ,Hag de heilige Hoeder Anna zich óók al
niet meer ia 't openbaar in DQren verloonen
is al ver gekomen I" murmelde
kennis wilde geven, dal zijn gansche voorraad
•p was en bjj geen brood meer leveren kon,
als men hem geen meel bezorgde. Men bad na
melijk bet bevel uitgevaardigd, dat niemand,
onder welk voorwendsel ook, meer tarwe mocht
vervoeren. Hen had door heel Duren eene huis
zoeking gedaan, om te zien, boe groot de rogge
was, en men had sleehls een enkel mud gevondan.
Diensvolgens werd de huiszoeking ook voor de
gansche provincie uitgeschreven, maar met geen
beter gevolg. Slechts Mn burger had eenige
boaderden ponden tarwe, waarop
alag gelegd werd, om i
De bakker werd aan het stadhuis niet gehol
pen; men gaf hem ten antwoord, dal hjj nader
bericht zou oulvaogen, als er nieuwe voorraad
aangevoerd was. Ondanks het vroege morgenuur
heerschto er niettemin aan het stadhuis reeds
een zekere verwarring en een onbeschrijfelijke
drukte.
Wat is er toch aan de hand vroé$ de buk-
ber schijnbaar onverschillig aan een der oude
stadhuisboden, die de nieuwe regeering niet den
zelfden ijver diende, als vroeger de oude.
,0, men bereidt zich druk voor op den dag
van morgen," antwoordde de aangesprokene en
mat den bakker met een spolteodeu blik. .Hor-
gen wordt er een einde gemaakt aan dal dwaze
bijgeloof der roomsche papen. Hen zal hen dat
oude .hocuspocus" wel alleeren ze behoeven er
zich ten minste niet meer mee in 't openbaar
te vertoonen, anders en de ijverige dienaar
der republiek streek lachend met de vlakke band
over zijn hols.
Was het deo man ernst, of wilde hjj den
bakker, dien hjj wist, dat een oudlecrling was
der Jezuïeten, slechts boos maken? De bakker
trok dreigend de wenkbrauwen samen, en voel
de gronten lust, den Hauwen grappenmaker in
zjjne gehate uniform eens een due tigen oorvijg
toe te dienendoch hjj koos de verstandig!
party en ging schouderophalend heen.
,Ja. ja, burger bakker," ging de valsche kerel,
die zich weer aan zjjne zijde gevoegd had, i
.morgen zal de republiek eens terdege gevierd
wordeu I Ge danst toch met vrouw en kinderen
Daar ginds op de markt wordt
eene tribune opgericht voor den vrijheidsredi
naar. Dan znlt ge eens andere preeken hoore
als ia Sinl-AnnaBurger B. f dit was de naai
van den afgevallen monnik uit het klooster va
Schwarzenbroichj zal u morgen het evangcli
der vrjjheid eo der gelijkheid verkondigen op
eene wjjze, die u dool schudden van 't lachen
om uwe vroegere dwaasheden. Luister maar
goed toe, opdat ge het spoedig van buiten kent
en die zotte Jezulelengrillen uit bet hoofd zei.
.Zoo, dus pater B. is er ook bjj?" vroeg de
bakker sebgnbaar rustig.
,Ja, hjj zit binnen in de raadzaal," antwoordde
de .burger", ,co helpt decreten uilvaardigen
•n het feest van morgen regelen. Horgen zal
er eene processie plaals hebben,
er nooit een binnen zjjne m
heeft".
Kan zjjn", zeide de bakker droogweg. .Haar
willen ziende man is nijj niet onverschillig."
De beambte troonde den bakker bjj den
mede naar de deur der raadzaal, die wjjd i
.Kijk, die man daar achteraan, met dien
roodcu halsdoek en dat lange haar,
burger B.," (luisterde hjj.
De bakker bleef eene pons staan en beschouwde
langen tjjd den gewezen monnik. Deze was i
een levendig gesprek gewikkeld met een vreemde
heer. Hjj zag er verwilderd en slordig uit, mai
vooral zjjne gelaatstrekken waren terugstootend
geworden. De vreemde heer wilde den spreker
geen oogenblik aanzien, doch zag voortdurend
een anderen kant uit
.Zoo, dus dat is hg 1" zei de bakker halfluid
en verwijderde zicb.
.Tol morgen," riep hem do beambte nog
spottend na.
De bakker ademde weer vrijer, toen hjj het
stadhuis verlaten had. Het de droevigste ge
dachten vervuld keerde hij naar huis terug en
vermaande de zijnen dringender daa ooit
om vurig te bidden, want er waren booze dagen
voor Daren op handen.
Op aanstoken van een Dilrensch republikein
werden nog dienzellden dag verscheidene kruisen
en heiligenbeelden omvergehaald en verbrijzeld.
De lafhartige menigte mankte gemeeno zaak
met de sansculotten de betergezinden treurden
in 't geheim en verwenscliton de goddelooze
.Vrjjheid, Gelijkheid en Broederschap", die
zulke schromelijke gevolgen na zich sleepte. In
een der daaropvolgende nachten werd het
fraaie huis van dienzelfden kruishatendan repu
blikein over zjjne volle breedte met groote
zwart» kruisen beschilderd. Voor deze zwarte
kruisen was bovendien zulk eene kleverige,
taaie specie gebruikt, dat men or trots alt»
moeiten verscheidene dagen lang niet in slaagde,
ze te verwijderen. De bezitter des huizes was,
zooals licht te begrjjpen valt, woedendde
nauwkeurigste navorschingen werden ia het
werk gesteld, maar de dader en zjjne aanhangers
hadden hun werk zoo netjes in 't geheim weten
verrichten, dat men er nooit achter kwam, wie
k iets anders geschied, i
ir goed de oogen opende.
Terstond na don Moedigen intocht der Fran-
schen was te Düren eon zoogenaamde vrijheids
boom opgericht. De meeste bnrgers hadden zich
gedragen, als of zy van niets wisten, maar de
heffe des volks was in zjjn ongelukkige dwaas
heid rondom deu boom gaan springen, terwjjl
zy, die nu de macht in handen hadden,
den grootsten ernst daarbjj voorwendden. Iu
December van hetzelfde jaar'werd „bet gedenk-
tooken der natuurlijke rechten van den mensch
en der grootmoedigheid van het Fransche
volk", zooals do hoogdravende kennisgeving
den boom betitelde, op het marktplein feestelyk
opgericht. De toeloop was grooter geworden,
zoool niet uit bewondering der Fransche groot
moedigheid, die met den dag meer onkosten maak
te, dan toch uit vrees voorde leiders van hel
vastenavondfeest. Jong en oud danst» op de tonen
der muziek rondom den darren eik, op wien»
top een roodo jacobjjnenmuls prijkte. Het »rme,
misleide volk liep en danste en zong zich builen
adem, terwijl <1® vrijheidspredikers zich aan een
feestelijk gastmaal vereenigden. En als er goen
wjjn genoeg was, werd de wijnkelder van den
een of anderen DOrenschen herbergier met ge
weld opengebroken, en de noodige voorraad
weggestolen; de beuling toch, 6Ï kronen, moet
nog geschieden.
(Wtr* nrvcirf)-