Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 31. Zaterdag 28 October 1893. Zevende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs par iris maan dan: Fnuaeo per post Afzonderlijke nummers f 0,40. f 0,05. BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort. Uitgave van de Vereniging De Eembode. Prijs dar Adrartastiini Van 1 tot 6 regelsf o,30 Voor iederen regel meer- 0.05 Correspondent!»!: en Adverlentiên moeten uiterlijk Vriidosavoad vóór 6 ure aan liet biiroa i bezorgd zjjn. Bij dit nummer behoort eey bijvoegsel. Het socialisme in Amersfoort. Onze goede stad Amersfoort is einde lijk ook tot terrein gekozen voor socia listische operatiën. Zondag 15 October 11. traden hier zoogenaamde volksvrienden voor den werkman in het krijt, en, even als elders, werd er al dadelijk met socia listische wapenen gerammeld. De tim merlieden genoten de bedenkelijke eer door die vrienden des volks tot een ver gadering te worden uitgenoodigd om eens te hooren uiteenzetten hoe stief moederlijk zjj wel door hun patroons worden behandeld. De ook hier zoozeer verdrukte werkman had hun mede lijden in hooge mate opgewekt. En d".t zjj over bijzondere capaciteiten beschik ken in het opsporen der ellende van den werkman, bewijst het droeve ver haal van één der sprekers, die met een enkelen oogslag, bij het doorwandelen van Araersfoorts straten, had opgemerkt, dat hier groote armoede door den werf man geleden wordt. Wat een geboren Amersfoorler, die in de plaats zijner inwoning vergrjjsd is geworden, op Zon dag maar niet gelukken mag, werd door dezen vriend des volks maar zoo ter loops gepakt, en in geuren en kleuren aan het aanwezige publiek als goede munt uitpedeeld. Zoo 'n verdrukking van den werkman had zjjn gemoed bewogen, en om daaraan nu een einde te maken werden, natuurlijk, socialistische midde len ter genezing aangeprezen. De tim merlieden dezen schijnen hur. meewa righeid op de eerste plaats te hebben gewekt moesten zich aaneensluiten en eischen, dat waren, volgens hem, ra dicale middelen, die uitstekend werken. Om te beginnen moest alvast de eisch gesteld worden: 8 uur werken en vijf en twintig cent per uur verdienen. Een ander .redenaar" gaf zjjn vertee- derd gemoed lucht door iets voor te FEUILLETON. Aan boord van de Oios, 39 Sept. '91 Vertrekkende van Aden te 11 uur 's middags, volfona onze horlofes, die nog deo Enropeeschen Greenwichtjjd hebben, lusschen 7 en 8 nor in den morgen. Waards Zuster» en Broedert. Gisteravond of nacht te 11 uur kwamen wjj hier in de golf Ie Aden. De nacht echter, zooals in het H. Evangelie slaat, is geen tgd van wer ken, en met die godsdienstige gevoelens was men ook hier bezieldmidden in de goif werd het anker uitgeworpen en wg begaven ons op het dek ter raste. Van rasten kwam echter niet veel, dewgl van hat oerste oogenblik van onze aankomst alhier de zee vol dreef met kleinere en grootere, meerder of minder zwarte ofbraine jongens, benevens een aantal grootere en klei nere, bemande ol verlatene bootjes. De nieuws gierigheid dwong ons even een kgkje te nemen, doch daar alles lot den volgenden morgen in stain quo zon blgveo, dat wil zeggen, dat bet den volgenden morgen nog hetzelfde zou zgn, trachtten wg nog eenmaal, op onze stoelen of op den grond uitgestrekt, den slaap te vetten. Bg velen, misschien bg de meesten, kwam er echter niet veel van. Vóór het opkomen van de zon begaven wg ons naar onze cabines of slaapste den, deze zgn 3 van mijn voeten (schoenen) leng, 8 breed, en zoo hoog, dat ik met mijn hand aan de balken van den zolder kan reiken, ten einde dear hot H. Misoffer op te dragen. lezen, waarin .eischen", .niet lijdelijk toe zien dat broeders hongerlijden" en aan sporing tot aaneensluiting schering en inslag waren. Een en ander werd aan gevuld met den wenk: .laat uw belan gen nooit door een werkbaas bepleiten zjj zuigen u uithoudt hen uil uw ver- eeniging en bestuurt haar zelf." Ten slotte werd, naar wjj uit de .Amersfoortsche Courant" vernemen, waaraan wij mede eenige bovenstaande gegevens ontleenen, die ons ook van an dere zjjde werden bevestigd gelegen heid gegeven om zich tot eene vereeni- gingte constitueeren, waarvan door pl, m. 15 personen werd gebruik gemaakt, ter wijl een bestuur uit drie hier wonende timmerlieden werd samengesteld. Hier staat men dus voor het feit dat eene vereeniging is gevormd, die zich ten doel stelt ook in Amersfoort, vooral onder den werkenden stand ontevreden-, heid, verbittering en verwarring Ie slich ten. In een plaats als die onzer inwo ning, waar zooveel gedaan wordt om armoede en ellende te lenigen, en waar de werkmansstand altijd hoog in eere gehou den wordt, moet men er nu getuige van zijn, dat rumoermakers en onruststokers uil den vreemde onbeschaamd den werk man komen opruien en achtenswaardige burgers in het openbaar tot .uitzuigers" bestempelen. Wij weten, dat tegenover dergelijke volksmisleiders, zoolang zij zich maar binnen de perken der wet be wegen, de Justitie machteloos staat, doch dit sluit volstrekt niet uit dat maatregelen kunnen genomen worden, waardoor de verderfelijke werking en invloed dier on ruststokers onschadelijk worden gemaakt. Deze ernstige taak mag men met grond ver wachten van onze geheel ordelie /ende bur gerij. Men vindt zich thans immers voor de treurige waarheid geplaatst, dat de werk man, die hier ter stede tot nog toe steeds een lofTelijk voorbeeld gaf van bezadigd heid en kalmte, en daarmede bewees ge zond verstand te bezitten, wordt opgeruid en tot handelingen aange spoord, die alleen tol zijn eigen nadeel Dsanm alen wjj in dor haast een stukje brood eo pngen naar boven om de toeren van die ronddrijvende jongens te bewonderen. Ik denk dat u reeds nieuwsgierig zjjt geworden, en gij n boven reeds hebt afgevraagd, wat die ronddrij vende jongens toch te beteekenon hebben. Ik zal het n zeggen. Die zwartjes en bruintjes zwemmen daar den gebeolcn dag, om zoo Ie zeggen, zonder te rusten in zee, en bedelen om een son of een ander muntstuk der passagiers. Werpt men dan een mnntstnk in zee, dan schie ten die jongens onder water, en voordat het muntstuk den bodem der zee heeft bereikt, heelt reeds zgne Sommigen, die nog in hnone bootjes zitten, springen hals over kop uit hun vaartuig, (wan neer er geld geworpen wordt) het hoofd n schiet ling hel in, waar zjj denken hel geld te znilen ontmoe ten. 't Is een aardig gezichtzoo ziet ge een twintigtal kopjes, kaal geschoren of met zwart, gekroesd, wollig haar, eo pas ia het muntstnk in het water gevallen of hel hoofd gaal naar bene den en de becnen, voelen in de hoogte en zoo schieten zjj snel, loodrecht in de diepte, van waar zb na eenige minuten weer opduiken. Werpt men het geld een weinig verder, dan zwemmen zjj als kikkers naar de plaats, waar het geld in het water is gevallen en duiken dan naar bene den. Onder water moeten zjj natuurlijk de oogen weer openen, daar bet anderi onmogelijk zou zjjn het vallende geld te krjjgen. Boven water gekomen, toonen zjj het gevangen geld eo stoppen het in den mond. Immers zjj hebben en die voor zijn gezin moeten uitloopen. Nu ziet men reeds, dat er eenigen onder de werklieden zijn, die met de opruiers niet enkel instemmen, maar l.un taak zelfs schijnen over te nemen. En zulken indivi duen, die óf uit den vreemde naar hier in de laatste lyden zgn overgewaaid, óf door eigen schuld soms worden afgewezen, vrij spel te laten, om den kalmen, te vreden werkman het hoofd op hol te laten brengen, zou toch in de gegeven omstandigheden niet te verantwoorden zjjn. Wanneer er dus van „eischen" sprake mag zjjn, dan .eischt" de toestand hier gebiedend, dat krachtige maatregelen worden genomen om aan de socialistische beweging in onze gemeente het hoofd te bieden. Het gaat toch niet aan, onze geachte medeburgers zoo maar klakkeloos te laten hekelen en verguizen. Ons dunkt, dat de patroons of bazen in onze om geving allerminst den naam van „uitzui gers" verdienen, zooals die zoogenaamde werkmansvrienden hen geliefden te noe men. Wij durven dan ook verwachten, dat zy zich dien smaad niet maar goedschiks zullen laten aanleunen, Met de opmerking, ons reeds gemaakt, dat zij geen knechts I mogen dulden, die in hen niets anders zien dan .uitzuigers", die zich verrijken met het geld hunner ondergeschikten, zal zeker ieder man van karakter instem- I men. Waar immers, zooals in Amersfoort, zooveel door verschillende bazen wordt gedaan om hunnen knechts werk te ver- schaffen, meermalen zonder een enkelen penning voordeel, ja, soms zelfs tol eigen nadeel, daar moge ook de onverdiende scheldnaam van „uitzuiger" hun niet straffeloos worden toegevoegd. Ook gaf men ons te verstaan, dat, waar de patroon zijn waardigheid mocht vergeten, door knechts in het werk te houden, die zich bjj volksmen ners aansluiten, zooals hier zjjn opgetre den, dan zeer zeker particulieren hem aan het verstand zullen brengen, dat zy van dergelijke personen niet willen ge diend zijn. Deze practische wenken geen rest- of broekzak, zjj dragen niet andere dan een doek om de lenden, bij wjjte van een broekzak. Hoa zjj echter al dal geld in den mond bergen, is mjj een raadsel, want er wordt nog al veel geld door de passagiers in zee geworpen, en daaronder groote slakken, en nauwelijks hebben de vangers daarvan het gevangene in den mond of zjj beginnen weer te schreeuwen, alsof er niets gebeurd ware. 't Is een prachtige comedie, of zoo ge wilt tragedie. N'og een andere toer wordt door die water- raUen verricht. Die jongens brengen zwemmende pakjes van de boot naar den wal. Zjj houden bjjv, het pakje in de linkerhand, en deze hand eD arm is het lenigste dat onder het zwemmen boven water is. Van tjjd tot tjjd komt hel hoofd ook boven water, maar 't is verwonderlijk, hoei-ng zjj onder water kunnen bljjven. Ook zjjn wjj te Aden nog even naar wal geroeid en zjjn daar met twee rijtuigen door dc stad gereden, die drie kwartier van de haven verwijderd ligt. Overal en in alles heerschl de bitterste armoede. Ik heb geen pleksken grond gezien, wear iele wil groeien; de kinderen kwamen gedurende geheel onzen rit langs bet rjjtuig loopen, een almoes bedelende en zeggende „pas hmanger", niets om teeten; anderen die misschien deze fransche woorden nog niet konden uitspre ken, wezen op hunne knokkels, om Ie bewijzen, dat zjj weinig te eten hadden. Ook de volwas senen zagen er allen even geknobbeld en uitge teerd uit. Hetzelfde was het geval mei het ontzaglijk aantal dromedarissen, paarden, geiten, koeien enz. Toen wjj tegen een hoogte moeeten hebben wij gemeend hier te moeten releveerende oogen te sluiten voor den naderendpn vijand, die het op den ondergang van den werkman en zijn geheele gezin toelegt, zou dan ook geenszins met het verleden van Amers foort» burgers overeenkomen. Er moet voor gezorgd, dat personen, die van socialistische begrippen doortrokken zijn, uit rustige kringen van werklieden worden geweerd. Wij achten het onzen duren plicht, nu vooral, hier met nadruk te wjjzen op eene kwaal, die ons maatschappelijk leven bedreigt, en die, helaas, niet altijd goed begrepen wordt. Ware dit wel het geval dan zouden de dwaasheden van het socialisme, met zijn heillooze gevolgen, ons niet allerwegen tegemoet treden. Geen enkele beweegreden mag dan ook ons weerhouden dien volkskanker krachtig te gen te v/erken, opdat althans ons ordelie vend Amersfoort er niet door bedorven wordt. Met eendrachtig en krachtig te han delen zullen wij, all hans hier, den ijverigen, trouwen, oppassenden werkman, die zoozeer onze warme sympathie verdient, voor het gevaar kunnen behoeden, door valsche vrienden in den socialislischen maalstroom te worden medegesleept. Hier dus geen lafheid, maar vollen, vollen ernst. Het kwaad moet onverschrokken worden aangetast. De eer, de rust en de orde onzer stad, en niet minder de welvaart van zoovele onzer medeburgers, verdienen, dunkt ons, toch zeker wel eene vastberadeno, waardige en eervolle ver dediging. BUITENLAND. De feesten, ter eere der Russen in Frankrijk gegeven, zullen welhaast tot het verleden behooren. Heden brengt Presi dent Carnot hun een tegenbezoek in de haven van Marseille, waai' een afscheids diner het besluit zal zijn van de geest driftvolle ovaties, die dagen lang de be volking in spanning hebben gehouden. Om een denkbeeld te geven van de ko lossale wijze, waarop le Parijs werd feest gevierd, behoeven wij slechts mel- oprjjden, moesten wy het lichte rijtuigje verla ten, het magere paardje kon ons vieren or niet legen op krijgen. Konsen en schoenen hebben wy er niot gezien, ja, een enkele toch, die iets aan zjjn voeten had, dat op versleten schoenen geleek. De inlandsche soldaten en politic eveneens. De Europeanen (beambten enz.) waren natuurlijk wel zeer licht, maar zoo ongeveer op zjjn Europeaanscli ge kleed. De inlandsche soldaten overigens hadden eea zeer aardig costuum. Ik ben op j oogen blik niet meer in Blaat om het te bSwinriiven, want wjt zagen onder 't rijden zooveal, dal wjj later het eene bjjna met het andere verwarren. Dit weet ik nog wel, dat het costuum allen nog al bevallen was. 1 October. Gisteren hebben wy feest gevierd. Het was nameljjk H. Hieronymus, Patroon van onzen algemeenen Overste. Veel drukte konden wy naloorlijk niet maken, 't was zoo'n onderonsje met een extra glaasje wyn. Wy krjj gen hier én aan ons dejeuner van 10 uur én aan het diner altijd zooveel wjjn als wjj verlan gen. Die wjjn wordt hier met water gemengd gedronken. Bijvoorbeeld bierglas wjjn en de rest water. Maar oi men het zuiver drinkt, dal is zonder water, of gemengd met welke hoe veelheid water ook, na eenige dagen stelt men een glas schoon water ver boven dien wjjn. Gistermorgen hebben wjj eene massa vis- schen gezien van circa 1 meter lengte, die een eind boven liet water sprongen, om dan weer in te duikelen, en beden zagen wjj vliegende vissohen. Ze zjjn niet groot (ter grootie ven een ding te maken van den reusachtigen feestmaaltyd, door de Parijsche Pers den Russischen gasten aangeboden in de 30 meters-galerij op het Champ de Mars. Aan 33 tafels gezeten, namen bijna vier duizer.d personen aan dezen maaltijd deel. Op een expresselijk daartoe in de zaal opgericht tooneel werd na het diner een ballet uitgevoerd en de feestelijk heid werd besloten met een schitterend vuurwerk. De feesten vanwege de stad Parijs waren alle even schitterend en het enthousiasme der bevolking was zoo groot, dat de Russische officieren, in hunne rijtuigen gezeten, met eerbewy- zingen als overladen werden en daar zelfs menig onverwacht bezoek kregen. Bij een militairen fakkeloptocht moet het aantal toeschouwers 1.500.000 bedragen hebben. Op hun terugtocht zijn de Russen nog feestelijk ontvangen te Lyon, waar hun geschenken werden aangebeden, o.a. twaalf zijden japonnen voor de Cza rina namens de Kamer van Koophandel. Het Britsche eskader, onder bevel van admiraal Seymour, dat een bezoek aan Italië brengt, is te Spezia, zij het dan niet met zooveel geestdrift als de Russen in Frankrijk, toch met groote hartelgk- heid ontvangen. Ook daar wordt feest gevierd, doch alvorens hiermede te kun nen beginnen heelt admiraal Seymour zich eerst naar Rome begeven om de begrafenis by te wonen van den Brit- schen gezant, lord Vivian, die aldaar juist overleden was. Koning Albert van Saksen vierde Zon dag feest ter herinnering aan den dag, waarop hij vijftig jaren geleden in dienst trad bij het leger. Keizer Wilhelm was daartoe naar Dresden gekomen en bood den Koning, onder een harteiyke toe spraak, een met briljanten versierden maarschalksstaf aan. „Den staf van veld maarschalk," zoo sprak ongeveer de Kei zer, „hebt gy u met het awaard in de vuist in den strijd tegen den vijand ver worven. Vergun mij echter, u nog dezen staf aan te bieden als een zinnebeeld der hulde van mij en van het leger, Moge uwe majesteit nog lang voor ons allen gespaard blgven De Oostenryksche minister-president Taaffe beleeft nog geen pleizier van zijn ingediend ontwerp tot uitbreiding van het kiesrecht Het vindt by alle partijen in den Landdag bestrijding. De conser- baare) en vliegen ook niet hoog. Ten minste die wy gezien hebben verhieven zich slechts een paar voet boven water en vlogen dan eenige meters ver. Andere buitengewone visschen hebben wij hier op den lndiecben Oceaan nog Een groot gedeelte van onze passagiers trok van daag weer zulke leolyke gezichten, dat men daarvan ook bijna de zeeziekte zou krijgen. 't Wie vooruil gezegd, dat, zoodra wjj aap Gardafui (op de punt van Afrika) voorbij zouden zjjn en ons dus in de Indische Zee zonden Le- vinden, wy dan kans op storm zouden hebben. Nu, storm vind ik het nu juist niet, maar toch schommelt de boot geweldig. Ik vind het een aardig gezicht wanneer men achter op de boot zit en zijn oog naar het voorste gedeelte richt Nn ziel men niots dan lnchl en een oogenblik later, als de voorsteven de diepte ingaat, beeft men oen onmetclpe watervlakte voor oogen. Ook schommcltdc boot een beetje van rechts naar links, Wjj hebben deze dagen nog groote vtsschon gezien, die b(j het naderen van ds boot weg vluchtten. Zjj sprongen van tjjd tot tjjd een eind boven water. Ook hebben wjj gezien, dat de Indische Zee vol vliegende visschen is. Zjj doch ook niet hoog. Ik moet eindigen, want wjj naderen Colombo, op bet eiland Ceylon, en moeten dus onze brieven in orde brengen. De groele aan allen. God zegeno u. Bidt voor uw liofh. Bk: a Woensdag 6 Oct 1883.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1893 | | pagina 1