DE EEMBODE.
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 53.
Zaterdag 31 Maart 1894.
Zevende Jaargang.
DE EEMBODE
A
IJT>
-rwijk, Hilversum, Hoogland,
eist.
Bijvoegsel.
Zaterdag 24 Maart 1894.
Eene politieke beschouwing.
De Prot. Xoirdbrabanter (orgaan van
het lid der Tweede Kamer, den heer
de Savornin Lohman) geeft haar oordeel
over den politieken toestand, waarin wij
ons bevinden, onder het opschrift: ,Eene
nieuwe paneelzagerij" aldus weer:
Voor ieder, die mei de stemming der Kamer
bekend is, staan o. i. twee «aken sast
1. dat het oolwerp-Tak de meerderheid niet
ion hebben verworven (hetgeen 's ministers
ment De Me(jier verklaart)
9. dat de meerderheid het ontwerp niet in
overeenstemming achtte met letter en geeat der
grondwet ft geen niet uitsluit, dat velen ook
andere bezwaren hadden).
Zjjn deze feiten zóó, dan v
grondwet, gepoogd hebben eene kieswet
in 18*8 is, destijds ran .liberale" z»
ereneens gehandeld. Ook in de geschiede
van 1795 en volgende jaren vindt men leerznt
o ptaecedent
Als de pers de publieke opinie
spoor iril leiden, een legende iril doen ontslaan,
dan kan zjj hel. De legende van de .paneelzagerij"
heelt het ons geleerd Thans zoek; men een dito
legende, met De Me^er als paneelzager, ingang
te doen vinden. De rollen echter van hen, die
daartoe meewerken, zijn verwisseld. Waar
destijds stond da liberale, staat thans de radi
cale met een deelde» anU-revolulionnaira pers I
En omgekaerd. 'I
Niet onhandig wordt hier de
politieke knoop ontward. Over het
gebeurde bij de behandeling van een
wetsontwerp, dat zoo geweldig moe&t
nd niet verergerde, doch integ'-ndeel ingrijpen in het staatkundig leven des
kans bood op het doeo gelukken van volks, wordt hier eenig licht verspreid
1I en tegelijk aangetoond, dat zelfs geen
Ie wel gevallen is, niet omdat men ernstig overleg ia dit gewichtig vraag-
ie finale uitbreiding wilde, doch omdat de stuk werd geduld de Wil des Ministers
wrderheid moest wet worden j hel Vaderland moet
in handen worden gespeeld van het
radicalisme en socialismeminister Tak
ig worden wj] het zoo 1 Zelfs moet men het aanzien,
den waan jat een meerderheid in dj Tweede
uit puur con- Kamer, die een zeer ruime uitbreiding
•en omweg de van kiesrecht voorstond, eenvoudig de
e in den weg deur gewezen wordt, omdat ze tot een
heelt willen staan en aan het volk zijne rechten verregaande roekelooze daad niet Ie
wil onthouden. I bewegen was, en de ontwerper en
Vreemd, onverklaarbaar is, indien deze voor- voorsteller van een dolzinnig vraagstuk
stelling juist is, de houding van minnen als de behoudt het terrein,
heerea Mackajr, van Alpbeo, Heemskerk, vao Zal het nu gaan ZOO als door genoemd
Lóben Seis, Schaepman, enz., die immers, lot blad wordt gevreesd Zullen de anti-
aan den dag der stemming, altyd vóór de lot- i revolutionnairen, opgezweept door ver-
«tandkoming der wet hebben geijverd, waarvan I keerde raadslieden, bij de te houden
minister zijne wetsnitlegging aan de i
beeft willen opdringen.
Haar dit wil men niet erkennen.
Dkirom moeten die feiten zorgvn
verborgen gebonden. Hel volk moet
norden gebracht, dal da Kamer uit
servatieve eigenzinnigheid langs i
natuurlijke ontwikkeling der nati
minstens de dood stond, naar voorschrift had
liooren voorlezen, waarbjj hem herhaaldelijk
een rilling over het lichaam ging, moest tajj zich
bjj den overste aan diens woning aanmelden,
alwaar dan - nadat hjj met een vroeselgk .bin
nen" toegang had verkregen en met een kloppend
hart was binnengetreden de volgende, naar
vaste regelen gedane vragen en antwoorden
tusschen overste en rccruut werden afgesponnen:
Overste (den recruut van bet hoofd lot de
na een geheimvol still wij
minuten): Zjjn u de krijgsartikelen
voorgelezen
Recruut: .Jawel, overateI"
Overste.Goed I Pak mij nu aan mijn nor-
baard I"
Zoodra nu de recruut den baard van den
gestrengen overste te pakken genomen had, wat
gewoonlijk slechte aarzelend geschiedde, rolden
hem een paar oogen loe, waarbjj die van een
wolf nog duivenoogen waren, en tegelijk hapte
de overste met de tanden naar de hand
van den verrasten recruut, die dan meestal
van schrik den baard losliet. Over zulk een
ongelukkige werd dan door den gestrengen man
een stroom van schimp- en smaadwoorden
uilgegoten, waarbjj.lompe boer, miserabele
kerel" enz. nog de galantste waren. Liet zich
ter de racraut door het plotseling happen
i in de war brengen, dan werd hjj geprezen,
.Zoo is 't goed I Ge zgt 'n braaf soldaat 1
Een ferme kerel I" enz. loonde den dappere.
Op een mooien dag echter ging de overate
weder een „dapperheidsproef" voorbereiden
en wel ditmaal met een geheel en al verwilderden
recruut, een persoon die ruw en in zijn geheelen
levenstijd, tot cp dezen gedenkwaardigen dag,
alechls met paarden bad omgegaan, in Mn
woordeen man, zoo bel scheen, naar het
o, anderen buiten de Kamer de d(
tlaaodsle bewjjien gegeven hebben.
Doch wat nood? De pers west zich uit alles
te redden. Mackay, van Alphen, enz., zjj zjjn
als blinde mollen geloopen in den valt Door
wien do val was opgezet, door Tak dan wel
deor De Mejjiar, wordt er niet bijgezegd, noch
wal helxjj de een, hetxjj de ander met dien val
heeft pogen te verkrijgen.
Daarentegen zjjn de vier anti-revolulionnairen
Seret, Donner, Lucasse en van de Velde,
da eenige scherpziende mannen geweest,
wier font alleenlijk deze ia, dat zjj de vjjllirn
blinde mollen hebben gewaarschuwd.
De pers, die aaders alles weet, schijnt on
■iet la weten, dat de beer Tak aerst toegal
omdat hjj voelde dat zjjoe wet aodera vieldat
echtar Donderdag na de Kamerzitting gewel
dige pressie door de radicalen op hem ia uitge
oefend, en dat dkkrait alleen reeds zjjn zonder
linge ommezwaai kan worden verklaard.
Liever moet men, om der radicalen kiesrecht
tegen de grondwet in door te xetlso, blijven
voortgaan met bniten-parlemenlaire pressie.
Eeral het volk verkeerd ingelicht, dan meetings,
waarin straks de anti-revolutionnairen met de
warpao op hsn dis, tn
st eerbiediging der
verkiezing voor een nieuwe Tweede
Kamer samengaan met de radicalen en
steenen werpen naar degenen, die, de
grondwet eerbiedigend, tevens het kies
recht-vraagstuk tot een gezonde oplos
sing willen benger.
De tijd zal het leeren!
Een gevaarlijke proef.
Een oud gepensioneerd Pruisisch militair
verhaalt het volgendeTen Ijjde dat ik bjj het
leger diende, stond bjj ons regiment een oude,
ruwe overste, een geheel woest heer. die, zoo
als men placht te zeggen, in geen goeden reuk
stoud, en over wiens lippen in zjjn geheele
leven geen lachje gegleden was, huiten een
enkele uitzondering, toen een recruut bjj de
beëediging voor het vaandel op de knieën viel.
De gevolgen van dien lach bleven niet uit, hjj
was in geen acht dagen om mee om te gaan.
Deze overste nu, wiens trots een kolossale, tol
op zjjn schouderen afhangende snorbaard was,
probeerde den moed der ingedeelde roeraten
op een geheel eigenaardige wijze.
Wanneer nameljjk een roeraat ingedeeld,
beëdigd, gekleed en compleet in orde
zoodat hjj, naderend, «o goed figuur mi
au daarna de krijgsartikelen, op wier overtreding
hart vi
rarste.
de krijgsartikelen voorgelezen V' vroeg
,Ja," bromde de nieuwbakken zoon van Han.
.Zoo, dan weet je du», dat jo alles wat je
door de wet bevolen wordt, oogenblikkeljjk, en
zonder de geringste tegenspraak hebt op te
volgen
.Ja."
Overate (dicht op hem aantredend en het
hoofd ophoudend).Goed 1 Pak my dan hy mjjn
snorrebaard I" Grjjp en de gespierde hand
van den beproevingscandidaat hield als met
•n gzeren klem de rechterhelft van den
reusachtigen snorrebaard.
Den overste rollen de oogen nog gruwelijker
dan anders, en hö haptHaar. o wee, zonder zich
md oogenblik te bedenken gaf de kranige
recruut met zjj o linkerhand den overste eea
klinkende oorvijg met de woorden.Wacht,
schobbert, wil je me byten i"
De recrnnl verkreeg buiten zjjn welverdienden
lof ditmaal nog een thaler extra doch onder
bet strenge bevel, over dit voorval niet te
spreken, daar hg anders nimmer tgdens zjj»
diensttijd verlof zon verkrijgen.
Sedert dien tjjd heeft de overste die gevaar-
Ijjke coorageproei voorgoed uit zjjn program
geschrapt
In een onbedacht oogenblik heeft de roeraat
het op de wacht toch aan zgn korporaal in
gedeeld, adders had de ood-
geweten en ik evenmin
Prijs dnr Advertentflni
tot 6 regelsf 0.30
ideren regel meer- 0.05
•Igenoot
bewil-
Lejeune
er van
op ge-
Zaken,
houdt
n voor
itreden
jn op-
h voor
rtegen-
•chtans
erzijde
tffende
)(j de
iks zal
•n der
!er, in
Men
over
taken
laten,
tn nu
gaan
taars.
stad-
vloeide hem over de wangen. De opvallende
gelgkenis tusschen moeder en zoon kwam zelden
beter aan hel licht, dan in dezen oogenblik -
dezelfde teedere gestalte, dezelfde krollende,
bruin, lokken, die zoo fraai het hooge, breed,
voorhoofd omhulden. - De zachte, bleeke hand
der moeder matte liefkozend op het neerge
bogen hoofd van den knaap. Zoo hadden xg
een tjjdlang in diepe smart verkeerd, die aiechts
vastberaden loon. En wederom raslte dehand
der moeder op zgn gebogen hoofd, terwgl zg
met bevende stemme bad: en in het oor van
den knaap drongen doidelgk deze woorden
„Monstra te esse matrem. Toon dat gg myne
mgne moeder zgt," en met Mne zwakke zucht
verbrak de ziel de aardsche banden des lichaam»
was, bedroefde zich ten zeerste, in hem zulke
eigenschappen te zien ontwikkelenmaar de
iMrllog wilde nn eenmaal geene beperking
meer dolden, en verliet daarom in den ondordom
van twintig jaren de ecbool. Nadat hg meer
derjarig waa geworden, kwam hy ir het bezit
vu een klein vermogeo, dat hem door zijne
moeder wae nagelaten.
Haar hiermede begon ook mi leven, geheel in
etrjjd met de belofte au xjjne moeder algtlagd.
en bepaalden de pluta hnnner samenkomst tot
de volvoering vu dit «erlooze planhet werd
vutgesteld, dat men au den ingug dar kerk
vu de „Onbevlekte Onlvangenie" zon bijeen
komen. Ook Reginald, die een der gverigeteo
wae, kwam te bestemder plaatee, doch reeds
tjjden» eene godsdienstoefening, welke dien avond
in die kerk gehouden werd. Zonder au dan
naam der kerk te denken of eenige gewetens
wroeging te gevoelen, trad hjj binnen. Hu stelle
Hjj maande het volk aan ruitig uiteen
te gaan. Men wilde echter aan die ver
maning geen gehoor geven en ten «lotte
wierp men met steenen naar den gou
verneur. Deze trok zich in zijne woning
terug en bjjna op 't zelfde oogenblik
kwam de burgerwacht, dis het volk met
gevelde bajonet achteruit dreef, zoodat
velen gekwetst werden. Afzonderlijke
groepen begaven zich naar de kaaien
en gooiden een schip los, behoorende
tot dezelfde lyn als de Cabo Machicbaco.
Een lid van de technische commissie
werd ook gesteenigd en de bureelen der
eigenaars van het ontplofte schip wer
den ook erg beschadigd. De experten
van Santander zjjn van gevoelen, dat
men op geen andere wjjze van het wrak
der Machichaco zal afgeraken, dan met
het te doen springen. Alle voorzorgen
zullen genomen worden. De huizen nabjj
de haven zullen gesloten worden, en de
inwoners zjjn verzocht verwijderd te
blijven. Het gouvernement heeft het
oorlogschip Condor gezonden en de
minister van binnenlandsche zaken is
Zondag naar Santander vertrokken. De
gevaarlijke onderneming zal gedaan wor
den door electrische batterijen en bjj
hoog water. De bevolking verkeert in
grooten angst.
Zondag 1 April zal te Boedapest de
plechtige begrafenis plaats hebben van
het stoffcljjk overschot van den beroem
den Hongaarschen patriot Kossuth, het
welk reeds Donderdag, te gelijk met het
stoffelijk overschot van diens vrouw en
dochter, uit Turjjn naar de Hongaarsche
hoofdstad is overgebracht. Het Volkshuis
heeft met groote meerderheid van stem
men besloten eene deputatie naai Turijn
te zenden, alsmede om in de notulen
de groote diensten, door Kossuth aan
het vaderland bewezen, te vermelden.
Op den dag der begrafenis zullen de
schouwburgen, evenals zy dit op den
dag der aankomst waren, gesloten zyn.
Voor een gedenkteeken, dat ter eere van
Kossuth zal worden opgericht, heeft men
reeds 100.000 florijnen bijeen.
Keizer Frans Jozef is Woensdag naar
Abbaria vertrokken, om een bezoek te
brengen aan Keizer Wilhelm en diens
gezin. Het is de eerste maal dat de
Keizer dit gedeelte van zyn land bezoekt.
De Duilsche Rijkskanselier Von Caprivi,
na de goedkeuring van het handelsver
drag met Rusland door de stad Dantzig
tot eereburger benoemd, beeft in die
stad een redevoering gehouden, waarin
zich echter zyn verrassing voor, toen hy de
Vespers hoorde zingen, en bg zich in een
katholieke kerk bevond. Esn koor van reine kin
derstemmen wee juist begonnen bet „Ave maris
•tell*" te zingen. Reginald teisterde a
tot de woorden „Honetrs te esee ma
eoren troffenhet was als kwam d
nil den hemel, zoo werd hy er door as
Immers, soo had zjjne moeder stervend gebeden,
en hem tot bidden aangemaand. Hy viel op da
knieën en in een oogwenk vloog sjjn geheele
leven in woest? vaart voorby zyn geest; zyn
kinderlijke onschuld, de goede lessen syner
moeder en zjjner leermeesters, en zyn volgende
loopbaan vol ellende en misdades.
Nog lang bleef hy op dezelfde plaats terneer
geknieldreeds waren de gekoovigea git het
donkere, oude kerkgebouw been getogen, en
begon de avondschemering hem te ombollen.
De koster kwam en ontstak enkels lichten, en
daarna verscheen een door ouderdom vergrijsde
priester, die Reginald op dan schouder klopte
en hem vragende naar den biechtstoel verwees.
Hel oolroering knikte hy toestemmend met
bet hoofd en volgde den eerbiedwaardigen
geesteiyke. Wat loen is voorgevallen, ie Ged
alleen bekend, doch de tranen, die hem over
de wanggg vloeiden, getuigden wet er is zjjne
ziel omging.
Reginald knielde deerne voor het eltaer der
allerheiligste Hsagd en begon vorig tebidden. Hid -
delerwyl werd de kerkdeur behoedzaam geopend
en traden zyn kameraden binnen. Toen zjj ham