Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 41.
Zaterdag 9 Januari 1897.
Tiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn. Baarn, Barneveld, Blaricum. Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland.
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Sc9st, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par drie miudam
Franco per post
Afzonderlijke
BureauKrommestraat, F 227, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Het woord des Pausen.
Ouder gewoonte heeft Z. H. de Paus
daags vóór Kerstmis het H- College der
kardinalen ontvangen, dat hem bij
monde van kardinaal Oreglia di San
Stefano zijn gelukwenschen aanbood.
De zoete troost werd den 86-jarigen
Grijsaard nog eenmaal geschonken, zich
omringd te zien van mannen, die hem
trouw zwoeren tot in den dood. Deel-
genooten in den moeilijken, harden strijd
voor de eer onzer Moeder de H. Kerk,
kwamen zij voor den troon van hun
koninklijken Aanvoerder in hun adres
uiting geven van de gevoelens hunner
smart, over de machthebbers, die gei n
rekening houden met de onderrichtingen
des Pausen omtrent maatschappelijke
vraagstukken vervat in de pauselijke
Encyclieken, en diep werd door hen
betreurd de menschelijke ondankbaar
heid, zooals opnieuw gebleken is bij de
tusschenkomst des Pausen in de zaken
van Abyssiniê.
liet vaderlijk, maar koninklijk ant
woord door den Stedehouder Gods
daarop gegeven gold wel zijne broeders,
de kardinalen van het H. College, maar
zijn woord was tevens tot de geheele
wereld gericht. Ook tot ons komt de
stem van den grooten Paus Leo XIII,
die opnieuw een teedere uitdrukking
geeft van zijne waarlijk vaderlijke liefde,
die alles en allen omvat. Van zijne
lippen vloeide deze overschoone taal
.Onze hooge leeftijd en de veelvuldige
bitterheden, waarmee Onze Ziel wordt
overstelpt, verzoeten Ons nog den troost,
nog eenmaal de heilige plechtigheid van
Kerstmis te mogen vieren onder het ont
vangen der gelukwenschen van het H.
College.
Dankbaar aan God, den gever van
alle goed, die Ons tot nu toe heelt willen
steunen, smeeken Wij Hem iederen dag,
niet te gedoogen dat dit laatste gedeelte
van Ons tijdelijk leven nutteloos zjj voor
de Kerk, en vragen Wij Hem de genade,
het, hoe kort ook van duur, te mogen
Prijs der Advortentiën;
Van 1 tot 6 regelsf 0,30
Voor iederen regel meer- 0.05
Corrospondentiên cn AdvertentiSn moeten uiterlijk Vrjjdegavond
wijden aan Zijne glorie en vooral aan
het werk van herstel, dat gij, heer kar
dinaal, zoo even hebt aangeduid. Het
was overigens, in den dagelijkschen storm,
die op velerlei wijze de menschen en de
volken teistert, Onze plicht, tot het ge
meenschappelijk welzijn, de bovenmen-
schelijke krachten var. den godsdienst
van Christus aan te toonen.
In den loop van Onze langjarige be
diening hebben Wij ons met bijzondere
liefde beijverd onzen ergdenkenden en
weerbarstigen tijd gunstig voorde chris
telijke instellingen te stemmen. Daarom
hebben Wij meer dan eens de volken
uitgenoodigd, hun blik opmerkzaam en
zonder vooroordeel te vestigen op de ware
gedaante van de Kerk en het Pausschap.
Inderdaad wanneer zij van de eenen
beter gekend en van de anderen minder
belasterd werden, zouden zij uit zich zelve
voldoende zijn om de vooroordeelen uit
den weg te ruimen en de meest onhan
delbare zielen te winnen, omdat de Bruid
van den Nazarener alsdan zou verschijnen,
zooals zij is, niet als de vijandin, maar
als de medehelpster tot allen goeden
burgerlijken vooruitgang.
De menschelijke maatschappij kon als
dan vertrouwen hebben in eenduuizamen
vrede en haar welzijn zien verzekeren
door den invloed van het Christendom,
dat alle rangen der burgerlijke en maat
schappelijke orde krachtig zou verleven
digen.
Wij voor Ons zullen nooit Onzen blik
en Ons hart van dit opperste doel af
wenden.
Hel verheven ambt, dat Ons is opge
legd en zoo moeilijk reeds op zich zelve,
wordt Ons nog moeilijker gemaakt door
de tijdsomstandigheden, en Wij spreken
niet van den tegenstand, dien het apos
tolaat van waarheid en recht in deze
wereld ontmoet en altyd ontmoeten zal
maar Wij spreken van den uiterlijken
toestand, waartoe de Opperpriester sedert
meer dan vijf en twintig jaren gebracht
is; want de sophismen en rechtsficties
zijn ijdelnu de providentieele vorm der
onafhankelijkheid van den H. Stoel een
maal vernietigd is, is er geen middel om
hem op een zekere en voegzame wijze
de "hem toekomende vrijheid te waar
borgen.
Waartoe dienen de wellen, ingevoerd
om den persoon en de waardigheid van
den Paus te beschermen? Wij hebben
er kort geleden de ondervinding van op
gedaan nauwelijks hadden Wij in het
Oosten Ons woord ter gunste der Arme
niërs doen hooren of Wij vatten, in een
oogenblik, dat smartelijk was voor ons
schiereiland, de gedachte op, in een ver
en vijandelijk land honderden dapperen
te troosten, die door de wisselvalligheid
der wapenen verraden waren. Het gees
telijk vaderschap en de liefde lot het
vaderland waren onze drijfveer. Wij zijn
tusschenbeide gekomen, zonder de moge
lijkheid te voorzien van hetgeen er ge
beuren zou en zonder Ons er over te be
kommeren. Wplnu I iedereen heeft gezien
hoe die liefdevolle daad openljjk weerloos
aan beleediging en laster werd overge
geven.
De geest, die den tegenwoordigen staat
van zaken beheerscht, is dus nog altijd
dezelfde. Men blijll hardnekkig een ern
stig conflict bestendigen, dut duizenden
gewetens verontrust en als een nacht
merrie op het lot van Italië drukt. Be
Ireurenswaardige dwaling, en God weet
hoe smartelijk zij voor Ons ismaar
dit verflauwt Onze hoop niet, omdat
zelfs over de wegen der menschelijke
politiek heimelijk uit den hoogen Hij
waakt, die de harten in Zjjn hand houdt
cn de volken geneest in het uur der
barmhartigheid."
De geheele toonladder van aandoenin-
gers wordt in het gemoed der katholieke
wereld in trilling gebracht, als de innig
beminde Vader aller geloovigen zoo
hartroerend tot allen spreekt. Men geniet
de volle majesteit des woords van dezen
Paus en gevoelt tevens de weemoedigste
aandoeningen der ziel daarin uitgedrukt.
Met den grooten Leo XIII wordt men
bewogen als hij, de eerbiedwaardige hoog
bejaarde Grijsaard spreekt van den troost
nog eenmaal het Kerstfeest met zjjn
getrouwen te mogen vieren men wordt
diep verontwaardigd, waar de droeve
klacht van 's Pausen lippen komt over
den rampzaligen toestand, waarin de
H. Stoel door de listen cn lagen zyner
vijanden is gebiachtmaar ook een
blijde hoop zou ons willen doen jubelen
als de Paus-koning spreekt van Hem,
die de harten in Zijn hand houdt en de
volken geneest in de ure der barmhar
tigheid.
Waarljjk een heerlijke verschijning
in onze dagen van duisternis en ongeloof
is onze roemrijke Paus. Wel echter is
de kroon, die zijne slapen drukt, een vree-
selijk zware last. Maar met welk eene
edele fierheid wordt ze niet door hem
getorst. Sinds jaren reeds siert die kroon
zijn Koninklijk hoofd, en steeds schit
terender fonkelde Zij van ongeëvenaarde
glans. Doch hoe ineer zij het vergrijsde
hoofd van den grooten Leo XIII om
straalt, des Ie ineer ook schijnt zjj door
de goddeloozen aangewezen tot het toe
brengen van de felste slagen en de
grievenste smaad. Maar ook hieruit
straalt in volle schittering de waar
heid ons tegendat lijden en foltering
den verheven Plaatsbekleeder Gods niet
doen buigen voor schaamteloos geweld.
Welk een voorrecht derhalve voor
ons kinderen te zjjn der Katholieke Kerk
en te mogen strijden en Ijjden voor
onze H. Moeder, onder aanvoering van
den Stedehouder Gods, wiens koninklijk
woord ons in de dagen van het bljjdc
Kerstfeest, weder als een hemeltaal
trooslend en bemoedigend in de ooren
klonk.
BUITENLAND.
Den 27en Dec. heeft Z. II. de Paus
eene toespraak gehouden tot de voor
naamste oud-officieren van het pauselijk
leger. Hierover zijn de Italiaansche mi-
nisterieele bladen zeer boos I Nog zoo
pas hadden zjj vermeld, dat de bezoeken
van kardinaal Ferrari te Monza en die
van kardinaal Bansa te Florence bij
koning Umberto, wel eens eene inlei
ding zouden kunnen zjjn tot toenadering
van den kant des Pausen. En nu heeft
Z. H. de Paus krasser dan ooit ge
sproken en de noodzakelijkheid doen
uitkomen van herstel der wereldlijke
macht, en uitdrukkelijk, verklaard dat
de tegenwoordige toestand onmogelijk
lang kan duren.
Ten slotte verklaarde Z. H. de Paus,
dat hij vroeger reeds door hun groote
geestdrift was getroffen en dat zijn hart
hem ingaf hen spoedig weder in hunne
vorige betrekking den Stedehouder van
Christus te zien omringen. „En zoo
sprak Z. H. verder een zelfde geloof
en een zelfde geestdrift valt ook bjj
de hier aanwezige overlevenden dier
dappere schare te bewonderen."
De Opinions noemt dit eene recht-
strecksche uitdaging. Ook zegt zjj, dat
de Regeering, n. b., niets gedaan heeft,
om zoo iels uit Ie lokken I De Regeering
zoo gaal hel blad verder, zal den weg
der gematigdheid niet verlaten, en
mochten de woorden des H. Vaders in
daden verkeeren„dan zoo roept
zij uil dan zal de terechtwijzing ge
streng, snel en beslissend zijn. De gods
dienst heeft van de regeering niets te
vreezen, maar wie van wereldlijke macht
droomt, loopt gevaar, den eigen onder
gang nabij te roepon. Indien de onver-
zoenlijken in het Valicaan zegevieren,
zooals de woorden des Pausen aandui
den, dan zullen de gevolgen neerkomen
op het hoofd dergenen, die van dezen
ommekeer van zaken de schuld dragen."
Hieruit blijkt alweer voor de zoo-
veelste maal, dat Z. H. de Paus, niet
alleen het recht niet heeft, volgens het
één Italië, om terug te eischen, wat
éénmaal wettig eigendom is en blijft,
maar dat de H. Vader zich ook vol
strekt niet mag verstouten zelfs maar
eene zinspeling te uilen op het eenmaal
terugerlangen van dit wettig eigendom.
Arm Italië
Dit Abyssiniö is de eerste bezending
krijgsgevangenen met de Adriatico te
Napels aangekomen. Het is den soldaten
ten strengste verboden ook maar iets
uit te laten over Abessinië. Ten dui
delijkste blijkt hieruit al weer, hoe
bang de Regeering van het één
Italië is voor de nieening van het vólk 1
De kardinaal-aarlsbisschop van Napels,
Sanfelice di Aquavella is op twee en
zestig jarigen leeftijd aldaar overleden.
Z. Em. had zich een grooten naam
verworven op elk gebied van kunsten
en wetenschappen. Hjj was een zeer
FEUILLETON.
TTRKf VEROORDEELDE.
zien, als ge seas acht dagen de kinderen ver
en om iedere lap trapop, trapaf, loopen
ol u de Inst t
teljjke
geven
i) .Haar om 'sHemels wil, Joseph," riep
vrouw Landsberg op zekeren morgen tot haren
man, toen zjj kwalijk veertien dagen zich inde
woning van Meijer gevestigd hadden, .dat is
•och eenvoudig niet uit te houden I Wanneer
ik een paar doeken te wasschen heb, moet ik
vgf trappen af naar het waschvertrek, en dat
wil wat zeggen, als men kleine kinderen heeft.
Is het dan werkelijk zoo erg, als ik voor een
enkelen keer in de kenken een kleine wasch
beredder?"
.Zeker is dat erg," antwoordde Landsberg.
.Zet het toch voorsl uit nw hoo "d het contract
te breken, want dat zon ons heel lee'jjke on
aangenaamheden kunnen berokkenen. ^Mejjer
laat ons onverwijld op de straat zetten.
.Dat ooinenscb," prevelde vrouw Landsberg.
.Op de keper beschouwd hadden we toch beter
gedaan met nacr een andere woning om te
zien, Joseph
.Och wat," viel Landsberg, zfin jas aantrek
kend, zjjn vronw in de rede, „ze zjjn bijna
allemaal als Meijer, en mogelijk nog erger. Ze
zeggen allende woning schaadt door de wa
terdamp. En dat is toch ook wel eenigszins
„Dat beetje waterdamp," antwoordde de vrouw
•Pottend „zal toch waarlijk de muren niet
doen vaneen scheuren. Ik zon wal eens willen
van een huisbaas nog geljjk te
.Ik heb genoeg te loopen," merkte Lands
berg op, ,en meer trappen in een dag te be-
limroeo dan gij in een heele week. Op dit
ogenblik liggen er minsteos honderd wissels
p de latei, die ik voor den avond nog moet
icasseeren. Dat is ook geen kinderspel. Nu,
dag vrouw, lot van middag, dag kinderen, goed
Nadat de man zich verwijderd bad, zette zjjn
vronw een groote ketel met water op de
kachel, en bereidde in de keuken alles voor.
sloct zjj zorgvuldig en werkte binnen zonder
hall- uur later de huishoudster van meneer
Mejjer op den gang langs de deur van Lands-
bergs vertrekken ging, bleef zjj plotseling staan
haar spitse neus trok ze snuivend op gelijk
eeo haas, waoneer hij een vijand bespeurt;
zacht sloop haar magere gestalte tegen de deur
en glnnrde door het sleutelgat, doch zij ver
mocht niets te zien- Dan snoof zjj met inspan
ning de door de reten van de kenkeodenr drin
gende damp in haar haviksneus en fluisterde
.Waarachtig, zeeplucht en waterdampen. Die
persoon waschl!"
En zjj spoedde zich met jeugdig vuur naar
beneden, om meneer Mejjer dit belangrijke
nieuws te verkondigen. Deze liefderijke man
geraakte, toen hjj hoorde van de ontzettende
verbreking van het huurcontract, in heftige be
weging, sloeg op de tafel en zwoer hun dit
betaald te zullen zetten, door ze onverwijld
uit het huis te jagen. Zjjn huishoudster meende
echter, dal het beter was, dit nog niet dadelijk
te doen, maar te wachten tot men meer zeker
heid had. De vronw zou zich natuurlijk niet
vergenoegen met dit eenmaal te doen. Ook kon
bjj zeker daarop rekenen, dat zjj de deuren ge
sloten had, en wat zou hjj dan uitvoeren, als
ze hem niet openen wilde
Dat zag meneer Mejjer ook in, en daardoor
kalmeerde hjj, Later hield hjj zich bezig met
de Ijjsl zjjnor hnurders eens na te gaan. Op
de eerste verdieping woonde een postbeambte,
die zjjn huur met een pjjnljjke promptheid be
trouwen betaler den huurprijs te verhoogen.
Dit zelfde noodlot trof een op de derde ver
dieping wonende weduwe, wier dochter zich
van haar zuur verdiende geld een pianino had
aangescbafl, om ook te hnis nog eenige uren
les te kunnen gevenlieden, die zich zulk
een weelde kuoneu veroorloven, meende bjj,
kunnen ook meer hunr beulen.
Nadat hjj volgeoderwjjze zijn inspannend
dagwerk geëindigd had, kleedde bjj zich en ging,
in het zoete bewustzijn, hier op aarde ten volle
zjjne verplichting na te komen, met opgeruimd
gemoed naar zjjn sociëteit.
Landsberg spoedde zich intusschen, met een
pak kwilanliëu in een kleine Iederen Usch, van de
eene straat tot de andere. Was de afsUnd lus-
schea het eene en bet andere huis wat al te
grool, dan sprong hjj wei eens op den tram,
om den wog te verkorten, maar dikwijls mocht
hjj dat niet doen, wilde hjj niet door die uit
gaven met zjjn karig inkomen in conflict ge-
Het was reeds over twaalven toen hjj op
het kantoor der firma Lassen aankwam, om de
in ontvangst genomen gelden af te dragen.
Slechts de chef des huises, Sigmnnd Lassen,
was nog aanwezighg zat in zjjn naast het
kantoor zich bevindend bijzonder vertrek. Toen
nu Landsberg binnentrad, beval hjj hem, hel
geld uit te tellen, en de kwitanliSo, die Inge
lost waren, op een vel papier te noloerenhjj
een en ander te onderzoeken. Daarna verwij
derde hjj zich door zijn privaalkabioet, wier
denr bjj achter zich dichttrok.
Landsberg telde en rekende onafgebroken
voort. Hel ontvaogen bedrag wilde niet kloppen,
er moesten naar zjjn berekening twintig mark
meer zjjn. Hierdoor geraakte hg een weinig in
ontroering, omdat hjj voor inogeljjke verliezen
aansprakelijk was, zag dos de geldbeurs nog
eens na en rekende met verhit hoofd de op de
Ijjit genoteerde geUllenrjj noch eens door.
Daarbjj was hjj zoo in zjjn arbeid verdiepl,
dat hjj iu 't geheel niet bemerkte, hoe de deur
van het kabinet des heeren Lasser zacht ge
opend en na oen wjjle weder even behoedzaam
gesloten werd.
Een ball uur later verscheen Lassen weder.
Hjj lelde vluchlig de lange rjj van goud- en
zilverstukken, welke Landsberg in rechte lijnen
naast elkander had gelegd en veide dan
.Maalt nu maar spoedig dat ge wat te eten
krjjgl, Landsberg, het is later geworden dan
gewuonlijk, en heden oamiddag bebt ge nog
genoeg te loopen."
Hjj streek de geldstukken bjjeen en droeg
ze in zjjn kabinet, om ze daar jin de voor iedere
soort bestemde lade te bergen, onderwjjl Lands
berg zich verwijderde.
De deur van do geldkast atond wjjd open.
Lassen bad bet niet noodig geacht ze te sluiten,
omdat hg zijn bode het viste vertrouwen
schonk. .Vu echter had hij kwaljjk eon blik
erin geworpen, of hjj bleel met de geldstukken
in de hand hoofdschuddend staan.
.Wel, wel," mompelde hjj, „waar mag toch
die geldrol gebleven zijn?"
Snel liet hjj nu de geldstukken uit zjjn hand
in een lade glijden en begon te zoeken. Daartoe
had hjj evenwel niet veel tjjd noodig daar de
ruimte iu zjjn kas van garingen omvang was.
echter te vergeefs, nergens
d bij een
vermiste geld.
Lassen liet zich op een stoel neder en dacht,
met het hoofd in de hand steunend, een wjjle
na. Opeens ging nu de deur open en een zeer
statige dame van ongeveer vjjftig jaren trad
.Nu Sigmnnd," zeide zjj, hem nader tredend,
.hoe is het, rjjdeo wjj nog uit voor het diner
.Ja, ja," antwoordde Itaar gemaal, .laat maar
vast inspannen. Ik heb daar juist een onaan
gename geschiedenis te overwegen."
.Wat dan, Sigmnnd?" vraagde mevronw
Lassen beangst, .Ge bebt toch niet aan de bears