Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 21. Zaterdag 21 Augustus 1897. Elfde Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn. Baarn, Bameveld. Blaricum. Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk. Hilversum. Hoogland. Laren, Leusden. Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATESDAO. Abonnementsprijs par drie maasdam Franco per post Afzonderlijke nummers f 0,40. f 0,05. BureauKrommestraat, F 227, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prijs der Advertentién: Van 1 lot Oregelsf 0,30 Voor iedoren regel meer- 0.05 Correspnmlcntién en Advcrtenliön moeten uiterlijk Vrjjilag wond Militairisme. Het eigenaardig kenmerk, dat zich gewoonlijk voordoet, wanneer een mini sterie voor een nieuw kabinet moet plaats ruimen, heeft zich ook thans weder in volle kracht getoond. Meeningen en opvattingen omtrent de in de naaste toekomst te volgen politieke richting, als zijnde in het belang des lands, werden ook nu weder in alle toonaarden gehoord. En daartoe werd vooral in de liberale perseene uitstekende gelegenheidgeboden, waarvan, natuurlijk, een gretig gebruik werd gemaakt. Uit alle oorden van ons Vaderland kwamen de lieden aan dragen met brandende vraagstukken of zoete begeerten en verlangens, welke het nieuwe Ministerie in overweging werden gegeven, en met ernst en klem op het hart gedrukt. Verbitterde politieke gemoederen, die reeds zoo langen tijd in stilte hun wee hadden verkropt over ondervonden teleurstellingen, kwamen met al hunne wijsheid en wetenschap aandragen om te overtuigen, dat, zoo lang hunne idealen niet in vervulling gaan, onze natie niet in eene goede richting wordt geleid, dat onrecht aan land en volk met halsstarrige kortzich tigheid gepleegd wordt. In dat politiek concert, het nieuwe Ministerie aangeboden, lieten de mili- tairisten vooral zich weder niet onbetuigd. Zij deden hun uiterste best om boven allen te worden gehoord. Zoo hard zij konden schetterden zij weër, dat het eene schreeuwende ongerechtigheid is, van een deel der Nederlanders lijf en bloed voor den staat te eischen, en een ander deel, dat rgker met aardsche goederen is bedeeld, toe te laten tot afkoop van den, naar hun beweren, heiligsten aller staatsburger plichten. En zoo werd de plaatsvervanging voor de zooveelstemaal door belang hebbenden als diep verderfelijk uitgekreten- Wij willen hier aan den Standaard even het woord laten om het dwaze en onhoudbare djes bewering in helder licht te plaatsen. Genoemd blad schreef onlangs onder het opschrift .Bloedbelasting". liet niet definitief regelen san awe defensie, alvorens ge weet hoe ge ze regelen suil, heet, wjjl de plaatsvervanging dan inmiddels voort- luurt, het mainteneeren van een .bloedbelneliag". Dat zou juist ijjn, indien de gegoede klasse •an de loling was vrijgesteld. Maar dat is ze liet. Een iegeljjk moet loten, en de kansen staan daarbij voor een ieder geljjk. Of ock, het zou waar zijn. indien, aan wien ook, de verplichting werd opgelegd om voor een als remplagant in dienst te gnan, of het igen n naakt vrjj. Indien dan ook de lagere klasse melteida oo gekant ware legen de plaatsvervanging, i zü-zelve het volkomen in haar macht hebli i morgen aan den dag vonder eenige teel i reoonlijken dienstplicht in te voeren. Daartoe toch zou ze niets te doeo liebi in te maken, da' niemand zich als remplaat inti zijn nummer wi visselen. n ieder persoonlijk m Seheel vrijwillig bieden ze zich bij hoopen aan, kantoor bjj kantoor loopt uw huis al', als ze ten, dat er kans is om een rompla;ant bjj u plaatsen. eens een enkelen man uit de Laat t inljjven t graag, Ons dunkt, dat het voortreffelijk be loon van den Standaard geen nadere ver klaring behoeft. Van onrecht bij plaats vervanging, dit wordt glashelder aangetoond mag geen sprake zijn. Waren er dus geen andere, bijzondere beweegredenen in het spel, wij konden zeker zijn, dat van de zijde der militai- risten voor het herstel van hel zooge naamde onrecht in deze quaeslie, niet zoo heel veel drukte zou worden ge- Op een'euvel, dat in onze maatschap pij zich voordoet, dient daarom gelet, wil men een juiste definitie vinden voor het verlangen der militairisten naar per soonlijken dienstplicht. Men wetc toch, dat de staatsambten of betrekkingen, al worden deze ook nog zoo veelvuldig in onze dagen uitgebreid, op verre na niet toereikend zijn om de liefhebbers te be vredigen, en vooral doet dit gebrek zich onder den militairen sland duchtig ge voelen. Om slechts één voorbeeld te noemen, zij vermeld, dat volgens oflt- cieele opgaven aan de kadettenschool te Alkmaar jaarlijks ijftig jongelieden kunnen worden toegelaten en dat liet getal sollicitanten, die zich aan een ver gelijkend examen onderwierpen in de laatste jaren ruim tweehonderd vijftig bedroeg. Dat nu versterking van het leger, van dien kant als een uitkomst zou worden begroet, is volkomen be grijpelijk. Het persoonlijk vervullen van den dienstplicht zou dan ook den mili tairisten vrij koud laten, als hun de voldoening van uitbreiding des legers maar geschonken werd. Of werd niet reeds, tijdens de behandeling van dit vraagstuk, voor enkele jaren in de Tweede Kamer door een kamerlid er op gewezen, dal de te verwachten schit terende promotion bij den militairen stand, en het grooter aantal officieren enz. dan benootligd, de voornaamste redenen waren van den warmen geest drift, waarmede de militairisten voor dat doel waren bezield 7 Ongetwijfeld zullen ook hierin uitzon deringen op den regel bestaan, maar dat nevens zucht tot ijdel militair praal vertoon ook puur eigenbelang in deze zich gelden doet, zal moeilijk kunnen betwist worden. Waar dus, gelijk tot nu toe, zoozeer de noodige motieven ontbreken, welke de invoering van een nieuw legerstelscl met persoonlijken dienstplicht verci: zal, naar met grond mag verondersteld worden, het verlangen der militairisten in de naaste toekomst nog wel niet be vredigd worden. Daarbij komt nog dat, om het huishouden van Staat slechts naar behooren gaande te houden, der bevolking nu reeds de eene nieuw. lasting na de andere moest worden op gelegd wat zou het dan wel worden als jaarlijks nog ontzaglijke!' uitgaven voor hel leger werden gevorderd Boven dien mag de sociale quaeslie, welker oplossing zeer zeker den belastingdruk •rzwnren zal, niet langer Ier behandeling tgcsteld worden. Doelt offers, daarvoor gebraehtzullen ons volk ten zegen strekken, terwijl daarentegen toegeven ann de buitensporige eischen der militairisten niet unders zou brengen dan eene zede lijke en fiiimitieele ramp voor ons Va derland. BUITENLAND. 't Zag er voor Engeland in den laatsten lijd verre van rooskleurig uit in Britsch- Intliö en omliggende, aan Engeland schat plichtige, streken! De Emir van Afghu nistan moet zich gemengd hebben in do oproerige bewegingen in de Totsji-vallei, te Petsjawoer, Mahaland, Tsjitra! en het Noord-Westen van Brilscli-ltttlië. Ook de Sultan van Turkije wordl van medeplichtigheid beschuldigd, Een bloed verwant van den Sirdar van hel Afgha- nische leger, zoo wordl uil Konslnnli- nopel gemeld, is aldaar aangekomen on door den Sultan in plechtig» audiontio ontvangen. De Sultan heelt kort daarna vertrouwde boden afgezonden naar ver schillende Mohurntticdtianscho landen, van geheime instructies voorzien. Hel fort Sjabkadcr is hevig door do ops'amle- lingen aangevallen en de Indian Daily Sews meldt, dut de Emir van Afgha nistan eene bijeenkomst golmd heelt niet de Moellahs ol priesters van de grens- volken, terwijl een tlier Moellahs de aanvoerder was in den aanval op het fort Sjabkader. Hel vertrouwen m de Engelschen is in Brilseh-lndiö door deze woelingen zeer geschokt en men vreesde voor het verklaren van den heiligen oorlog. Deze vices is echter ongegrond gebleken. Uit Simla toch is het bericht gekomen, dat de Emir van Afghanistan een firnmn heeft uitgevaardigd, waarin hjj zijne onderdanen verbiedt aan do Engelsche grens de opstandelingen te ondersteunen. De Afghaansche gouver neur van Khost heeft hevel gekregen de Afghanen, die zich weer schuldig maken aan roof van kauieelcn der Tootsji-expeditie, streng te straffen. Ook in zake de Grieksch-Turkschc iloxondcrlmndelingen wil Engeland zich nog maar niet aansluiten bij de meening dor andere ambassadeurs. In de Inatsle bijeenkomst toch der ambassadeurs op Top-llane, werd beraadslaagd over bet plan van geleidelijke ontruiming van het bezelle deel van Griekenland dour de 'urksche troepen, waarmede tie Duit- die ambassadeur zich vorecnigde en ug vier ambassadeurs or hunne goed keuring aan hechtten, Philip Ctirrie, de Engelsche ambassadeur, zeide dat Lord Salisbury dit niet kon aannemen, daar het met het vroeger aangenomen be ginsel Ion opzichte van de grcns-qtiaes- tie in stryd was. Griekeeland schijnt tlch tlmns ook bij het onvermijdelijke toer Ie leggen. De llegeering toch heeft, volgens de /'of. /voer., kraehlige pogin gen aangewend om den eersten termijn tier oorlogsschatting, 25 inilliocn drach men of ongeveer elf millioen gulden, van rijke, in het builenlatttl gevestigde Grieken te verkrijgen. Thans heeft do Kogi'oring acht millioen gulden bijeen, gt ooien<tools uil inschrijvingen van binncn- buitunlamlsche Grieken. President Faure is Woensdag I.I., ver gezeld door du ministers Hanotaux en Bosnard en den generaal Frederiksz van Parijs naar Duinkerken vertrokken, om met bel Frnosehe eskader, dat hem in laatst genoemde plaats wacht, de reis naar Kroonstad! aan te vangen. Maandag 23 Augustus komt tie President aldaar aan en zul worden ontvangen o.n. door grootvorst Alexis, als groot- ndiuiraal der ilussischc vloot, door den minister van Marine en den vice-admi- raal Avcllaii. welke laatste zoo geest- drillvol in Frankrijk is ontvangen ge worden. Men is het er nog niet over eens, of er, bjj tiet vertrek van President Faure een aanslag op hem beraamd was, dan wel, of men hier te doen heeft met eene akelige grap of dwaasheid. Nauvv- lijks toch was dc trein van den Presi dent uit Parijs vertrokken ol op den hoek van tien Boulevard Magenta en de Hue Lafayette, dicht bij het station, ontploflo eene soort van bom, heel wat spijkers inhoudende, welke gelukkig echter niemund troffen. Een onmiddelijk ingesteld onderzoek Itud tot resultaat, dat eene 3 d.M. lange buis werd ge vonden ouder een ledig fruilkraampje ouk vond men eenige papiertjes, waarop „Leve de vrijheid en .Leve Poten stonden. feuilleton. thai De groote Beursspeenlatie- Vrjj gevolgd naar het Dtslsch. 6) Langzaam en oogegeneerd besteé* Rosen- >»1, na zich van zjju overjas outJaai te het en, de rap naar de groote zaal, alsof hjj zich ui de i df andere restaurant bevond. De portier maakte eene diepe buiging, toen hjj het voorhangsel op zjj school, om den voornamen gast binnen te laten. Rosenthal ging dan ook zeil niet dikwijls Ier beurze, maar zond Bendel of eenen der andere ondergeschikten met zjjoe bestellingen er heen. Daarom nam hjj, om geen opzien te bareo, een heel alledaagsch gezicht aan en liep op de dicht samengepakte menigte toe. Meer dan duizend mannen zaten of slonden in de ruime overal smaakvol gemeubeleerde zaal, waarin 118 gaanietzuilen de rondom loopende galera schraagjdea. Om de geheele zaal loopen nissen, welke/ door de groote bankiershuizen gehuurd zjjo Jen waarin ijj hunne kantoren heb ben gevesligu. Overal staan banken, van den naam der fir/ma voorzien en talrjjke kleine ies- «enaars biejden den beursmannen gelegenheid »ot schrgvtto. in he! I midden der groote zaal ziet men op verhoogd'i plaatsen, door eene balustrade om- geveo, ehn tantal hoeren met hunne helpers 0*1 zjjnj de be«edigde makelaars, mannen mei o«o jaiTjljjkecb Inkomen van 30 tot hOOOO mark, die de zaken Iusschen kooper en verkooper re gelen en kwitanties afgeven voor afgedane zaken. Een oorverdoovend, dooreengonzend geluid dringt Rosenthal in zjjn fijne noren. Voor hem beweegt zich wild dooreen, eene haastige, joe lende en schreeuwende menigte, die geen ander doel schjjnt te hebheo dan zooveel mogeljjk leven te maken. En loch is het heden een flauwe dag. De stemmiog is gedrukt. Roseothals it valt velen op, maar zjj heebteo geen -de aan zjjoe tegenwoordigheid, nadat zjj op zjjn gelaat gelezen hebben. Met moeite dringt Rosenthal naar zjjoe plaats, waar Bendel, zooals altjjd, met meerdere klerken zit. Op den weg en wisselt hjj met dezen en genen een groet, laat zich door een grappenmaker de laatste ni vertellen en doet alsof hem de geheele zaak niet aangaat. Om hem bruist de zeebodes met ieuwstjjdiogen loopen heen en weer, jongens snellen aan met telegrammen, waar in de zij zalen ongeveer honderd beambten den zwaarsteD dienst te verrichten hebben, en daar tusschen door klinken enkele luide stemmen, die papier voor zoo en zooveel aanbieden ol schen ie koopen. Rosenthal groet Bendel en fluistert hem dat er van de .groote" huiaen niemand tegen woordig sclijjnt Ie zjjn. Daarna gaat hjj zillen om de berichten, die door den groenger bode van het lelegraalburean Wolfi, w aangebracht, te doorloopeo. Bendel is inlusschen drnk bezig, de opdrachten van Rosenthal ie volbrengen. Rosenthal geeuwt hjj is niters! gespannen want reeds wjjst de klok vu do beursxaal op één. Elke n an het bericht komen. Ou alnslrades, die de zitplaatsen der makelaar tven, is hel stiller geworden, terwijl liet ii tchen hoekwaar de onheëedigde makelaar elen, des te levendiger toegaal. Eenmaa geschreeuw, loen een beursklant een anderee oorvjjg toediende. Zulk oen schandaal kan slechts het volk van Israel verwekken en inderdaad ziet men het negen tienden van de duizend beursmannen reeds van verre uan, dal zij vau Plotseling wordt het levendiger aan de balus trades en met bliksemsnelheid deelt zich dit aan de zaal mede. De beurs is eeu der prikkel baarste schepselen der wereld, hare zenuwen zjjn teerder dan die eener vrouw. Eene gebeur tenis, eene nieuwstijding, de uitingen van eenen hooggeplaatste op aarde kunnen haar in de meest koortsachtige spanning brengen, wanneer gewone menschenkioderen er dood kalm onder bljjven. Deze gejaagde menschcnmassa, wier krachten door de onophoudelijke, hartstochte lijke jacht naar geld tot op het hoogst ge spannen zjju, kan de rustige rust van het dage lijkach leven en van den kalmen arbeid niet verdragen, zjj hunkert naar opschudding, naar de woeste jacht van het beursspel, om een bestaan te hebben, dal niemand bnn benjjdt. Ook Rosenthal greep deze koorls aan. Hjj stond np en naderde de groepen, welke schreeu wend en met de armen zwaaiend overal ston den. Hier en daar hield er een een telegram in de hoogte, terwjjl anderen als ter slniks juist ontvangen telegrammen openden, opdat zou komen. Verwarde ronde; de keizer van Oostenrijk, zoo zeide men. moest aan eeo Pooischeu algevaardigde hebben meegedeeld, dal de politieke toestand uilcrsl gespannen was; anderen beweerden, dal lij) gezegd had, dat een oorlog met Rusland op Veenen ingekomen berichten alle inhielden, in en naamlooze de meest gor f de Russen angst rde beursspekulunlen, n reeds voor de deur stonden, en toen nu uil Weeuen post na post de nieuws tijdingen inkwamen, dat daar de opschudding eene groole daling der koers tengevolge gehad bad, was er geen houden meer aan. De papie ren daalden met razende snelheid en steeds luider werden de aanbiediogen, omdat een ieder wilde verkoopeu, voor de dreigende oorlog alles inslokte. Nu begon Rosenthal werkzaamheid. Nauw- lj|ks was de zaal in volle beweging, of zjjno trawanten boden, mei alles beheerschende slem, Weener schuldbekentenissen, Staatsspoorwegen, goudrenten, enz., voor een lage prjjs, om den koers zoo snel mogeljjk te doen dalen. En loen die van tien tol twiatig percent was gevallen, begonnen Bendel en consorten te koopen. Slechts een hall uur duurde de opschud ding, bet oorverdoovend geschreeuw, loen had Rosenthal zjjn slag geslagen. Millioeoen bevou- zich in zjjue handen, waaraan hjj honderddui- eriehl. Rosenthal uil Wecnen van zjjn broer dat de tijding in de Weener courant Toen de klok v: ■s half tweo w .-I was tegengnsprokeo. Hjj liet hel bericht aanplakken; honderden verdrongen zich omhel vertwijfeling door elkaar Honken. in nieuwstijdingen, van uit Weeuen in de ark is loomeloozen, geen medeljjden kennenden lidleinpels, om de woelende menigle te kal keren en haar te zeggen, dat zjj zich te ver- iels angslig had gemaakt. Vele honderden werden door vertwjjleling ingegrepen. In hel vaste geloof aan do waar- eid van hel bericht hadden zjj de in hun bezit zjjnde geldswaarden van de hand gedaan, voordat zjj geheel waardeloos werdennu stonden zij daar met duizenden verlies. Een jungspekulanl, die den vorigen dag zeer veel Werkelijke Schuld gekocht had, om ze lieden met ofpercent winst weder te verkoopeu, stond weer plotseling op niets »n hjj kon van voren weer aan beginnen. Een ander zat, met vertwijfeling in het gerim peld gelaat, afgezonderd op eene bank; bjj was geruïneerd eo moest zich failliet geven. Ginds stormt een oude lieer uit een der zijdeuren naar buitenhjj beeft met het geld zjjner dochter gespekuleerd en lot op eene kleine som is alles verloren. Hoe zal hjj haar, nu hjj in dt.aze speelzucht haar toekomst vernietigd heeft, onder de oogen treden Offers, overal offersDe beurs is een slachlveld, wasrop de Ijjken der geval lenen dicht gezaaid liggen. Rosenthal stapt, tevreden lachend, in zjjn

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1897 | | pagina 1