Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 28. Zaterdag 9 October 1897. Elfde Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum. Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden. Naarden. Nij kerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG!. Abonnementsprijs per drie meenden: Franco per post Afzonderlijke f 0,40. f 0,05. BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prijs der Adwertentigni Van 1 tot 6 regelsf 0,30 Voor iederen regel meer- 0.08 Correspondenten on AdvertentiGn moeten uiterlijk Vrijdagavond Het Huisgezin. Wat er terecht komt van het ontkerstenen der huisgezinnen staat in 'bloedige drama's voor ons in de jong ste geschiedenis. Op bijna iedere bladzijde ontmoeten wjj schandalen, die ieder welgeaard burger met afgrijzen en verontwaardiging ver vullen en doen huiveren voor de toekomstschandalen gepleegd in de hoogste kringen door ministers en volks vertegenwoordigers, door dagbladschrij vers en ambtenaren van Slaat en gemeente schandalen, waarin men ten aanschouwe der wereld een spel ziet afspelen van een schandelijk vertreden der duurste plichten, van een snood vertrappen van rechtvaardigheid en recht; schandalen, die ecne aaneen schakeling leveren van sluwe bereke ningen en intrigues, van knoeierijen en kuiperijen en omkooping schandalen met 't onbeschaamds te cynisme bedreven en vervolgd op eene wijze, dat het helen het stelen scheen te moeten dekkenmet uitwendig vertoon trad men op, om den wassenden vloed onthullingen te dempen, de menigte zand in de oogen te strooien, maa werkelijkheid zooveel mogelijk nog ondoordringbaren sluier te werpen over den afgrond, opdat de blikken des volks niet zouden doordringen lot de diepte van de schandelijkste plichtsverzaking, van wets- en rechtsverkrachting. Rampzalig het volk, waar dusdanige duistere drama's worden afgespeeld. Het recht, dat ieder staatsburger van natuurwege bezit, is daar ten speelbal geworpen aan de willekeur van de wetgevende en de haar uitvoerende macht. Welk een vertrouwen kan hij nog stellen in den Staat, wiens ambte naren en vertegenwoordigers tot in de hoogste kringen de- heilige rechtvaar digheid van haar voetstuk stooten en onder hun voet lot gruizel treden Deinst hij niet terug, om zijn geschon den recht aan de uitspraak toe te ver trouwen van gewelenlooze rechters, die zich op en neer bewegen onder den druk van 't mcnschclijk opzicht, van schoone beloften, van zilver of goud Is het wonder, dat hij wrcvclt en wroktdat vooral socialisme en an archisme daaruit munt slaan tot ver sterking der eigen partijen Is hel wonder, dal er onder de lagere volks klasse gevonden worden, die hun haat tegen de regeeringen trachten te koelen in moorddadige aanslagen tegen hare vertegenwoordigers Wanneer de bron vergiftigd is, hoe zullen dan nog de reine wa teren des levens vloeien? In het huisgezin is de bron vergiftigd en de doodelijkc wateren storten zich uit en verspreiden zich in al de geledingen van het staatslichaam, verwoesten ge zondheid en leven, voeren langzaam of snel ten gcwissen ondergang. Het eenige middel om verderf en dood te voorkomen is zuiverend hout te werpen in de vergiftigde bron, het huisgezin wederom te ver christelijken, de levensboom des kruises daar weder in eere te herstellen. O, wanneer de Gekruiste, in het huisgezin ten troon verheven, weder door al de leden zal worden verheerlijkt en beden, Zijne veropenbaarde waarheid omhelsd, Zijne wet gehuldigd, dan zal Hij het zout der aarde en het licht der wereld blijken te zijndan zullen ka rakters geschapen en gewetens worden gevormd, die een zekeren waarborg zullen leveren voor het heil van Staat. Aldus opgevoed en gevormd zullen zij, in welke positie ook geplaatst, in welke staatsbetrekking ook optredend, naar Gods heilige en rechtvaardige wet niet slechts ten opzichte van God en van zich zeiven, maar ook ten opzichte van hunne medeburgers hun gedrag en al hunne daden regelen tot welke staats ambten ook verheven, zullen zij rondom zich in hunnen kring vertrouwen en ze kerheid verspreiden zij zullen op hunne post eerlijke mannen zijn van waarheid, recht en orde. Een tak der opvoeding is hel onder wijs, waartoe de ouders doorgnans niet staat zijnop de school moet de opvoeding worden aangevuld en vol- Met den dag blijkt het echter al meer en neer, dat hel onderwijs zonder God en godsdienst alle ware opvoedende kracht mistjuist liet omgekeerde kan worden geconslntcerd en wordt zelfs toegegeven door onverdachte getuigen. De ramp zalige toestanden, die men in Staat en maatschappij betreurt, en welke met vrees voor de toekomst vervullen, hebben aan de godsdienstlooze school hun nood lottig ontstaan te danken. Do neutrale, godsdienstlooze school is de kweekschool van het ongeloof met dcszclfs diepgaande verderflijke gevolgen. Dit doorzagen Paus en Bisschoppen, de wachters der Kerk. Algemeen bekend is het, hoe I'aus en Bisschoppen hebben geijverd voor de katholieke school, hebben gestreden tegen het godsdienstloos onderricht. Algemeen bekend is het Mandement der gezamenlijke Bisschoppen van Ne derland, waarin zij de dringendste ver maningen richten, bepaalde voorschrif ten daar omtrent geven aan de katholieke ouders, 't Is ons altijd een raadsel hoe katholieke ouders met het oog op dit Man dement daar, waar katholiek onderwijs gegeven wordt, hunne kinderen zenden naar de neutrale scholen, hen toever trouwen aan oen onderwijs, dat uitzjjn aard vijnndig is aan het christendom, welks belijders zij voorgeven te zijn; hoe zij het katholiek onderwijs, dat met duizenden door gcloofsgenooten met moeite dikwijls wordt in stand gehouden, afbreken door aan de neutrale school hunnen steun te verleenenhoe zij ii deze allergewichtigste zaak ('t geldt hier de ziel van het kindzoo al niet recht streeks tegen de voorschriften, dan toch zeker tegen de dringende vermaningen en waarschuwingen inhandelen van het kerkelijk gezag, 't Geldt hier voor of tegen, er is geen middenweg Alle redenen, die men wil doen gel den, bekleeden in deze zoo gewichtige zaak, voor een waar katholiek, een ondergeschikte rolvoor hem is de ziel en du eeuwige zaligheid van 't kind het eerste en het noodzakelijkstevoor hem is het woord van Dengene, Wiens Godheid hij belijdt„zoekt eerst hel Rijk Gods en Zijne gerechtigheid en al het overige zal u worden toegeworpen" regel on wet, waarvan hij in geloof noch in praktijk afwijkthij zal het kind niet toevertrouwen aan een on derwijs, dat wel het Rijk Gods kan afbreken, maar niet opbouwen, dat de geest wel met de dwalingen des onge- loofs kan vorduisteron, het hart ver vullen met eene zedenwet, die zich beperkt by het uitwendig fatsoen hij zal het kind toevertrouwen aan het onderwijs, dat hem de noodige waar borgen levert, dat het Rijk Gods, door hein in de ziel dos kinds begonnen, verder zal optrekken en voltooien. Wij leven in eeno crisis de dwaling scheidt zich meer en meer af van de waarheid. Een hoogst ernstige en gewich tige taak heeft de katholieke onderwijzer te vervullei., de kinderen te vormen voor den ontzaglijken strijd, die nadert. Zullen zij opgewassen zijn tegen den vijand, onwrikbaar pal staan voor waarheid, rechten orde, zullen zij, als ware burgers in den Slaat, de dreigen de revolutie keeren en hel gezag ver dedigen en handhaven, dit hangt voor een groot deel van den onderwijzer af. Op school toch worden niet voor 't minst de toekomstige staatsburgers gevormd. Wil het katholiek onderwijs beantwoorden aan hel doel, dat de H. Kerk zich voorstelt, dan moet hel on derricht in wetenschap en kennis door drongen, doortrokken zjjn van den godsdienstdan eerst zal het de zuur deegkracht dos Evangelie's in de jeugdige geesten en harten ontwikkelen, hen vor men tot ware zonen der H. Kerk en tol ware burgers van den Staat, die zullen blijven slaan, al valt ook alles rondom hen. BUITENLAND. Het Griekschc ministerie-Rallis is thans vervangen door het ministorie- Zaimis. Koning Georgios heeft het beter geacht hel oude ministerie te doen vervangen, daar het vertrouwen van Kamer en bevolking in dit ministerie, door de handelingen van den laatsten tijd, zeer geschokt was. In het nieuwe Kabinet is Zaimis minister-president en minister van Bui- tenlandsche Zaken de uit den Grleksch- Turkschen oorlog zoo bekend geworden generaal Schmolenski neemt de porte feuille van oorlog voor zijne rekening, terwijl de gouverneur der Nationale- Bank, de heer Streit, minister van Financiën is geworden. Vooral den nieuw benoemden minister van Finan ciën, den heer Streit, wacht eene moei lijke taak de ontredderde toestand der Grieksche financiën weer in orde te brengen. Toch hoeft zjjne benoeming een goeden indruk gemaakt, daar hjj in het buitenland als zeer bekwaam bekend staat en men vooral zyne eer lijkheid roemt. Als eene eigenaardige bijzonderheid van het nieuwe Grieksche Kabinet, meldt men, dat de minister van Justitie Aloise Toman katholiek is en den eed heeft afgelegd in handon van den katho lieken aartsbisschop Mgr. De Angelis. Tot nu toe heeft Griekenland nog geen katholiek minister gehad. Zaimis heeft aan den Russischen gezant Onoe te Athene Dinsdag 1.1. medegedeeld, dat de Regeering bereid is, over art. 2 dor preliminairen te onderhandelen Maurokordato zal zich naar Konstantinopel begeven om het definitief vredestraclaat vast te stellen. Over hel ontslag van hel Spaansche minislerie-Azcurraga weet de Parysche Temps en de Inil. beige mede te deelen, daFJdit in verband stond met de be handeling der anarchistische gevangenen van Montjuich. De Koningin-Rogenteu drong bij Azcarraga aan op eene enquête in zake bovenstaande behan deling dezer gevangenen, en toen minister Azcarraga haar aanried te blijven voort sukkelen op den weg, na Canova's dood FEUILLETON. De Pleegzoon. Door Philoponoi. 3) Den volgenden morgen toog Bartons wel- gemoed, maar toch in diepe gedachten ver zonken over hel hobbelig voetpad, dat van zjjne hoeve naar het dorp leidde, rustig voort. Met het bigde gevoel, dat iedere liefdedaad wakker roept, overwoog by nog eens 'nauwgezet liet plan, hetwelk bjj aan de beslissing van zijn pastoor wilde onderwerpen. Hel gesprek, dut hjj den vorigen avond met zjjne vrouw gehouden had, liet hg nog eens zorgvuldig voor zjjn geest henenglgden. En boe meer bjj nu de zaak overwoog, des te stelliger kreeg hjj de over tuiging, dat hij hier aan den heiligen wil Godt gehoorzaamde, als bjj hel kind, wees geworden, Hoer „Nu nog -ens term gebeden," mompelde hjj bjj zichzelven, de kerk naderde. .Als we dat zaakje met God beginnen, dan rust er ook zegen op." Na de H. Mis, waaronder de vr vorig den bjjsland des Hemels had afgesmeekt, ging bjj nog eenige commission in het dorp ver richten, alvorens zich aan do pastorie aan te melden. Hjj wilde den pastoor eerst rustig laten ontbjjten en dan was het toch nog tjjd ge noeg om zjjn zaakje eens te gaan bespreken. Een nur later stapte Burtons met opgeheven hoofd op de pastorie toe, onderwijl bjj roeda op een afstand zjjne laarzen over de straat- steunen begon al te strijken en'met zjjne voelen Ie trappelen, om niet besljjkt binnen te komen. Met berekende bedaardheid haalde hjj daarna do huisschel over, waarop eeo reeds bejaarde rnslbode de deur opende en hein binnen liet. „Naalje, is de pastoor te spreken?" vroeg .Dat zou ik wel denken, Bartens," antwoordde de meid, terwjjl zjj de deur van de spreek- ier ontsloot en hem een stoel aanbood, irop hjj kalm, maar toch met eene onder- drukte zucht plaats nam. orde vroeg nu de meid. die bet niet ontging, dat hjj ernstig gestemd „God danktk ben zoo gezond nis een viach," zei Bartens met een zekere opgewekt heid, en wel om iederen verkeerden indruk, .0, des te beter," zei de meid, die ochlor in uil nieuwsgierig- iag geopperd had, .want een is toch een groote schat." .Zeg dat wel," zei Bartens, met nadruk, denkend aan zjjn zieken knecht, die toch zoo geheel zjjn geest bezig hield. Onderwjjl verliet de meid de kamer om hem bjj den pastoor aan te dienen. „De pastoor vraagt, of u maar binnen wilt komen," riep Naatje door de openstaand: .er is geen belet." Opstaande volgde na Bartens de mi een beleefden groet bij den pastoor in hol vertrek. I viel terstond in liet oog, dal hjj bjj zielenherder in een goed blaadje stond (route vriendelijkheid werd hjj ontvangen sm een stoel aangeboden, waarop hjj zich, gewoonte, heel bedaard neerzotte, n hoe gaat het wel bjj u aan huis vroeg de putoor, toen Bartens gezeten was, .allen nog goed gezond V Zoozoo 1 dat doet mjj een genoegen!" ging bjj voort toen zjjne vraag be vestigend was beantwoord. .Kon dal van den goeden van Dieselen ook maar gezogd worden, doch ik vroos dat de man hot niet lang meer maken zal," „Daar vrees ik ook voor," viel Bartens den pastoor in de rede, bljjde, dat het gesprek al dadeljjk die wending nam, en dat is dan ook de aanleiding, waarom ik hier maar weer vrjjmoedig kom aankloppen. Ik ben gisterna- bjj Mac andere uitkomstmoeili k daarvoor te vinden zjjn." „En dit is nu juist.een zaak waarover ik u spreken wilde, mjjnheer putoor," zei Bartens, terwjjl hjj kuchend iets nader lot de tafel schoof, om hel gesprek een moor vertrouwelijk karakter te geven. .Mjjn vrouw en ik zjjn daar gisteravond druk over aan don gang geweest wnmeo heidon tot hol besluit, dat hier ichaft moet wordon. En nu meenden t hü e maar bjj bad ook nog wat op hot hart, waar over hjj zich erg ongerust en bedroofd maakte. Hjj zal er zeker met uw e'erw. ook wel over gesproken hebben, want hel betreft zjjn kleinen Jan, dien hjj na zjjn dood als wees zal achler- ,Ja, over dat arme kind heelt hjj al wat gejammerd," zei de pastoor hoofdschuddend. „Nu is hot ook een allersmartelijkst gaval, dat hjj geen enkol familielid hoeft, dat zich het kind kan aantrekken, zoodat het armbestuur er voor zal moeten zorgen. Dat scbjjnt den man erg te hinderen, en toch zal een dal ei 0 wol Ci .Zou je dat denken, Bartons," zei de putoor n weinig verrast, „zou er een middel voor vindon zjjn om het kind een goed onder- uncn te bezorgen, zonder dat het armbestuur oh er mode behoolt in to laten, dan zou de goedo van Disselen van zjjn drooven kommer verlost wozon. De vraag is hier echter nu maar hoe dit zal moeten bewerkstelligd worden." „Dat zal mogeljjk zeer goed kunnen geschikt worden, mjjnheer putoor, mits mjjn voorstel ten volle uwe goedkeuring mag wegdragen." .Laat dan eens hooren, wat go op het hart hebt," zei de pastoor met zjjn gocdigen blik zjjn bezoeker aanstarende. .Maar zou je nii eerst een kop koflle gebruiken, dat zon i anders met ons gesprek heel bjj inschieten." „Dal zou nog zoo kwaad niet zjjn, mjjohc putoor," zei Bartens, die niets liever deed dan eens rustig mol don oorbiedwaardigen herder zjjn voorstel bopraten. En nu het scheen, dat de goede priester zich de zaak ook terdege aantrok, raakte Bartens gtheel op streek om zjjne plannen eens grondig uiteen te zetten. „Zlo, mjjnheer putoor," ging hg weder voort,. wjj hadden, mjjn vrouw "en ik, er maar geen i we wisten, dal Mannes zoo rer zjjn kleinen Jan. En toon gisteravond er zoo heel mismoedig over zalen na te denken, begon mjjn vronw opnlenw te zuchten en te tobben over die geschiodonls, dat ons ten Inatslo do tranen over do wangen liepen. Na over en weer praten kwamen we te weten, dat we krok hutzolfdo dachtende stakkert van een jongen moet maar bjj ons te huis vinden, was ons beider gevoelen, r een vreemd kind opnemen en opvoeden is iets, dat wel met zorg mag overwogen, voor aleer men daartoe overgaat, vindt u dat ook niot, mjjnhoer pastoor?1' .Will ge dan het kind nis pleegzoon aan nemen," vroeg de pastoor met nadruk. .Als n daar tenminste geen ml te groote bezwaren in vindt," zei Bartens met span ning den putoor aanziende, .dan zouden mjjn vronw en ik er wel too willon besluiten. Naluurljjk willon wjj niots doon, of hotjmoet oorat heelemaal door u goedgekeurd worden." ,Of ik'dat goedkeur? Wel Bartens, datjiseen werk, dat de hemel zegenen zal, wees daar zeker van. Weduwon en weezen in hon druk helpen en bjjslaan ia een der Uefdewerken, die enn God het wolgevalliget zjjn." „Dus dan ziet u er in 't geheel geen bezwaren in, mjjnheer pastoor," hernam Bartens vor- hougd. „Wjj waren marfr bang dat, nis het later eens anders mocht uilloopen, dan wjj wol gewenacht hadden, er naberouw mocht volgen, en daarom durfden wjj niet verdar gaan, al- i raad te hebben ingewonnen. Maar

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1897 | | pagina 1