Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 45. Zaterdag 5 Februari 1898. Elfde Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATEKDAQ. Franco per postf 0,40. Afzonderlijke nummersf 0,05. BureauBreedestraat, E 349. Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Priji dar Advertentlini Van 1 lot 6 regels Voor iederen regel meer Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. Ons Ministerie. Toen niet de volkswil, maar wel de volkshartstochten bij de jongste Kamer verkiezingen hadden getriomfeerd, stond men voor de veelbeteekenende vraag: wat moet nu geschieden Ervaren staatslieden rekenden nauwgezet voor, dat in de gegeven omstandigheden al leen een Kabinet van Zaken de staats machine nog eenigszins in een gewenscht spoor kon leiden. Mr. Pierson echter, die in die troebele omstandigheden eene opdracht tot samenstelling van een nieuw ministerie aanvaardde, dacht daar geheel anders over. Deze staats man meende het politieke kunststuk te moeten beproeven, eene regeering te vormen, die aan de zoogenaamde uitspraak des volks beantwoordde. Geene clericalen mochten daarin zitting nemer. dat botste tegen de volksmeening. Met die idee bezield, toog de kabi netsformeerder aan den arbeid met het zoele voornemen de geheele liberale partij en al hare schakeeringen daarbij te bevredigen. En schijnbaar gelukte het hem. Alleen de socialisten die toch ook onder de groote- liberale partij wor den gerekend bleven uitgesloten. Overigens werd zorgvuldig getracht, dat niet reeds by de vorming van het mi nisterie de eenheid onder de liberale partij door naijver zou verstoord worden. Doch een program van werkzaam heden ontbrakaan de leuze anti- clericaal, hoe uitnemend deze ook bij de verkiezingen had dienst gedaan, had men, nu politieke plannen moesten worden voorgelegd, al bitter weinig meer. Nu moesten beginselen worden vertoond, en inderhaast werden deze dan ook uit de verschillende liberale partijgroepen bijeen gescharreld. Gelukte het uit eene dier fracties een lid voor het ministerie te vinden, dan moesten ook zijne beginselen voor lief genomen FEUILLETON. Grootsteedsche Bedriegerijen. J) Builen de stadspoort aou men kunnen zeg gen, zoo de wereldstad poorten bad, ligt, om- geren door eenen prachtig aangelegden tuin, ecne villa ran eenen rijken aannemer. Wjj treden bet huis binnen door een sierlgk portaal, ran zandsteen opgetrokken en ran eene groote veran da voorzien, en staan nu voor een breeden gang, welks vloer versierd is met gekleurde steentjes, door schilderachtige lijnen en krullen met elkaar verbonden. Juist voor ons zien wjj de breede trap, welker treden van wit marmer zjjn j ook de leuning is van dezelfde stol. Op de beide trapportaleo, welke men over moet om in de eerste verdieping te komen, staan hooge lichtkroonen, voorzien van prachtige figu ren, die in de uitgestrekte armen een ruiker van gloeilicbten vast bonden. Alles duidt rijkdom, en pronkzucht aan. Do heer des huizes is de bouwmeester-aanne mer Rottenburg, iemand van wien slechts weinigen de horkomst kennen en dan nog zeer weinig van hom wetenzelfs wat zij weten van Rottenburg spreekt elkaar tegen. Merk waardig genoeg zijn het allen met elkaar in zoo verre eens, dat hg dikwijls failliet geweest is en meerdere personen heel wat schade berokkend hoeft. Voor 't oogeoblik echter bevindt Rotten burg zich ongetwijfeld in goeden doen. Hjj be woont een dar aanzienlijkste heerenhnixen in de worden. Ieder minister had zjjn eigene lievelingsdenkbeelden, of die zjjncr par- lijgroep, op den voorgrond te schuiven. En zoo kwam het, dat een bonte men geling van vraagstukken werd opge worpen, die letterlijk ieder verbazen deed. Kan nu, zoo moge men hier vragen, bij een dergeljjk partjjgeknoci nog sprake zijn ran oprecht behartigen der belangen des Lands Er werd immers niet ge vraagd wat is wel het dringend ver langen van de overgroote meerderheid des volks? maar alleen werden eigen persoonlijke en partij-belangen op den voorgrond geschoven. De groote vraag voor den kabinetsformcerder was per sonen te vinden, welke met hem achter de groene tafel een staatkundige rol wenschten te spelen en die er levens zoo rekbare beginselen op nahielden, dat de bleek gekleurde liberaal naast den vurig rood getinten radicaal zou zit ting nemen. Dat was het groote en ecnigc doel, hetwelk voor oogen stond. Bij de verkiezingen was behendig ge zwegen over vraagstukken als dienst plicht, leerplicht, etc., maar nu waren de handen vrjj gekomen en kon een program van actie worden ontworpen, waarin iedere partijgroep der liberalen iets van zijne gading vond. Volgens nog altjjd gangbare begrippen moet echter een ministerie, wil het eenig belangrijk werk tot stand brengen, homogeen zijn en alzoo één geheel vormen, dat ook tegenover het parle ment het hoog noodige ontzag en vertrouwen weet af te dwingen. Maar, waar moet nu die zoo onmisbare een heid van meeningen en bedoelingen gezocht bij ons tegenwoordig Ministerie Ook de kamerleden stonden voor dit raadsel. Vandaar, dat reeds in de zit tingen van de atdeelingen der Tweede Kamer de vraag werd gesteld ol het Ministerie als homogeen was opgetreden, en deze vraag in de Staten-Generaal werd herhaald. De aangekondigde wets voorstellen brachten gereeden twjjfel, wereldstad, houdt een kostbaar rijpaard, rijdt in een rijtuig, waarvan de raderen met gummi banden voorzien zijn en heeft een groot aantal bedienden. Hjj leeft op groolen voet. Zjjoe diners zijn beroemdsteeds prijken op zijne tafel de fijnste lekkernijen en de duurste wjjnen. Vanwaar de sommen komen, welke zijn huis houden verslindt, dat weten menscheo, die het weten kunnen, precies, hjj is dan ook aannemer in hel groot! Gedurende de vier jaren, welke hjj io de residentie woont, heeft hjj dan ook zoo ODgeveer twintig groote buizen gebonwd, waaraan hjj natuurlijk een verbazende som golds verdiend heeft. Hot is tien nar. Zoo even heelt Rottenburg hot bed verlaten. Zelden staal hjj voor negen unr op, omdat hij in den regel niet voor (én of twee uur in den nacht, nil de restanratie- Dressel, waar bjj nog al eens champagne drinkt, naar huis komt. Nu zit bjj aan de ont bijttafel en ziet vluchtig de brieven in. Het ontbijt, bestaande uit thee, eieren, bam enz. beelt hij nog niet genuttigd, zoozeer is hg in zijne brieven verdiept Brief op brief wordt met zenuwachtige haast door de met kostbare ringen rflk versierde handen geopend. Nu ia hjj er mede klaar. Hjj kijkt op zijn horloge en ziet, dat hel nog vroeg isdaarom grijpt Iijj naar do nieuwsbladen, zoekt er een nit en vliegt over de kolommen. Daar gaai de deur oiien en eene dame van hooge gestalte treedt binnen. Zjj draagt een hoogst elegant morgengewaad en zware gouden armbanden. Koel groet zjj haren man, welken groet hjj op dezelfde manier beant woordt en zegt dan velen vermochten niet homogeniteit van het Ministerie daarin te vinden. Wel beweerde de minister-president Pierson op stelligen toon, dat de noodige over eenstemming bestond, maar dan moet beginselverzaking daartoe hebben bijge dragen; eene andere verklaring is daarvoor raoeielijk te vinden. Maar ligt nu hierin niet reeds de kiem eener zekere ont binding De formeering van ons Ministerie heelt dus louter aan partybelang, met beginselloosheid gepaard, haar ontstaan te danken. En het toeval speelde hierbij wondere parten. Het wilde o. a., dat iemand tot minister van Oorlog werd aangezocht in wiens brein het denk beeld van persoonlijken dienstplicht zich sterk ontwikkeld had ware daarentegen het lot gevallen op een voorstander van plaatsvervanging, dan zou dit aan de zonderlinge homogeniteit van het ministerie niet de minste moeiiykheid bereid hebben. Dit vermoeden ligt voor de hand en wordt door een feit alreeds gestaafd. Toen immers, minister Jansen zonder genade in de Tweede Kamer met zijn stelsel lot hervorming der marine over boord werd geworpen, hebben de andere homogene ministers zich daarvan blijkbaar niet veel aange trokken. Een minister met andere plan nen omtrent onze marine was even bruikbaar in ons Staatsbewind. En op merkelijk mag het heeten, dat de voor uitstrevende heer Jansen, die geheel opging in de beginselen der liberale Unie, als minister vervangen is door den vice-admiraal Röell, die als oud liberaal ook over conservatieve neigingen beschikt. Zoo ziet men, dat ons tegen woordig Kabinet in zake politieke be ginselen, lenzü deze eene anti-cle- ricale lint vertoonen, niet erg kieskeurig is. Eene beschouwing van ons Ministerie schenkt dus allerminst weldadige ge waarwordingen. Het leert maar al te juist, dat noch de ernstige tijden, noch de nooden des volks, maar enkel par- Bergman on C. hobbon al weer gemaand. Zondt ge hun hel kleine bedrag niet zenden?" .Een klein bedrag lachte Rottenburg honend. Achthonderd mark I" .Klagen helpt niet, en valt de dame in, maar Rottenburg onderbreekt haar. .Klagen Daaraan denk ik in 't geheel niet Waarom zou ik klagen, daar ik toch besloten ben volstrekt niet te betalen 1" De wangen der dame kleuren zich van inner- Ijjken toom, zjj bedwiogl zich evenwel en ant woordt op beslielen toon: .Het weigeren zal n hier niet helpen. AI9 wjj met betalen, leveren mjj Bergman en Co. geen enkel toiletartikel meer." .Wel, ga dan naar oen ander. Er zijn gekken genoeg, die n een heole hoop kleodiogelukken Ibnis zullen zenden. En bovendien is dat de eenvoudigste en goedkoopste manier." .Neen, neen." roept de damo uit, .wjj moeten bjj B. en C. blijven. Niemand levert znlke fijne costumes nis zjj, en dan, Robert, moeten wjj toch onzen goeden naam ook opbonden." Nn kan Rottenburg zicb niet langer bedwingen hjj breekt in zulk een lachen uit, dat hg er moeiljjk mede kan ophouden. De dame laebt niet met hem mode, manr vervolgt: ,'t Kon locb gemakkelijk eens misloopen met de zaken, Robert. In uwo plaats zou ik de zaak niet lol bet uiterste drijven." .Maar, wat kan ons dan toch overkomen riep Rottenburg lachend. .Dit buis en alles, wal er toebehoort, is uw eigendom, en ik ben nw echtgenoot, nsar niet de heer des huizes. Als gjj schulden maakt, doet gjj dat op den naam tyzucht en eigenbaat bij zijne vorming den doorslag gaven. Met recht mag dus gezegd, dat met de volksbelangen roeke loos gespeeld wordt. Dit politieke euvel wordt ook en vooral bewezen door het feit, dat in een doorvoeren van eigen denkbeelden, al worden de dwaasheden daarin gelegen ook nog zoo daghelder aangetoond, door menig minister de hoogste eere wordt gezocht. BUITENLAND. China zat in den laatsten tijd erg in 't nauwVan twee kanten toch werden haar de millioenen taels aangeboden, en wel door Engeland en Rusland. Daarin school juist de moeiiykheid, want nam het de leening van den eenen aan, dan zou hel in minder goede verhouding met den anderen geraken, 't Lielst had China de millioenen van Engeland, in weerwil van de geéischte concession, maar uit vrees voor Rusland durfde du Regeering niet. Toen stelde Li-Hoeng- Tsjang voor de leening gedeeltelik van Engeland en voor 't overige van Rus land te nemen, maar Engeland wilde daarvan niet weten daar het niet samen kon gaan met eene mogendheid, die mededinger, ja zelfs tegenstander kon worden. De Timet geelt als haar gevoelen te kennen, dat het dan ook 'l best zou zijn de leening voor eigen rekening te houden, en ook de daaraan verbonden spoorwegconcessiën, douanecontrole enz., maar met Rusland tot een vergelijk te komen, en als Rusland Ta-lien-Wan met geweld wil hebben, dan moeten wjj toegeven, op voorwaarde, dat Port- Arthur een open vrijhaven blijve. De kans bestaat hiertoe wel, daar van andere zijde beweerd wordt, Hat de Engelsche en Russische gezant te Peking een onderhoud hebben gehad, hetwelk aanleiding heeft gegeven tot het intrek ken van Ruslands aanbod, om de lee- ningsvoorwaarden over te nemen. En geland moet thans ook van China de concessie bedongen hebben, 0111 zijn spoorweg van Mandaly, in Birmah, te mogen doorleggen door de Chincesche provincie Junnan en verder zelfs tot Nanking en Peking toe. Mocht Engeland deze concessiën verkrijgen, dan zal het waarschynlijk, om ook de verdere voor waarden der leening vervuld te krijgen, er in berusten, dat Rusland Port-Arthur uwe mans, en nn man bezit immers geen cent. Hjj leeft om zoo te zeggen, van de band in d, n tand en is geheel overgetsverd aan de goedertierenheid van anderen." .Hjj speculeert op de domhoid van andere menschen," zeide do dame. ,Nu, als je dat pleizier kan doen, ja, 't is zoo. In allen geval was het zeer wjjs In ons al onze bezitlingen op niven naam to lalan schrijven daardoor kan niemand ons uit dezo vier muren verjagen, waartoe misschien menig een wel da grootste lust zon hebben. Maar nu wordt het," vervolgde bjj, op en neer loopend, .toch weer eens tijd, dat er nog eens een groot werk in mjjne handen valt. Hoe 'tilt, ik bogrjjp het niet, er is óf weinig aan de beun ól de lulljcs worden verstandiger. Van het groote nienv.-o blok huizen aan de Sodanstrsat ben ik gelukkig al; het beeft ons langer dan een jaar een onbezorgd leventje verschaft, maar nn moet er wat nieuws komen. Als Hollweg zjjne oogeo maar wat beter den kost gaf." Men zegt dikwjjli, als men van den duivel spreekt, alaat bjj achter de deur, en 100 was bot ook bier. Nauwljjks had Rottenburg uit gesproken of JohaD, de huisknecht, opende de deur en oon kleine, zeer dikke beer met eon rood gezicht trad binnen. Do kleine mau, wiens gostalto lang niet voldoende zou geweest zjjn, voor de kleinste mililairo maat, scheen zeer korlademig te zijn; bjj hijgde geweldig en veegde met eene rood-zjjden zakdoek zich de parelende zweetdroppels van het voorhoold. .Goeden morgen, mevronw, morgen, mijnheer Rottenburg," hjjgds hjj. ,0 foei, die trappen I" on Ta-lion-Wan verkrygt mol heel Liao-thoeng. Nog steeds is en blyft Kreta zonder gouverneur! De Sultan wilde nog maar niets van de candidatuur van prins Georgios weten en daarom heeft de Czaar een persoonlijk schreven aan den Sultan gericht, waarin hy op de can didatuur van den prins blyll aandringen. Maximof, de eerste dragoman der Russische ambassade, bracht deze bood schap over en daarop liet Abd-oel Hamid II, althans naar de Times, zynen secretaris Tahsin-bey antwoorden, dat hy, zynerzyds, zijne bedenkingen tegen die enndidatuur bleef handhaven. Toen Tahsin-bey zijne verwondering te kennen gaf over zulk eene voortvarendheid van den Czaar, maakte zich Maximof zoo boos, dat er eene heftige woordenwis seling tusschen beiden ontstond. In weerwil hiervan, blyft de candidatuur gehandhaafd Volgens geruchten uit St. Petersburg zou Franz Joseph van Oostenryk met het plan omgaan, na zyn gouden re- geeringsjubileum gevierd te hebben, den vermoedelijken troonopvolger Franz Fer dinand tot eene soort van mede-regent aan te stellendeze zou dan met de staatszaken van ondergeschikt belang belast worden en de keizer zich slechts do beslissing in vraagstukken van het allerhoogste belang voorbehouden. De gezondheidstoestand van den vermoe- delyken troonopvolger moet zeer bevre digend zyn. Z. M. de keizer is naar het heet, zeer ontmoedigd en vermoeid door den geest van decentralisatie in atzyne landen. Berichten uit 'Hongarije zyn zeker allerminst bemoedigend. Daar hcerscht thans eene oproerige geest onder de bevolking en komen tydingen uit ver schillende deelen over socialistische woelingen. Te Tosta kwamen de socia listen in botsing met de gendarmen en de gevangenen werden vrijgelaten, wyl men bang was voor eeno bestorming van itc t stadhuis. Te Szabolys, Kisvarda en andere commilaten heerscht volslagen oproer. Twee compagniën infanterie hebben bevel gekregen zich onverwyid daarheen te begeven. De toestand op Cuba schynt er mer kelijk op te verbeteren, waardoor Spanje eenigszins tot verademing zal komen. Naar althans gemeld wordt komen zeer veel opstandelmgen hunne onderwerping ,Ua lillen, mijnbeer Heilweg," «prak me vrouw Rottenburg, .mag ik u thee of koffie aanbieden?" .Om '1 homels wil, wilt gj) mij dooden?" riep de kleine. .Weet gjj niet, dat elke drank, thee of koffie, mjj eene beroerte op den bals kan halen?" ,lk weet wel wat beters," zeide HotUnburg en nam uil het buffel eene fleieh fijnen cognac, welke mevrouw Rottenburg twee jaar geleden met eene bezending wjjn uit Bordeaux op reke ning baars mans had laten komen. Natuurlijk was die niet betaald. De Franache firma had, toen zij baar geld niet goedschiks krijgen kon logen do groolo verrolgiogskoeten opgozloo, zoo. dat de wijn en de cognac Rottenburg an dient vriondon dubbel heerlijk smaakten. .Welk nieuws?" vroeg Rottenburg na zjjneu vriend ingeschonken te hebben. .Groot nienws, een kolossaal werk ia't voor uitzicht," riep Heilweg terwjjl bjj zich aan de cognac te goed deed. .Dan cal ik de heeren niet storno,zeide mevrouw nu, stond op en groette. ,GÜ herinnert u nog wel," 100 begon Heil weg, .bot «tui bouwgrond, dat de blauwverver Munkel naast zjjn fabriek in de Drakenstraat hooit liggen?' .Bedoelt ge dat?" antwoordde Rottenburg, .daar zjjn geen zaken te maken I Voor drie jaar beb ik al met bom oaderhwdeld, maar hjj weigerde zeggende, dat bet terrein binnen tien jaar het dubbele waard zon zjjn an daarin heeft bij gelijk." .Zeker heeft hj| gelijk," riep de kleine man

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1898 | | pagina 1