r Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 47. Zaterdag 19 Februari 1898. Elfde Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren. Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs per drie Franco per postf0,40. Afzonderlijke nummersf 0,05. BureauBreedesiraat, E 349. Amersfoort. Uitgave >an de Vereeniging De Eembode. Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. Geen vrijstelling voor de Geestelijken Wie zich in zake persooDlijken dienst plicht door de schijnbare voorkomend heid der Regcering met hare vrijstellingen voor geestelijken nog eenigszins iieetl laten verschalken, zalthans bij den gewel digen aandrang van radicale zijde naar kazemedwang tonder genoemde vrijstel lingen wel tot een ander inzicht geko men zijn. Nu zullen ook de enkele gemoe delijke wijfelaars onder ons wel de overtui ging deelen, dat het schandelijk plicht ver zaken zou zijn, indien niet al het mogiljjke werd aangewend, om die ramp van ons Land af te keeren. Eerlijk en rondborstig hebben de radicalen te verstaan gegeven, wat zjj willenwaarlijk wij mogen hun wel dankbaar zjjn, dat zij ons door hunne openhartigheid zoo hebben ge waarschuwd. Alle v&lsche voorstellingen en be denkingen, die men met berekende sluw heid in het geding durfde brengen, zijn immers daardoor als weggevaagd. De zaak ligt nu open en klaar voor ieder een. Voor de Katholieken is thans geen andere weg meer mogeljjk dan de uiterste krachten inspannen in den strijd tegen den verraderlijken vijand, welken wij in persoonlijken dienstplicht ont moeten. Niet enkel toch, dat men daar mede den bestaanden militiedwaog nog pijnlijker en grievender wil maken, maar tol zelfs den geestelijken sland wil men de wapens in de handen wringenook deze moet naar de kazerne; dat is het doel,wat mentenslottebeoogt. Enzouden wij nu de handen in den schoot leggen, of althans traag ons verweren, nu wij zoo ten strijde worden uitgedaagd? Wij zouden ons laf toonen nu men onze heiligste rechten wil aanranden? Wij zouden de kern van de orde en de maatschappij aan de willekeur des vijands Prijs dar Advortentiln: Van 1 tot 6 regelsf 0,30 Voor iederen regel meer- 0.05 overleveren en de Katholieke Kerk tot zijne slavin maken Hier mag alleen het beslissende woord gehoord wordenDat nooit 1 Men verwijst ons, Katholieken, naar Frankrjjk doch kan er droever voorbeeld voor ons gemoed gesteld worden, dan juist dit ongelukkige Ryk Daalt het sinds den lijd, dat persoonlijke dienst plicht werd ingevoerd, niet van dag tot dag dieper af in een poel van zedeloosheid en ongeloof Doch dat is juist wat met satanische wellust wordt begeerd. De profetische voorspelling van wijlen den beroemden kerkvoogd Mgr. Freppel, bij de behandeling der tirannieke wet, die den priester in de kazerne wilde dryven, in de Fransche Kamer gedaan, komt, helaas, in vorvulling. Met ai de welspre kendheid, waarover deze edele Bisschop te beschikken had, heeft hij getracht te voorkomen, dat de priester uit zijn heilige bediening zou worden gerukt, doch alles te vergeefs. De loge en hare aanhang wilden dat nu eenmaal zoo. De pries ter moest van de altaren van den leven den God worden weggeleid, om, zoo als het huichelend heette, een offer te bren gen op het altaar des vaderlandsde priester, die telkens als hij het H. Mis offer aan God opdraagt, zijne smeekbede naar Hem richt voor het welzijn van vorst en volk, moest in den wapenrok worden gestoken, want de geest der revolutie wil vernietiging van gezag en godsdienst. De kloosterling, die in zijne nederige afzondering de handen ten Hemel heft, om de wrekende hand Gods terug te houden en genade af te smee- voor de diep gezonken menschheid, ook hij moest het habijt voor de militaire kleeding verwisselen en van den dienst van God worden afgetrokken. Eene stem uit Frankrijk-zelf waarheen wij in deze quaestie zoo tri omfantelijk verwezen worden zal ons slechts een flauw denkbeeld geven om trent de diep treurige resultaten der invoe ring van persoonlijken dienstplicht. In den Parjjschen Monde kwam onlangs een schrijven voor van een jong geestelijke, een kapelaan, die met eenigeandere pries ters was opgeroepen, omonderde wapenen te komen voor herhalingsoefeningen. „Mijne collega's en ik," schryft de jonge priester o.m„ .begaven ons naar het groot seminarie, waar wij door den regent allerhartelijkst werden ontvangen. Ieder van ons droeg zijn toog, in een pakje opgerold, bij zich. Den volgenden morgenstond ik om vyf uur op. Ik moest Mis lezen in de kapel van een klooster en begaf mij derwaarts, maar de por tierster, die niet op de hoogte is van de wellen en verordeningen, weigerde een militair tot de sacristie toe te laten. De superieure moest tusschenbeide komen en om zesuur deed ik de H. Mis, na in de sacristie mijn geestelijk gewaad te heb ben aangetrokken. Na de II. Mis kleedde ik mij weer in uniform. Een brave oude kloosterlinge werd bij dit gezicht zoo smartelijk getroffen, dat zij in tranen uitbarstte en ik zelf voelde mijn oogen vochtig worden. Waarom toch dwingt men ons tot zulk eene vertooning Weet men dan niet, dat wij priesters zjjn?" Welk eene diep weemoedige klacht ligt niet in de vraag.Weet men dan niet, dat wjj priesters zijn?" Het trilt den Katholiek in de ziel en een traan welt inhei oog, wanneer men door oenen naar de kazerne gedreven priester zulk eene vraag hoort stellen. Doch wij antwoor den Ja, wjj weten hel, en dat ook de geheele wereld het wete liever ons geld en goed offeren, dan te bukken o-der eene tirannie, die niet alleen onze nog over blijvende vrjjheid komt aanranden, maar bovendien ons zelfs dreigt om den pries ter van onze altaren weg te sleuren en hem te wringen in den wapenrok. Hier zou de minste zwakheid, misdaad zjjn. Dit echter is onze kracht: een geest gaat er rond door het Katholieke Neder land, die, God zij dank de revolutie verfoeit en wat van haar is uitgegaan. Daarom zullen wij, Katholieken, den vij and van den godsdienst en de orde, onder welke gedaante hij zich ook voordoet, met al de kracht, die in ons is, het hoofd bieden. Tot in het diepst onzer ziel wortelt dan ook de overtuiging, dat het Katholieke Nederland zal nal staan en zich den standaard van vrijheid en recht niet zonder verdediging tot het uiterste zal laten ontrukken. De strjjd niet door ons, Katholieken, uitgelokt is aangebonden, maar dat men dan ook geen kamp geve, zoolang plicht en ge weten zulks van ons gebiedend vorderen BUITENLAND. Dertigduizend Romeinen en pelgrims uit Italië bevonden zich Zondagochtend in de groote Vaticaanschc basiliek, om de H. Mis bjj te wonen, welke de Paus zou opdragen ter gelegenheid van zijn diamanten priesterfeesten zjjn aanstaand kroningsfeest. De Paus, gekleed in de witte toog met rooden schoudermantel, werd op den draagstoel binnengedragen, omringd door vele kardinalen, bisschoppen en leden zijner hofhouding. De Italianen juichten luide hun H. Vader op zijn doortocht toe. De zangers voerden motetten uit, en onder de Consecratie werd de gebrui kelijke wijs op de zilveren bazuinen der eerewachl geblazen. Nadat Z. H. de Mis van dankzegging had gehoord, die na de zijne door zijnen geheim-kapelaan, Mgr. Angcli, was ge lezen, hief hij het Te Deum aan, waar van de verzen afwisselend door de zangers en door de 30.000 geloovigen werden gezongen. Het was een aan grijpend tooneel, dat nug indrukwekkender werd, toen de H, Vader weer op den draagstoel vertrok, glimlachend en zijne kinderen zegenend, uit wier duizenden kelen een donder van toejuichingen en uit wier handen een donder van geklap ontstond ter eere van den geliefden vader der Christenheid. Vele gezanten en edelen hadden de plechtigheid bijgewoond. In zijne vertrekken teruggekeerd, ont ving Z. II- achtereenvolgens kardinaal Sarto. patriarch van Venetië, en kar dinaal Ferrari, aartsbisschop van Milaan, die zeiven de pelgrims hunner diocesen naar Rome hadden geleid. Door de studenten der universiteit te Rome is Donderdag 1.1. eene schan delijke betooging gehouden voor het standbeeld van den berechten Giordano Bruno, en wel, om te protesteeren tegen de deelneming der katholieke studenten aan de H. Mis, welke Zondag 1.1. door Z. H. den Paus in de St. Pieter werd opgedragen ter intentie van zjjn zestig jarig priesterschap en zjjn twintigjarig pausschap. Heftige redevoeringen werden uitgesproken en eenige exemplaren ver brand van de Vera Roma, waaria de beeltenis des H. Vaders voorkwam onder de kreten: .Weg met het Vaticaan! Weg met den Paus 1 Militairen waren niet te zieneerst toen het schandaal lang genoeg geduurd had, verschenen de militairen om de betoogers uiteen te jagen. Nog altijd blijft de toestand in Italië hoogst ernstig. Vooral op Sicilië doet zich het gebrek njjpend gevoelen. Te San Marco d'Alanzio en op verscheidene andere plaatsen op dit eiland hebben ongeregeldheden plaats gehad; de be toogers eischten brood en werk. Ook uit noordelijker streken van Italië komen berichten van volksoploopen, zoodat de prefecten van Palermo, Genua, Napels, Aquila en Reggio di Calabria bjj de Regeering hebben aangedrongen op ver- belering vandendroevigen oeconoraischen toestand. Ook in Hongarjje komen indenlaatslen lijd vele woelingen voor, welke echter niet voortspruiten uit den slechten toe stand, maar het werk zijn der socialisten. In het district Bodrogkftr namen, volgens een telegram aan de Pester Lloydde socialistische bewegingen groote afme tingen aan. Te Atgald werd een huis in brand gestoken, waarin zich gendar men bevonden. Deze moesten door de vensters vluchten. De gemeente Czigand was in staat van oproer. In de straten werd een geregeld gevecht geleverd tegen te troe pen. Acht boeren werden gekwetst. Een bataljon infanterie vertrok ter verster king, terwijl tal van oproerlingen in hechtenis werden genomen. De onderhandelingen, welke China nog altijd voert over de leening, willen nog maar niet vlotten. Engeland noch Rusland worden door China vertrouwd en Japan is volstrekt niet genegen tot een lang uitstel van de afbetaling der oorlogsschatting, welke China nog altijd aau Japan schuldig is. FEUILLETON. 3) Da groole aannemer ontving den jongen handwerksman als een groole heer, die het voor een grote genade houdt, als hjj och met zulk een armzalig mentchenkind iolaaL Rotten burg kende zjjn wereld, hjj wist precies, hoe men het moet aao'-ggen, baar ontzag in te boezemen. Hall er, zoo heette de timmerman, was geheel verblnlt over den rijkdom en de pracht, die overal in Rottenburgs huis te zien was, en hjj hield den bezitter minstens voor een miliionair. Bjj achtte zich gelukkig, met dezen man in, .anmUnff t0 zjjn gekomen, en hoopte, door hem, goede zaken te kunnen doen en in andere kringen bekend te worden. Rottenburg nam den bescheiden voor hem staandeo man met zjjne donkere oogen van het hoofd tot de voeten op en was na weinige sekonden mat zjjn oordeel gereed. Het lnidJe(link, arbeidzaam, onervaren en bang. Daarnaar richtte hjj zjjn gedrag in. .Zooals ik geboerd heb, dingt gjj mede naar het timmerwerk aan het nieuwe gebouw. Hebt gjj al aan een dergelijk werk gearbeid V vroeg hij bem van uit de hoogte. .Zelfstandig nog niet," antwoordde Muller bescheiden, omdat ik pos voor kort hier ben komen wonen. Maar ik heb bet opzicht gehad over dergelijke werken bjj mijn vorigen patroon en vertrouw wol allee totj uw gonoegen le kunnen afleveren." .Dat is my niet voldoende," antwoordde Rot tenburg, ,bebt gjj een getuigschrift .Ia, hier is hetik dacht wel, dat ik het noodig zou hebben en daarom heb ik het in den zak gestoken.' Rottenburg gaf niets om deze getuigschriften, want in den grond dor zaak kon het hem wei nig schelen, o( het afgeleverde goed of middel matig was. De hooldzaak was maar, dal het werk snel de hoogte in ging, opdat Spalz met getuigschrift in, om den jongen man in deu waan te brengen, dat hjj de zaak ernstig opnam, en deed jnist alsof hjj 't een of ander tweemaal overlas, en zeide daarna .Dit getuigschrift is van dien aard, dat ik mij met n wel in verbinding kaa stellen. On mogelijk echter kan ik nu reeds een contract met u sluiten voor den geheeien bouw, daar ik eerst wolen moet, welk werk gjj levert. Kom dezou middag op de plaats van het werk. opdat ik met n over den parterre spreken kan." „O, ik weet zeker," riep Muller verheugd uil, .dat gjj tevreden over mjj zult zgn. Ik zal alles in 't werk stellen, om uwe klandizie le krijgen." .Goed," sprak Rottenburg kortaf, .ik wil goed, solied werk en beknibbel niet. Ik zie u derhalve om vier uur." De echtelieden Muller hadden dien dag een zeer genoegeljjken avond. Zij zagen de toekomst1 blijde in, daar Rottenburg den jungen man inderdaad de leverantie van deuren en vensters gegund had. Dat was eene mooie commissie, welke niet alleen oen mooie verdienste, maar ook eer beloofde ,Nu moei ik dadelijk minstens acht knechts aan 'twerk stellen," sprak Muller opgeruimd, .want mijnheer Rottenbnrg heeft grooten haast. Denk eens, vrouw, wat een geluk, als ik al het werk kreegMaar neen, dat zal toch niet gaan, hot moot v(jf verdiepingen hoog worden on mo ved zon ik in zulk een korten tijd niet kunnen voltooien. Als hot werk maar eerst in hot aan staande voorjaar behoefde opgeleverd te worden i Maar zoo lang wachten tegenwoordig de men- schen niet meerzonder te wachten trekken zjj maar in de vochtige huizen. Derhalve zal ik m(j wei tevreden moeten stellen met den parterre en de eerste verdieping, maur dat is toch al .Maar man," vroeg zjjne vrouw, „hoe gaat het met het betalen Kent ge den heer Rottonburg wel goed 1 Zie je, er zjjn zooveel knoeiorjjen in de wereld, dat men zich niet genoog in acht .Vrouw, vrouw," sprak Muller lachend, .wat ben jo toch bezorgd I Maar, '1 is waar ook, gjj hebt het praehtige huis niet gezien, waarin Rotienburg woont, ik zeg n, het is een paleis zooals ze aan den Dierentnin staan." ,Is dat huis wel werkeljjk van hem, man antwoordde de vronw stijfhoofdig, „zie je, ik kom nit Berlijn en heb daar dingen beleefd, waarvan ge geen besef hebt. Ik zag personen j prachtige rijtuigen rjjden, die xells de reke ning van deu slager niet konden betalenik zag, hoe 's avonds in een paleis aan de Dier gaarde een schitterend bal gegeven werd, en boorde den volgenden morgen, dat de bezitter failliet gegaan waz. O heer, hior beslaat meer knoeierij, dan ge in de versie vsrle ook maar .Maar hier is het geen knoeierij," riep Mul ler uit, .of meent ge, dat ik zoo'n lam ben om den wolf maar zoo in den muil te loopou Neon vrouw, dan ken je mjj slecht. Ik heb wel onderzocht of bjj Rottenburg alles wel in orde is. Heilweg, die kleine dikke, weet jo, die me bjj den aannemer recommandeerde, ging met mjj naar deo bankier Pinkus, die over alles weet mee te praten. Heilweg zeide hem, wat ik gaarne wilde weleo. Daarop begon hjj luid le lachen en zeideHoe nu Rottenbnrg is een van de soliedste aannemers. Als hjj nu bjj rnjj kwam en zeide: Pinkus, leen rnjj 30000mark, don zou ik ze hem aanstonds uitbelalen en alleen maar zjjne handteekening verlangen. Noen, mjjn beste man, zei Pinkns, over Rotfenhurg hoeft ge u geen zorgen to maken. Van hom krjjgt gjj uw geld evengoed als van don minis ter van HnanciSn." .Nu, als het er zoo bjj staat." moendo de vrouw, „dan kunnen wjj het altijd wel eens wagen. Maar ik zeg je, Iaat je het werk telkens betalen, als je er een deel van klaar hebt. Wal ja hebt, hebt je zeker." .Wel, wel, wat heb ik toch een voorzichtig vronwlje," riep Maller overmoedig uit. ,ik ge loof, dat je zelfs den minister van financiSn geen krediet zoudt geven .Dien in '1 geheel niet," antwoordde juffrouw Muller, door haar mans opgeruimdheid aange stoken, .want die beeft gold als watert" .Dat zullen wjj ook weldra hebben I Wacht moor, als ik dit werk eerst maar achter dia rug heb, dan komen de karweien als de duiven op de:t til. Dan moei ik ook eene grootere werkplaats hebben, dan log ik een gasmotor on groote machinos aan, in 'tkort, dan ga ik mei reuzenschreden naar mjjn fabriek, Honderd werklieden, zelfs nog meor, een groolo fabriek, een mooi woonhuis, oen1" .Ja, ja, nn kan het wol 1" viel zjjn vrouw hem in de rede. .We zullen eerst de kat uit den boom kjjken en dan zien, wat er ovorblgft. Het gaat bjj ons niet aan een paar duizend mark weg te werpen. Wees voorzichtig maar en hond de oogen open." Muller hield de oogen open, maar niet scherp zinnig genoeg, om zulke gowikste mannen van zaken ais Rottenbnrg en consorten, die precies wisten, hoever zjj gaan konden, om niet met het wetboek van strafrecht in aanraking te ko men, te doorschouwen. Toon dan ook een klein gedeelte van hot werk klaar was, gaf Rottenburg, Muller eene ongevraagde nilbelaling, helwolk den jongen man buitengewoon vorbljjddo en zjjn vertrouwen in den .rjjken edelen man" was na gevestigd. Hjj kon dan ook niet weten, dal dit da eenige betaling zou zjjn, welke hjj ooit van Rottenburg ontvangen zon. Triomfeerend bracht hjj jzflne vrouw bet geld, dio tegenover zulk een klinkend bewjjs van soliditeit hoor wantronwen niet meer kon staande houden. Nu kreeg Muller ook de leverantie van het het geheele gebonw, esnkar- •erdienen.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1898 | | pagina 1