Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 50. Zaterdag 12 Maart 1898. Elfde Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs per drie n Franco per post Afzonderlijke i BureauBreedestraat, E 349, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eemoode. Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. Het Parlementarisme. i. Een der hooggevierde erfenissen, die de Fransche revolutie ons heeft nage laten, is de staatsregeling met hare parlementen. Men achtte de monarchale regeeringsvorm met de verkondigde ge lijkheid en vr\jheid in strijd, verouderd en versleten, een beletsel voor de ont wikkeling der volkeren. Aan klachten tegen de vertegenwoor digers der monarchie was in die dagen geen gebrek. Dat de revolutionnaire elementen daarvan ruimschoots gebruik wisten te maken, leert ons de geschie denis de vorsten zelve gaven daartoe dikwijls gereede aanleiding. Maar, gelijk doorgaans, werden ook hier de personen met de zaken verward, de gebreken der monarchen op de monarchie geworpen. De conclusie lag nu voor de handde monarchie is slecht en derhalve moet zjj vervangen worden door een anderen regeeringsvorm. Dit juist wilde men, daarheen moest worden koers gezet. Om deze redeneering meer kracht bij te zetten, wees men op het voor ieder zicht- en tastbare feit in den monarchalen regeeringsvorm, n.l. dat hel bestuur des rijks van één persoon afhangt, het lot der volkeren in de handen ligt van écn enkele. Op dit doek werd voortgewerkt, men kreeg de monarchie in hare schrilste kleuren te zien. In bet midden werd de Vorst voorgesteld met het wel en wee des volks in handen, terwijl de schaal dier balans, bevracht natuurlijk met al de gebreken, die de geschiedenis ons in al- leenheerschers aanwijst, doorslaat. Een ruim veld, 't is niet te ontkennen, vooral in de vóór-christelijke wereld Als zijstukken moesten dienst doen een jeugdige monarch, die door onbezonnen heid het volk doemt tot onderwerping aan naburige volkeren, daarnaast wreedaard, die in tyranniezuchl het volk een hard, ondragelijk slavenjuk oplegt, verder een gierigaard, die het volk uitzuigt tol vermeerdering eigen vermogen, een verkwister, die, om de klimmende uitgaven te dekken, als een gier neerstrijkt, waar iets te halen valtaan de andere zijde van het middenstuk vertoonen zich aan blikken de wraak-, de eer- en heersch- zucht in vorsten verpersoonlijkt met derzelve rampzalige gevolgen zich als een stortvloed uitstortend over de door hen bestuurde Stalen. Geen wonder, dal deze voorstelling op de menigte indruk maakte, dat ze pakte. De monarchale regeeringsvorm kwam in miscrediet en werd zeer alge meen veroordeeld. Mon wilde nog wel de vorsten, maar niet meer als alleon- heerscherszij moesten de heerschappij deelen met het volk. 't Ging toch niet aan, zoo redeneerde men, dat één soon over 's Rijks belangen heeft beslissen, zonder tenminste het volk te hebben gehoord. Men betoonde zich zelfs genegen schitterende voorrechten aan de kroon te hechten, hure duur zaamheid te verzekeren, hare rech ten te beveiligen achter een muur legen aanrandingen van een aanmati gend volk, maar het volk moest door zijne vertegenwoordiging eene stem hebben uit te brengen, hoe het geregeerd wilde worden de wetsontwerpen moesten aan haar oordeel worden onderworpen, zij moest deel hebben in de wetgevende macht. Zoo kwam de moderne staats regeling tot stand de vnlksregcering, het parlementarisme trad in liet leven. Maar de resultaten? Blijkt hel nu gevolgde systeem, vooral in onze dagen, beter dan de monarchie Wie, een blik werpt op den feitelijken toestand door de volksregeering, 't par lementarisme veroorzaakt, durft volmon dig bevestigend antwoorden? Het heeft de Stalen in verschillende Prijs dsr AdvertsntMm Van 1 tot 6 regelsf o,30 Voor iederen regel meer9.05 Correspondenlifn en AdvertenliSn moeien uiterlijk Vrijdagavond politieke partijen verdeeld, die elkander te vuur en te zwaard bestrijden, de slembus elkander met de uiterste krachtsinspanning beoorlogen. Kiesver- eenigingen voor iedere parlij waren noodig, om met eenig gunstig gevolg den strijd te kunnen voeren. Als verkiezingscampagne in aantocht is, al besprekingen en vergaderingen, wat al geschrijf en gewrijf, wat al redevoe ringen en lezingen voor de kiezers, wal al geharrewar en gehaspel soms, al moeite dikwijls oin lol overeenstem ming te komenBovendien, wat al uitgaven en geldelijke offers daaraan verbondenmaar vooral, wat enorme sommen, geput uit geheime staats fondsen, wanneer eene regccring zich in den strijd werpt, om invloedrijke personen, redacteurs van tijdschriften en dagbladen om te koopen, wat al zwendel soms tot het forceeren der politieke opinie, wat dwang soms uit geoefend Maar op den dag der verkiezing zelf, wat eene drukte en beweging 1 Hoe moet er nog geageerd en gewerkt, sluimeren den wakker geschud, I ragen aangespoord, achterblijvers opgespoord en ter stem bus gebracht! En met welk gevolg? Wat is het resultaat van zooveel drukle, inspanning en offers Dat de eene parlij over de andere heeft gezegevierd soms met eene geringe meerderheid, terwijl dikwijls het aantal stemmen, door de verslagen partij in het gansche land uitgebracht, die der zegevierendeovertreft. Vooreerst reeds in dit geval blijkt de constitutioneele volksregeeringeen hersen schim tezijn. De meerderheid van stemmen van het gezamenlijk volk is uitgebracht ene bepaalde richting; men mocht verwachten, dat het vaartuig van Staat in die richting zal worden ge stuurd... mis! de minderheid, die met kleiner aantal steramen meerdere vertegenwoordigers zendt naar de Tweede Kamer, regeert in juist tegenovergestelde richting. Want de regeering, opdat zij zal kunnen regeeren, wordt natuurlijk in harmonie met de meerderheid der volksvertegenwoordiging gekozen. In dit geval wordt de meerderheid door de minderheid geregeerd. Wat blijft er over van den volkswil ?1 Vervolgensveronderstellen wjj, dat de triomfeeronde parlij de meer derheid van stemmen in den Lande heeft uitgebracht. De vraag moet hier gesteld: hoe groot is deze meerderheid Daar de partijen in de constitutioneele Ryken in het algemeen tamelijk tegenover elkander zijn opgewassen dikwjjls een luttel aantal stemmendit luttel aantal stemmen geeft den doorslag, of liever de weinigen, die den doorslag geven, regeeren. Eindelijk is nog een derde geval mo gelijk, nl. dat een der partijen mot eene aanzienlijke meerderheid overwint. Deze meerderheid vertegenwoordigt niet het geheelc volk, slechts het grootste gedeelte en de uit haar ontspruitende regeering zal ook hier eene partijregeering zijn volgens hare beginselen zal de Staat worden bestuurd, hare belangen behar tigd staatsambten en winstgevende betrekkingen voor het leeuwendeel aan partjjgenooten worden gegeven. Hieruit volgt noodzakelijk de verdrukking in meerdere of mindere mate voor de ver slagenen; zij zullen de lijdende partij vormen in den Staat. De overheersching van het liberalisme strikke hier tol bewijs. Meer dan vijftig jaren was het in de Staten van Europa de machtigste partij, zijne opperheerschappij aanwendend tot eigen voordeel, zijn geesten beginselen dringend in het staatsorganisme, de jeugd vormend in z|jne richting, ter wijl de belangen van anderen werden veronachtzaamd, dezer rechtvaardige eischcn afgewezen, hunne godsdienstige overtuiging werd onderdrukt. De min derheid gold slechts als een quantitc- négligéable te verwaarloozen menigte. BUITENLAND. Dat Z. H. de Paus zich mag ver heugen in een voortreffelijken gezond heidstoestand werd Maandae j.l. opnieuw bewezen. Op dien dag heeft de H. Vader circa 250 pelgrims uit Baden, Beieren^ Wurtemberg, Elzas en Zwitserland ja audiëntie ontvangen, die hem tjeor kardinaal Steinhuber werden voorgemeld. Bij die gelegenheid heeft Z. F! een toespraak gehouden, welke rar. innig heid en levendigheid werd voorgedragen, waardoor allen twjjfel aan eene minder goede gezondheid is weggenomen. B(j een duel tusschen Gavalotli, den leider der uiterste linkerzjjde in de Italiaansi-lie Kamer en den afgevaardigde Macola, directeur van de Qazelta di Vrnczia, is eerstgenoemde gedood. Door den voorzitter der Kamer werd Maan dag nog warme hulde gebracht aan den vermoorden duellant en te zjjner eere werd de zitting opgeheven. En bovendien werd de beruchte vechters baas, die reeds, volgens sommigen be weren, meer dan dertigmaal dit bloedig onmenschelijk bedrijf heeft uitgevoerd, mot grooten luister begraven. Hel onderzoek, ingestold naar de reden van de ontploffing der Maine heeft volgens de Londensche St. Jamei1! Gazelle aan hel licht gebracht, dat het wrak van het oorlogschip werk^ljjk sporen vertoond van door torpedo'Svte zijn vernield en het rapport van de. Commissie van Enquête zou alleen nog worden vertraagd, om de gemoederen in Amerika wal te laten bedaren, daar de Regeering te Washington geen casus belli ziet in het geval, zoolang niet de medeplichtigheid der Spaansche Regce- ring in een boos opzet geconstateerd wordt. De toestand is eer verergerd dan verbeterd, doordat de Spaansche Re- gcering een protest heeft ingediend tegen de aanwezigheid van Amerikaansche oorlogsbodems in de wateren van Cuba en tegen de opruiende taal van consul Lee te Havana. Ook in Amerika zjjn de gemoederen verre van bedaard en wint de partij van den oorlog meer en meer veld. Na eene conferentie van den minister van Marine, Long, in het Witte Huis te Washington, met voorname leden van het Congres, heeft de voor zitter van de Commissie voor de Kre dieten, Cannon, bij de Kamer een wetsvoorstel ingediend, strekkende om 5000(1000 dollars voor de nationale ver dediging ter beschikking van president Mac Kinly te stellen. Dinsdag 1.1. is deze som reeds door de Kamer beschik baar gesteld en levens nog eene ver hooging van 183000 dollars voor....' FEUILLETON. 6) Natuurlijk duurde deze tweespalt niet lang. Tot den volgenden morgen bad Maller de woorden t|jner verstandige en voorzichtige vroow overwogen en was tol het besluit ge komen, bQ Kollenburg op verdere betaling aan Ie dringen. Maar hg wilde er nog een paar dagen mede wachten an in allen geval zjjoe aanmaning zoo bescheiden mogelijk doenbet licfil bad hjj Kollenburg daartoe in liet gobouw zelf aangesproken, dan bad hjj zijn verzoek om betaling daar tot hem kunnen richten, zonder dat dit in '1 oog liep. Maar Rottenburg liet zich daar niet meer zien, «edert de vierde ver dieping gereed washet loon voor de werk lieden bleef nit en het werk werd gestaakt. Nu werd Muller beaogvL Hg ging. in zjjn beste pak gestoken, naar Rottenburg» huis, maar bet gelukte hem niet den aannemer te treilen. De spanning van den jongen man werd bjj den dag grooter, maar nn bleek het, wat voor een goed vrouwtje bjj had. Zjj voegde hem geen woord van verwijt toe; zjj wees hem niet, 1 zooals menige vrouw in bare plaats zou ge- daan hebben, er triomfeerend op, dat zjj alljjd gezegd had, dat bet zoo en niet anders kon trouwen was. Neen. zö beurde baren man door troostwoorden op, spoorde hem aan onver moeid door te werkeó en de toekomst met opgeheven hoofd te gemoet te gaan. Ach, bet centeoaarslost drukte het vermoedoo op haar, dat zjj moeilijke dagen te gemoet gingen en dat zjj door een gev/etenloozen ecburk nog van al, wat zjj bezaten, zouden beroofd worden. Intusachen drong Mullere houtleverancier aan op betaling. Muller stelde hem voor, dat het hem in enkele dagen mogelijk zou zijn, de ge- beele som zjj bedroeg, wjjl hjj het kapitaal vrouw aangesproken had, slecht! 800 mark te betalen, daar Rottenburg zeker binnen dien tijd zou betaald hebben. De hout- ilaar trok ongeloovig lachend, de schouders Ji wilde hjj zeggen, dal Muller daarop nog lang kon wachten, en verklaarde slechts nog geduld te willen hebben, als Muller wissel, over zes weken betaalbaar, wilde teekenen. Zes wekec schenen den baas een oneiodig lange tjjd toe, welke meer dan genoeg 1, alles in orde te brengenhjj toekende Nu ging bjj da2eljjks naar Rottenburgs huis 1 met hem vele anderen, die ook bun geld sebten. Maar de knecht verklaarde, dat zijn rer op reis was. Toen kwam hol tot woeligs oneeleo. „Op reis? Je heer op reis?" riep een smid >oe uil. „Zeg, heb ik hein daar juist niet boven aan 't raam gezien? Laat mg binnen, ik wil mjjn geld hebben.' De knecht wist echter, wat bjj Ie doen had. Hjj bield de prachtige ijzeren traliedeur, welke daags in plaats van de eiken vleugeldeur het portaal afgesloten hield, gesloton en antwoord de „Wal gjj gezien hebt, weel ik niet en gaat >jj ook niet ai „Wat e Mijnheer 1 op reis en d aamdheidriep ei r, .daar zit de ellendeling in zijn paleis inkt champagne, en wjj, werklui, welen 10e wjj onze koechts zullen belaleo. Doe open, zeg ik, ik wil mjjn geld hebben!" .Doe openriep ook de smid en sloeg met zjjn sterke hand tegen de traliedeur. Maar wat ielp dat alles! Rottenburg kwam niei voor en dag, hjj hoorde van het leven beneden iets, want hjj zat jui-t met zjine vrouw in :n vertrek, dat aan deo achterkant lag, aan zjjn beerljjk onthjjL Nu ging Muller op den loer liggen. Toen het avond werd slond hjj onbeweeglijk naast de poortzuilen aan den ingang van den tuin, of hjj Rottenburg niet zoo kunnen spreken. Den 'eeden avond reeds diende hem het geluk. Een rjjlnig op raderen met gummibanden reed de tninpoort vlogen ig bewoog zich langzaam over t buis. Muller maakte van dit oogenblik gebruik en in weerwil van het ge roep des bedienden, die de poort geopend bad, hjj het rijtuig na en kwam aan het por- I, toen Rottenburg, wiens gelaat het gebruik 1 wjin toonde, uitsteeg. Toen bjj Muller be merkte, die bedeesd met den hoed iu de hond hond, riep bjj hem barsch toe: .Wal wilt gg?" „Mijnheer Rottenburg, ik zou gaarne ,'t Is thans avond, 'a Avonds doe ik geen taken. Waarom zjjt gy niet over dag gekomen '„Omdat u mjj liet afirjjxen, terwjjl gjj toch thuis waart," antwoordde Muller al zijn moed bijeenrapend. „Maar, wal wil je dan eigenlijk?" vroeg „Ik zou u willen verzoeken mjj wat af Ie betalen, mijnheer Rottenburg," zeide Muller, ïoet den houtkooper voldoen en mjjne knechts betalen. Hel is voor u (och maar eene einigheid mg S a 3000 mark te geven." „Ik heb nog niel eens eene rekening," bromde Rottenburg minder ruw. isr, gg weet toch zoo goed als ik, boe hoog tnyn werk u koml. Ik moet geld hebben." 1, kom dan maar," antwoordde Rotlenbnrg, ■middels had nagedacht. Het scheen hem isl toe, den lastigen aanhouder met eeoige rd mark weg te sturen, om weer een paar rust te hebben. Toen bg met Muller de trap besteeg, zeide hg: „Jelui handwerkslieden zgn allen een vreemd ig van mnschen. Als men u niet op den raten wenk bedienl, dan krggt gg kwade ver laten loopen. Kgk eena rond, zou iemand, die woont eu leeft als ik wel op de belachelgke gedachte komen zich te verrgken met de nietige tar duizend mark van den bandswerksman Zg waren voor de rgk gebeeldhouwde deur in Rottenburgs kautoor gekomen. De aanne- er sliet haar open en drukle op eenen knop. welke zleh naast den ingang bevond. Plotseling verspreidde een krans van gloeilichljes aan den kroonliehler -L- helderheid van den dog in bet rgk gemeubileerde vertrek. Tc gelgkar tgd werd de lamp op Rotteoburp snhrgftafel aangestoken. ,Ou zitten," zeide Rottenburg, „ik zal ueene uitantie geven en een wissel op mgn bankier." Muller stond verbluft. Rottenburg trad zoo ikcr op, dal do jongo man zich er een verwgt an maakte den grooten hoor op zoo'n lompe ianier aangesproken to hebben. Hoe had hg ook kunnen denken, dat Rottenburg het plan koesterde zgoe verbintenissen niet na te komen I lien had hg een zeer domme streek bet den invloedrgken aannemer tegen zich ingenomen en zgne klandizie verspeeld I 0 zoo," zeide Rottenburg, .bier is eene itie voor 800 mark, welke ik u nu zal n en hier een wissel van 3000 mark, welke nu drie weken bg Pinkus inloabaar is. Dan zgl ge ook met 't overige werk klaar en kunt ge mg de gebeele rekening inleveren. Na- tuurlgk betaal ik dan terstond." Met bevende handen onderleekende Muller de quitanlie en stak de achthonderd mark en >n wissel op Pinkus bg zich. Daarop zeide bg „Ik dank u zeer, mgoheer Rottenburg. Gg eernl bet mg, hoop ik, niet kwalgk, dat ik >o zooheb aangehouden, rnaar mgn ,Cr*h kom," riep Rottenburg lachend uit en klopte hem op den scboudor, „ik zeg immers dat jelui ambachtslieden vreemde monschen zgt. Kramers en penningvrieuden, dat zgn jelui, kt, inoet men vertrouwen in elkaar stellen, it zonder wederzgdsch vertrouwen vlot het eenmaal niet. Heb ik u geen vertrouwen geschonken, toen gg bg mg kwaamt? Ik kende u toch volstrekt, niet; gg hadt een knoeier

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1898 | | pagina 1