Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 13.
Zaterdag 25 Juni 1898.
Twaalfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort. Apeldoorn. Baarn. Barneveld. Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland.
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie maanden:
franco per post
Afzonderlijke
f 0,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat, E 349. Amersfoort
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentiln:
Van 1 tot 6 regelsf 0,30
Voor iederen regel roeer- 0.05
CorrespondonliSn on l
HERSTEMMING
r de Provinciale Staten van Gelder
land in het kiesdistrict Ede.
Het moet gezegdin de kiesdistric-
en EDE en PUTTEN, op welke districten
lij den stembusstrijd van Dinsdag j.l. zich
izonderheid het oog vestigde, hebben
kiezers zich kranig gehouden. In het
iesdistrict PUTTEN hebben zij de af-
redende anti-liberalen (link gehandhaafd
p hunne zetels in de Staten van Gel-
erland. Met voldoening mogen z(j op
lun weivolbrachten arbeid terugzien,
lij begrepen terecht, dat, waar een zoo
roote verantwoordelijkheid op hen
ustte, als bij deze Staten-verkiezing,
och moeite, noch in .panning mochten
espaard worden tot behoud van de anti-
iberale meerderheid, waarover de Staten
an Gelderland zich in de laatste jaren
erheugen mogen.
In niet minder mate hebben de kie-
rs in het kiesdistrict EDE den dank
erdiend van het anti-liberale Neder-
and. Zij stonden voor de ernstige taak
liberale aftredende leden door
nti-liberalen te doen vervangen. En
wanneer men bedenkt hoe moeilijk het
ewoonlijk gaat, om in hun kiesdistrict
oor en door bekende en invloedrijke
nannen, hun mandaat te ontrukken,
al men des te meer hel flink en
ordaat optreden der kiezers in genoemd
listrict waardeeren en lofprijzen. Met
mverdroten moed togen zij ter stembus
n het resultaat van hunnen arbeid is
werkelijk verblijdend.
mwel is het begeerde doel nog
niet volkomen verkregen. Nog eenmaal
moeten de kiezers zich de moeite ge
troosten ter stembus op te trekken,
doch met de vaste overtuiging, dat bij
trouwe opkomst de overwinning hun
verzekerd is. De gehouden stem
ming bracht hun reeds de verras
sende uitkomst een zetel in de Staten
voor hunne partij te hebben gewonnen
de verovering van den tweeden zetel
kan evenzeer geschieden, mits, zoomo
gelijk, met nog meer ijver worde ge
werkt, nog trouwer de opkomst zij. Dit
zjjn de anti-liberale kiezers nog te meer
verplicht, nu van liberale zijde bij de
gehouden stemming reeds op zoo on
edele wijze gestreden werd. Deze
ontzagen zich niet hunne medeburgers
tot geloofshaat Ie prikkelen, doch hun
doel hebben zjj niet mogen bereiken.
Met kracht behoort dus gewaakt en er
voor gewerkt, dat ook bij deze her
stemming hun een gevoelige les gegeven
wordt.
Kiezers, laat daarom niemand uwer
n de stembus op Donderdag 30 Juni a.s.
ontbreken. De schoone kans de overwin
ning volkamen te maken, moet tevens eene
aansporing zjjn tot inspanning van de uiter
ste krachten, waarover te beschikken valt.
Geen enkel kiezer moet zich thans
welke reden ook onttrekken aan
den duren plicht mede te werken tot hel
bereiken van een doel, waaraan zoo
vele en gewichtige zijner belangen ver
bonden zijn. Nog een enkele maal dus
ter stembus opgegaan en eenparig ge
stemd op den heer
M Sanders,
dan kunt ge zeker zijn, dat eene vol-
koinene stembusoverwinning in liet dis
trict EDE zal verkregen worden.
BUITENLAND.
In Duilschland hebben de verkiezingen
plaats geluid voor den Rijksdag en
wederom is het Centrum schitterend uit
den politieken strijd te voorschijn ge
komen. Ofschoon op meerdere plaatsen,
vooral in Beieren de Boerenbond, in
Wcstfalen en de Rijnprovincie de Cen
trumsagrariërs de leden van deze mach
tige fractie in den Rijksdag bestookten,
mocht het hun niet gelukken den Centrums-
mannen een bepaalde nederlaag te doen
ondergaan zelfs behaalde het eene be-
teekenisvolle overwinning te Essen op
den kanonnenkoning Krupp. Bjj eerste
stemming heeft dan ook het Centrum
ten naaste bij zooveel zetels veroverd,
als al de andere partijen te zatnen, zoodat
de Duitsche Regeering wel degelijk met
dit lichaam zal rekening moeten houdc-n,
daar toch bij deze partij de beslissing
ligt.
Jammer maar, dat de socialisten ook
kunnen bogen op vooruitgangze zijn
toch van 24 zetels in 1893 thans ge
klommen tot 38 bij eerste stemming.
Bij de herstemmingen zullen de overige
partijen zooveel mogelijk tegen de socia
listen werken.
De nationaal-liberalen, die vroeger 100
zetels hadden, hebben het niet verder
kunnen brengen dan tot 10 I
De volledige uitslag dor verkiezingen
voor den buitschen Rijksdag is dat ge
kozen zjjn38 conservatieven, 10 rijks-
partij, 85 Centrum, 5 anti-semieten, 10
nalionaal-iiberalen, 1 der Vrijzinnige
Vereeniging. 1 der Vrijzinnige Volkspartij.
1 agrariër, 38 socialislen, 13 Polen, 9
wilden. Het aantal herstemmingen be
draagt 188.
Dal het Duitsche „Centrum" wegens
zijn uitinundende houding allerwege eer
bied en bewondering wekt, wordt
ook thans opnieuw bewezen door liet
getuigenis, dat de Ossenalorc romano,
hel orgaan van liet Valicnan, daarvan
geeft in de volgende bewoordingen
„Het Centrum is het voorbeeld eener
politieke partij, zoowel door de duide
lijkheid van zijn program als door de
goede keuze en de tucht zijner leden,
zoowel door de bekwaamheid zijner aan
voerders als door de kracht zijner or
ganisatie, en vooral door zjjn kloek,
vastberaden optreden."
Met rechtmatige fierheid voegt hel
hoofdorgaan der Centrumspartjj, de Oer-
iiia, hieraan toe:
Welke parlementaire partij kan zulk
lof worden geschonken Als wij
dien met voldoening weergeven, zijn wij
ons tevens wel de gebreken der partij
bewust, die den vreemdeling niet zoo
dadelijk in liet oog springen. Maar alles
saamgenomen, mogen wij met recht
trotsch zijn op den Ccntruins-loren, die
wederom in den storm zijne hechtheid
heeft behouden. Leve het Centrum, liet
onvergankelijk bolwerk der Duitsche
Katholieken 1"
Keizer Wilhelm heeft, na overleg niet
den Duitschen consul te Jeruzalem, het
program van zijn reis naar hel Heilige
land definitief vastgesteld. De Keizer zal
den 20sten October te Haifa aankomen,
vooraf een bezoek te hebben gebracht
i den Khedive van Egypte. Van Haifa
wordt een uitstapje gemaakt naar het
Genezarelli en naar Nazareth. De
plechtige intocht van den Keizer te
Jeruzalem is op 29 October bepaald;
den 30en gaat de hooge reiziger naar
Bethlehem, en den 31en October wordt
de hoofdstad van Palestina de kerk
n den Verlosser ingewijd Over Con-
stantinopei en Boekarest keert de Keizer
dan naar zijn rjjk terug.
Men herinnert zich nog den strijd in
de Oostenrijksche Kamer en vervolgens
in verscheidene steden lusschen de
Czechen en Duitschers. Vooral op de
Joden hadden de eersten het voorzien
en ofschoon door geweld en strenge
tuchtmiddelen de gemoederen in bedaring
werden gebracht, vreest men voor eene
hernieuwing der ongeregeldheden. In
Galiciê althans, zoo meldt de corres
pondent van de lndépendence, ziet het
kwaad uit.
In 32 verschillende plaatsen zijn de
huizen van Joden en Polen geplunderd.
Verscheidene dooden en gewonden zijn
gevallen. Te r'ritzak, in het district
Stryzow, zijn bij een botsing met .1e
gewapende macht, die de Jondsche eigen
dommen verdedigde, zes boeren gedood
en vijf ernstig gewond. Een gendarme
werd licht gekwetst-
De berichten van deze ongcrcgeldhe-
den hebben te Weenen een diepen in
druk gemaakt. Graaf Thun heeft in
allerijl de ministerraad bijeengeroepen,
teil einde te beraadslagen over maat
regelen, om de uitbreiding der onlusten
tegen te gaan.
Ook te Praag, waar de strijd in 't
begin dezes jaars almede 't het igst was,
zjjn de gemoederen uiterst verbitterd,
liet heeft er al den schijn van, dat de
Czechen een algemeenen aanvul voor
bereiden op de huizen van Joden en
Duitschers legen den dag, dal liet feest
van hun uationalen held l'alacky, den
„vader der Czechen," zal gevierd wor
den. Wel hebben de politieautoriteiten
het publiek trachten gerust te stellen,
doch nog steeds blijft men het ergste
Het getuigt echter van eene eenzijdige
opvalling, zegt de Kaïn Zty., de Joud-
sclie bevolking van elke schuld aan du
beweging vrij te pleiten en de oorzaak
alleen te zoeken in politiek drijven. „De
Galicische Jood moge doodarm zijn, zoo
als de Weener Neue Ji'reie l'resse be
weert, maar zeker alleen vergeleken bjj
zijne Weener stamgenooten, en stellig
overtreft de Galicische boer en arbeider
hein nog in armoede van levensomstan
digheden en ziet hem daarom met af
gunstige oogen aan, te meer omdat hij
zijne betrekkelijke welvaart verkrijgt door
een arbeid, die den boer gemakkelijk
toeschijnt, en als kroeghouder, koopman
of woekeraar het onbeschaafde volk
exploiteert. Men zal, wanneer men be
letten wil dat zulke gebeurtenissen terug-
keeren, als nu Galicië teisteren, ook
de verkeerde toestanden moeten ver-
beleren, die er voedsel aan schenken."
Thessalië is, zooals men weet, door
de Turken geheel ontruimd en door de
Grieken weder in hezit genomen. Een
dorp echter Koutzouphlianis genaamd
is door de internationale commissie aan
Turkije toegewezen. De inwoners van dit
dorp hebben echter, om niet onder hel
Turksche juk te komen, allen het dorp
verlaten en dit in brand gestoken. Zoodra
zij met zekerheid wisien, dat hun dorp
aan de Turken zou blijven, vereenigden
zjj zich in de kerk en nadat de priester
eenige woorden had gesproken, gingen
laar het kerkhof. De oude graven
werden geopend, de beenderen hun
ner dooden in zakken gedaan, en
als reiiquiën naar den Griekschen
bodem overgebracht. Daarna keer
den de bewoners naar hunne woningen
terug, laadden hunne meubelen en hun
verdere bezittingen op lasidieren en
wagens, en sloegen, na het dorp aan
vier zijden in brand gestoken te hebben,
den weg in, die naar het Grieksche ge
bied voert. Van Koutzouphlianis bleef
slechts een hoop asch over.
Er zijn inschrijvingen geopend om een
cuw-Koutzouphlianis op te bouwen,
en de regcering heeft levensmiddelen
verstrekt en barakken laten opslaan, op
de plaats waar het nieuwe dorp zal
verrijzen.
Van liet oorlogstooneel, voornamelijk
op Cuba, valt weinig nieuws te melden.
Wel is generaal Shatter met zijne lan
dingstroepen en de transportvloot in de
wateren voor Santiago verschenen, doch
't zal hem wel niet zoo heel gemakkelijk
vallen, zijne manschappen veilig aan
land te zetten. Ook blijkt de sterkte
der landingstroepen schromelijk over
dreven geen 35 000 man, maar 15 000
man zullen de verovering van Cuba
althans beproeven.
Nadat maarschalk Blanco in kennis
as gesteld met de aankomst der trans
portvloot, zond hij onmiddellijk nog zes
bataljons naar de kust, om de landing
der Amerikanen, zoomogelijk, te beletten.
Admiraal Sampson en generaal Shat
ter, alsmede het opperhoofd der opstan
delingen, Garcia hebben eene samenkomst
gehad en wel op Cuba zelf, dicht bij
Garcia's kamp. Er werd overeengekomen
eene landing te beproeven in de nabij
heid van het kamp, opdat de 3000
opstandelingen de Amerikanen kunnen
helpen. Dat dit echter niet zoo gemak
kelijk zal gaan blijkt wel uit het krasse
optreden van maarschalk Blanco, boven
gemeld.
Op de Philippijnen zjjn de opstande
lingen verre van klaar met de Span
jaarden. Dagelijks worden er bloedige
gevechten geleverd lusschen de Span
jaarden en de opstandelingen.
Uit Manilla wordt gemeld, dal er te
Bolacan, dertig mijlen ter noorden der
hoofdstad, drie dagen lang hevig gevoch
ten is. Generaal Monet, die aan het
hoofd van drieduizend man gemengde
troepen optrok om Manille te ontzetten,
viel in eene hinderlaag en sneuvelde na
een wanhopig gevecht. De inboorlingen
onder de troepen liepen naar de opstan
delingen over. De 500 overgebleven
Spanjaarden gaven zich gevangen. Bij
het begin van den aanval schoot een
FEUILLETON.
De oDtvloebte Krankzinnige.
S) .Goeden morgen, mijnheer," sprak hjj i
vriendelijk toe. ,Ik ben ten hoogste verraat
deio afgelegen plaats een vreemdeling te ont-
a I" Ik groette hem ietwat slijt terug. Hjj
bekeok mjj van hel hoold tot de voeten en zjj
blik vestigde zich op mijne kleeren, welke mi
ehien nog eenige sporen vanmyn nachtelijke
it vertoonden.
.Kijk," riep hjj op tuchtigen toon, .gisteren
eker ook in het onwoer geweest?" We
lochia verbeelding of loerde werkeljjk de listige
blik der krankzinnigheid nit zijne oogen, l
hjj mg aanzag, alsof hjj wilde naspeuren
n herkende of niet.
Ik zag hem strak aan, terwgl ik antwoordde
,Ja, n ook
j' was zichtbaar getroffen en hg sloeg rijnen
Mik voor den mijnen neer een oogenblik
overtoog een gloeiend rood zijne wange:
terstond daarop voor nog grooter bleekheid
laats te maken, dan er reeds op aetelde.
,Gjj vergist u, mijnheer," antwoordde hg.
Ik besloot mg Daar zijnen gedaebtengang
tdao revolver zag uitkijken.
Het was eene allesbehalve prettige positie,
mot eeoen gek en dannogweleongewapenden,
zich alleen midden in bet bosch te bevinden
Meermalen reeds had ik den dood moedig in
de oogen gezien. Ik had in eene lievige koorts
gelegen en den dokter hooren fluisterenEr is
geen zweem van hoop meer over, maar nog
nooit had ik zulk eene oaamlooze angst, den
dood in zulk eene drukkende nabyheid gevoeld,
als iu dat oogenblik.
Wat moest ik doeo? Waarheeo mjj keeren?
Ik besloot zoo laag mogelijk bjj hem ia gunst
te bljjven. .Eene eenzame plaats," sprak ik
weer, moeite doende kalm te bljjven.
.Heel eenzaam."
Ik zag, dat hjj mjj scherp in 't oog hield,
terwijl wjj naast elkaar liepen, en bet bloed
stolde mjj in de aderen by bel onnatuurlijk
flikkeren zjjner oogen.
.Zjjn wjj bier nog ver van den grooten weg
.Bjjna een halve mjjl," antwoordde hij.
Ik bleef een weinig achter, maar plotseling
stond bjj weer naast mjj.
.Het pad is smal," zeide ik vergoelijkend,
.Breed of smal ik loop liever naas
viel bö mg streog in de rede, lerwjjl hg eerst
een voelbeteekcnendcn blik op don revolver eD
daarna een dreigendon op mjj wierp.
.Hoed," zeide ik, .goed."
En wat tot nu toe oog godoeltoljjke t
was, werd thans vaste overtuiging. Ik ovi
den moeilijken toestand, waarin ik mjj bei
in zjja gebeele uitgestrektheid. Moest ik i
eenzame woud vermoord worden, zonder eene
reddende hand in do nabijheid, of dal mijne
laatste woorden door een menscbeljjk oor v
den opgevangen Wie kon ook maar vermoed
hoe en wanneer de vreesoljjke ziekte m
begeleiders tot eene uitbarsting zou komi
De uitdrukking zijner oogen verried mjj n
goeds, als ik hein van terzyde aanzagik waa
echter geen verdere vragea. Het koude
brak mjj uil, liet bloed stolde in rnjjue adel
bjj elke schrede was het my, alsof m'gne voe
vastgenageld warco, Ik bleef oor. oogenblik
staan en deed, alsot ik iets aan nrjno schoenen
verhielp, in werkelijkheid echter om oen oogen
blik te rusten. Toen ik mg weder opri
bevond ik mjj alleen in de koele, afwisse
schaduw van het woud. Mgn begeleider
verdwenen. Ik keek rechts en links or
heen, ia do vorwucliliug eene spleet te vindon
in den met mos begroeiden grond, waardoc
ontsnapt kon zijn, of eene rots, waarachter bjj
zich verscholen badmaar nergens vond ik
eene dergelijke aanwgzing. Ik stond op
soort tafelland, halverhoogte van den sl
borg on witte berken wuifden mu vriendelijk
toe met hunne witte inuon «n groenen blader
tooi. Toen ik achter wet nauwkeuriger om mjj
hoen keek, ontdekte ik een zwak spoor va
weinig betreden pad, dat van betgeen, waarop
leidde. Mjjn hart sprong op bg bot zalige gi
voel van vryhoid, dut met eiken polsslag grooti
werd. De warmo zonneschijn op hel groene
moslapijt kwam mg schitterender en glanziger
voor, de bloemen aan mynen voel schene
lieflyker toe, hel gezang der vele vogels drong
juichend in mijne ooren. Vrjj, vrij, eiodeljjk vrij
Ei met snelle schreden stapte ik op Arch Hall
toe, een gevool in mg omdragend als lachte m(j
Eindelijk kreeg ik de hooge scboorstcenen in
bet gezicht. Ik begroette het oude, 'eerbied
waardige gebouw met vreugde, stapte over don
lagen haag, welke hel plantsoon van het bosch
scheidde en stapte welgemoed op het huissaa.
Ik trok aan de schel. Een bediende, eenvou
dig iu het zwart gekleed, opendo mg de daur.
„Is mynheer Ackley thuis?" vroeg ik.
,Ja, mjjnheer is thuiswas het antwoord.
Ik gaf den man mgn kaartje en ging in de
ontvangkamer, rechts vau de gang zitten, om v/at
uit te rusten. Een oogenblik later keerde by terug.
Mijnheer is in de bibliotheek, wilt u zoo
goed zjjn mjj te volgen
Ik volgde den bodiende door do breedo, met
eikenhouten lambriseering voorziene voorgang
„Mjjnheer Caruscliffe, het vorheugt mjj zoer.
u in Arch Hall te kunnen begroeten, zoo wel
Hjj hield plotseling op en staarde mjj ver-
,Wat I De krankzinnigeriep bjj uit,
,De gek I" riop ook ik nu uil, want niemand
anders Jan mgn geleider uit hot bosch stond
voor mjj nog steeds met den revolver op zak.
.Neen, ik ben getu krankzinnige, ik ben
Karei Caruscliffesprak ik na een oogenblik,
torwgl een vermoeden in mjj opkwam van ons
woderzgdsch misverstand.
,En ik ben Filip Ackley, die ook nn niet
gekker is dan andersriep deze nit, mg har-
telgk de band schuddend.
Op hetzelfde oogenblik kwamen twee bedien
den in de kamer loopsn en zeiden
„Mjjnheer, mjjnheer, ze bobben den armen
krankzinnige
,Io het tolhuis heeft bg zich verborgen ge-
.Nu zit hy weor achter slot en grendel."
Ackley en ik kekao eerst de bedienden on
daarna ons zeiven strak aan en braken toon
in lachen uit.
.Geef my nogmaals de band, Carnscliffe I"
sprak mijn gastheer vroolgk. .Onze kennismaking
is op eene zonderlinge manier gemaakt, inaur
zal desniettemin lol trouwe vriendschap leiden I"
En hjj bad gelyk. Filip Ackley werd mijn
vriend en bleef het tot aan zijnen dood.
