Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 21. Zaterdag 20 Augustus 1898. Twaalfde Jaargaug. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn. Baarn, Barnes eld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland. Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs par dria mundni Franco per post Afzonderlijke nummers f 0,40. f 0,05. BureauBrcedestraat, E 349, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prijs der Advertentièn: Van 1 tot 6 regelsf 0,30 Voor iederen regel meer- 0.Q5 Correspondenten e o. Ion uiterlijk Vrijdagavond De neutrale pers. Geen enkel rechtgeaard Katholiek zal durven ontkennen, datdezedelooze, onge- loovige pers hel zieleleven der volken vergiftigt en in de maatschappelijke samenleving de droevigste onheilen aan richt. Maar ten opzichte der neutrale pers heerscht, helaas, soms een zoo schroomelijk misverstand, dat zelfs door enkele Katholieken, meestal blijkbaar geheel te goeder trouw, de neulrale lectuur in bescherming genomen en als geheel onschuldig wordt beoordeeld en aangeprezen. Wat echter de neutrale, beginsellooze pers in werkelijkheid is, vonden we dezer dagen in de „Over-Bi-tuwe" op de vol gende wijze naar het leven geschetst: In zjjn Vastenmandemenl van dit jaar schrijft Z. D. H. Mgr. Van de Ven, Bis schop van 's-Hertogenbosch „Een Katholiek houde zich, zooveel hij kan, aan katholieke lectuur. Elke andere worde door hem mistrouwd." En een weinig verder,Een Katholiek leze boe ken, tijdschriften, dagbladen, enz. van katholieke afkomst en in katholieken geest geschreven en, zonder nood zakelijkheid of wettige redenen, geen Bijgevolg, als het kan, katholiekeb\a.dcn en geen andere, geen socialistische, geen heel of half liberale, geenzoo genaamd neutrale of kleurlooze. De reden ligt voor de hand. „Wie met pek omgaat, wordt er mede besmet." Wie gedurig en zonder vol doende redenen socialistische of liberale bladen leest hij moge nog zoo kernge zond zijn naar hart en naar hoofd hij zal al spoedig door de socialistische en liberale smetstof worden aangetast. Het kwaad werkt nu eenmaal aanstekelijk en tegen drogredenen en valsche rede neeringen zijn slechts zeer weinigen op gewassen. Maar vraagt misschien de een of ander in de zoogenaamd neutrede bladen, wat steekt daar nu eigenlijk voor kwaad ia? Wat daar voor kwaad in steekt? Meer dan gij denkt, geachte lezer. Bekijk zoon blad eens op de keper. Het noemt zich neutraal, d. w. z. onzijdig, kleurloos. Het laat anderen vechten over godsdienst, over politiek, over verkiezingen, over onderwijs en opvoeding, over alles en nog wat, maar- vecht zelf niet mee; het blijft op ten eerbiedigen afstand slaan kijken en houdt ":h neutraal. Anderen mogen in den strijd voor hunne beginselen kleur bekennen het neu trale blad is noch rood, noch zwart, noch oranje, noch blauw (de geliefkoosde kleur van de Belgische liberalen) het kleurloos. Het trekt partij voor niemand voor socialist noch radicaal, voor liberaal noch conservatief, voor koningsgezinde noch anarchist, voor Jood noch Christen, •or niemand en ooktegen niemand. Het kijkt de heele wereld naar de oogenhet heeft vriendelijke lonkjes en kushandjes en zoete woordjes voor een ieder; het is de vriend van Janenalle- an, of liever de vriend van niemand. Het scharrelt tusschen alle partijen doorhel sjachert en kwanselt met be ginselen het schippert als de beste Hoi- landsche schipper, zonder ooit inet andere varenslui in botsing te komen. Het hangt steeds de huik naar den windals een echte weerhaan draait het met alle winden mee. Zijn beginsel is er geen beginsel na te houden, uitgenomen dit ééne beginsel, door Vader Cats in het bekende rijmpje vereeuwigd „Om den wille van de smeer „Likt de kat den kandeleer." it is een neutraal blad. Of neen dat is het eigenlijk nog niet. Daar ont breekt nog één trekje: Een neutraal blad noemt zich onzijdig, noemt zich kleurloos. Maar in de werkelijkheid Bekijk het blad nog eens goed. De advertenties Natuurlijk, die zijn o neutraal, zoo onzijdig, zoo onschul dig als een advertentie maar met moge lijkheid kan wezen. Een enkele maal misschien één van verdacht of slecht allooi, bijv. een aanzoek tot „ongeoor loofd" kermishoudenvan tijd tot tijd een aankondiging van boeken of brochu- vaarvoor een fatsoenlijk mensch den optrekt. Maar overigens behou dens die paar uilzonderingen tot be vestiging van den regel zijn de advertenties zoo onschuldig als een pas geboren kind. En de nieuwtjes Och, over T algemeen is ook diit nog al neutrale kost. Onge lukken, branden, onweders, overstroo mingen en dergelijke hebber, met begin selen al bitter weinig uit te staan. Maar de gioote, de ingrijpende gebeur tenissen van den dagmaar de politiek bovenal? Ook neutraal? Zoo gij wilt jamaar altijd et een liberaal tintje. Want, ziet ge en dat is nu eigenlijk minder neutraal de bladen, waaruit het politieke en andere gewichtige nieuws geknipt wordt, zijn natuurlijk liberaal. Het neulrale blad is dan ook net als elk gewoon liberaal blad een vereerder en be wonderaar van alle ongeloovige en zoo genaamde vrijzinnige kopstukken in de wereld, te beginnen met mr. v. Houten, te eindigen met Zola en zijn vuile vrien den. Het is om iets te noemen steevast vóór de openbare school, vóór het burgerlijk huwelijk met de echtschei ding incluis, vóór scheiding van Kerk Staat. Vanzelf, niet met rende woor den dat zou strijden met het beginsel der neutraliteit maar toch tastbaar genoeg om het met de klompen te kunnen voelen. En komen de verkiezingen, de politieke bovenal, ja, dan wordt de neutraliteit een beetje te lastig dan wordt de neu trale vlag met wimpel en al voor een oogenblik neergelaten en de liberale in top geheschen. Want in dagen van ver kiezingen stevent al wat ontwikkeld heet en een neulrale courant wil toch ook wel voor ontwikkeld doorgaan - onder liberale vlag in zuiver liberaal vaarwater. En nu nog eens de vraag, die boven gesteld werd: wat kwaad steekt er toch eigenlijk in het lezen van neulrale bladen? lo Wie gestadig neutrale couranten leest en alles, wat in de wereld gebeurt, steeds door een neutralen of quasi-neu- tralen bril bekijkt, wordt ten slotte zelf neutraal, d. w. z. onverschillig voor al wat groot en goed en edel en heilig is 't leven. !o Wie slechts kleurlooze bladen onder neus krijgt, vergeet ten laatste zelf kleur te bekennenvoor zijn gevoelen, zijn beginselen, zijn overtuiging, zijn ge loof en godsdienst uit te komen. 3o Wie altijd onder neutrale vlag wil varen, zal vroeg of laat in liberale haven verzeild geraken. Een goed verstaander heeft maar een :lf woor 1 noodig. BUITENLAND. Nu de macht van den sterkere het ongelukkige Spanje gedwongen heeft tot zoogenaamden eervollen vrede nu de bloedige gevechten op Cuba en Por- torico geëindigd zijn, achten wij het niet ondienstig den tekst mede te dee- len van het door beide strijdvoerende partijen onderteckende vredesprotocol. Hieruit zal de lezer zien, op welke ver nederende voorwaarden het arme Spanje slechts den vrede kan bekomen en hoe veel het den lieren Hidalgo's moet ge kost hebben, daarin toe te stemmen. Het protocol luidt „Artikel I. Spanje zal van alle aanspraken op souvereinitoit over, en van al zijne rechten op het eiland Cuba afstand doen. „Artikel If. Spanje zal aan de Vereenigde Staten afstaan het eiland Portorico en de andere eilanden, die tegenwoordigonderSpaansch gezag staan in de Antillen, en evenzoo een eiland in den archipel der Ladronen, naar keuze van de Vereenigde Staten. „Artikel III. De Vereenigde Staten zullen de stad, baai en haven van Ma nilla bezetten en bezet houden, in af wachting van het sluiten van een vre desverdrag, dat het gezag over, enden aard van het bestuur van de Philippijnen zal bepalen. „Artikel IV. Spanje zal onverwijld Cu ba, Portorico en de andere, thans onder Spaansch gezag staande eilanden in de Antillen ontruimen. Daartoe zal elk van de beide regeeringen commissarissen be noemen binnen tien dagen na de onder- teekening van dit protocol, en de com missarissen zullen bijeenkomen te Havana binnen dertig dagen na de onderleekening dit protocol, ten einde tot overeen stemming te geraken over de uitvoering der bijzonderheden van de voornoemde onlruiming van Cuba en de Spaansche eilanden in de wateren van Cuba, en elk van de beide regeeringen zal evenzoo binnen tien dagen na de onderleekening van dit protocol andere commissarissen benoemen, die te San Juande Portorico zullen bijeenkomen binnen dertig dagen na de onderleekening van dit protocol, ten einde tot overeenstemming tegera- over de bijzonderheden der ontrui ming van Portorico en de andere eilan den, thans onder Spaansch gezag staan- in de Antillen. „Artikel V. Spanje en de Vereenigde Staten zullen ten hoogste vjjf commis sarissen voor ieder land aanwijzen voor het vredesverdrag. De commissarissen zullen te Parijs bijeenkomen, uiterlijk op den eersten October, om over den vrede Ie onderhandelen en hel verdrag te sluiten. Dat verdrag zal geratifleerd worden over eenkomstig de constitutioneele wetten van elk der twee landen. Alle Ainerikaansche bladen zjjn vol lof voor Mac Kinley en den Staatsse- sretaris Day voor het sluiten van den voor Amerika zoo voordeeligen vrede. Met de Philippijnen weet men nog niet goed, wat in dezen het best is te doen. De overtuiging wint in Amerika en meer veld, dat genoemde eilan- in geen geval aan Spanje moeten worden teruggegeven en vele groote bladen spreken er ernstig over de Phi- lippjjnen bjj de Vereenigde Staten in te lijven. Generaal Augusti, gouverneur van Manilla, is aan boord van den Duitschen kruiser Kaiscrin Augusta te HongkoDg aangekomen. De Cubaansche Junta heeft aan het Departement van Oorlog te Washington doen weten, dat de opstandelingen het protocol aanvaarden en de vijandelijk heden zullen staken, Gomez zal door de Amerikaansche Regeering als opper bevelhebber erkend en in die qualiteit met hem onderhandeld worden. Manilla, de hoofdstad der Philippjjnen, welke door de Spanjaarden zoo hard nekkig verdedigd werd tegen de Ameri kanen, is ten slotte bezweken en den Amerikanen in handen gevallen. Uit nader bekend geworden bijzonderheden blijkt, dat de uitgehongerde Spanjaarden ten getale van 3000 man, het hoofd moesten bieden aan 10000 wel gewa pende en goed gevoede Amerikanen met leeuwenmoed verweerden zij zich tegen de Yankees in de loopgraven en FEUILLETON. Red uwe ziel. mijn zondcnlost bevrijden, holp mjjnc ziel redden, ik wil mjj bekeeren, na het nog tjjd is De pater en de Berljjner student verdwenen et elkander in een biecbtkapel. Rouwmoedig (Slot.) 3) Von Pelken wende rich opeens als bnlp roe kend omhjj zwenkte been eo weêr. Wederom was het hem als zag hjj in het zacht-ernstige gelaat van den kapncjjner pater te Bellinzona. Thans echter riep het hem toe„Red uwe rielHjj kon een zachte uitroep van verrassing niet onderdrukken: want gansch in zjjn nabijheid stond een levende kapucgner pater. Deelnemend schouwden diens zielenvredigc oogen in het gezicht van den jongen man. Met Cmedeljjdende zachte stem sprak bjj tot hem in de Dnilsche taal: „U schjjnt ongesteld, mijn heer, veroorloof mg, dat ik n ten dienste sla." In enkele seconden waren beiden terzjjde ge weken van de aanwezende groep. „Ik dank n, eerwaarde, van ganscher harte", sprak Von Pelken tot den pater. „Haar ik ge voel ook behoefte n te zeggen, wal de oorzaak vin mjjn toestand is. Hjjn lichamelijke onge- ateldbeid, is het gevolg van zielsontroering. Het laatste oordeel daar heelt mjj duideljjk gemaakt, aan welke zijde ik gesteld word, wanneer mjj nu de dood verrast Want ik beu een groot sondaar, die sinds jaren leen goddeloos heeft geleid, en nooit meer helft gebiecht. Daarom Tersoek ik o, oerwaarde, help beteren weg te bewandelen, beleed hjj zjjne zon den. Op den daaropvolgende.i morgen ontving hij de heilige Communie onder tranen van vreugde en dankbaarheid. „Hoe aangenaam ia het mij, hoe onuitspreke lijk gelukkig ben ik toch", fluisterde Von Pelken thans den pater toe. De Dnilsch-Oostenrjjksche pater was even zeer op reishjj ging naar Rome. Mat een warme dankbetuiging scheidde Von Pelken van hem. De goedheid Gods erkennende, sprak hg: „Nog gisteren verklaarde ik, niet aan wonderen te gelooven en nauwelijks een nnr tater mocht ik een wonder aan mjj zeiven er* varen het grootste en schoonste, wat ik verlangen kon, dat mjjner bekeering Hjj vertelde den pater ook nog, boe hem reeds in Bellinzona het gedenkteeken van den be roemden prediker een stomme voorspelling der redding zjjner ziel door een kapucjjnerpater Was nu de van den geestelijken dood geredde onuitsprekelijk gelukkig, de goede kapucjju dit zeker niet minder. In ootmoedigeo geest dankte hjj zjjuen goddelgken Meester, voor het groote geluk ham geschonken, eene ziel den hemel to winnen. „Gioot zjjn de worken Uwer barmhartigheid en wonderbaar zjjn Uwe wegen!" riep bjj uit. Niet een dag had bjj daar voor zjjn reis naar Rome behoeven te onder breken; opgeruimd en tevreden zette hjj na dezelve voort. Onze Berljjners ook waren reeds den volgen den bng weder reisvaardig. Hun naaste doel nu was Venelig. Allen wisten van Von Pslkens bekeering. Hjj maakte daarvan geen geheim, omdat hjj menige daad, en ook menig werkend woord ten opzichte der H. Kerk te herroepen en goed te makeD had. Niemand echter had ba' tot nu toe gewaagd, ook maar een enkel woord van spot daarover De reis van Padna naar Venetië is oiet van duur. Doch welke genoegens de reizigers smaakten bjj bet aanschouwen der majestueuss stad Iaat zich niet beschrjjven. Laid jubelden zjj en zwaaiden met hunne hoeden. De gondels echter werden dikwjjls, na hun reisbenoodigdheden in een hotel te hl ondergebracht, door ben bennttigd. In alle rich tingen werden groote en kleioo kanalen in oogen- achouw genomen. Ten zuiden van de haven plaats ligt het beroemde eiland St. Lazaro. Ook daarheen lieten zjj zich op een der volgende dagen gondelen. Vergenoegd van geest en onder lach en scherts voeren zjj naar het bekoorlijke Von Pelkens oogen schouwdon verrukt het golvende water. Zjjn ziel echter bad tot den machtigen Schcppor, die dit aardscbe dal zo healjjk tol genoegen van den mensch geschs pen heeft. Prachtige gondels, groot en klein vlogen heen en weer don reizigers voorbjj. Kwaljjk zag naar hen. Spoedig bereikte men het schoone doel. Nadat men bet eiland betreden had, be zocht Von Pelken voor alles het Mechilar klooster, dal eigenaar van het geheele eiland is. Tot biertoe had de verstoorende wereldgeest zich nog niet gewaagd. De Mcchitaristen-mon- niken vervulden in heilige afzondering hun groot «n zegenrjjk beroep. Hjj bezichtigde en bewon derde ds toegankelijke ruimte van het gesticht. Vervolgens begat hjj zich in de kloosterkerk. Daar bad hjj lang en zoo vurig tot God om standvastigheid in het begonnen werk van het reine geloof, dat de hem begeleidende gonde lier tot tranon erdoor geroerd word. Wellicht zweelden den zoo ernstig bekeerde de groote gevaren, diehem in Berlijn wachtten, die verleidelijke bekoringen der vermakelijke handelstad voor do oogen zjjns gees'.es. In den grooton kloostertuin kwam het gezelschap tot de afreis weder bjjeen. Reeds schei bet een weinig, (oen men van hot eiland afstiet. Duizendo lampions zweelden als vurige met de gondels over het meer. De gondeliers Er verhief zich een lichte storm, die spoe dig heviger word. De gondel van onze Berljjners verongelnkte in het gedrangzjj sloeg omI Verre van bun noordsche woonplaats vonden de zes studenten een graf in de golven. Niet een enkele kon zich reddenSlechts de behendige gondelier kwam, geheel afgemat, aan In Rome vernnm de Duitsch-Ooslenrjjkscfae kapucjjnerpater het vreeseljjk ongeval. De namen der verongelukten waren in bel bolel opge spoord en bekend gemaakt. De vrome pator begaf zich dadeljjk na hat bekend worden van het treurige voorval naar de naastbjj gelegen kerk. Daar bad hjj innig voor de ziel van den jammerlijk omgekomene. Maar ook een warm dankgebed steeg op tot den Allerhoogste: „Gjj, o Heer, hebt oen won der van barmhartigheid aan hem gedaan. Hjj zal oens opstaan mot de boetvaardigoo, die Gjj om wille van hun boete en ronw reeds vergeving hebt geschonken. Hg heeft zich nog op aarde zelf gerecht, daarom zal hjj op den jongsten dag aan Uwe rechterzijde gesteld worden. Lof en dank en eer ,g U daarvoor in alle eeuwen!" En de anderen De reisgezellen van Von Pelken? Ook zjj zullen in den jongsten dag voor Gods oordeel verschijnen 1

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1898 | | pagina 1