Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No 15.
Zaterdag 8 Juli 1899.
Dertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par dria maanden
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummers f 0,05.
BureauBreedestraat, E 349, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar Advartantiln i
Van 1 lot 6 regelsf 0.30
Voor iedcren regel meer- 0.05
D nitariyk Vrijdagavond
Verkiezingen voor den Gemeenteraad.
De periodieke verkiezingen voor den Gemeenteraad komen Dinsdag 11 Juli
aanstaande weder aan de orde. En een warme strijd staat daarbij zonder
twijfel te wachten. Immers bij de kiesvereeniging, die „Eendracht" heet, maar
blijkbaar .tweedracht" wil, konden slechts twee aftredende leden, en wel om
politieke redenen, nog aan de ongenade ontsnappen de overige drie aftredende
leden konden heelemaal geen genade vindenalleen omdat ze te gematigd
zijn, moeten ze vervangen worden. Indien ze radicaal-socialistische beginselen
waren toegedaan, ze zouden gunstelingen dier vereeniging zijn geweestnu
echter is door de vrienden van „Eendracht" lol hunnen val besloten. Doch zoo
ver zijn we nog niet!
Er dient dus gezorgd, dat het niet zoo ver kome. En zulks ligt geheel in
de macht der gematigde partijen wat deze vermogen is nog daghelder bij de
jongste verkiezing van een raadslid bewezen. Op bedoelde partijen rust daarom
de plicht de aftredende leden te handhaven, dat hebben deze mannen door
hun gematigd, bezadigd optreden in zake het behartigen der gemeentebelangen
verdiendmaar bovendien zjjn ze in den Raad als onmisbaar geworden. Want
in dit college - waar het Dagelijksch Bestuur nu reeds soms minder aangenaam
bejegend wordt, omdat het door verstandig beleid de gemeente-uitgaven zooveel
doenlijk tracht Ie maligen, ten einde de ingezetenen niet nog drukkender belas
tingen op te leggen zjjn kalme mannen noodig, om door gemoedelijk overleg
en samenwerking met genoemd Bestuur de gemeentehuishouding naar behooren
te regelen. Met hartstochtelijke taal en krenkende insinuatiën bij de behandeling
van gemeentebelangen, achten wjj deze allerminst gediend.
Neen, geen mannen in den Raad gekozen, die gouden bergen beloven,
maar te gelijk als in een adem aankondigen, dat zjj dingen begeeren, die
eene enorme stjjging der belastingen zouden na zich sleepen. En dat zij,
gekozen zijnde, hun wil zouden doordrijven, daarvan kunnen we ons alvast
verzekerd houden. Tot de verkiezing nu van dusdanige personen mede (e
werken, zou toch erger dan eene dwaasheid zijn.
Kiezers, de handen dus ineengeslagen en tot raadsleden gekozen, mannen,
die op de eerste plaats de gemeentebelangen in gezonden, praktischen zin willen
dienen. En als zoodanig durven wij met beleefden aandrang aanbevelen de
aftredende leden, welke ook door de R. K. Kiesvereeniging .Recht en Orde"
tol hare condidaten zijn gesteld. Aan U nu de taak deze mannen met overgroote
meerderheid van stemmen hun zetel in den Raad te doen behouden. Nu is
het de tijd om gebruik te maken van het recht candidaten te kiezen, die uw
vertrouwen waardig zijn. Is de stemming voorbij en de tegenpartij heeft ge
wonnen, dan helpt geen murmureeren of klagen als uw belastingbiljet later
een hooger cijfer aanwijst, dan is betalen de onverbiddelijke wel. Daartegen
echter kunt en moet ge U thans waarborgen door eenparig te stemmen op
de heeren
H. W VAN ES VELD,
J. GER. i.^.hnft.
A. A HAMERS
A. M. TROMP VAN HOLST,
Mr. J. G. A. VAN ZIJST.
In atemdiatriot I.
In stemdintxiot II.
In atemdiatriot III.
BUITENLAND,
Na de bloedige slraatlooneelen van
de vorige week, is thans eene betrekke
lijke kalmte ingetreden in den toestand
in België. Te Luik en Antwerpen hebben
zich deze tooneelen nog wel ecnigszins
herhaald, doch gelukkig in veel mindere
male. Zeer beducht was men voor den
dag van Dinsdag l.l. Voorat in Brussel
vreesde men voor eene herhaling der
straatschandalcn, doch alles is goed
afgeloopen. Wel werd druk gediscussieerd
om het ingediende kieswet-ontwerp Schol-
laert, doch krachtens een besluit, Dins
dag in de clubvergaderingen der Linker
zijde genomen, hebben thans zoowel de
verschillende groepen der Linkerzjjde,
bij monde van den socialistischcn afge
vaardigde Van der Velde, als de rechter
zijde, hunne stem toegezegd aan hot
voorstel der Regeering, volgens hetwelk
al de kieswetontwerpon, zoowel het oude
als het nieuw ingediende, worden ver
zonden naar eene commissie, waarin
alle partijen zullen zijn vertegenwoordigd.
De afgevaardigde Théodor, de Kamer
leden Woeste en Ligy, hebben nieuwe
ontwerpen ingediend. De eerste stelt
eene integrale Evenredige Vertegenwoor
diging voor, voor alle arrondissementen,
die meer dan één afgevaardigde kiezen
de beide anderen willen eene commissie
belast zien met hel onderzoek naar de
mogelijkheid der invoering van enkel-
voudigekiesdislricten ;een radicaal stelde
een ontwerp voor tot het houden van
een referendum. De commissie, die deze
voorstellen zal bestudccren, wordt samen
gesteld uit tien leden der Rechter- en
vijf leden der Linkerzijde, welke laatsten,
volgens den eisch der socialisten, niet
door de meerderheid, maar door hunne
partijgenooten zullen worden benoemd.
Drie hunner zjjn aanstonds na de Kamer
zitting in de clubvergadering gekozen,
n.l. Léon Defuisseaux, Furnémont en
Van der Velde.
Dat deze heeren grootelijk met
zich zeiven en hunne handelwijze van
de vorige week zijn ingenomen, bljjkt
uit al hunne bombastische redevoeringen
zelfs zien zjj in bovenstaand voorstel der
Regeering reeds een terugtrekken van
deze. Van der Velde ztide o.a. „Wjj
nemen het voorstel aan om van dit
lichaam deel uit te maken, want wij
zullen daarin vertegenwoordigen niet de
Linkerzijde, doch het geheele land, dat
een groote overwinning heeft behaald."
Wat nu verder de behandeling in de
Kamer zal brengen, zal de tjjd wel loeren,
doch dat het nog niet geheel uil is en
de strijd wel weer zal ontbranden, is
meer dan waarschijnlijk.
In Spanje wordt do toestand nog niet be
ter, ondanks de tegemoetkomende hou
ding van den minister-president Silvela.
Deze heelt belangrijke consessies beloofd
en reeds bjj de ministers Duran en Polavicja
er op aangedrongen eenige aanzienlijke
posten op hunne begrootingen te willen
schrappen. Zelfs zou Polavieja, de minis
ter van Oorlog, bereid zijn bevonden
de als noodzakelijk aangegevon 28000
nieuwe soldaten te laten vervallen en
het maximum legercontingent op 80000
in plaats van 108000 te brengen. Hier
door worden reeds zeventien millioen
peseta's bespaard, waarlijk goen kleinig
heid voor het berooide Spanje. Indien
nu ook des minister-presidents collega's
van Marine en Openbare Werken tot
bezuiniging kunnen gevonden worden,
dan is eene der grootste oorzaken der
ontevredenheid over het hooge opdrijven
der belastingen en het dientengevolge
ondermijnen der welvaart, grootcndecls
weggenomen.
In weerwil van de boven aangpgeven
goede bedoeling van den minister-presi
dent, blijft het op enkele plaatsen nog
zeer onrustig. Onder voorgeven van te
protesteeren tegen de belastingvoor
stellen van den minister Villaverde, maakt
het gepeupel het den rustbewaarders
nog zeer moeilijk. Te Barcelona sloeg
het over tot groote balddadigheden. In
deze stad. de groote handels- en indus
trieplaats, koelden o. a. de manifestanten
hunne woede aan de glasruiten van
kerken en wierpen zij de glazen in van
door geestelijken bestuurde scholen, een
aanval werd gedaan op de kerk .Santa
Matrona" en op eene inrichting van on
derwijs der Eerw. paters Jezuïeten ook
de electrische trams en veel spiegelruiten
werden verbrijzeld.
Daar dit gepeupel blinde werktuigen
schjjnen te zijn van clubs, wier eenige
wensch het is, dat de handel bjj zijne poging
om den minis.' rr van Financiën tol andere
gedachten te brengen, onvervuld blijve,
zoodat de uitbarsting eener revolutie
schijn van wettigheid verkrijge, hebben
de presidenten der handels- en industrie-
vereenigingen krachtig tegen deze schand
daden geprotesteerd en spreken z(j de
hoop uit, dat de Regeering aan het
billijk verzoek der belastingschuldigen
het oor zal leenen.
Te begrijpen is het, dat de Spanjaar
den afgezien van de onbeschaamde
tusschenkomst en de latere inbezitneming
der Phijippijnen door de Amerikanen -
thans niet zoo erg rouwig zijn over den
afstand der Philippijncn, daar toch de
bevolking dozer eilanden het 'den Ameri
kanen nog altjjd zeer lastig maakt. Gene
raal Otis vordert weinig; thans wordt
dan ook op versterking der vloot aange-
gedrongen, die tot den dienst op de
Philippijncn wordt beschikbaar gehouden.
Het zal dan ook eene onmogelijkheid
blijven den aunvoer van mondvoorraad
en oorlogsbehoeften geheel af to snijden,
indien niet het Amerikaanscho smaldeel
aanzienlijk worde uitgebreid.
De Italiaansche afgevaardigden zjjn
na de laatste heftige tooneelen in de
Kamer mot vacantie naar huis gezonden,
en wnehton nu op hetgeen de Regeering
zal doen in zake het zoo heftig bestre
den koninklijk besluit van 22 Juni I.I.,
de politieke maatregelen tot handhaving
van orde en rust betreffende. Bepaald
werd, dat genoemd besluit reeds den
20en dezer in werking zou treden, doch
nu het parlement naar huis is gezonden
zal dit uiterst moeilijk gaan daar toch
artikel 10 de goedkeuring van het par
lement uitdrukkelijk vcreischt. Misschien
ook zullen de ministers den koning een
ander decreet voorleggen, zonder daar
toe de machtiging van het parlement te
behoeven.
Indien koning Umberto daartoe mocht
besluiten houdt men het er algemeen
voor, dat hjj een gevaarlijk waagstuk
onderneemt, daar er behalve Sonnino
geen onkel oud-minister gevonden wordt,
die zijne houding zal verdedigen. Vol
gens den Italia heeft de Regeering nog
geen besluit genomen en verkeert zjj
in eene moeilijke positie, daar er voor
haar niets anders op zit dan zich óf
terug te trekken, óf den koning een nieuw
besluit te doen teekenen, en zoo den
ex-lex-toesland te bestendigen. Geen
wonder, dat de Regeering zich verre
van gerust gevoeld, daar toch het ob
structionisms in de lucht schijnt te zit
ten en bjj de minste aanleiding ook
wederom hier tot eene uitbarsting zon
kunnen komen.
De toestand in Transvaal schjjnl meer
geruststellend te worden. Onder dag-
teekening 6 Juli, wordt uit Pretoria ge
seind, dat Hofmeyr, Herholdt en Fischer
een samenkomst hebben gehad met
Kruger en de andere leden va», den
FEUILLETON.
De Anarchist.
(Slot.)
6) Mix hoorde allee aan, maar eprak geen
«oord. Ook voelde bö geen aandrang Necker
le verdedigen. Zjjne zedelijke wereld wae ver
woest Necker had zich een lafaard geloond, de
heer Doorn daarentegen «aa de levensradder
van Otto geworden. Zwijgend en hoos zat hij
temidden dezer vrooljjk koulende menschen.
Niemand viel zgn stilzwijgendheid op, alleen
zijn moeder keek hem nu en dan van terzijde
aan. Ook waa het zijne moeder, die in de
stilte van den nacht aan zjjne kamerdeur lui
sterde en hem hartverscheurend hoorde schreien.
Den volgenden morgen zocht zjj naar eene ge
legenheid hem onder vier oogen te spreken.
,Oa maar vooruit, Vader", zeide zij tot haren
man, die zich gereed maakte naar de fabriek
te gaan, „Max zal je wel inhalen. Ik wil hem
eerst nog wat le eten geven
„Goed, moeder", antwoordde de onde man
goedkeurend, want bjj waa goed gemutst, .geef
hem maar een lekker beetje, lijj verdient bet"
En daarmede slapte hjj op. Max nam zijn
met lekkere beetjes gevulde zakje en de blikken
kan met kolfle xwjjgend in ontvangst De banden
xjjner moeder beefdenin 't volgend oogenblik
lagen deza bevende handen op zjjne schonden.
Hjj knipte in hel zonlicht met zjjn gezwollen
oogeo.
„Max", begon zjjne moeder, ,je behoeft het
niet le verbergeo, je hebt geschreid, ik weel
het. Reeds een paar weken heb je iels, wat je
ongelokkig maakt"
Hjj keek haar aan, maar oietlegenslaande
al zjjne pogingen daartoe kon hjj zjjue trillende
lippen niet lot eenen lach plooien.
„Toen je nog klein waart Max, en je had
dan zorgen of een kwaad geweien, dan duurde
het niet lang, ol je kwaamt bjj mjj en klaagde
mjj nw nood herinner je je dal oog? En
dan was je in eens weer big. Mtz,mjjn jongen,
vertrouw je je moeder niet meer? Je moeder,
die aooveel van je hondt
,0, moeder, kon ik het maar, maar ik kan
niet," gaf bij toonloos len antwoord.
.Dat komt allemaal nit dien geheimen bond,
Maz, ik weet bet heel goedik heb eens met
vrouw DrBger gepraat. Onlange zjjn er eenige
werklui by haar geweoat, die ook tot je ver
eeniging behooren. Die meeneD wel, dal ze niets
verklappen, maar een flinke vrouw komt toch
le weten, wat ze wil. Ze hebben het op den
heer Doorn verzien, die zal bet nog eenmaal
spjjlen, zooalv ze zeiden. Maz, zie mjj aanals
ik de politie eens ging waarschuwen, dat zy die
lieden in T oog moeeten houden, en, zoo noo
dig, hen oppakken kon dan ook jon wat over-
De verandering, welke plotseling zyn gelaat
onderging, deed haar schrikken.
.Moeder." sprak by heftig, „als ge dat doet,
bega ik een ongelnk aan myzelf."
„Dan zal ik 't niet doen en geen woord zeg
gen. Maar als den heer Doorn een ongelnk over
komt, ia er voor my geen rut meer op deze
wereld. Bedenk eens, wat hu voor Otto heelt
gedaan, en hy is immers ook peler van Willen»
zoontje."
.Mjjnheer Doorn zal niets overkomen, moeder,
dat beloof ik u." Hjj zag haar vaat in de oogen,
kuste haar en glde de deur uit. Zjj keek hem
na, xoover zjj kon, sloeg toen een doek om en
spoedde zlcb naar vrouw DrOger.
In de labriek was Maz de held van den dag.
Zjjne medearbeiders meenden, dat deze lof
tuitingen hem lastig waren en vonden, dat deze
bescheidenheid hem goedstond. In het middag-
unr kwam Abel, de smid, naar hem toe,- deze
had ean vloed van grappen over zyo gebroken
pompenzweogel moeten aanhooren. Zij bevon
den zich buiten op het voorplein, in een afge-
legen, zonnig boekje.
.Zoo je het nu ook nog willen doen vroeg
Abel met fluisterende slem, nadat hg eerst
omzichtig rondgekeken bad.
.Neen," antwoordde Maz barsch maar beslist.
.Goed zoo. Ik zal je helpen, niemand zal je
la iyr gaan. Ala je will, kun je je een revolver
koopen, ik zal jo 't geld ervoor wel leenen.
Eiken avond zal ik je thuis brengen."
.Ik ben niet bang", antwoordde Msz.
De reus keek de tengere gestalte san met
welwillende deelneming.
„Dat weet ik wel," zeide hy, „maar je knnt
op mg rekenen."
„Hjj alleen hondt mg al de anderen ook niet
van 't lijf," sprak Max lot zich zelf, toen de
smid was heengegaan. Ean deel van hel ver
trouwen op en de onfeilbaarheid van het veem
gericht was weer by hem heengegaan; aan da
macht ervan gelooide hy nog sleede. „En ala
ze mij stralTen willen, zyn ze volkomen In hun
recht, ik ben een verrader, maar kan er niets
Om zes uur 's avonds gaf do stoompijp hel
einde vin den werktyd aan. Maz had haast.
Hu ging nasr een winkel, kocht daar papier
en enveloppen. Daarop begaf hg zich naar den
groonlenwinkel zjjner zuster Klara. Tot zyue
teleurstelling vond hy hier slsclils de oude schoon
moeder. Hg gal haar een geschenk voor don
kleinen Otto en ging leen verder. Op de slee-
nen brugleuning schreel lig met potlood eenen
brief en adreoBocrdo hora tan don directeur
der fabriok, den heer Doorn. Hierop stek hy
de handen in den zak en keek niAr het vuile
water en naar de groote, bioedroode zonne-
scbyi De voorbygangers letten niet op hem
wie kon ook vermoeden, dat onder de kiel des
jongen werkmans een arme, gekwelde ziel vol
verlwgleling naar een lichtstraal snakte en niet
anders dan een stikdonker pad voor zich zag
„Morgen vroeg heeft hjj den brief," zeide
Max lot zich zelf. ,lk moet hem wearschnwen,
maar ik heb Diemand genoemd. Ala ik na nog
maar een enkel woord met moeder kon spre
ken.'.i te zeer zal ze het zich niet aan
trekken omdat zy zal meeoeo, dat ik omge
komen ben
Zgn geheele, voor bef grootale deel slecht
besleede, Ieren scheen in hst door de onder
gaande zon beechenen weler voorlig le trekken.
Als hy nog maar eens opoienw mocht begin
nen I Zoon dwaas zon hy dan niet meer zi)n
In gedachten hoorde by Otto'aklo'sriyk lachen,
de lieve stem zijner moeder, den zwareo butoon
zyns vaders en de welluidende redenaarastem
van Necker;
„Ala Doorn niet sterlt, zult gy sterven I" Deze
woorden meende liU heel dnideiyk le booran.
uitwegmaar
n zyn ai
or I
„Hamel, Maz, wat heb Je hier te doen en te
kgken Een hcele tyd wenk cn roep Ik al, en
je hoort of zial me niet I"
Dat waa de stem zjjner moeder; te stond In
levenden Ijjvo yoor hem.
„Kom je dan heel niet thuis, Max?" ging z|j
voort, baren arm stevig in don zijnen loggend.
.Ella heelt ons allen op viiliie gevraagdhat
zal een heel feest zgn, en denk eens, mynheer
Doorn komt ook hy heelt In allen ernat om
eene uitnoodiging verzocht, toen hy van Willem
vernam, welk plan dient vronw had. Hat ia
oen groote eerl Ik heb je overal gezochtkom,
ga spoedig mede.
.Goed, moeder, ik kom", antwoordde byxlch
inspannend om te lachen. .Laat ine eerst gauw
nog een boodschap doen. Ik zal me zooveel
mogelyk haasten, en volg n dan ltlar naar
Ella."
zy hield hein echter stevig aan den arm vut,
en sprak: .Neen, neen! Je moet met mjj mede.
Kom den to-h, Daar valt me juisst In, Necker
heelt me een brief voor Jon ter hand gestald
ik mout niet nalaten je die zoo spoedig mogn-
lgk le geven. Hier Is hy. Necker gaat van hiar,
ala ik 't wol Ijeb tooulnale bjj wilde naar het
station en had viel heaal."
Nu Het zy xjjnnn arm los. lij) maakte den