Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 46. Zaterdag 10 Februari 1900. Dertiende Jaargang
DE EEMBOOE
voor Amersfoort. Apeldoorn. Baarn. Barneveld. Blaricum. Bussum. Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden. Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie meenden i
Franco per postf o,40.
Afzonderlijke nummersf o,05.
BureauBreedestraat, E 349. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Adrertentitn i
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
('.nrrespondenlièii eo Advertentièn moeien uiterlijk Vrijd..gelood
lie veredeling vai bet ambacht.
11.
De poging om mede te werken tot verede
ling van het in verval geraakte ambacht,
dooroprichting van vakscholen, ziet men op
verschillende plaatsen des lands aange
wend. Ook hier ter stede wil men trachten
een zoodanige leerschool op te richten en,
naar ook in ons blad reeds gemeld werd,
is men bereids ten deele geslaagd. Op
uitnoodiging van een met dat doel ge
vormd comité kwamen op 10 Nov. 1.1.
eenige ingezetenen bijeen ter bespreking
van de stichting van vakscholen, waarin
volgens het ontwcrp-leerplan onderwijs
zal gegeven worden in timmeren, meu
belmaken en schrijnwerken, in metaal
bewerking (smid, koperslager, enz.) en
in schilderen, (huis-, decoratie-schilder,
enz.) en, indien blijkt, dat er andere
behoeften zgn, ook in andere vakken.
Voorts werd meegedeeld, dat de op
richtingskosten omstreeks f 10.000 zullen
bedragen, naar men zich voorstelt,
door Gemeente- Provincie- en Rijks
subsidie voor de helft te dekken.
Men ziet, de zaak wordt breed opge
zet, en heeft tot heden schijnbaar geen
ernstig bezwaar ontmoetde toetreding
als lid tot deze vereeniging, welke ten
titel draagt: .Vereeniging tot Stichting
en instandhouding eener Ambachtsschool
voor Amersfoort en Omstreken," was
midden December 1.1. reeds van dien
aard, dat een eerste ledenvergadering
werd gehouden, waarin het voorloopig
comité lot bestuur gekozen werd, terwijl
het met Jhr. mr. T. A. J. van Asch van
Wijck als gewoon lid werd uitgebreid.
Aan de vermelding van dit resultaat
dier vergadering werd toegevoegd, dat
de school vermoedelijk in 1901 zal ge
opend wordendat het schoolgeld van
f 6 tot f 60 zal bedragen, en dat aan min
vermogenden kan, aan onvermogenden
kosteloos onderwijs zal gegeven worden.
Tot zoover liep deze onderneming dus
oogenschijnlijk in het rechte spoor, maar
den werkman in waarheid een warm
genegen hart toedraagt en dieper in het
vezen der zaak doordring!, sluit op een
■•erschijnsel, dat niet onder de koren
maat, maar in het volle licht behoort
geplaatst te worden. In de voorloopige
bijeenkomst, waarin hel planhet op
richten van vakscholen besproken, en
de grondslag moest gelegd worden,
waarop het ontworpen werk berusten
zou, schitterden, volgens de Amersf. Cl.
én patroons én werklieden door hunne
afwezigheid. Maar de vraag is hier
bestond er niet eenige reden tot deze
geringe belangstelling van de zijde der
genen, wier belangen er juist hoofdzake
lijk bij betrokken waren?
Deze vraag kan zonder eenig voor
behoud toestemmend beantwoord wor
den. Bij de samenstelling van het comité,
waarvan de uitnoodiging tot de bedoelde
vergadering uilging, heeft men al
stonds iets overhel hoofd gezien, waarop
w[j met alle bescheidenheid thans de
aandacht willen vestigen. Men ging
blijkbaar daarbij van de veronderstelling
uit, dat dit Comité, evenals bij het orga-
niseeren van volksfeeste'ijklieden etc,
gewoonte geworden is, zooveel doen
lijk personen uit verschillende stan
den moest vertegenwoordigen, doch
waar het juist om te doen is, den
ambachtsman, zag men daarbij over T
hoofd. Daarin nu schuilt eene fout, die
zich wellicht bij de eerste bijeenkomst
tot stichting van vakscholen duchtig ge
voelen liet. Het Bestuur eener zoodanige
vereeniging toch moet bestaan uit per
il, die door fortuin, invloed of dege
lijke wetenschappelijke ontwikkeling der
vereeniging een krachligen steun kunnen
bieden, en voorts uit zaakkundigen
elementen, die zich noch op het een
noch op het ander kunnen beroepen
zijn in zulk een college totaal misplaatst.
Mei oprechte waardeering mag hier
geconstateerd worden, dat het voornoem
de Bestuur personen bevat, die wegens
hunne maatschappelijke positie der ver
eeniging tot grooten steun en tot sieraad
strekken, en daarnevens zaakkundigen,
die wegens hunne architectonische be
kwaamheden de sporen reeds verdiend
hebbenwier uitgevoerde ontwerpen
onze gemeente terecht een fraaier aan
zien geven.
Maar naast deze uitnemende mannen,
missen wij in bedoeld bestuur kundige
patroons, die er toch zeker ook in onze
goede stad nog wel zullen te vinden
zijn. Het wil ons voorkomen, dat, indien
men met eenig succes voor den werk
man vakscholen stichten wil, men hen
erkennen moet, door minslens voor eik
der opgenoemde vakken een bekwaam
patroon in het Bestuur op te nemen.
Waar men veredeling van het ambacht
beoogt, achten wij den ambachtsman
in meergenoemde conunissiën of be
sturen wel hel meest op zijne plaats.
Natuurlijk willen wij onze im-ening
gaarne voor eene betere prijsga
maar zoo lang ons deze niet geboden
wordt, blijlt voor ons in de samenstelling
van het bedoeld bestuur een euvel be
staan, dat noodwendig moet verholpen
worden.
De opinie, en wel die van zeer vele
vakmannen, is de ambachtsschool niet
te zeer genegenen wanneer men nu
deze meest belanghebbenden in dit ge
ding, al is het dan ook zonder eenige
nevenbedoeling, terzijde laat, waar juist
ook hunne meening dient gekend en ge
hoord te worden, beloopt men de kans,
van die zijde niet eene, toch zi-ker
gewcnschtc medewerking zal verkregen
worden.
Praktische mannen gelijk de werk
mansstand nog al oplevert, stellen
zich meestal praktische vragen, vandaar
dat men veelvuldig ook de opmer
king hoort maken maar welk nut stelt
men zich nu wel in werkelijkheid voor
van het oprichten eener ambachtsschool,
en welke resultaten zijn daarmede, waar
deze scholen zijn opgericht, tot dusverre
wel verkregen?
Deze opmerking wenschen wij o. m.
in een volgend aitikel te behandelen.
BUITENLAND.
De premier van Oostenrijk, Dr. Von
Körber, heeft een begir. van uitvoering
gegeven aan liet plan, om, door eene
conferentie van afgevaardigden van alle
partijen, tot eene gewenschle overeen
komst te komen en zoodoende de mo
gelijkheid te verkrijgen goed te kunnen
regeeren. Toch schijnt het niet zoo
vlot te gaan als men wel verwachtte.
Vooral de Duitsche afgevaardigden ver
schillen in gevoelen met de groole ver
wachtingen, gekoesterd door de Weener
pers. De houding der Tsjechen is niet
vrij te pleiten van dubbelzinnigheid,
daar zij vooral den nadruk legden op
hel provisoir karakter der deelneming
aan de beraadslagingen -, men houdt
het cr dan ook voor, dat van hunnen
kant weinig concessies zullen gedaan
worden, waardoor de oplossing er niet
gi makkelijker op wordt. Von Körber
zal persoonlijk de zitlingcn der Bolieem-
sche en Moravische secties piesidceron
en zoodoende trachten overeenstemming
te krijgen tusschen de verschillende
Prins Heinrich, keizer Wilholms
broeder, is in Oostenrijks hoofdstad
aangekomen en met groote eer ontvan
gen te voren reeds was hij door den
keizer tot Oostenrijkse!) admiraal be
noemd. Maandag a.s. zal te zijner eer
in don llofburg een groole galamaaltijd
aangerecht worden.
De Eerwaarde Paters Assumptionis-
ten zijn van hun vonnis in hooger be
roep gekomen. Den l'Jcn Februari zal
dit worden behandeld. Hun advocaat
grondt de onwettigheid der veroordee-
ling op het feit, dat het wetsartikel,
waarbij vereenigingen van meer dan
twintig personen worden verboden, op
hen niet van toepassing is.
Nog steeds worden strafmaatregelen
toegepast op priesters, d:e sympathi
seerden met de veroordeelde paters.
Thans meldt de figaro weder, dat de
Regeering de bezoldiging heeft ge
schrapt van den abbé Neveu, aarts
priester te Pontoise. Eenige katholieke
bladen weten ook mede te deelen, dat
de pastoor der kathedraal te Tulle, de
eerw. heer Couify, en de eerw. heer
Bertry, pastoor te Varetz eveneens door
deze strafbepaling zijn getroffen.
Door den minister van Eeredienst,
Waldeck-Rousseau, is aan alle bisschop
pen, die in hun bisdom het bestuur
van het groot-seminarie hebben toever
trouwd aan andere geestelijken dan de
Sulpicianen, bet verzoek gericht, om
de opleiding der aanstaande priesters aan
die geestelijken te onttrekken en haar
toe te vertrouwen aan de leden der
Congregatie der Sulpicianen.
Toen in 't laatst van het vorig jaar
de belangrijke versterkingen onder Sir
Redvers liuller en de divisie-generaals
Methuen, Clery en Gatacre in Zuid-
Afrika waren aangekomen, was men
niet zonder reden erover bezorgd of de
Boeren deze Engclsche legermacht zou
den kunnen weerstaan. De vrees bleek
intusschen ongegrond, de nieuwe be
velhebbers met hunne troepen hebben
het tegenover de Boeren jammerlijk
moeten a Heggende eene nederlaag
volgde voor de Engelschcn op de an
der de berekening der Regeering te
Londen faalde volkomen. Thans zgn
weder belangrijke versterkingen aange
komen, die. door Lord Roberts, den
nieuwen opperbevelhebber, ter beschik
king van de generaals Methuen en
French zijn gesteld.
Daarop is Maandag generaal Buller
den opmarsch begonnen tot ontzet van
Ladysinith. Uit Spcarmanskamp werd
onder datum van 7 dezer door Buller
geseind, dat de scheepskanonnen het
vuur openden om zeven uur iu den
morgen.
Een schjjnaanval word ia hol front van onto
stolling godaandrio bataljons met les batte
rijen rukten om 11 uur des morgens naar Brak-
fontein op. De Boeren openden bet gevecht met
de artillerie en zonden eenige granaten te mid
den san de Britsche infanterie, die een unr
later terugtrok. Hidderwjjl werd een krachtige
aanval gedaan door de troepen van den uitenden
deu vlug een pontonbrug, terwijl bet aantal
kanonnen, verborgen tusschen de booinen op
Zwarlxkop, de stellingen der Boeren heilig lie-
schoten. De Britsche infanterie rukte daarop
voorwaarts, de Boeren werden geheel verrast.
Te vier uur was een hoogc heuvel, die de voort-
De operation w
De naam van dit kopje is K
Dinsdagmorgen word de best
end beras
nsklool.
i rjjzend en dalend kanon van een
tvel, Doorokloof genaamd, rechts van
en benvet. Onze granaten deden bet
•teld. Bjj t
ur zich hc
FEUILLETON.
gen rjerp o<
n welge-
De ei
De Sèvres-vaas.
De landelijke gemeente Busigny in Frankrijk
was volop ia leester was een groot concours
uitgeschreven voor herdershonden, en dien dag
zouden de kampioenen bekroond worden.
Met dat doel was een tribune opgeslagen op
het marktplein van het dorpop die tribune
waren de notabelen uitgenoodigd plaats te ne
men de notaris met zijne vrouw, de ootranger
met zjjne vrouw, de postdirecteur met zjjne vrouw
en zjjne drie dochtersverder waren er nog
de vronw van den brigadier der gendarme-
Men wachtte op mijnheer den prefect, die
de plechtigheid zou presideeren. Het gemeente-
bestnnr, met den burgemeester voorop en geës
corteerd door de brandweer, was naar het
station gegaan om hem at te haten. Spoedig
deed hg zjjn plechtige intochtde burgemeester,
gaande aan zgn linkerhand, bracht hem naar
het marktplein, achteraan kwamen do gemeen
teraad, de brigadier der gendarmerie, de leden
der jury met dokter Filaire als president en den
onderwijzer als secretaris; de stoet werd geslo
ten door de pompiers, wier tamboers uil alle
macht de trom roerden. Bjj de tribune ge
komen, stelde de brandweer zich in gelid om
de menigte van opdringende nieuwsgierigen in
bedwang te iioudeo, en de prefect, stijf 6n
houterig in zjjn rjjk geborduurden rok, nam de
eereplaats in. De burgemeester breed enplech-
daoe gestalte, ging naast
kring om h<m heen.
De prefect stond op, baalde een papier uit
zy'o zak, een toespraak, en begon te lezen, lang-
Met diepe ontroering neem ik bet woord voor
een zoo uilgelezen gehoor als mg thans omgeeft.
(Goedkeurend gemompel.)
Ik kan u niet zeggen, hoe gelukkig en trolsch
ik mjj gevoel, dit feest der beschaving te mogen
voorzitten. De Grieken en Romeinen deelden
prijzen uit aan de gladiatoren, die in hel strijd-
de barbaarschheidwij, mijne beereo, die een
vooruitstrevend volk zijn, wjj reiken palmen uit
ik wensch de inwoners van Busigny eo hun
waardigen burgemeester van harte geluk, dat
zjj het initiatief genomen hebben van een wed-
slrgd even nienw ais belangwekkend, een wed
strijd van herdershonden.
Ik keD geen figuur, die meer sympathie wekt
dan die van dit verstandige dier, de rustelc
bewaker van den openbaren eigendom en
even trouwe als onbaatzuchtige dienaar van
En mijnheer de prefect, die nn eenmaal
dreef was, ging op die wjjze twee uren 1
voort, en bewierookte om de beurt de regee
ring, den burgemeester, de iuwoners, de hon
den. schapen en de ganzen van Busigny.
Toen hjj gedaan had, werden de prgswinner;
opgeroepen.
.De Drie Kilt
.Pastriot, Theodor!" riep de burgemeester.
Pastriot trad schuchter naderlij was gekleed
knieën reikte en frommelde in zjjn handen een
zwart zijden pet; zjjn hond stond naast hem.
.Kom naderbij, vriend," hernam de burge-
Pastriot klauterde op de estrade.
De prelect opende nu een doosje en baalde
er een ridderorde nit.
.Mijnheer dc burgemeester," zei hg, .alvorens
lot de prijsuildeeling over te gaan, heb ik het
genoegen u mee te deelen, dat de regeering u
benoemd heeft lot ridder in de Orde van ver
dienste voor den landbouw."
Eigenhandig spelde bjj de decoratie op de
gekleede jas van bet hoold der gemeente.
Met ontroering daokte de burgervader.
,Te veel eer," stamelde bjj, .daar had ik
niet op gerekenddat is boven m(jn ver-
De prefect deelde vervolgens decoraties uit
aan al de leden van de juiy. Dokter Filaire
kreeg de academische palmtakkende hoofdon
derwijzer werd In eens officier van openbaar
onderwijs.
Terwijl de gedecoreerden elkaar onderliog ge-
lak weoschten met de verkregen onderscheiding,
stond Pastriot, die men vergeten had, nog altjjd
op de estrade, met ontbloot hoofd, zijn pet
Eindelijk herinnerde de burgemeester zich, dal
de herder daar nog stond.
,0, ja wel, mijnheer de burgemeester, wanl
mjju hond heelt de eerste prijs verdiend, en gjj
wordt gedecoreerd."
„Ja, injjn vriend, gjj wordt geëerd in mijn
persoon, goljjk alle inwoners der gemeente. Maar
de regeering heelt u niet vergelen. Verheng u,
de president der republiek is zoo welwillend
geweest, u een der meest vleiende onderschei
dingen loe te kennen. Eerstdaags zendt hjj u..."
.Een hoop geld?" vroeg Pastriot.
.Geld Foei mauNeen, heel wat beters. Ik
verneem zoo even van rnjjohe-r don prefect,
dat de president u een Sèvres-vaas zal sturen."
Pastriot gaapte hem verbaasd aau.
begrjjp ik, dat komt
vreugde, mjjn vriend."
„Wat voor een vaas vroeg Pastriot, i
niets van begreep.
.Een Sévres-vaas, een prachtige Sèvres
.Neen," hervatte de burgemeester, .dat
een koninklenfin, dal is een geschenk, c
de presdenl der republiek slechts geeft a
gekroonde hoofden en afgezanten't is c
groole eer voor u, dat gjj, een eenvoudige bi
der, ook zoo iets krijgt. Ik hoopdal je er m
zgo.
sten vroeg
.r een ding?"
.Wat i
.Wel i
Sèvres begrjjp je nu
,0, een pol om zuurkool of boonen in !e maken?"
.Hoe kom je er op? De president van de
republiek zou het nooit in zijn gedachten krjjgen
om je iets te schenken voor zoo'n alledaagscb
gebruik."
.Wat kan ik er dan mee doen 1
„Daar kan je niets mee doen." antwoordde
de burgemeester-, „dat is voor de eer. Denk
Paslriot, die altijd nog m
van het gebruik, dat bjj maken moest van het
presidentieel gescheok.
„Neen, vriend," zei de burgemeester.
,Wa'. kan ik er dan mee doen
.Bewaren, en op de schoorsteen te pronk
.We hebben thuis geen schoorsteen."
.Dat beteekent nietsje kan ze met trolsch
laten zien aan je vrienden en kennissen. Kjjk
eens, als de president der republiek mij, den
burgemeester, de eer aandeed, mjj een Sèvres-
vaas te sturen, dan zou ik ze altjjd bewaren, ik
1 lachte luidkeels. ,Ha, ha, ha 1"
„Omdat mijnheer de burgemeester zegt, dat
hjj een zuurkooipot aan zgn hart zou drukken."
,Je begrjjpt me niet. Nog eens, een Sèvres-
vaas is niet wat je denkt, 't is een kunstvoor
werp."
En de burgemeester, die den koop opgaf, om
zjjn koppigen herder tot rede te brengeo, duw
de hem zoetjes van de tribune at.
„Ga naar bail, vriend; zoodra da kostbare