Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 5.
Zaterdag 5 Mei 1900.
Veertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAO.
Abonneroentaprije per drie maanden i
Franco per postf0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauBreedestraat, E 349, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Na 22 jaren.
Nog een parel schittert aan Leo's
gloriekroon, en misschien is er geen
kostelijker in z(jn ooghet werk der
hereeniging van de schismatieke kerken
in het Oosten. Op dit werk rust bizon-
dere zegen, want reeds duizenden ge-
loovigen met hunne priesters en soms
bisschoppen aan het hoofd keerden terug
tot de eenheid.
Ook elders bood zich een arbeidsveld
aan of moest een heete strijd worden
gestreden. In Duilschland stond nog
hoog in macht Bismarck de geweldige,
maar reeds overtuigd, dat, tegenover het
non possumus van Pius IX, geen „Wij
gaan niet naar Cannossa" kan volgehou
den worden. De finale is er nog niet,
een toestand gelijk voor den kuituurkamp
is hel niet, de uitdrijving der Jesuïeten
b.v. blijft gehandhaafd, maar tot eenige
conciliante bepalingen zag de Staat zicb
genoopt. En belijdenis van 's Pausen
wereldlijke Souvereiniteit, erkenning te
vens van Leo's invloed werd het geacht,
toen de ijzeren kanselier den Paus
wenschte als arbiter over de Carolinen-
quaestie.
Eervol zou het voor de Fransche
royalisten en bonapartisten zijn geweest,
indien Leo's advies ook door hen ware
gevolgd, advies om alle dynastie-kwesties
ter zijde te laten, de Republiek te erken
nen, in het belang der orde, en eens
gezind strjjd te voeren voor de rechten
en vrijheden der Kerk. Dat ware tegelijk
beter politiek, dan de aanspraken der
pretendenten tot de hoogte van onver
vreemdbare rechten te verheffen.
En dan die aangeboden tusschenkomst
des Pausen om den oorlog van Spanje
met Amerika te voorkomenNog een
aanstipping diezelfde Paus, in wien het
gerevolutioneerd Italië tevergeels begeerde
Frija dar Advertentiên:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meero_05
moeien nilerlgk Vrijdagavond
een zucht tot transaktie en berusting in de
berooving te bespieden, draagt aan Italië
als zijn geboortegrond een warm hart
toe, zoo warm als maar denkbaar is. Leo
betreurt Italië's afwijken ook omdat
hiermee zijn ware grootheid en roem
worden geschaad.
Wat hemelsche verschijning, van welke
zijde ook beschouwd, is toch Leo zwakke
grijsaard genaderd tot de eindpaal van
het menschelijk leven. De Mogendheden
erkennen den overweldiger, op wiens
eisch zij Leo buiten een Konferencie
sloten, nog al vredes-konferencie door
baar genoemd. Hij, de vredevorst, heeft
noch soldaten, noch krupp-kanonnen ten
einde het overweldigd erfgoed van Sint
Pieler voor de Kerk te heroveren, en
toch roepen 250 millioen stemmen hem
toe Leve de Paus Koning
Met een beroep op de rede, die aan
hare apostelen en systeeinmakers elkaar
tegenstrijdige oplossingen inblaast, wil
de valsche wetenschap hierin aan
elke godsdienstige dwaling en scheuring
gelijk de Openbaring lot onzin ver
klaren. in de klem gebracht en het
onvermijdbaar bankroet ziende naderen,
schijnt het ais eene li.ierale koncessie
dier wetenschap, wanneer zij zich gelaat
alsof san de Openbaring en aan de leer,
die geheimen predikt, het voorrecht van
vrije-opinién niet mag worden ontzegd.
Aan gene zijde van den Oceaan dreigde
een gesublimeerd kalvinisme volgelingen
te trekken. Strijd, overal strijd gedurende
de 22 jaren van dit Pontificaat. En
verwonderlijke sereniteit in Leo, die in
den strijd van recht legen onrecht, van
waarheid tegen dwaling aller hoofd is,
den Journalisten en de mannen, die ar
beiders-vereenigingen leiden, vermaant,
zich naar het advies hunner bisschoppen
te gedragen. Alsof de kalmte op elk
gebied, ook op het gebied des intellekts
ware ingetreden, geeft deze Paus eenige
regelen, waaraan de verklaarders der
H. Schriften zich moeten houden, om
voor rationalistische opvattingen te wor
den behoed. Tevens wekt hij de geloo-
vigen op, trouw hun Rozenhoedje te
blijven bidden, en verklaart hun tegelijk
de geheimen van den H. Rozenkrans,
die geheel de geloofsleer omvatten.
Nog meer; ter verpoozing van zijn
arbeid, ja, te midden der uitvoering
van 't krijgsplan, ei. biedt de dag geen
rustig oogenblik, dan maar in het nach
telijk uur, grijpt Leo de veder, en de
wereld luistert den volgenden dag naar
een dier latijnsche gedichten, waarin als
een echo der oude klassieke zangen
klinkt.
Wondervolle verschijning De vorslen
hebben begrepen, dal Zij de volkeren
wijst op den oorsprong van het gezag,
en den onderdanenplicht inscherpt
dichte drommen, verschillend van natio
naliteit, ontmoeten elkander te Rome,
waar zij henentogen, om dat .Licht aan
den Hemel" moer van nabij te aanschou
wen de mannen uit liet christenvolk,
in zijne velerlei geledingen, zijn gekomen
en in alle taal is de lof van den Paus
der arbeiders bezongen.
Kon hier de menschenstem zwijgen,
de sleenen, de monumenten zouden spre
ken, maar die stemme zwijgt niet. Dat
weet ieder, die heugenis heeft van de
viering van 's Pausen jubelgetijden, dat
getuigen luide die processies, waaraan
duizenden, soms meer dan tien duizen
den tegelijk deelnamen. Dat zal vooral
getuigen dit jubeljaar, waarin door Katho
lieken uit alle nalie, geslacht en stand
een wereldhulde aan dezen Paus zal
worden aangeboden.
Ziedaar in korte trekken de 22 jaren
van dit bewonderenswaardig Pontificaat
geschetst. Moge Leo XIII „Licht aan
den Hemel", ons bijblijven tot de dag
aanlichte, waarop hij, en met hem de
Katholieke wereld, zijn zilveren Pausschap
viert.
BUITENLAND.
In de stad des Pausen komen de bede
vaarten als loestroomen, zoodat er een
buitengewone drukte heerschl. Zondag
heelt de H. Vader, die de beste gezond
heid geniet, de bedevaarten uit België,
Hongarije, Toscane, Stiermarken en Roe
menië in plechtige audiëntie in de St.
Pieterontvangen. Den Beigen, drie dui
zend in getal, werden bevoorrechte plaat
sen aangewezen; zij bevonden zich in
het koor, tegenover de Confessie van
St. Pieter.
Alvorens de plechtigheden in de St. Pie
ler plaats hadden, werden in de vertrekken
van den II. Vader toegelalen, Z.Em. de
kardinaal aartsbisschop van Mechelen,
de andere Belgische bisschoppen, de
delegatie der Vereeniging van Belgische
katholieke journalisten en eenige hooge
personen van de bedevaart.
Z.Em. de kardinaal-aartsbisschop van
Mechelen overhandigde den H. Vader,
slaande naast zjjn troon, het adres der
Belgische Katholieken. Terwijl de Paus
dit aannam, zei hij, dat hij op een bij
zondere wijze de vertegenwoordigers van
België had willen i-eren, door hun een
particuliere audiëntie toe te staan vóór
de algeruecne in de St. Pieter.
Op het adres der Bclgisci.e Katholieken
las de H. Vader een antwoord voor
met luide stem en zei na het eindigen
der lezing ervan, tot den kardinaal
aartsbisschop van Mechelen.Gij moet
dit antwoord aan uw geloovigen mee-
deelen."
Onmiddellijk na deze woorden riep de
H. Vader de Belgische katholieke jour
nalisten, die zich om zijn Iroon kwamen
scharen. De secretaris van de vereeni
ging der Belgische katholieke journalisten,
de heer Mallié, bood Z. H. den Paus
de opbrengst der inschrijving aan, be-
dragenda 125.432 franks met liet album,
dat de namen van alle inschrijvers bevat,
alsmede hel adres der katholieke jour
nalisten aan den H. Vader.
Na lezing van hel adres, dankte Z. H.
de katholieke journalisten en voor het
offer vaa het katholieke België.
Daarop richtte de Paus een teederen
blik op de journalisten en hernam
„Ik beveel u de eenheid aan. De jour
nalisten moeten in de eenheid de goede
zaak bepleilen. België doormaakt een
crisis met al de hedendaagsche beweging,
die de nieuwe wetten voor de verkiezin
gen en de hernieuwing der Kamer in
hel leven roepen. Gij zijt de katholieke
pers. Gij moet de eenheid handhaven.
Ik bedank u nogmaals, en als een bewijs
daarvan geef ik u mijn zegen, aan u en
aan uw bloedverwanten."
Nadat de Paus deze woorden gespro
ken had, boog Z. H. zich liefdevol naar
de journalisten en gaf hun zijn beide
handen te kussen, en terwijl zjj heengin
gen, lachte Leo XIII hen nog vriendelijk
loe en maakte een liefdevol gebaar met
de hand.
De plechtige audiëntie in de St. Pieter
had daarna plaats. De Paus, op de
nedia geslatoria gedragen, werd door
daverende toejuichingen ontvangen. Z.
H. knielde voor de Confessie neer,
terwijl eenige litanieën werden gezongen.
Daarna beklom de H. Vader het altaar,
om aan de menigte den pauselijken
zegen te geven.
Terwijl Z. H. nog even langs de
dichte rijen pelgrims loog, verliet de
H. Vader de St. Pieler, onder geestdrif
tige toejuiching der aanwezigen.
De Regeering der Vereenigde Stalen
van Noord-Amerika toont al evenmin
veel geneigdheid om op te treden als
vredes-aposlel als de Europeesche Staten.
Mac Kinley en diens minister van Bui-
tenlandsche Zaken willen van geen
interventie wetentrouwens ze hebben
hunne handen vol met de Philippynen
en Cuba, op welk laatste eiland de ge
moederen in den laatsten tijd weer meer
lot opstand geneigd zijn.
't Ziet er dus oogenschjjnlijk voorde
Boeren-deputatie, die naar Amerika zal
vertrekken, niet gunstig uit, althans als
zij zich wendt tot de hooge regeerings-
personen. Toch blijft het een uitgemaakte
zaak, dat het Anierikaansche volk ten
slerkste sympathiseert met de Boeren;
van daar dan ook, dat de heeren Fischer,
Wolmarans en Wessels vol ongeduld
gewacht en met geestdrift ontvangen
zullen worden.
Hierin schuilt ook een nevenbedoeling
de democraten hopen uil de aanwezig
heid der Boeren-deputatie munt te slaan
voor hunnen kandidaat ter presidents-
zetel. Zooals men weet treedt Mac Kinley
in November a.s. af als President der
Vereenigde Staten en nu vindt hij een
hefligen beslrijder en kandidaat naar de
presidentieele waardigheid in den kan
didaat der democraten, Bryan, die poseert
als anti-Jingo- en Boerenvriend.
Dat ook ten onzent de deputatie wei
nigsucces heefi gehad, weet de Dresdener
Neueste Naehrichten uit goede bron te
melden. Genoemd orgaan zegt dienaan
gaande „De conferentie met den minis
ter van Binnenlandsche Zaken, den heer
De Beaufort, heeft uilsluitend ten doel
gehad, de heeren Fischer, Wolmarans
FEUILLETON.
lede en vlug klom
Naar het gemaskerd bal.
.Nu, hoe tie ik er uil, zusje vroeg eeo
achttienjarig meisje aan baar oudere tuner.
Zjj waa gekleed en gereed voor bet gemaskerd
bal als non, met eeo twart kleed en tvrar-
„Emma, Emma," zei de andere,gjj badt u
toch niet door de iamilia Meijer moeten talen
bepralen om mee le gaan, en dan nog «el
als kloostersaster dat is al beel slecbl!"
.Kom, daar geloof ik niets van!" antwoord
de de jongate. Mynheer ea mevrouw Mejjer
goed bewaard. Eo als gij
uur een rjjtnig slnnrt, kom ik veilig lliuis en
ziet gij mi; behouden weer. Maar boor!
daar ia het rijlnig alik heb beloofd goed op
mijn fijd te paaaen, opdat wjj elkander dade
lijk in de balzaal zonden treifen."
.Ach, Emma," zei de oudste nu, .bid onder
weg oog eens tot de H. Maagd, denk aan onze
overleden oudersik ben waarlijk bang
«Bang? U ben toch geen kind meer."
.Maar dit coatnnm - 'la vreeselgk
,En mevrouw Neijer heeft gezegd, dat er
nitU in stak, en dit elond mg het beste. Na,
adieu, znsjeliei!"
Het ooonetje omhelsde baar snater hartelijk.
Deze fluisterde baar nog toe.Emma, ik zal
voor u bidden, eo denk nn en dan eens aan
nw Engelbewaarder!"
Nn was Emma beneden hg bet rijtuig.
De koetsier stond aan bel portier en maakte
dit dienatvaardig en eerbiedig voor Emma
koetaier haar dadelijk in d
hij op den bok. Het rjjt
door de donkere straten-
Toen Emma zoo alleen in het rijtuig zal
doorkruisten allerlei gedachten baar hoofdje.
Eigenlijk was zjj toch niet heel gerust. Zoo
Zou er oog iemand als non verkleed komen
Zon men haar niet vreeaeljjk aankijken
In bet diepst van haar bart weerklonk een
slem, die zei: ,Gjj zjjt op deo verkeerden
Ofschoon Emma veel gebreken had, was zjj
tot nu toe niet ongeloovig of lichtziooig ge
weest. Sedert zjj haar vermomming iroeg,
scheen het baar echler toe, dat onzichtbare
banden zich begeerig uitstrekten naar de
grootste schatten barer jeugd baar geloof
en haar onschuld. Hel werd baar pijnlijk te
ij had bijna hardop gezegd ,Was
t geggan I"
I de stem vaa haar geweteu, dat voor
.Denk aan uw Engelbewaarder!" bad haar
zuster haar nog toegefluisterd, toeu zij vertrok.
Nu dacht zij aan hem, en angBlig zei zjj zacht
jes .Ach laat bet met rojj toch niet gaan als
Hel rjjlnig stond stil, de koetsier opende het
portier. Emms «lapte uit en ging de beider
verlichte vestibule van bel gebouw biooen. Er
was oiemaod in het portaal; alles was dood-
stiL Neeo, zjj boorde na verscheidene menscben
Inid spreken. .Daar zal zeker de garderobe
zgn," zei ijj en greep al naar de deurkruk
toen zjj iets boorde.
In de veile kwamen uil de gang nog een
paar meisjes in dezelfde kleeding als Emma,
en ook eenige mannen. Nu naderden zjj de
glazen deur. Emma wilde de gemaskerden te
gemoet snellen maar boe ernstig zagen zjj
er nitl En d'e twee mannen ach, die
droegen op een Laar een menacb, wiena aan-
tn doek bedekt was -
ie vrouwen, die er lang-
- dat wareo werkelijke,
vermaken bet menscbelnk t
bevredigen, terwgl r~
'k D?"w
Emma keek radeloo
hebben. Zou de koetsier, meeneode wellicht,
ter hebben doen uitstappen
een groot kruisbeeld met een brandende lamp
ervoor. Emina was in hel ziekenhuis der liefde
zusters terecbl gekomen! Daar ging de glazen
deur open in vredesnaam, zóo kon Emina
de zusters toch niet ontmoetenSnel deed zjj
de deur opeo, waarvo r «ij stondzjj trad bin
nen en bevond zich in de kapel.
Hier heerschte een schemerachtig halfdon
ker, maar toch werd hel meisje dadeljjk io het
diepst harer ziel getroffen door hetgeen zij zag.
De ruime kapel, die aan de straat nog een
tweeden ingang had, was geheel met geloo
vigen gevuld. Vooraan op bet altaar brandden
eenige kaarsen, een grjjze priester bad voor.
en de menigte antwoordde. Dat waren men
scben van allerlei stand: deftige dames en
vrouwen uit deo burgerstand, verscheidene man
nen en vooral veel meisjes uit de volksklasse.
Eenstemmig io de uiting van bon geloot, baden
allen aandachtig mee.
Emma was ia doodsangst, dat men baar zon
kennen. En toch durfde zjj de kapel niet
verlaten, uit vrees, dal de zusters baar dan
zouden ootmaskeren. Met veel moeite vood zij
nog een plaatsje. Dicht by de deur koielde zg
Nn richtte de grjjze priester bet woord tot
de verzamelde geloovigen.
Kalm en gemoedelijk vermaande bg hen,
zich m deze vastenavonddagen verwijderd le
bonden van de dwaasheid eo zonden der we
reld. Hg nield hen -oor, dat de wereldsche
n het ziekenhuis op eeo rust-
»-- bejaarde liefde-
maar toch mede-
tyueuu Keten oüiae naar aan.
,0, hebt toch medelijden met mjjwas
Emma's eerste woord. .Stuurt mg niet naar de
polihe ik heb geen kwaad gedaan
men belette haar verder
Een stroom i
ueugu verloren nanoen eo alles,
wat nuo tot nog loe heilig en dierbaar was
geweest - en boe zg later de spolkleedereo
vervloekt badden, waarin zij zoo ongelukkig
waren geworden.
Emma werd doodsbleek.
Hoe waar was dit alles! En toch - hoe
verlokkelgk lachte het gemaskerd bal haar toe!
De priester eindigde met het verzoek aan
allen, om in deze dagen veel te bidden voor
de ooschuldigen, die in gevaar verkeerden of
nog zouden gerakeo.
Emma keek schuw rond om te zien, of zg
niet herkend werd. Tot nu toe Dietmen bield
baar bepaald voor een liefdezuster. Op eens
bemerkte zU een gedaante, die heel afzondei-
Igk in eeo boek der kapel knielde. Het was
een stevige, nog jonge dienstmaagd. Met uit
gestrekte armen lag zg onbeweeglijk en ge
knield te bidden. De omstanders schenen wei
nig op Emma le letten. Terwgl haar blik echler
nog met verwondering op de biddende dienst,
meid ruitte, hoorde zg nanet zich Duisterende
stemmen. Haar naaste buurvrouw schoof van
haar weg, daarna nog een andeie,
van G d" b k0|0,rde ,egleD- "Een ontee,'DK
Men had bemerkt, dat zg geen echte non
was. Emma's angst werd onuitspreketgk, toen
een paar menscben de kapel verlieten, naar
zg dacht om de politie te balen. Zg wilde iets
zeggen hol was haar onmogelgk. Bewuste-
looa viel zg op de bank neer.
Toeo zg weer tot zacbzelve kwam, lag Zjj
.treken.
De eerwaarde overste sprak haar nu gemoe
delijk toe en ten laatste kon Emma alles ge
regeld vertellen. .Ach, ik wilde de godsdienst
oefening volstrekt Diet storen I" riep zg schreiend;
.ik vergat onder de preek geheel en al, dat ik
deze kleeren droeg. Ik heb er groot berouw
over, dat ik mg daartoe heb laten verleiden.
Nu erken ik, dat rago Engelbewaarder mg naar
hel ziekenhuis heeft geleid in plaats van naar
het gemaskerd bal. Mgn besluit staat nu vaat
met alle schatten der wereld zou meo er mg
oiet loe kuoneu verleiden om ooit weer een
maskerade-coatuum aan te trekkenNeen
De priester en de overste waren zeer ge
troffen door deze veranderde gesteltenis. Emma
gal nu haar adres opmeo stuurde dadelgk
een boodschap om haar zuster te halen.
Het waa al bgoa middernacht De priester
giDg weg. Emma bleef bg de eerwaarde Moe
der en wachtte op het rytuig ea haar zuster,
terwgl de liefdezuster zicb begverde om Emma
io haar goede voornemens te versterken. Nu
durfde Emma ook naar de persoon vragen, die
kapel met uitgestrekte armen bad
n bidden.
arde Mo»
.Ata re
Het ie Anna, onze meij, die on al zeven jaar
hier dien). Io al dien tgd heeft zg nooit ge
lachenzg werkt onophoudelgk eo bidt gaarne.
Niets is haar te veel. Nooit kunnen wy eeo
betere en offervaardiger dienstbode krygeo.
Ieder jaar in de vastenavonddagen knielt zg
achter degelgks urenlang met uitgestrekts ar
