Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 15.
Zaterdag 14 Juli 1900.
Veertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn. Baarn, Barneveld. Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par dria maanden i
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauBreedestraat, E 349. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar Adrartentièn i
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
n liet
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
is dg vrede gewaarborgd
IV.
Het antwoord op de vraag blijft on
volledig, indien we de nieuwe Wereld
niet laten meespreken. Om 't Zuidcrdeel
van Amerika bekommeren wc ons even-
wel niet. Staatspresidenten verdwijnen
daar in een revoiutionnaire wieling, de
gollslag werpt andere op 't strand:
republieken of federaties verongelukken,
nieuwe ontstaan en he' ooreloogt er
elk jaar. De kronykpen stipt het feit
aan met de bloedige omlijsting, 't kan
selarij-potlood schrapt eenige namen en
vult de nieuwe in. Behoudens handels-
of beursmannen-belang, blijft bij een
verkiezing aldaar 't Oude Europa zoo
koud, als bij benoeming van een Syn
dicus in de vallei van Andorra.
Soms duurt de roering een poosje.
'I is dan meest een grensgeschil en de
Vereenigde Stalen brommen 't toover-
woordPan-Araerika, of onderwerpen
de rekbaarheid der Monroe-leer aan
een proef. Ditaan ons de beslissing,
geeft uiting aan 'l imperialisme en de
sluk-up-natuur van den Angelsakser,
waarvan o.a. de Filippino's ondervinding
opdoen.
Soms sprak Napoleon I er over, dat
hij meer dan eens stuitte op l'imprévu
('t onvoorziene, 't onberekenbare), dat
plots zich plantte tusschen hem en de
volvoering van een krijgsplan. Zijn de
Ver. Stalen bestemd om als 't onbere
kenbare op te treden? Uncle Sum bezit
de noodige bekwaamheden voor zoo'n
rolruwe, taaie werkkracht, onbegrensde
licerschzucht, de meest gewetenlooze
hebzucht (alleen door die van John Buil
geëvenaard) en een onbeschaamde bru
taliteit, opwegende legen die van Cham
berlain. 't Is de meest bandelooze onder
de Mogendheden, die een dreigbrief aan
den Sultan stuurde, wegens niet aange
zuiverd!? schadevergoeding. In een pira
ten-oorlog werd t'.uba zijn buil cn voor
dien had hij de Roodhuiden uitgeroeid.
Na zijn vrijvechling bleef het een
raadsel of do rol van dezen harteloozen
parvenu iszegen te verspreiden, dan
wel onheil aan de aarde te brenger.,
en 'I valt niet te betwijfelen of du kreel
ill den misthoorn la démocratie coinme
en Amërique (de demokratic zooals in
Amerika) een alleszins betrouwbaar
signaal zij. Hij werpt millioenen in den
bruidskorf zijner dochteren bij heur
echt met Europa's adel (verguldsel voor
een oud en verweerd blazocnl, daarbij
evenwel ontdooit zijn egoïsme niet, dat
naar willekeur zijn graan- en petroleum-
schuren kan openen of sluiten.
Rekt hij heden de vangarmen niet
den Chineeschen draak, morgen,
als 't hein zint ontscheurt hij uau dal
ondier vloezige kluif ol scliolt. Hij
begluurt Canada en bij watergrens- of
vischvangslgeschil verlangt hij liet ruimste
deel voor zijn net.
Engeland is zijn sta in den weg, want
waar de zee leeuw neer- ol opduikt, huilt
hel Bult Britannia over de wateren.
Toch liet John Buil den veelvraat Cuba
buil makenen, kameraadschappelijke
weilcrdieiisl, Mc. Kinley liet Engeland
vrij bandieten in Transvaal. Jaagt liet
egoïsme deze twee tegen elkander op,
dan bolst het vervaarlijk, 'l is zoo
als de oude Sagen voorstellen van
geweldigen strijd tusschen de noordsche
goden.
Begrijpen echter heide Angelsaksische
verwanten in hun imperialislisclien u
dat het wereldbestuur 't veiligst is, be
rustende in humie handen, dan is hi t
einde der beschaving erger dan een
rassenstrijd, T wordt een werelddeelen-
krijgMoest daarvoor de beschaving
zich zoo veel hooger droumen dan de
gelooverij. en Mullaluli's spotwoord na
bouwen „geen schooner beeld dan het
beeld van den laatsten christen."
Bij zulk een wereld-strijd is op zich
zelf de Driebond vrij machteloosRui
land, mits met Frankrijk samen, vei
mag meer, en de overige natiën zijn
den verkenningsdienst, of zorgen
't zoeklicht, dat op de Oceanen
de kaperschepen der nieuwe Noorman
nen of Barbarijers bespiedt.
Is de lieilsdug aanlichtend, wanneer
Unie Britannia gekoppeld aan Ynnkee-
gedoedol als volkslied wordt gebruld
Pool lot Pool, alsRomaau, Slavoniér,
Tartaar en Papoea, één leerboek heb
ben English as it is spoken" (Ktigulsch
zooals hel gesproken wordt). Voor alle
rassen één recht, 't Engelschc over alle
één meesier, de Angelsakser
Ziedaar op de vraagis de vrede
gewaarborgd, liet antwoord, wat uit
Amerika overwaait Hel zou de rassen
in monster-guerilla samenbinden en een
jaminerendal openen,nognielaansclioiiwd
in het verledcne. Het kan alleen ver
band houden met toekomend wee, voor-
looper der verschijning van dengene,
voor de laatste lijden ons aangekon
digd als verpersoonlijking van onrecht
en wanorde.
De wetenschap en de beschaving
hebben voor zulk een heemvijzing haar
spotlach gereed. Maar ware eens b.v.
in 1735 of 'SC een slem vernomen,
die uil de toepassing der ideeën van
den dag de hoofdafkapping van 't ko
ningschap bij de gratie Gods aankon
digde en de vervloeiing der revolutie
in 't geweld van een keizer, zou
dan een droomur hebben gesproken?
Maar dal is vóór onzeri tijd geschied
en wat zeggen de feiten vari don dag
Europa ging aan 't landpachten in China.
Mgr. Anzer, Vic. Apost. in Sjang-longh
waarschuwde tegen de Mandarijnen, be
ducht voor land-verbrokkeling. Maar wat
wist zoo'n inissionaris-bisschop van de
liooge politiek De wetenschap in Europa,
door Brunetière bankroet verklaard, en
de beschaving vol koopmansgeest
moesten hem ongelijk geven, ja, ze zou
den hem helpen, kwam hij ocit met
zijne kudde in 't gedrang. Stoom
electriciteit, die de Chineesche Draak
nog feller haat dan 't Christendom, gin
gen te werken de gezanten-moord,
achting van 5000 Christenen, maken
Peking lol voorkrocht der hel. Wat akelig
o voor de beschavingMet biltere
ie is zij gepaard, er is een Ie kort
gepantserde vuisten en aan krupp-
kanoniien, die liet werk moesten steunen
in 'l liasco wreken Hel. zich christelijk
noemend Engeland, thans aan hel ban
dieten in /.uid-Afrika, vleit om hulpe
het licidensch Japan En zoude nu de
beducht beid voor den Angelsakser Slo
kop-aard waanzin wezen'?
BUITENLAND.
Nog altijd verkeert men in T onzekere
omtrent den toestand in Peking. De tij
ding van liet bloedbad in Peking, waarbij
de gezanten en verdere Europeanen
jammerlijk werden omgebracht, dateert
van den nacht van 30 Juni. Toen volgde
een bericht, dat de gezantschapsgcliou-
wen den 3 Juli nog bestonden, doch
spoedig werd dit bericht gewijzigd in
dien zin, dat dit niet den 'Jen Juli, maar
dat het den 28 Juni was geweest.
Als eenig betrouwbaar worden be
schouwd de brieven van den Duitsclicn
gezantschap-secretaris Von Bergen en de
directeur der Chineesche zeetollen Sir
Robert Hart, die heiden van 24 Juni
gedateerd zijn. In den brief van den
heer Hart wordt met ronile woorden
gezegd„De toestand is wanhopig.
Haast iiDe vrees, dat vermoording
der gezanlen heeft plaats gevonden is
dus wel gegrond.
Keizer Wilhelm ziet dan ook den toe
stand zeer ernstig in en heeft nogmaals
een kraehlig woord gesproken bij het
vertrek van Kurfiirst Friedricli Wilhelm
naar China. Ditmaal een kleine, maar
even gewichtige redevoering als die bij
het vertrek der vorige oorlogsschepen.
.Gij zijt de eerste pantserdivisie welke
ik naar het buitenland zend, zeide hij.
Bedenkt, dat gij met geslepen, met mo
derne wapenen toegeruste tegenstanders
hebt te strijden en wreekt vergoten
Duitseh bloed, maar spaart vrouwen en
kinderen.
„Ik zal niet ruslen lot China ter aarde
geworpen is en alle bloeddaden gewro
ken zijn. Gij zult met de soldaten der
verschillende naties te zamen strijden,
doch behoudt steeds de goede kame
raadschap,"
De goede kameraadschap tusschen de
verschillende Mogendheden in zake de
quaejtie in China schijnt echter nog wel
iels te wenschen over te laten. Men
schijnt elkander minder goed te ver
trouwen, althans hel voorstel van Japan
om aanstonds eene groote troepenmacht
te zenden, heelt weinig sympathie ge
vonden ofschoon dit toch de hartewensch
van Engeland is. Een Münehener blad,
de Neuentc Nachrichten geeft hiervan
de volgende verklaring
„Het komt begrijpelijk genoeg voor,
«lat tGroot-Urittannië, onbekwaam om
tlians een bruikbaar, eenigizins uitge
breide troopenmacht aan land te zetten,
vurig wensclit zijne zaken aldaar door
liet bevriende Japan te laten waarnemen
en dit te verheffen tot „paramount
power" in Oost-Azië, waarbij natuurlijk
de vriendelijk wellevende trekken van
den Aziaal slechts het masker zouden
zijn voor John Buli's welgedaan gelaat
maar voor de andere staten, in de eerste
plaats voor Duitschland, is deze oplos
sing de slechtste, die denkbaar is, en
wij stellen in de diplomatie van de
groote mogendheden voorloopig nog het
vertrouwen, dal zij niet ingaan op deze
lompe cn doorzichtige manoeuvre; de
zoogenaamde eensgezindheid der mogend
heden zou tol. dien prijs te duur gekocht
zijn. Er beslaat geen reden om Japan
op den achtergrond te dringen, maar
nog minder het door eigen overmaat
van ijver ol door baatzuchtige vrienden
op den voorgrond te laten schuiven.
Zeer voorzichtig heeft reeds den 27 Juni
de Russische regeering eene aanvrage
van Japan nopens de uitzending van
eene sterke troepenmacht naar China
tot liet verleenen van hulp aan de te
I'eking aanwezige vreemdelingen beant
woord in dien zin, dat zij aan de Japan-
sche regeoring volledige vrijheid van
handelen in dit opzicht toestond, te meer
omdat de iapansche regeering hare be
reidwilligheid uitsprak in volledige over
eenstemming met de andere staten te
handelen. Het groote gevaar is in deze
tijden van spanning hierin gelegen, dat
de betrokkenen zenuwachtig worden of
zich laten brengen tot eene tot over
haaste besluiten drijvende zenuwachtig
heid door hen, die daarbij belang hebben.
De sterk gekleurde berichten van de
Engelschen, wier belang meebrengt, den
toestand in geheel China als uiterst
gevaarlijk voor te stellen, wanneer men
niet door Japan orde op de zaken laat
stellen behoeven ons niet te verontrus-
FEUILLETON.
„Jesu, dulcis Memoria".
lo eeo aanzienlgke stad aan den Kgn
een groot feest gevierd, het fee" der inwijding
van de Domkerk. De H. Bernardua was voor
die gelegenheid overgekomen en had de feest
predikatie gehouden. Den volgenden dag zou
h(j andermaal preeken en dan weer terugkeeren
naar zjjn eenzame cel te Clairvauz.
Op den avond van den feestdag gal de her
tog aan de aanwezige vorsten, graven en rid
ders in zjjn paleis een schitterend feestmaal,
opgeluisterd door muziek en zang. Honderden
'dele heereo en dames wandelden statig door
de prachtige zalen, pronkten met hnn schoon
heid en kostbaren kleedertooi, wisselden weder
zijds hoffelijke en geestige woorden, aten en
dronken van de talrijke gerechten en fijne wg-
oen, en luisterden naar het schoone snarenspel,
terwijl de stilte «an den nacht reeds lang al
om heerschte en geheel de stad in diepe rust
verzonkou lag.
De H. Bemardus echter sliep niet. Toch
«u hg niet op het feest aanwezig. Reeds lang
geleden was Ujj onopgemerkt naar de naburige
kerk gegaan; bij knielde al uren lang biddend
'oor 't hoogaltaar. Dit was zgn hoogste ver
maak, alleen, zonder kans dat er iemand in
de nabijheid kwam, voor het allerheiligste te
bidden. Dan vergat hg de geheele wereld en
si baar beslommeringen in de zoetheid der
heilige eenzaamheiddan liet hg den vrgen
loop aan de diepste gevoelens zijner zieldan
kon by bidden, zooals zgo vroom hart bet hem
Niet om alles ter wereld zou bij deze troost-
'ollo gebeden en overwegingen hebben willen
ruilen voor het gewoel der feestvreugde, dat
Ginds hoven in de ridderzaal had het feest
maal zyn glanspunt bereikt.' daar word eeo
meesterstuk van kookkunst opgediend, waarop
de kok dagenlang gestndeerd had en dat een
schal van geld kostte, maar dan ook waarlgk
iets eztra-fijns wa«. Gekruide geurige honig
met krachtigeo wjjn vermengd vormden de
hoofdbcslanddeelen van deze lekkerny, en of
schoon zil reeds verzadigd waren, vorgaslten
de dischgenooten zich gaarne aan dit heerlgke
gerecht.
De H. Bernardus knielde echter beneden in
de duistere kerk. Hg had den ^geheelen dag
aan. In zalige vrengde keerde hjj zgn hleek
gelaat naar hel tabernakel, waar Gods Zooo
onder de gedaante van brood woonde, en met
een hemelzoete, liefelgke stem begon lig Ie
zingen
l Schenkt ware vreugde voor 'I gemoed
Maar ter gaat boven alle goed,
Wal Jezus vriend'lflk bijzgn dool I"
VaD de leestzaal uil weerklonk op dit oogen-
blik luide, vroolgke talelmuziekgezang en
snarenspel weergalmden in jubcleode, harmo
nische looen. Maar de H. Bernardus luisterde
naar andere mnziek.
Een onuitsprekelgk liefelijk, wonderbaar
schoon gezang klonk op hovenaardsch zoeten
toon door de kerk geheimzinnige engelen-
Niels zoeter dat ooit de ooréo streolt
't Verstand verbeeldt zicli niets zoo schoon,
Als Jcsus, Godes eigen Zoon".
Maar hoor! Naowelgks was het lied der
engeleo weggeslorven, of daar klonk uit-het
achterste Bedetlte der kerk een schuchtere
Met een uitdrukking van innige
ong zy zi
alleen vermeldt,
op en liep hg de
rk?" vroeg hg ernstig
en op strengen loon.
.Ik. Berth», de blinde dochter vai
luidde het antwoord vao achter
des nachts den t r I r g n|
.Wat komt gy nog'zoo laat
noeg de H. Bernardus, nog str<
.Ik kom dikwijls om dezen tyd hier
en mijn ouders, opdat God mg helpen moge
eo hen brengen tot een volkomen onderwer
ping aan den wil van God, die mjj hot gezicht
heen ontzegd. En nu zal ik naar huis gaan eo
U niet langer sloren in L'w nachtelijk gebed.*
.Neen, blijf hier," antwoordde St.-Bernardus,
.en bid zoolang als gij anders zoudl gebeden
Daarna ging bij weer naar het prieste
Intusschen vertoefden de ouders der blinde,
de hertog en de hertogin, in do zaal op hi
feest. Zg hadden beiden geschitterd in tiu
prachtgewaad, en hooge eer, groote hulde wa
hun toegebracht. Nu echter stond de von
mismoedig aio het venster; hg keek wrevelig
Hij had maar éen kind, en dit was een doch
ter en Jaarbij nog een blinde: Bertha.
Hierin kon hg zich niet geduldig schikken
hg morde tegen God en maakte zoodoende
zichzelven het leven onaangenaam. Wie echler
het meest onder zgn ontevredenheid leed, dit
was de arme Bertha zelve. Menigmaal had hg
haar reeds mishandeld, hoe goed en vroom en
schoon zij ook was. Zgo gemalin had hem
reeds dikwjils vermaand om zicli loch in Gods
wil te schikken, maar steeds tevergeels. Daar
stond hjj weer boos nnar de kerk te kijken,
achter wier ramen het licht der godslamp voor
het Allerheiligste brandde.
,Nu zal zjj wel weer achter in de kerk op
de knieën liggen, mijn ongelukkige dochter,"
zeide hij hg zichzelven„nu ligt zg weer te
bidden als een bedelares, in plaats van hier
in i'e feestzaal te schitteren."
Eo toch kon hg niet zoo boos worden als
anders. Zjjn hart werd van medelgden v-or
zgn ongelukkige dochter vervuld en hg begon
te vermoedca, dat Bertha daar beneden in de
kerk een eigenaardige vreugJe smaal
Eensklaps stond de H. Bernardus op en ter-
wyl hij do handen biddend naar bet H. Sa
crament uitstrekte, zong hg op innig srneeken-
I)e b
an, die In
bad algesint
gebed
„Wee-
werp n eindelijk
liy door ontroering en medelgden overmeesterd
en sprak hg op ongekend goedigen toon: .Zul
len wjj niet eventjes naar beoeden in de kerk
gaan V Niemand zal onze afwezigheid bemerken."
Met bigde verrassing gaf zgn gemalin hein
den arm en zeide: „O zoo gaarne I"
En onbemerkt gingen zy naar de kerk en
betraden iu het donkere portaal, waar bun
dochter geknield lag te bidden. Zwijgend kniel
den de onders naast de verschrikte Bertba
neer; deze wist niet, wat haar overkwam en
o boven
rtha verhiel vol geloof en ver-
nuuweu naar siem, en ook haar ouders konden
niet zwygenallen herhaalden dns met den
H. Bernardus de woorden
„Kom, zend Uw licht van boven noer,
Hoor onze bede, lieve Heer!"
Ach, deze woorden waren immers voor de
vorstelgke familie van bizondere beteekenia
het licht, dat zg afsmeekten, was het licht der
oogen voor bun eenig kind
De vorst echter kon zich oiet langer inhou
den H. Bernardus„Heilige man, voor D be-
iyd tk mgn groote schuld, dal ik zeveutien jaar
laog tegen God gemord heb wegens de blind
heid myner dochter; inaar nu heb ik er be
rouw over en wil ik mjj ootmoedig aan den
wil Gods onderwerpen. Van ou at auD wil ik
mgn dochter, ondanks haar blindheid als mgn
eenig, geliefd kind aannemen en God loven.
Wees Gg hiervan mjjo getnige voor God,
BernarJus van Clairvauz, en bid Hem, dat Hy
myne zonden moge vergeven en voortaan zal
ik getroost zyn
Gedurende deze woorden lag de blinde Ber
tha, die van vreugde en geluk sidderend
haar vader had gezocht, schreiend aan zyn
Hel vorsleiyk echtpaar zag thans met groote
verbazing, dat de heilige Bernardus van eeo
hovenaardsch, zacht hebt werd omstraald en
van den grond opstond. Zg meenden eeo engol
