Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 28.
Zaterdag 13 October 1900.
Veertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie meenden
Franco per posto,4i
Afzonderlijke nummersf o,Oi
BureauBreedestraat, E 349, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prije der Advertentièn:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer-0.05
Correapondenlifa en Advortentiln moeien uiterlijk Vrijdagavond
Bij dit nnmmer behoort
een bijvoegsel.
Evenredige Vertegenwoordiging.
In de Gids spreekt prof. Molengraaff
als zijne meening uitde leuze van hen,
die Kiesrecht nog eens aan de orde wil
len stellen, luiddegrondwetsherziening,
om (e komen tot algemeen kiesrecht
met evenredige vertegenwoordiging.
Algemeen kiesrecht neemt echter al
leen de beperking van het kiesrecht
weg, maar de groote foutde meerder
heid beslist, wordt erger. Daarom aan
sturen op evenredige vertegenwoordiging.
Het meerderheids-stelsel ontneemt aan
de stemmen der minderheid alle waarde.
De onderdrukking der minderheden
leidt tot samengaan bij de verkiezingen
van heterogene politieke partijen't
kan soms noodig zijn, maar bederft de
politieke zeden en voert meest tot
politieke onmacht.
De heer Molengraaff wijst op eenige
Zwitzersche kantons en op België. Daar
is evenredige vertegenwoordiging, en
toont zich bruikbaar. De stemmen van
op zichzelf slaande kiezers zullen waar
deloos zijn, zoo iels echter is onder elk
stelselmaar iedere kombinatie van kie
zers, voldoende voor de onderteekening
van de opgave van een kandidaat, kan
aan de verkiezingen deel nemen. Parlij-
dwang wordt derhalve niet sterker. En
waar een groep kiezers kans mist om
haar kandidaat te doen slagen, wanneer
zij niet zooveel stemmen uitbrengt als
noodig zijn, opdat aan haar lijst een
zetel worde toebedeeld, daar is 't ver-
splinlerings-gevaar voor de partijen al
heel gering. In de partijverdeeling zal
dan weinig wijziging komen, en de ver
kiezingen zullen bij voortduur wel wor
den beheerscht door dezelfde partijen
als thans. Maar de almacht der meer
derheid wordt gebroken.
Hel bezwaar tegen dit stelsel wordt
als volgt geformuleerd:
Evenredige verlcgenwoordiging zal een
krachlig werkende parlcments-ineerder-
lieid, dus een krachtige regeering, on
mogelijk maken. Maar hier had al sinds
jaren geen der partijen de meerderheid.
Trouwens heeft onder de kiezers geen
partij de meerderheid, dan kan onder
het meerderheids-stelsel ook niet een
partij op zich zelf de meerderheid
verkrijgen, maar dan is dit alleen voor
een kombinatie van minderheden.
Doch heeft onder de kiezers geen partij
de meerderheid, dan behoort ook in de
Volksvertegenwoordiging, geen partij de
meerderheid te hebben. Bij zóó'n poli-
tieken toestand past een Cabinet d'af
faires.
Evenredige vertegenwoordiging kent
aan iedere partij den haar toekomenden
invloed op 's Lands zaken toe. Alle
bestrijding van dit beginsel komt neer
op partij-egoïsme. Ter. onzent vreest
men versterking der katholieke partij m
de Kamer. Maar indien dil een natuur
lijk gevolg is van het billijk stelsel, dan
mag men daarom er zich niet tegen
vcrzetlen. Niet blijven zoeken naar de
beste theoretisch meest volmaakte toe
passing. Een bruikbaar, niet een vol
maakt stelsel van E. V. is eisch eener
praktische politiek.
Ziedaar van het lange Gids-artike! de
korte zin.
We maken er uit op, dat op parle
mentair gebied, bij sommige liberalen, het
rechtsgclijkheidsbegrip opluikt. Waar
om heeft dit begrip niet reeds een jaar
of vier vroeger op afdoende wijze door
gewerkt? Dan ware ook mr. Van Hou
ten wellicht verhinderd geworden die
kiestabel te verknippen, zoodat wij,
Katholieken, (ler bevolking, slechts
'/t der parlementszetels bezetten,
Elet technisch verstelwerk van minis
ter Borgesius, dat aan de parlementaire
Singer-machine eerlang haarvluggekunst
zal kunnen vragen, brengt ons evenmin
verder. Het bezorgt ons en alle par
tijen een hooger kiezerscijtcr, dat is alles.
Is hiermee 't liberalistisch imperialisme
gebroken, dat hot hopeloos maakt voor
de Katholieken in ons gewest Ulrecht,
in N- en Z-Holland, in Friesland, in
Zeeland, om er maar een onzer kandi
daten door te halen?
Evenredige vertegenwoordiging heeft
onze volle sympathie, orndat zij onze
billijke aanspraken tol haar recht doel
komen. Of wij nu om haar binnen te
loodsen niée aansturen op algemeen kies
recht In gccnen decle. liet verwijt moge
ons treffen, dat wc dan tegen de politieke
ontvoogding zijn van het proletariaat,
het laat ons koud, en wc slaan hier niet
alleen.
Bovendienis algemeen kiesrecht de
linale Dan moesten er geen stemmen
opgaan voor de politieke bevrijding en
dito ontvoogding der Nederlandschc
Waar zouden we eindigen, met in
zake kiesrecht, langs zulke lijnen van
geleidelijkheid ons te bewegen V Maar
we zijn bereid om een handje mee te
helpen tol verkrijging van evenredige
verlcgenwoordiging. Want daarheen stu
rende helpen we om ons Parlement te
doen worden, wat elke Volksvertegen
woordiging behoort te zijneen spie
gelbeeld der natie.
BUITENLAND.
De Romeinsche Bond, ter behartiging
der katholieke belangen, heeft zich ge
vormd tot een voorloopig comité voor
de a.s. Leofeeslen. Men wenscht op
waardige wijze liet zilveren jubilé van
's I'auscn glorievol pontificaat en het
gouden feest zijner verheffing tot kar
dinaal te herdenken. De beide feesten
vallen samen, daar de II. Vader in
1853 Int kardinaal verheven en in 1878
den pauselyken troon besteeg.
De Bond doel op warmen toon oen
beroep op alle katholieke vereenigingen
en op alle gcloovigen in liet bijzonder.
De openbaarmaking van de aange
kondigde encycliek over de sociale vraag
stukken, is, naar de Patriots uit Rome
verneemt, door den H. Vader eenigen tijd
verdaagd, daar Z. II. op het laatste
oogenblik er nog eenige belangrijke
wijzigingen in wilde aanbrengen.
Uit Rome wordt gemeld, dal de koning
en de koningin van Italië in April des
volgenden jaars eerst Berlijn, St. Peters
burg en Weenen, en den daarop vol
genden herfst Parijs, Brussel en Londen
zullen bezoeken.
In diplomatieke kringen le Rome wordt
verleid, dal Koning Victor Emmanuel III
voornemens, is achtereenvolgens de Itali-
aansche gezanten hij de mogendheden
naar Rome te ontbieden, om met hen
te beraadslagen. De vorst wil zich geheel
op de hoogte stollen van de builenland-
scho staatkunde en die van zijn land
binnen de grondwettelijke grenzen zelf
besturen.
De intocht van prins Albert en prinses
Elisabeth heeft Zaterdag onder groote
geestdrift der bevolking le Brussel plaats
gehad.
Om acht minuten over tweeën stoomde
de trein met prins Albert en België's
toekomstige koningin het station binnen.
De koning der Belgen hielp prinses
Elisabelh, die op alle aanwezigen een
voorlreflelijkcn indruk maakte, bij het
uitstijgen en omhelsde haar hel eerst.
Daarna had de begroeting plaats lussehen
den graat en do gravin van Vlaanderen,
den hertog van Vendümc enz.
Daarna reed het jonge vorstelijk paar
naar het paleis. De stoet werd vooraf
gegaan door een eskadron cavalerie,
waarvan hel eerste gelid de revolvers
getrokken had. De koningin, die zeer
zwak is, had zich niet naar het station
kunnen begeven en wachtte in het paleis
met prinses Clémentine het jonge paar
af. De begroeting tusschen de koningin
en prinses Elisabeth was allerhartelijkst.
Hierna werden de ministers, de leden
van het Belgische hof en Mgr. Granilo
di Behoorde, de apostolische nuntius,
aan het jonge paar vourgcstcld. De heer
De Smet dc Naeyer sprak uil naam van
de Bclgischa ministers.
De feestelijkheid gedurende den loop
van den dag werd door geen enkel inci
dent van betcekcnis gestoord overal is
hol jonge echtpaar met overweldigende
geestdrift begroet.
De bisschoppen van België hadden aan
de geestelijkheid van hun diocesen open
bare gebeden voorgeschreven om Gods
zegen over het jonge echtpaar af te
roepen.
Prins Albert heeft verzocht, dal liet
geld, bijeengebracht door Belgischedames
voor een geschenk bij zijn huwelijk, zal
worden verdeeld tusschen het fonds voor
ongelukken bij den arbeid en dat voor
r dat
De Cliineeschc kwestie blijft nog steeds
in een politickcn nevel gehuld. Nog altijd
heeft keizer Koeang-Soe niet geant
woord op het tweede sctirijven van
keizer Wilhelmstraffeloos bedrijven
Boksers en andere woestelingen nog
sleeds hunne gruweldadenongestraft
blijft prins Toean gehandhaafd.
Volgens den Mornig Post is men in
Washington beducht voor een spoedige
opstand in geheel China en spreekt men
de vrees uit, dat een langer rekken der
onderhandelingen noodlottig kan wor
den. Doch al zouden ook Li-Hoeng-
Tsjang en prins Tsjing de onderhande
lingen voorgoed willen beginnen, dan
worden deze alweer ernstig bemoeilijkt
door liet keizerlijke hof zelf. In stede
van naar Peking te komen, hebben,
volgens een officieel bericht, ontvangen
door den gezant te Washington, zich
hare majesteiten en hunne omgeving
naar IIsi-Njan-Foe, de hoofdstad der
provincie Sjen-Si, begeven, waar zy
veilig zijn voor de achtervolging van de
troepen der vetbondenen. Als reden
van verlrek naar deze stad wordt
opgegevende schaarschte van levens
middelen le Pao-Ting-Foe en ook de
snellere verbinding tusschen de provin
cie Sjen-Si en Sjang-Hai, en andere
deelen van het rijk. Ook zal het hof
niet naar Peking terugkeeren, zoolang
de verbonden troepen daar zijn, uit vrees
voor eene uitbarsting van epidemische
ziekte. Mocht echter nu generaal Wal-
dersce 'l plan koesteren de keizer en de
keizerin te IIsi-Njan-Foe te bevechten,
dan moet hij minstens over een leger
van honderd duizend man kunnen be
schikken, alleen ter bewaking van zijne
communicatielijn met Peking.
Met hel oog op den naderenden
winter, en waarschijnlijk eveneens om
het bovengenoemde, maken de troepen
der Mogendheden toebereidselen om in
de hoofdstad van het Ilemelsche Rijk
te overwinteren en het zich zoo gemak
kelijk mogelijk le maken. Van de 10000
japanners zullen er 2000 te Peking
blijven, terwijl de 8000 overblijvenden
verdeeld worden over de communicatie
lijn tusschen Peking en Takoe en over
andere punlen. Ook zullen 8000 Duit-
schers, 1500 Amerikanen, een groot
aantal Russen en waarschijnlijk een
Engelsche brigade te Peking overwinte
ren. Voor zes maanden zijn deze troepen
van proviand v
FEUILLETON.
DE BLINDE.
(Vrij naar het Duitsch.)
I.
Aan de zuidtjjde van een bergdorp stond
een hul gebouwd, die bewoond werd door be
hoeftige, doch arbeidzame, eerlijke lieden. De
vader des gezins ia mijnwerkermal zijn arbeid
wint h(j een matig bestaan, waarmede hij de
zjjnen onderhoudt, welke hij met een recht
vaderlijke teederheid lier heeit en verzorgt.
Weelde bad hjj nooit gekend, maar de schat
van tevredenheid had hg nooit gernisl. Al ont
brak het betn ook aan tjjdeljjke goederen, al
Pijnigde hem soms ook de nood des leveos,
nooit zou hjj de minste afgunst in zjjn gemoed
loslaten, of aan een zweem van haat tegen den
bezitter voedsel geven.
Keerde hjj moede uil zjjn duistere werkplaats
in zijn woning weder, dan ontmoette lig een
vriendelijk aangelicht zgner brave vrouw en
lachende oogen zijner beide kinderen, die zich
dartelend om hem heendrongen dan vergat hjj
>ijo behoeften, en had hem iemand er toch
opmerkzaam op gemaakt, dan zou hjj dil be
streden hebben. Want in zijn pover bestaan
vond hjj meer vrede Gods dan anderen in over
vloedige rijkdommen en weelderige genietingen
Op zekeren avond blies de wind rnw en koud
door het enge dalhet was reeds laat In den
afgelegd. De I
le berg et
een dichten sluier en dekte de aarde, dat ze op
korteo afstand geheel onzichtbaar werd.
In het binoenverltek van genoemde hul zal
de moeder met de naald te arbeiden en nevens
haar de beide kinderen Johan en Marie, die
in spanning toeluisterden naar den wind, die
geheimnisvol in den schoorsteen bulderde.
Op eens werd de deur ontsloten en de vader
trad binnen.
.Goeden avond," riep hjj de armen uitbrei
dend. waarin beide kinderen hem tegemoet
Na hartelijke lielkoziogen oam de vader
tusschen de zyneo aan tafel plaats, waarop
moeder werd aaogericht.
.Johan", roept de vader opeens een weinig
bekommerd uit, .wat ziet ge droef, mankeert
u wat, kind
.Neen vader!" antwoordde de knaap, „maar
het balderen van den wind, heeft mg een wei
nig beangst gemaakt, anders is het niets."
De vader hield op met eten, schoof zjjn
bord een weinig terzijde, en sprak geen enkel
.Wil ik de kinderen Ier rusle leggen," vraagde
de moeder, terwjjl zjj haren man eenigszins
verwonderd aanstaarde.
.Doe dat vronw," was zjjn korte antwoord.
Nn kwamen de kinderen den vader goe
den nacht wenschen. De vader maakte een
als gedachlealoos op de plaats, waar de kleinen
hem een goeden nacht hadden toegeroepen.
.Vader," vraagde de moeder bjj hare weder
komst in hel vertrek, .zgt gjj ziek?"
.Neen, moedert"
„Hebt ge dan zorg?'
„Dan moge God ons genadig zjjn, want gij
zgt een in beproevingen geslerkle man, en uu
zoo somber. We*, is het dan
„Weel go niet," antwoordde de vade', .welk
een onheilspellende gast in ons do-,, zijn in
trede heeft gedaan?"
„Ik begrijp a niet 1"
.Welnu dao, de kinderen van den mjjn-op-
lichter hebben de roodvonk gekregen, en
liggen ernstig ziek."
De moeder sloeg de schrik om hel hart.
Nog denzelfden morgen hadden hare kinderen
met diens kinderen gespeeld, en zou zg dit nu
aan haren man meedeelen?
De moeder zweeg, maar dien nacht kon zg
geen oog sluiten zg bad echter in stilte, dat
de engelbewaarder van de kleinen, deze toch
beschermen zou.
Zoo gingen vgf bange dagen voorbg. Met be
kommerd gemoed ontwaakte de moeder iederen
risch en vrnolgk gr -den morgen wenschten
lankts zij God met innige vreugde haars har
'raagde de moeder met diepe bekommering ia
,Ik hen ziek, jammordo do knaap. „Moeder
k ga te lied, ik kao niet opblgven."
Nu trad de vader naderbij. Hjj sprak geen
voord, n
lig aan de borst zgns kinds dn kteederen opende.
Zijn oog lag als doorborend op de roode huid
van den knaap.
De knaap keek uaar den vade^ op en vraagde:
„Waarom woenl gg, en waarom trilt owe
.Ach ge weet niet, Johan, hoe eeo vader
zgn kinderen bominl.'
Al wankelend trad hjj inel zgne vrouw uit
.Johan heeft de roodvonk,sprak hg somber-
„Het begin ervan weten wjj, maar niet het
einde. En welk een zal dal zgn
Hg zweeg een oogenblik en zgn handen
vouwden zich krampachtig samen lot een stil
.0, dat ik met mgnc groote smart en zorg
toch naar den arbeid moet, waar mg heden
iedere minuut een kwelling en de lange dag
een eeuwigheid wezen zal!" verzuchtte bg.
heid greep hg de hand zgner
De vader vertrok eo de moeder snelde in de
kamer, dekte den knaap met groote bezorgdheid
en stortte woorden van troost in hel jeugdige
De dag kroop langzaam voorbg eo de avond
met zjjn duisternis was ingetreden. Uit hot dal
steeg de schaduw van neveldampon over de
bergwandon, die door de laatste stralen der
ondergaande zon vorig rood getint worden.
Van den dorpstoren Inidde de Angelus. Die
klokketouen, die anders zoo tot vredestemmende
groet, brachten een oogenblik het smartvolle
moederhart in stormachtige bewegiogdan
plotseling rustig wordend breidde zg haar ar-
Moodor des hemels, zie genadig neer op
n kindl"
aap verhief zich eo zag zgne
i vragend aan daarna zonk hg
.Wal wil Zg niet?" riep de moeder in klim-
nende angst.
Er volgde geen antwoord.
