Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 37. Zaterdag lb December 1900. Veertiende Jaargang. DE EEKIBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn. Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes. Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren. Leusden, Naarden. Nijkerk, Soest. Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs per drie maanden' Franco per post10,40. Afzonderlijke nummersf 0,05. BureauBreedestraat. 18 Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prije der Adrertentiin Van 1 tot 6 regelsf 0.30 Voor iederen regel meer-0.05 n uiterlijk Vrijdagavond „Een progFam van aetie?" Met bovenstaande vraag tot opschrift bevat De Maasbode van 7 dezer een artikel, dat wij om meer dan eene reden, nader te verklaren, hieronder geheel laten volgen. De aanhef ervan luidt Er openbaart zich io enkele bladen der rech terzijde zekere bezorgdheid, wanneer men denkt aan den stembusstrijd m het verschiet. Het val', niet te ontkennen, dat het geroep dergenen, die langzamerhand voorposten zouden willen betrekken, weinig weerklank vindt. De kiezers kringen aan de rechterzijde verkeeren overliet algemeen in eene zeer kalme siemiuing en ver- toonen weinig geneigdheid, om zich te laten op warmen door de vurigeu, die elke part» telt. Is het de grievende teleurstelling, in IVJ7by de herstemmingen ondervonden, na den zoo veelbelovendeo uitslag der eerste stemming; is het de ontgoocheling, welke nu mg iiaweikteo zoo weinig lust kweekt lot het hervatten van een goed-voorbereiden strijd V Wal ervan zij. de algemeene indruk ia hel Katholieke kamp en voor zoover we kunnen nagaan, ook in hel ant.-revolutionoaire, is deze't is nog zoover oiel; als de verkiezingen voor de deur staan, uu ja, dan zullen we ons uitteraard niet van eene stembus-actie kunnen onthoudenhet voe ren daarvan zijn we aan ons verleden en aan de waardigheid onzer party verplicht; maar maken komen die tijden, dan komen die plagen. Nu is onze bedoeling geenszins, eene derge lijke koelheid te pryzen ol aan te bevelen; «it constateeren slechts het feit, en daarmede dient rekening te worden gehoudeu. Waar nu een zoo somber feit te con stateeren valt, wil het ons voorkomen, dat iedere, zij het ook maar zwakke poging beproefd tot opwekking van eene zoo diep ontmoedigende stemming, al leszins waardeering verdient. En waar de redenen, door ,üe Maasbotte" vragenderwijze opgenoemd, toch zeker kunnen geacht worden de voornaam ste te zijn van de verregaande lusteloosheid in het katholieke kamp, is het, dunkt ons, zaak nu reeds te trachten een zoo bedenkelijk verschijnsel le onderdrukken, en niet daarmede te wachten tot de verkiezingen voor de deur staan. Wel bestaat ook bij ons de vaste overtuiging, dat het geenszins de bedoeling is van het geachte orgaan dergelijke koelheid te prijzen of aan te bevelenmaar juist daarom bevreemdt het ons te meer, dat het komt tot deze gevolgtrekking Om deze kilheid alleen reeds zouden wij vuur ons geen adhaesie durven schenken aan het, een paar malen geopperd, denkbeeld om een scherp omljjod program vao a- tie voor ij- Katholieke party op te stellen en, daarmede gewapend, een warmen strijd io te gaan. Io het samenstellen van zulk een program zien we niet hel minste heil, daarg-laten nog de vraag, of er onder ie hierboven ge schetste lusteloosheid kans zou zijn oji eene serieuze medewerking van de zjjde der Katho lieke kiesvereenigingen. Deihalve om de kilheid en lusteloos heid in het katholieke kamp wordt het samenstellen van een program van actie als heilloos beschouwd. In Irouwe, deze stelling kunnen we geen andere verklaring vinden, dan dat het anders zoo moedvolle orgaan mede in een zeer moedelooze. lusteiooze stemming verkeert. Uit blijkt ook uit het volgende Nu i» er gezegdlaat zulk een program liever -aamge-teld worden door onze Katholieke Katuer- de kie*vereenigingen uiu. renwel onaannemelijk. Hoe kunnen verbuigen, dat de kiesvereenigingen zich in-panden voor liet door ieren van een program, dal geheel builen are h iwijze vau ukase Werd opgelegd V Hel advies om een program door sic katholieke Kamerleden le doen samen- de kiesverenigingen om, schijnt De Maasbode" dus lijk. .Maar voor ons zou I onaannemelijk wezen, als het, gelijk hel geachte blad zich voorstelt, bij wijze van ukase (bevelschrift) aan de kiesvereni gingen werd opgelegd Doch zoo iets ligt volstrekt niet in de bedoeling. Ho- vendien zon de katholieke Kamerclub zich tot zoo n politieke lout zeker aller minst laten vinden. Wij hi dankbeeld ons tamelijk n lien, die tijdens den verkiezing. liet lot het opslelh-n dringende gebeur- licht eeltige leden der fractie besloten zijn. deze is zeer gemakkelijk te onder vangen zij nemen eenvoudig geen tleel menslelling van een program, ■gewende bezwaren zijn dus zoo beduidend, dal de katho lieke Kamereluh ervoor behoeft terug le schrikken, aan het dringend verlan- vele It. K. kiesverenigingen gevolg te geven. Ilovendien geelt hel geachte orgaan volmondig toe, dat cr zich gebeurtenissen kunnen voordoen, die hel opstellen van een zoodanig pro gram wenschclijk maken. Maar juist daarom zij gevraagd bestaat in hetgeen tijdens en na verkiezingen van IS',17 op politiek g"i i is voorgevallen niet een dringende reden, om de tol mat heid en lusteloosheid gebrachte kiesvor- ecnigingen, althans een leiddraad te verschaffen hij de aanstaande verkiezin gen, die levens tot uitkomst kan heli- hen bevordering van eenheid in de Katholieke Staatspartij Maar De Mauxbnde heeft nog andere bedenkingen bel schrijft Trouwen,wat beduidt een program wat Vertrouwen zal Imt wekken hij, wat richting geven mitt <le Katii. kiesverenigingen Noch program, verwachtingen verw en piogiam van heginst-h-n andere vragen deze luiden Moet nn «eu program van actie zich uit breken vönr ol tegen invoerrechten V V.iör of tegen grondwetsherziening Vilór ut tegen evenredige Vertegenwoordiging:1 •n vloot V of meer p.irtijgc Volkomen waaren juist daarom achten wij het zoo hoogst geweuscht, dat de katholieke Kamerleden niet el kaar itt overleg treden en het resuliaat ervan in een program van nctie beli chamen. Dan eerst is hel fundament gelegd, waarop tloor onze partij een drachtig kan worden voortgebouwd. De Maasbode maakt echter de op merking Ih-t feit staal, dat nok onze Katli. Kamer -rilselil is. En zoolang bluft I- k program, 'K-lijk bevredigt, maar dieusvutgens duur de kiez schouderophalend wordt ter zijde gelegd; óf een scherp omlijnd program, dat ei I .zondanig geval." door De Maas bode" voorgesteld, zal zich wel niet voor doen, bij gevolg zal ook geen enkele kiesver- eeniging in de verzoeking komen, aan do katholieke Kamerleden het minder ge paste bescheid te geven. Voorts moge het denkbeeld tamelijk eigenaardig voorkomen, dal afgevaardigden, wier aanblijven in kwestie kond, op dringend verzoek een program van actie ontwer- maar onpraktisch of verwerpelijk zal het, wanneer het in zijn juiste be- teekenis wordt opgevat, geenszins geacht worden. Of zou hel samenstellen van program door de katholieke Kamer club niet veeleer als een licre politieke geloofsbelijdenis moeten beschouwd voor die kiesvereenigingen, welke bij hunne herkiezing betrokken zijn? Voor deze zou de aanbieding van een program een dergelijke, geen andere beteekenis leb ben. Én wat de moeilijkheid betreft, aangaande de aftreding, waartoe wel allcn tu--g-juicht en h Ijjki'll dienstplicht V i leerplicht g'-sL'it Zelfde program, iluii I, I'-.armee ging be Eene bepaalde rich Wij willen niet betwisten, dal een fhtinatig gevoel van biltere teleur stelling hier uiting zoekl maar «Ie voorstelling betreffende de stemming genoemde wetsontwerpen, achten minder juist. Door te beweren, dat het éeno Kamerlid tegen, liet andere deze wetsontwerpen heeft gestemd, tien aanleiding géven lol misver stand maar zcgl men, dal bijna alle katholieke Kamerleden zich tegen per- onlijken dienstplichten tegen leerplicht hebben verzet, dan spreekt men duith- niets meer dan de volle waarheid. Nu kan men het betreuren, dat in deze 'piacstie niet alle. katholieke Kamer leden eenzelfde houding aannair moet nu daarom ook aar katholieke bestrijders van beide wets ontwerpen, die ook nagenoeg allen meerder of mindere mate aan uenstclling van het program van I ginselen in 1895 hebben bijgedrag' thans de bevoegdheid, of het vorlr uw tot het ontwerpen van een program van li'- worden ontzegd? Maar -De Maasbode" stelt ook nog "lijdelijke te seltikk-n. ■rdccldlioid van een geringe afmeting als in tie katholieke Kamerfractie is aan te wijzen, zouden ittr in 'l onvermijdelijke moeten schikken. En dat is het gevoelen n „De Maasbode." Waar lot dusverre 'h in den polilieken strijd eene zekere lusteloosheid oi moedeloosheid vertoon de, was het wakkere orgaan steeds ge reed moed en vertrouwen le wekken en zou het nu zoo eensklaps met zijn verleden willen brekendil kunnen wc moeilijk aannemen. Doch misverstand schijnt te bestaan, getuige het volgende slotwoord De wetgevende periode 181)7—11)00 heeft over hel Katli. Piugram, te Utrecht vastgesteld, tot tweemaal toe de doodsklok geklept. den dood van het hybridische wewu Maar men spare zich voorloopig de moeite een plaatsvervangertju ervan ten doop te houden. Waar lint feit mag geconstateerd worden, dat twintig katholieke Kamer leden het Katholiek Program zijn trouw gebleven, en slechts twee leden daarvan zijn afgeweken, mag toch van dood en doodsklok kleppen geen sprake zijn. Nog een slotwoord achten wy noodig. Immers, gelijk we gezien hebben, belrelt het artikel van De Maasbode" in hoofd zaak een behandeling der vraag omtrent een program van actie, uitgaande van de katholieke Kamerleden. De bezwaren, door het geacht orgaan daaromtrent ingebracht, hebben we. naar onze be scheiden mccning, genoegzaam ontze nuwd, en tevens aangetoond, dat ook voor die kiesvereenigingen, welke betrokken zijn bij het kiezen van katholieke Kamer leden, een program van actie ongetwijfeld een heilzaam richtsnoer wezen zou maar de hoofdquaestie moet niet daarin ge zocht. Deze beslaat hierin, dat de R. K. kiesvereenigingen, die voor het feit worden gesteld een keuze te doen uit nict-kalholieke candidaten, met een program van actie worden toegerust, waarmede zij de politieke gevoelens kunnen peilen van een candidaat,alvorem aan dezen hun vertrouwen te schenken. Dan voorkomt men zeker teleurstelling. Met een pakkende leuze, als de verkie zingen voor de deur staan, zou het zeer goetl mogelijk zijn, een soort geestdrift te wekken, die de kiezers als blindelings naar de stembus doet draven maar na de stemmingen 3taan de Katholieken dan weder voor de hopelooze vraag wat hebben we nu eigenlijk van de door ons gekozen afgevaardigden te verwach ten En toch geen andere uitkomst is te voorzien, als de strijd bij de stembus weder wordt aangebonden, zonder het nemen van een allernoodzakelijksten maatregel, die alleen kan gevonden worden in het ontwerpen van een zaak rijk program. De positie der Katholieke Staatspartij is toch wel zoo ernstig, dat een zeer beleidvol optreden bij verkie zingen dringend vcreiseht wordt. Waar de Katholieken boven den Moerdijk door geen enkelen katholieken afgevaardigde in ons Parlement vertegenwoordigd wor den, zou het toch al te dwaas wezen, als zij opnieuw de kracht en den invloed, waarover zij bij de stembus kunnen be schikken, lichtzinnig vermorsten door op candidaat te stemmen, van wien zij weten of deze, gekozen zijnde, in voor- of tegenstander ontpoppen zal. Voor een pakkende leuze, als zijn belangen er mee gemoeid zijn, neemt candidaat nog al gretig den hoed af, r lacht in de binnenkameren over de onnoozelheid van kiezers, die zich door zoo n zweepslag naar de stembus laten drijven. Men versta ons echter welwij wil len geenszins ontkennen, dat eene pak kende leuze, mits ze haar oorsprong vin lt in een politiek program, uitstekende diensten bewijzen kan, derhalve als hulp middel mag aangeprezen worden. Maar met eene simpele leuze, zonder dat ook eert program in toepassing komt, Kamer verkiezingen aanvangen, achten we onver antwoordelijk. De waardigheid onzer Staatspartij gaat daarbij onvermijdelijk tc loor, dat heeft de ervaring tot onze eigen beschaming geleerd. BUITENLAND. In de Duiische Rijksdagzitting van Maandag werd door de afgevaardigden Von Sattler en graaf Van Limburg FEUILLETON. DE BLINDE. (Vrij' naar het Duitsch (Slot). 8.) Door de bjjoa ledige kerkruimte drong uit het koor het murmelende gebed der mc" nikeo. Eu nu volgde een eerbiedwaardig zwijgen. Van achter het hoogaltaar kwam eeo lange donkere «toet met brandende kaarsen te voor- schjjn. In zjjo middeo werd een opeDe lijkkist gedragen, onderwijl de langgerekte tonen des psalms Mistreet tegeu de waodeu en gewelven Daarna verdween de lykstoet onder den bo dem, de vochtige steenen treden oaa' het grat afdalend. Nauwelijks hoorbaar en dof drongen de tonen nit de onderaardsohe gewelven naar boven. De blinde greep naar links en rechts. ,Wie kent hier den weg naar hel orgel Y vraagde hij zoek- id. .Wat wilt ge daar?" was de wedervraag. .Ik moet daar heeo." .fijj moet?" .Ja, ik moet. Maar gaat u mei mi) mede treed de blaasbalg." .Vriend, gij beveelt, als waart ge hier heer en roeester. Maar ik wil u dienen „Goed. maar vergeet niet, dat ik blind ben. Zacht drong een lichtglans, van de uil d begraafplaats terugkeerende monniken als ee stralenbundel door het heiligdom, toen uit d hoogte der gewelven zachte, ernstige tone nederruischteo. .Requiem aeternam Eeuwige vrede! Woord vol weemoed en z; llgheid. eerst dan verstaan en begrepen, wat neer de ziel op hare vleugelen boven de aarde naar gindscbe gewesten opstijgt, waar de hemelsche palmen eeuwig ongestoord hare gulden twjjgen over gelukkigen uitspreidt I Zoete hemelsche vrede, wier gelukkig noch door leed noch door zorgen gekweld, door geeoe bekoring ontroerd, door geeoe zonde verstoord wordt. Goddelijke vrede, die vrijgekocht var aardsebe lielde een Johannes gelijk a borst des Heeren rust en daar zjjo gan3che zaligheid vindt I Daarna heersclite weder een gcheimnisvolle glilte in de wijde heilige ruimte. ïene hand legde zich zacht op den schouder i den blinde. .Wie zjjt gil?" was nu de belangstellende dien wjj reeds lang v .Een 1< ,De wachtten .Ja!" .Volg mij dan De broeder leidde hem h(j den abt. .Gjj zgl de gast mijns kloosters en van ons orgel, zoolang het u bevalt!" sprak de abt, terwijl b\j den blinde innig de hand drukte. .Dat zal wel lang duren, als ik myn hart ondervraag, en toch wellicht slechts een korten lijdGod heelt alles in Zjjne hand. Ik zoek niets meer dan den vrede in God. Ik heb bet licht mijner oogeo, die warme zon mijns levens verlorenmijn vader en oiy'oe moeder zyn gestorven en met hen datgene, wat mij zoo dierbaar was. de gelukkige blik in Gods wonderbare wereld. Ik heb de eerzucht en den mammon geofferd. Ik heb getriomfeerdMjjne vulde zich mei den uilbundigeo lof der men- -n, mijne beurs met goud. Een ander ware wellicht gelukkig geweest, doch ik voelde mjj Immer eenzamer en armerIk had den vrede mijns harten verloren! Dezen wil it thans te rug zoeken, en heb ik bem weder gevonden Men wees den joogen gast een karner aan en hield hem liefdevol in het klooster. Hij echter werd immer stiller en ernstiger; slech's wanneer hij met den ouden abt te zanten was. ging zyne ziel wjjd open, gelijk de roos in den warmen zonneschijo. Aan hem had hjj de ge heimen zijns levens en zijns harten toever trouwd, over zijn ontevredenheid, zijn innerlijke verwardheid en zfln weemoed naar den vei loren vrede geklaagd. En hjj hem had hjj troost gevonden. -Mijn zoon," sprak Leeder de monnik, .i hen overtuigd, dat ge in de wereld niets met le zoeken hebt. Doe afstand van baar en bij uw geheele leven lang in ons midden." ,En mijn arme zuster?" vraagde angstig de blinde. Gjj weet toeb, wat ik u van haar ver teld hebt ,Ja, ik weet het, en ik zegen u om harent wille. Maar God heelt ook haar den weg ge loond. waarop zjj ten hemel wandelen moei." .Paler, ik versla n niet." ,!k heb haar geschreven, dat wjj n als een geschenk Gods bjj oos weoschen te houden, tot God u de oogen sluit, om ze voor bet eeuwige licht weder te opeoea. Daarop heeft zjj heden geantwoord." De monnik haalde nn een briel nit zijd borst- ,En wat schrijtt zy wel vraagde de blinde bijna fluisterend en drukte de baaden kramp- „Zjj is tevreden, dat n bjj ons is, ofschoon daarmede haar harteweoscb, op wiens vervol- .ing zjj zoo lar^ met weemoed hoeft gewacht, niet io vervulling gaat. Daar zjj echter voor n geen barmhartige, opofferende zuster wezen kao, zoo wil zjj het voor anderen worden. Zy zendt n haren afscheidsgroet voor dit leven binnen eene maand treedt zy in de ryen dier engelen in menschengedaante, die wy .Zusters van barmhartigheid" noemen." De blinde boog hel hoofd en weeode. .Dus alweder een stuk mjjns harten geofferd," znchtte hij, .en toch, het is goed zoo I" Met iedereo dag werd zjjo gelang en orgel- spel gevoelvoller en verhevener en dikwjjls

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1900 | | pagina 1