Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 11. Zaterdag 15 Juni 1901. Vijftiende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs par drie mtudtsi Franco per poat Afzonderlijke nummert Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel Een tredend verschijnsel. Het ligt nog fritch in 't geheugen, welk eene onltteltenii en beroering door den Troonopvolger in Oostenrijk, den Aartshertog Frans Ferdinand, niet alleen in liberale kringen in Weenen, maar ook elders werd verwekt door het aan vaarden van het beschermheerschap over de „Vereeniging van Katholieke scholen". De geheele anti-clericale pers stond een oogenblik als verslagen, vooral toen bekend werd, dat de Aartshertog zelfs te kennen gegeven had deze functie gaarne op zich te nemen. Nog erger werd de stoutheid van den vorsteiyken telg in het oog der anti- clericale wereld, toen hij bij de ontvangst van het Bestuur der Vereeniging, dat hem kwam bedanken voor zijne welwil lendheid, den arbeid der Vereeniging prijselijk en zegenrjjk noemde, vooral in dezen tijd der Los-van-Rorae beweging, die men eigenlijk de „Los-van-Oostenrjjk beweging moest heeten. En hjj machtigde zelfs het Bestuur zijn woorden openbaar te maken. En zulks gebeurde in Oostenrijk, waar juist een hartstochtelijke strijd tegen de Katholieke Kerk de gemoederen in heftige spanning brachtmaar ook onder wijl in andere Katholieke Staten van Europa de Loge haar bevelen stipt zag opgevolgd. In Frankrijk was in de Wet gevende Kamer een wetsontwerp in be handeling, dat daar het bestaan der kloosterorden, die sieraden der Ka tholieke Kerk, bemoeilijken of onmo gelijk maken moest, zonder er zich om te bekommeren of naast verdrukking van het katholiek onderwijs, aan weezen, armen en zieken liefderijk hulp en steun werd ontrukt. Leugen en laster schenen blijkbaar reeds over waarheid en gerech tigheid te zullen triomfeeren. Zelfs de welsprekendste verdediging van onge- BureauBreedestraat, 18 Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prijs dar Adv.rtentiinr Van 1 tot 6 regelsf0.30 Voor lederen regel meer-0.06 Corrupondenlitn en AdvertentiSn moeien uilcrl||k Vrijdagavond loovige mannen, of van hen, die zich van godsdienst al zeer weinig aanl rek ken, maar wier gemoed in opstand kwam, toen de zoo hoogst verdienstelijke kloos terorden belaagd en belasterd worden, was vruchteloos. Aan de verbitterde vjjanden van God en godsdienst lachte de overwinning toe. In Spanje toog men mede achter de zegekar van de Loge en haar trawanten. De opvoering van een drama gaf het sein tot eene kloostervervolging, die in woede onbeschaafde volkeren evenaarde. Alleen, doordien het gezag zich gedron gen gevoelde ter bescherming der ver volgden op te treden, werd erger voor komen. En Don Carlos, de koning van Portu gal, de man, die zich .van huis uit liberaal" verklaarde, nam, toen ook een beweging tegen de kloosterorden in zijn Rijk zich vertoonde, eene houding aan, die ieder geloovig Katholiek, maar niet 't minst, naar verluidt, zjjn vrome gemalin bedroefde. Dit verklaart, waarom ook juichtonen in het arme Portugal opgingen. Dat derhalve de anti-clericalen in Oos tenrijk zich inzonderheid verbeten van woede over de stoutheid van hunnen Troonopvolger, was begrijpelijk. In het Oostenrijksche Huis van Afgevaardigden deed de vermetelheid van den Aartsher tog dan ook schuimbekken van woede. Een interpellatie van de Volkspartij, over zjjn partijkiezen voor de Katholieken, lokte heftige debatten en interruption uit. De beruchte afgevaardigde Wolf riep zelfs onbeschaamd en dreigend uit: „Ferdinand zal er spijt van hebben Maar de pers vooral liet zich in dit geding niet onbetuigd. Ook in Nederland stonden anti-clericale zedeprekers in de journalistiek gereed om den Aartshertog erover te kapittelen, dat hjj zich had laten overhalen tot partijname eener politieke manifestatie. „Dat de troonop volger aldus schreef een dier zede prekers met ipjjt de wording van die beweging (Los-van-Rome) had gade geslagen, was niet meer dan natuurljjk. Want men weet in welk milieu aarts hertog Frans Ferdinand is opgegroeid en leeft. De familie Karei Lode wijk gaat sedert lang door voor den vrooinstcn tak van heihuis Habsburg— Lotharingen de moeder van den troonopvolger, aarts hertogin Maria Theresia, de weduwe van aartshertog Karei Lodewijk, is een buitengewoon vrome dame, zijne zusters zjju in denzclfden geest opgevoed, zjjn liefste omgang zijn cenige leden van den clericalen, fcudalen adel uil Bohème, zjjn biechtvader Marschall is een van de leiders van hel Oostenrjjksche cleri- calisme". De vaderlijke vermaning, die hierop volgt, achterwege latende, mogen we toch constateeren, dat hier, zelfs van anti-clericale zjjde. aan den nobelen Vorst een brevet van trouw aan de Katholieke Kerk en aan de traditie van zijn Huis wordt uitgereikt. Geen wonder dus, dat het Katholieke Oostenrijk in vervoering geraakte bjj hel fier optre den van zijn Troonopvolger en dit mot even fiere daden bezegelde. Nauweljjks toch waren de woorden van den edelen telg uit het Habsburgschehuis wereldkun dig gemaakt, of men zag oen processie, gevormd door een tienduizend-lal Katho lieken uit allen rang en stand, kalm, plechtstatig door de straten van Oos tenrijks hoofdstad trekken, om opcnljjk belijdenis van hun trouw aan du Katho lieke Kerk af te leggen. En den volgenden dag werd dit hartverheffend tooneel herhaald. Doch toen waren het geen mannen, maar vrouwen uit den adelstand van Weenen, die onder de leiding van de prinses Von Hohenberg, gemalin van Aartshertog Frans Ferdinand, een gc- meenschappeljjken plechtigen tocht door de stad maakten van kerk tot kerk. En om de kroon op het werk te plaatsen werd enkele dagen later eene reusachtige betooging te Weenen gehouden ten gunste van de Katholieke Schoolvereeni- ging, waaraan meer dan veertig duizend personen deelnamen, onder wie nage noeg alle leden van den Katholieken adel en de leden dor christeljjk-socialo party. Kon nu de voorspelling .Ferdinand zal er spjjt van hebben" schitterender te schande worden gemaakt Maar ook op staalkundig gebied heeft bljjkbaar het kordaat optreden van Vorst Ferdinand zjjn uitwerking niet gemist. Reeds vier jaren achtereen werd door de Kamer de Staatsbegrooting verworpen en moest het Ministerie rcgccren door toepassing van een artikel der Grond wet, de zoogenaamde Noodparagraaf, die slechts in zulk een geval voorziet. Thans heeft de Volksvertegenwoordiging de vorige week met een sterke meerder heid tegen de verccnigde oppositie van Tsjechen, Duilsch-radicalcn en Soci aal-democraten de voorloopigc Bcgroo- ling aangenomen. En dat ondanks de onheilspellende profetieën, die nog on langs de gewelven van het Oostenrjjksche Parlement deden daveren. Dit treffend vcrschjjnsel in het Katho lieke Oostenrijk, is, naar onze meaning, dan ook de volle aandacht waardig. Nu vorsten en rcgecringen van zoovele Staten steeds blijk geven van ogolime en karak terloosheid, wat zoo zichtbaar ccnzedeljjk verval der volkeren ten gevolge heelt, is hel verblijdend te mogen wjjzcn op de schitterende uitkomst, verkregen door een manmoedig, vorstelijk en echt gods dienstig optreden, ondanks wraakkreten en bedreigingen. Daaruit valt tevens te leeren, dat, als mannen van geloof en liefde, offervaardigheid en wilskracht, moed en karakter, willen opstaan en zich aan de spitse stellen in den strijd tegen ongeloof cn zedenbederf, alle vreeze voor de toekomst vermag te vcrdwjjncn. Aan meer dergelijke pionniers der christeljjke beschaving heeft de arme inaatschappjj in onze dagen dringend behoefte. BUITENLAND. Dat Z. H. l'aus Leo XIII een goede gezondheid geniet bewijst het feit, dat Z. Em. kardinaal Respighi, vicaris-gene raal van Z. II., aan alle aartsbisschoppen en bisschoppen der katholieke wereld een circulaire heeft gezonden om hun du samenstelling mee to declcn van het comité, belast de feesten voor te bereiden van het aanslaande pauseljjk jubilee. Z. Em. spreekt van den hoogen leef tijd van Loo XIII, van zjjn krachtig ge stel, dat veroorlooft te hopen, dat Z, H. zjjn vjjf-en-lwintigjarig pontificaat zal bereiken en verzoekt de medewerking van geheel het episcopaat voor de viering van deze gelukkige gebeurtenia. Na het vertrek van graaf Waldersee laat do vriendschappelijke verhouding tusschen Franschen cn Engelschen nog steeds te wenschen over. Dat dit den Chineezen inwendig goed doet, is licht te begrijpen, en 't wcinigje ontzag, dat zij nog voor de „vreemde duivels" had- kenners de toekomst tegemoet en doen zich nu reeds stemmen hooren, die in de naaste toekomst ernstige dingen zien gebeuren. Zoo vernemen wij, dat de prior van een klooster der Trappisten, in de nabijheid van Peking, Mgr. Maur, dezer dagen van Peking komend, te Takoe aan land is gegaan en daar zjjne mee- ning over den tegenwoordigen toestand heeft gezegd. De indruk van Mgr Maur is zeer pessimistisch, .lkacht den toestand aldus Mgr. Maur thans even ernstig als vóór den opstand der Boksers. Ik ben in Peking geweest en heb daar vele Europeanen, geesteljjken, officieren en diplomaten gesproken. Allen zjjn van meerling, dat de toekomst zeer dreigend is. Er gebeuren aan het hof van Si-Ngan- Foe dingen, waarvan wjj geen idee hebben. Ik heb te Peking de paters Lazaristen bezocht, die na het vertrek der inter nationale troepen opnieuw bloedige daden vreesden. Men kan aannemen, dat Peking beschermd zal worden door de troepen, die men daar zal achterlaten, maar buiten Peking zal de anarchie, de plundering, de slachting onder de Christenen weer beginnen." Dit Weenen komen steeds gunstiger berichten omtrent de verhouding der politieke partijen onderling en die tegen over de regcering. Maandag is de com missie voor het vorgeljjk met Hongarjje samengesteld. Kaftan, een Tsjech, ver klaarde zich bereid in onderhandelingen te treden ten aanzien van de quoten, en stelde verdaging voor tot 't najaar. Tot die verdaging is besloten. FEUILLETON. Een dwsaltoeht in 't gebergte S) Qod beschutte hem echter op xgn nachtelijke wandeling door hel gebergte, tydens de vree- eeljjke sneeuwstormen en leidde hem geoadig over de smalle met aneenwbedekle bruggetjes, die over wilde bergvloeden voerden, welke acbnimeod en bruiachend van klip tot klip sich stortten, dikwijls troteche wstervsllen vormend, en dan in de diepte rustig voortrollend tot rij met de toenemende koade in jjs verstalden. Ne een tocht van twee uren had Peter, trots da koude druipend van zweet, bet dorp en spoedig durop ook do pestoria bereikt Vjjf statige lindeboomen stonden voor deze plaats des vredes, die in den Zomertijd zoo liefeljjk groenden, bloeiden en bon schaduwen wierpen, terwijl nu de sneeuwvlokken door de ksle toppen en takken dwarrelden. Uit een venster vsn de psstorie scheen licht, ea Peter schepte daaruit da hoop, dat da pas toor nog waskte. Mat haastige schreden trad hjj op bet ver- Oeloofd xjj Jesus Christus 1" aai Peter eer biedig, toen bfj den priester naderde. .In evwwigheld. Amenl antwoordde da pas toor, die daarop hjj den schijn der lantaarn Peter herkende, en toen voortging .Wat voert u tot mjj, Peter? Haalt ge mjj om tot een zieke te gaan? .Ja, mijnheer pastoor," antwou.dde Peter, die een bjjna angitigen blik op den priester wierp, die in dezen slormachtigen winternacht het hooggebergte bestijgen zou, om de H. Teer spijze san zjjn doodzieken vriend toe te dienen. .Kom binnen, Peter," hernam de pastoor. ,en zeg mjj, waarheen ik geroepen word." Peter trad binnen, waarop de priester de daar sloot, want da stormwind woei ijzig koud binnen eu dreef de sneeuwvlokken in den gang. Met weinige woorden vertelde hjj nu den pastoor, een zachte, goedige grjjsiard vso onge veer vijf en zestig jaren, wiens hoold reeds zilverwit was, den vurigen wensch zijns vriends heden nog met de H. Sacramenten der ster venden te worden voorzien, daar hjj den dag van morgen wellicht niet meer beleven zon. Op eenvoudige, natuurlijke wjjze zette Peter nu uiteen, hoe hjj met het oog op den atorm- achtigeu nacht en den gevaarvoUen, moeilijken weg Toni bad trachten te overreden, tot morgen te wachten, als wanneer dan de tocht minder gevaarvol en moeilijk wexen sou, maar het wis tevergeefs gewent. Toni had gaiegd, dat U zeker komen zou, wanneer U hooreu mocht, dat een stervende natr de Genademiddelen der H. Kerk en de vertroostingen van een dienaar dee Heaven verlangde, al was de weg ook nog zoo moeilijk om te gaan. Hat oog van dan prioitsriyksn grijsaard bsgon nu te schitteren en esn straal van geestdrilt vonkelde erin, toen hjj sprak s .Noch storm cn onweder, noch gevaar zal mjj afschrikken dan braven man, die naar mjj verlangt, de troost van omen H. Godsdienst te brengen. Ik wil mjj dadelijk met u op weg begeven, opdat wjj dra bjj hem aankomen. Geve God, dat wjj hem nog levend aantreSeo." De pastoor sloeg hierop zjjn mantel om spoedde zich natr de kerk, waarna bjj met Peter den weg naar de eenzame hut lu bet woud insloeg. Drie uren duurde de wandeling op de steil opgaande met aneeuwbedekte bergpaden, die dikwjjls too smal waren, dal slechts een enkel menvb met moeite en met groote voor zichtigheid kon voortgaan. De pasloor en ïjjn geleider bereikten echter gelukkig de armelijke hut, waarin Tooi op zjjn ziekbed weemoedig do komst des priesters ver beidde. Een vreugdestraal vloog over het bleeke ge laat vao Toni, toen hjj den pasloor mei Peter in de woeste, kale hut zag binnentreden, waar in het olielampje zjjn spaarzaam licht om ticb henen wierp. Met moeite verhief de zieke een weinig zjjn hoold en neigde het als lol groele, terwijl bjj met zwakke «tem verzachtte .Geloofd zjj Jesus Christus 1" ,In eeuwigheid, Amen 1 antwoordde op dezen schoonen groet de eerbiedwaardige priester, die noch storm en sneenw, noch de gevaren eener nachtelijke wandeling in het hooggebergte ge vreesd had, om aan ernsligan zieks in zjjn De pastoor trad tot den zieke, die zjjne hand aan zjjn lippen (e kunnen drukken. ,Ik wist wel, dat ge komen zondt, mijnheer pastoor," lispelde Toni. ,Ue goede God zal het u vergelden, watgjj aan mjj arme gedaan liebl En in den toon der warmste en innigsle over tuiging liet hjj erop volgen .Wie op gods wjjde wereld zil tot zulk een offer bereid zjjn, dan een priester? Niemand ,lk deed slechts mjja plicht, Toni," ant woordde de pastoor, die z'ch intosschen bjj het ziekbed op de ruw getimmerde bank had nedergezet Peter verliet nn de hut en de pastoor hoorde de biecht van den zieke, waarna h|j hem de H. Teerspjjze toediende. Nadat de heilige bediening geecbied was, richtte de psstoor nog eeoige troostende woorden lol Toni, waarna hjj afscheid nam van hem, die aan zjjn gevoelens van innigen dank in eenvoudige woorden uitdrukking gaf. De paaloor irad daarop uit de hut en zag op eenigen alstand Peter staao, die op den priester wachtte, om hem naar de pastorie terug Ie Mei bescheidenheid wees echter de pastoor de aanbieding van Peter al, terwjjl bij liefde rijk zeide: ,Gjj moet bjj uw vriend hljjven, want ik vreae, dat bjj den nacht niet overleven zal. Zat u dus by ijjo ziekbed en lees htm tanige gebeden voor, ik zal den weg naar huls allaaa Na lang tegenstreven voegde sich Psler nssr hel uitdrukkelijk verlangen des psstoors, die niet wilde toeslaan, dat Toni in zyn laatste levensuren alleen sou gelaten worden. Want dat het gewichtig uur voor den zieke spoedig slstn zou wss den pastoor maar ai te duidelyk. Peter bedankte den pastoor recht barteljjk, waarop hy zich tol den zieke in de hut begaf. Da bejaarde priester echter aanvaardde, syne ziel God aanbevelend, den moeilijken terugtocht naar zgn pasloiie. Terwijl de priester door de zich immer maar ophoopende sneeuwmassa, dia de stormwind tegen menigen rotswand vsdemso hoog te samen dreel, zich baan Iracblte te breken, en daarby dikwijls gsruimen tjjd met zyn stok onderzoe ken moest, of het sneeuwkleed niet een afgrond bedekte, waarin hy, zooJar dat iemand ar van getuige was, plotseling zou ueerstorteo, zat Poter in de hut bjj het bed ven zyn stervenden vriend en las hem, zooals de pasloor gezegd bad, verschil lende gebeden voor. Peter, die reeds menig mensch had zien star- ven, zag ook weldra aan de oogen van don zieke, dat de puioor gcljjk bad, toen hy leid» dat da xieka waarichjjntjjk den ochtend niet meer beleven zon. Zgn adem werd langnmer en zwakker en dikwjjla sloot hy de oogen, om se slechts voor een kort oogenblik weder te openen- Gezwind nam nu Peter bet in den hoek dar but hangende kruisbeeld, waar da beide mannen zoo dikwijls in ootmoed du barton voor ge knield lagan au hun vurige gebeden tot hu

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1901 | | pagina 1