n de door Ons vermelde trek-
'i ren leder de Vrijraetselar..:
welk w. ons >p utt-
llll.'wUuk lllllliamim QrHH<
"-.-•n April 1SS4. 10,-li wy
ilelyke strekking. >••- v.osche
i ris den iwodloti.cri; arbeid
uitvoerig heelvr. Hlootge-
.r ai i .iar oiv.iuu-lik
volken-u b.
iuct de 1:
nufi de
De K-Ti
land
tak
a thiol1'
onveranderlijk begin»
ding td/selion de
heide 'ii haar eigen l
zijn et-n héilzame om
die xrrr nevurdt'rliik i
de omwikkeling dor
schaving. Vreemd oa
geli toeleg, verlangt,
ook. in huren geest
huren invloed ie oul'eni u, ongetwij
feld op den zelfden meiiseii én de
zelfde maatschappij. ma-u- dit siechts
te doen door tie middelen uil nu-t.
het verheven doe!, door hnnr god
delijke zending haar aangewezen.
Gave God dal hare bemoeiing werd
aanvaard zonder argwaan zonder
verdenkingimmers de ontelbare
heilrijke gevolgen, vuu welke wij hier
boven spraken, Zouden er zieii door
vermenigvuldigen. De Kerk te beschul
digen van eerzuchtige plannen is dus
niet anders dan een oude lusieringher-
lialen, een lastering, die dooi hare
machtige vijundon ïueer dan eens werd
gebezigd als voorwendsel tot in-; uit
oefenen van eigen dwingelandij. Wel
verre van zelve te onderdrukken de
geschiedenis wanneer men haar zonder
vooroordeel beoefent, leert bet duide
lijk stond integendeel de Kerk,
evenals haar goddelijke .Stichter, meestal
aan verdrukking en onrechtvaardige
vervolging bloot. Haar vermogen im
mers bestaat niet in de kracht van
haar wapenen, maar in de kracht van
haar leer, in de kracht van de waarheid.
Ongetwijfeld derhalve met slechte
bedueiiDgen slingert men tegen de
Kerk dergelijke beschuldigingen. Men
verricht daarmee een arbeid even ver
derfelijk als onedel, in het deelnemen
waaraan, alle anderen een in het
duister werkende secte vóórgaat,
welke reeds lange jaren door de maat
schappij onder 't hart wordt gedragen
en die, als een kiem des doods in
het lichaam der inenschelijke samen
leving, de welvaart, de vruchtbaarheid,
het leven bedreigt. Ken blijvende ver
persoonlijking van de Revolutie, vormt
zij als een omgekeerde maatschappij,
die ten doel hqpfteen verborgen voogdij
te oefenen over de samenleving, gelijk
zij in het openbaar bestaat, en wier
eenige toeleg het is God en Zijne
Kerk te bestrijden.
Wij behoeven haar niet te noemen,
i toenemen, w, ik. Wij vii.'-g.-r
"en aangeduid. Zou wil lil.-li In-
b-ihekl ia-I g'"i.-di.uistig onderwijs
g bruiken der Is".u k belachelijk maken,
haar heóigo l-estou unteeren.
In .lazen samenhang is niets zou
lichtelijk te I■•■grijpen ais de bijzon
der.' In liigheid, waarmede katho
lieke priesterschap, li-- juist het pre
diken van den godsdienst en het be
dienen der Sacramenten tot laak heeft
ontvangen, zich ziel aangevallendoor
baai lot mikpunt te biezen wil men
in de oogen des volks baar invloed
en haar gezag afbreuk doen. Met
een drlaetnold, die voortdurend toe
neemt in verhouding met de straffeloos
heid. waarvan men zich zeker waant,
worden door die secte alle hande
lingen der geestelijkheid <>p kwaad
willige wijze uitgelegdde gering
ste vermoedens wekken haur ver
dachtmaking ion wottig.-n voor haar
de laagste beschuldigingen. Alzoo
voegen steeds nieuwe nadoelen zich
bij die, onder welke de geestelijkheid
gebukt gaat, zoowel door den ver
plichten krijgsdienst,! die zulk con
ernstig beletsel is voor dc opleiding
tot het priesterschap, als ten gevolge
van de confiscatie der kerkelijke goe
deren, die weleer door de geloovigen
in hun vrome milddadigheid tot onder
houd der priesterschap op geheel vrije
wijze waren bestemd geworden.
Wat dc religieuze Orden en Con
gregatiën betreft, de beoefening der
evangelische raden maakte van haar
de glorie dc-r maatschappij zoowel
als de glorie van den godsdienst
zij schenen daardoor echter alleen
te meer schuldig in de oogen van de
vijanden der Kerk en men heeft hen
op onbarmhartige wijze overgeleverd
aan den haat en de minachting van
allen. Het is voor Ons een eindeloos
diepe smart hier do hatelijke, onver
diende, door alle rechtschapen gemoe
deren streng veroordeelde maatregelen
in herinnering te moeten roepen,
waarvan nog zeer onlangs de kloos
terlingen het slachtoffer zijn geweest.
Niets heeft hen kunnen redden; noch
de smetteloosheid van hun leven, dat
zelfs onaanvechtbaar is gebleven voor
hunne vijanden, noch hei natuurrecht
dat vereenigiiigen, met een geoor
loofd doel aangegaan, geoorloofd ver
klaart, noch het grondwettig recht
helweik de vrijheid diiiini.e luide ver
kondigt; noi.'h ook de genegenheid der
volken, vol dankbaarheid
dien.
kun-
nsehappen en landbouw,
voor de naastenliefde, overvloedig no-
d.-rdal.'iide op de talrijkste en armste
klassen der muaisclia|tp'j. Kn zóó zijn
mannen en vrouwen, gesproten uft
aei volk, die vrijwillig uuzaakl had
den aan liet huiselijk geluk, om lot
alle
n kraci
nedzan
genootschappen,
schuldige samenspanningen gevormd
luidden; uitgesloten van "het gomoene
recht eu buiten de maatschappij
gewoi|K»ii en dal in een tijd. waarin
men alom over niets anders hoort
spiek.ai dan over vrijheid.
Men behoeft er zi.'b evenwel mei
over te verwonderen, dat de meest be
minde Zolleii gel lollen worden, als de
Vader-zoll'. dal is liet Hoofd der ka
tholieke Kerk, do Paus, niet beter be
handeld wordt. I)e leiten zijn overvloe
dig luikend, Beroofd van zijn tijdelijke
macht en daarmede van de onafhan
kelijkheid, die Hij heliupft. om zijn
dc wii'cld omvattende en goddelijke
zending ie vervullen: gedwongen om
hier le zelf. dat. Hem loelie-
lu.ori. zich ui zijn woning op ie
sliilioii, omdat een vijandelijke macht
Hem van alb- zijden ömgeelt, ziet llij
zieli, ondanks leugenachtige bei ingin
gen van ecrl.iel en ijdole beloften
van vrijheid, veroordeeld tot een on
houdbare, onrechtvaardig.) stelling,
zijn verheven ambt onwaardig. Wat
Dus betref). Wij ondervinden maaral to
zeer d" moeilijkheden, welke men
llelll elk «ogenblik berokkent dool'
zijn bedoelingen verdacht (o ui.'kon
en zijn waardigheid te hoioeillgen.
'Hik is liet bowi.is geleverd eli wordt
eiken dag duidelijker: hel is de
geestelijke macht Van liet Hoofd del'
Iv'ei'k zelve, die men, dc band slaande
aan de wereldlijke heerschappij der
Ponsen, langs gelijilelijkeii vvvg heeft
willen vernietigen, /.j die de werke
lijke aanstoker
het
hobbe:
- beken
'.old
lil Op de gevolgen, dan
was die roei niet slecms een oilpoli-
mors «Ie slagoni dan den godsdienst
loegobracht, zijn ais zóóveel slagen,ge-
i i.'ln. op hei. hm i der maatschappij zelf.
Gelijk lli.i den iiienscli sciliep als
een wezen, bestemd om I.- leven met
zijie. gelijken, hooft bid in zijn Voor-
zieniglieid ook de Kerk gesticht en
li.-iar, volgens uitdrukking dos
Bijbels, gegrondvest op den borgSi«n,
opdat zij lot lichtbaak zou strekken,
door haar vruchtbare stralen de
levenssappen zou doen strooincii door
allo lagen der uumscliKlijk.
lez
de
zou schenken van liemelsche wijsheid,
welke haar in staat zouden stellen
tot do organisatie, dio liet b.-si mei.
haar vvozen overeenkwamen. Hoe
meer dorliulvo de maatsuhappij z.lcli
verwijdert van de Kerk, in welke
zij voor een goed deel hare kracht
vond, des Le meer ook ziel zij zich
van hare waardigheid vervallen on
ziet zij dc jammeren in eigen boe
zem zich vermeerderen, door te
scheiden hetgeen God heeft willen
Wat Ons betreft, wij hebben nim
mer nagelaten, zoo dikwijls ons daar
toe de gelegenheid geboden word, tuin
cn Wij hebben liet op nadrukkelijke
wijze nog eens willen doen bij deze
buitengewone gelegenheid. Geve God,
dat du geloovigen zich daardoor be
moedigd en au iigespoord mogen go
voelen, om al hun pogingen op
kruehtigo vvijzo to doen sumonivorkon
tot het algemeen welzijn en dat onze
tegenstanders, tot beter inzicht go-
komen. mogen begrijpen de onrecht
vaardigheid, welke zij begaan, door de
teederslc aller moedors te vervolgen,
die tezelfder tijd is de grootste wel
doenster der racrischtaeid.
Dat echter de herinnering aan de
smarten van het oogonblik in de ziel
der geloovigen niet liet volle en alge
heele vertrouwen uitdooven, hetwelk
zij behooren te hebben in den bijstand
Godswant God zal te zijner tijd en
inugs zijn geheime wegen do eind
overwinning verzekeren. Hoe groot
dan ook de smart is, welke Ons hart
vervult, vreezen Wij geonszins voor
de eeuwige besteraming der Kerk.
Zooals Wij in den aanvang vau dit
schrijven gezegd hebben, is de ver
volging haar deel, oindat God, ter
wijl llij door deze Zijn kinderen be
proeft en zuivert, de hoogste en kost
baarste goederen uit vervolging dout
voortspruiten. Doch, laat Hij Zijn Kerk
ten prooi aan bestrijding, zoo toont
Hij haar tezelfder tijd Zijn hulp door
haar nieuwe, te voren ongekende mid
delen te verschatten, welke liet voort
bestaan en de ontwikkeling van ha
ren arbeid verzekeren, zonder dat de
machten, tegen haar samengezworen,
erin zullen slagen dien te vernietigen.
Negentien eeuwen, voorbijgegaan op de
beurtelings rijzende eu dalende zee
van menscholyke lotswisselingen le
veren hot bewijs, dat de stormen
voorbijgaan, zonder de groote diep
ten beroerd te hebben.
Des te vaster nog kan ons vertrou
wen zijn. wijl de teekenen der tegen
woordige tijden zeiven ons alle reden
geven tot bemoediging. De beproe
vingen zijn buitengewoon grool-, zij zijn
vreoseliik - hei, valt niei to ontken-
nenandere feiten echter, die zich
voor Onze oogen ontrollen, getuigen
tezelfder tijd, dat God Zijn beloften met
een bewonderenswaardige wijsheid en
met goedheid vervuil- Gaat nioi de
Kerk voort, terwijl zóóveel niacin.m
tegen haar samenspannen en terwijl
zij vun alle meiisi'helijke hulp ontbloot
staat, niet llaai'reuzen laak inde wereld
te vervullen en breidt zij niet haar werk
uit over de meest verschillende volken
in alle luchtstreken'.1 Neon, verslagen
als hij Is door .lesus Christus, zal de
oude vorst der wereld niei ineor zijn
irotsehe heerschappij ovor haar kun
nen uil strekken als voorheen; de
pogingen van .Sulau zullen ons zonder
twijfel wel leed berokkenen, zij zul
len editor haar doel niet bereiken.
Heeds lieerseht oen bovennatuurlijke
rust, le danken aan den Heiligen
Geest, welke de Kerk met Zijn vleu
gelen bedekt en in lutar leeft, niet
slechts in de zielen der gelotivigi-u,
do,-li ook in de gelieelo katholieke
Kerk: een rust, welke zich in kalm
vertrouwen openbaart, dank zij de
sleets inniger vereeiiigiiig en toewij
ding vau hot, Episcopaat ten opzichte
van dezen Heiligen Stoel, welke een
zóó opmerkelijke tegenstelling vor
men met de onophoudelijke verdeeld
heid eu gisting I-ij de sekten, die den
vrede der maatschappij verstoren.
Deze zelfde harmonische eenheid,
vruchtbaar in talloozo werken van
godsvrucht en naastenliefde, bestaat
ook tussohim de bisschoppen on hunne
geestelijkheid. Zij wordt, ten slotte
ook gevonden Liisseheu de geestelijk
heid en de katholieke locken, die
meer aaneengesloten en meer bevrijd
vau mciiscliolyk opzicht dun ooit i,-
voren, uit edeliuooiligoti wedüvorzich
opmaken on zich organiseoroti ter
verdediging van do heilige zaak van
don godsdienst. OZiedaar wel de
eenheid, die Wij zóó) dikwijls hebben
aanbevolen, eu dio Wij lieden opnieuw
aanbevolen. Wij zegenen baar, opdat
zij zich moeren meer moge uitbreiden
en zieli alseen onwrikbare mmirinnge
stellen tegenover het Woedende g.-weid
dor vijanden van don naam Gods.
Niets natuurlijker dan ook. dat
gelijk lonten, ontspruitende aan den
voel. van een boom, de tallooze ver
eenigiiigen welke Wij mei. blijdschap
in de»} dagen bloeiend" zien in den
boezem der Kerk, herinnen worden,
in kraelHon eu in aantal toenemen.
Mon kan zeggen, dal geen enkele
vorm van christelijke godsvrucht ter
zijde wordt gelaten, hetzij liet geldt
Jeins Christus Zeiv. ii en Zijn aan
biddelijke geheimen, hetzij Zijne heilige
Moeder of de heiligen, wier verheven
deugden liet meest llellbotl uitgeschit
terd. Te/.elfder lijd is geen dr-ronder
scheiden werken van naastenliefde
uit liet oog verlorenvan alle zijden
wedijvert men in do christelijke onder
richting dor jeugd, in het. verplegen
van zieken, in het verschuilen vau
hulp aan de minder bevoorrechte
kl isscn. Met hoeveel snelheid zou
dc/." beweging zich verspreiden en
boevool zoete vruchten zou zij dragen,
als men haar geen onrechtvaardige on
vijandige best rijding deed ontmoeten,
waarop zij dikwijls moet afstuiten I
God, die aan de Kerk eens zoo
gruute levenskracht heelt geschonken
in de beschaafde landen, waar zij ree.ls
sinds eeuwen gevestigd is, wil oiis bo
vendien troosten door ons nieuwe winst
te doen hopen. Deze hoop danken wij
aan den ijver der missionarissen. Zon
der ontmoedigd te worden door de ge
varen, waaraan zij zijn blootgesteld
door de ontberingen, welke zij te ver
duren bobben door de opofferingen
van eiken aard, die zij zich zeiven
getroosten, vermenigvuldigen zij zieli
en veroverden voor het Evangelie eu
voor de beschaving geheclu landen.
Niets is iu staat hun volharding te
broken; hoewel zij, naar het voorbeeld
van den goddelijke» Meester, dikwijls
niets anders dan valsche beschuldigin
gen en laster oogsten voor hun ou-
vermoeiden arbeid.
Onze bitterheden worden dus ge
temperd door zoete vertroostingen en
te luidden der beproevingen en moei
lijkheden, die Ons deel zijn, hebben
Wij alle roden ons opgewekt en vol
hoop te go voelen. Dit is oen feit, het
welk tot nuttige eu wijze overwegin
gen moest strekken aan allen, die do
wereld met het oog des geestes en
zonder zich door hartstocht te la
ten verblinden, gade slaan. Immers
het bewijst, hoe God, die den
mensch niet onafhankelijk heeft ge
schapen, wat het laatste doel van zijn
leven betreft, en die eertijds tot hem
heeft gesproken, nog heden tot hem
spreekt door Zljno Kerk welke Hij zicht
baar steunt door Zijn goddelijke hulp,
en daardoor tevens klaarblijkelijk toont,
waar het heil en de waarheid te vin
den zijn. In alle omstandigheden zal
deze voortdurende bijstandoazeharten
dc belioi
strikken
oiugovon,
houdende
met een onwankelbaar vertrouwen ver
vullen zij zal ons de overLtiiging
schenken, dal, op het uur, door de
Voorzienigheid bepaald en in de toe
komst, dio niet ver meer verwijderd
is, de waarheid de nevelen, welke als
nog haar verbergen, zal verscheuren
eu schitterend zal te voorschijn treden
en dat de geest van het Evangelie op
nieuw loven zal uitstorten in den
boezem onzer bedorven maatschappij
en van zijn uitgeputte ledematen.
Wat ons betreft, Eerwaardige Broe
ders, ten einde den dag te verhaasten
der goddelijke barmhartigheid, zullen
Wij niet nalaten, zooals trouwens Onze
plicht Ons voorschrijft, alles te doen,
om het Hijk Gods op aarde te ver
dedigen en uit te broiden. En wat
U zelve aanlinat, uw herderlijke ijver
is ons al to zeer bekend, dan dat Wij
het noodig zouden achten, l' aan te
sporen, eveneens te handelen. Moge
slechts de vurige vlam, die brandende
is in uwe harten, zich meer en meer
modedeelenaan liet, hart uwer priostersl
Zij bevinden zich in onmiddellijke
aanraking met het volkzij kennen
ten volle van dut volk do verlangens,
au, de noodeii en ooit de
ii verleidingen, welke het
Als zjj, vervuld van den
Josus Christus en zich
n oen sfeer, hoog boven
politieke hartstochten verheven, hun
arbeid met den uwen doen samengaan,
zullen zij erin slagen ondor doo zogen
Gods wonderen uil. te werken: door
hun woord zullen zij de inonigto voor
lichten, door hun zachtmoedigheid
zullen zij de harten winnen en door
lijdenden met raenschllevoiidheid
hij te staan, zullen zij hen helpen,
om langzamerhand hun toestand te
vorboloron.
It' geestelijkheid zelf zal krachtig
gesteund worden door de wakkere
eu intelligente medewerking vun alle
loc-ken van goeden wil. Alsdus zullon
de kinderen, die do moederlijke Leo-
derheid dor Kerk genoten hebben,
haar op waardige wijze hun dank be
tuigen door tot haar toe te snellen, om
ba.ir eer en glorie ie verdedigen. Allen
kunnen tot 'lie iu zóó huoge mate ver
dienstelijke taak medewerkendo gelet
terden en geleerden door de verdedi
ging dor Kerk op zich te nomen in
boeken en in do dagbladpers, dat
machtige wapen, zóó zeer misbruikt
door onze vijanden; de huisvaders on
onderwijzers door eon christelijke
Opvoeding te geven aan de kinderen
overheidspersonen en volksverte
genwoordiging door tot voorbeeld te
strekken van Lroiiw aan beginselen,
vlekkeloosheid van karakter on belij
denis van liet geloof zonder inensche-
lijk opzicht. Onze lijd eisclit verheven
heid van gevoelens, edelmoedigheid
van bedoelingen e:i strenge onder
houding van tucht. Het is vooral in
een volkomen on vortrouwvolle onder
werping aan do leiding van den Hei
ligen .Stoei, dat oie lucht haar be
vestiging moet vinden. Want zij
is hel bosto middel om het nadeel
Weg Lo nemen of te verzachten vau
dun partijstrijd en ons aller streven
le doen samenwerken lot dén zelfde
liooger dooi, den triomf van Jesus
Christus in zijn Kerk.
Ziedaar do plicht der Katholie
kenWat het einde van den strijd
aanbelangt, liet hangt af van Hem,
die ract wijsheid en liefde waakt over
zijn onbesmette Bruid en van Wien
geschreven staat Jesus Christus heri,
et hodie. ipse et in succula (Jesus
Christus gisteren, dezelfde heden en
a allo i
mn).
derhalve ook tot Hem, dat
Wij thans ons nederig en vurig ge
bed doen opstijgen tot Hora, die met
een onoindigo liefde de dwalende
ineiischheid beminnende, zich zeiven
ten olfoi'prijs daarvan heelt willen
stellen iu de verhevenheid van hel/
martelaarschaptot Hem, die on
zichtbaar, gezeten in het mystieke
scheepje Zijner Kerk, ulleon in staat
is, don storm te bedaren dc ir aan de
los gebroken baren en de verbolgen
winden te bevelen.
Zonder eonigen twijfel, Eerwaardige
Broeders, zult gij vulgaarne met Ons
tot den goddulijken Meester uwe
smeekbeden opzenden, opdat de ram
pen, welke de maatschappij treffen,
mogen verminderenopdat de stralen
van heinelsche klaarheid mogen ver
lichten lien, die meer ten gevolge
van onwetendheid dan van boosheid
den godsdienst van Jesus Christus
baten en vervolgen en ook opdat alle
menscllen van goeden wil zich tot
samenwerking op nauwe en heilige
wijze mogen aaneensluiten.
Moge de zegepraal van de waarheid
en de gerechtigheid aldus in deze
wereld verhaast worden en mogen
langzamerhand voor het groote huis
gezin der mensehheid betere dagen,
dagen van vrede en rust aanbreken.
Dat inmiddels als onderpand van
de goddelijke, kostbaarste gunsten
op U, en op al de geloovigen, aan
uwe zorgen toevertrouwd, de zegen
nederdale, die Wij U van ganscher
harte schenken.
Gegeven te Rome bij Sint Pieter,
den l'.ier Maart van het jaar 1902, van
Uns Pausschap het vijf-en-twintigste.
LEO XIII, Paus.
