Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 29.
Zaterdag 18 October 1902.
Zestiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn. Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergeu, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenoudaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie meenden
Franco per post10,40.
Afzonderlijke nummer*f 0,05.
BureauBr eedestraat, 18 Amersfoort
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentièm
Van 1 tot 6 regel*f0.30
Voor iedcrea regel meer-0.05
Correspondenten en Advortenliën moeien uiterlijk Vrijdagavond
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
FRANKRIJK.
Zondag 5 dezer werd in de rue de
Uruxetles te Parijs een lijkstoet gevormd,
die in hooge male de aandacht (rok.
Dat de doode een personage was ge
weest van meer dan gewone beteekenis
mocht blijken uil de aanwezigheid van
een compagnie soldaten, die militaire eer
te bewijzen hadden.
Ook werden opgemerkt de kabinetschef
Faure, die den ex-abbé Combes, en
Chaumié, minister van Onderwijs, die
de Regeering vertegenwoordigden. Voorts
een breede schare van vrienden en ver
eerders van den doode, mannen, die in
de gunst der Regeering slaan, of die het
raderwerk der Fransche politiek steeds
aanzetten lot nog sneller loop.
't Was een indrukwekkend moinenl Loen de
Igkwageu voorreed en daarna de kransenwagens
dal niet alien eerbied steeds l*geo den tlgeslorrene
opzag. .De slippen van liet lijkkleed." aldus
gaal hel soort, .werden in handen gegeven vnn
de naaste vrienden, onder wie de loondicliler
Hruneau lelkeut ir. snikken uitbarstte, en lang
de Clichy in, open en breed liggende te midden
sollen den zoom^der kijkers, langs den^bmlen-
Langzaam bewoog zich de stoel en stil zag de
bevolking Ine, overal de hooiden ootblootende
En achter den lijkwagen kwamen de honderden,
die den doode gekend hadden en liefgehad, en
.Op het kerkhol nog eens alle menschen défi-
petlen. 'l Was een boni gewemel, daar te zien
voorbijtrekken, hoeren en dames, mannen, vrnu-
wen en kinderen, alle bloemen op de kist wer
pende."
Zoo word een doode ten grave ge
leid, van wien een zijner vrienden, Ana-
lole France, weleer heeft gezegd
.Alvorens Zola verscheen, had niemand
ooit zulk een hoop vuilnis opeenge
stapeld, nimmer had iemand zooveel
pogingen aangewend om de menschheid
te verderven, de schoonheid en de
liefde in al haar uilingen in 't aangezicht
te slaan, en al wat goed en waar is, te
verloochenen".
Een ander vriend van Zoia, de heer
Clémenceau, heeft zijn arbeid genoemd
.een overvloedige uitstorting van
indcr bestemd om kwaad
Ie «lichten dan wel om de zwijnachlige
begeerten van den lezer te voeden."
En toeh schroomde de Franscho Regee
ring niet hel stoffelijk overschot van
iemand, wiens arbeid en streven door
zijn eigen vrienden zóó werd gebrand
merkt, bij zijn ten grave voeren te hul
digen als een der grootste gloriën, waarop
Frankrijk bogen maghet leger, dat de
eer en den roem van Frankrijk ten allen
tijde heeft uitgemaakt, moest eer bewijzen
aan iemand, die tijdens zijn leven liet
leger en zijn aanvoerders op de laagste
wijze verguisd en belasterd heeftkan
men zich een treuriger schouwspel, een
dieper zedelijk verval eener natie voor
stellen
De vriend, die aan Zola zijn feilen
toonde, en hem daarmede plaatste onder
hel zieluninoordcrsgildc onzer lietlcn-
daagsche maatschappij, Anatolo France,
heeft niettemin zijn vriend aan de groeve
als een strijder en martelaar voorrecht
en waarheid verheerlijkt. Men weet, wat
is geschied. In het Fransctie leger was
een landverrader ontdekt, en deze werd
door een krijgsraad veroordeeld en on
schadelijk gemaakt. Maar de loge, die den
verrader onder hare vrienden telde, was
woedendhij moest gewroken worden.
Hare trawanten zetten zich aan het werk.
Toen nu alle hartstochten in het kamp
der loge en haar aanhang zich in
beweging hadden gezet, achtte Zola, die
geen andere bezieling dan winstbejag,
eerzucht en zedelijke verkankering des
volks scheen te kennen, zjjn tijd gekomen,
om den krijgsraad, die Dreyfus liet on t-
eerend vonnis had opgelegd, de beschul
diging van schandelijke rechtsverkrachting
in het gelaat le slingeren. De gevolgen
van zjjn,lk beschuldig," in alle toon
aarden uitgegalmd, zijn geweest, dat
een nieuwe krijgsraatf^eroepen werd
tot herziening van het vonnis, waarvan
de uitkomst was, dat Dreyius ten tweeden
male als verrader werd veroordeeld.
Maar het doel der loge was bereikt
Anatoic France heelt dit aan het graf
zijns vriend der wereld verkondigd. Hij
sprak o.m.
gevolgen van zijn daad zi
Ja. de gevolgen van zijne daad zjjn
onberekenbaar, maat' ook ontzettend. In
dienst der loge en gesteund door al
wat godsdienst, gezag en orde een
doodelijke haat toedraagt, is oene be
weging, wel niet ontstaan, want deze
bestond, helaasmaar door hem aange
zet met eene hclsrhe woede, die nu reeds
de godtergendste daden te boeken heeft.
De boozc krachten, bijeengedreven, hebben
zich genieten en zich ten dienste gesteld
van hen, wien de macht in Frankrijk in
handen is gespeeld. En wat van deze
machthebbers nog le wachten is, heeft
de ex-abbé Combes, de minister presi
dent, als antwoord op Antole's lofrede
bij Zola's gral, op een feestmaal van
het republikeinsehe comité van handel
en nijverheid gezegd. Met een sarrende
driestheid, dezen staatsman eigen, riep
.le verstikking
in 'l onbepaalde
Mtollingun.
ganialisclie onderwijs rustig zjjn heilloos werk
van zedelijke slavernij zal voortzetten en zal
voortgaan Frankrijk in tweeën t« snijden door
do steeds diepere kloot, die liet sinds een halve
eeuw graaft lussclien de helften van eene jeugd,
Ziedaar het idee van Zola met het
regeeringsprogram saamgevlochten tot
een geheel, en, gelijk do Katholieke
V/rité rmii'iise het noemt, als de .oor
logsverklaring van een razende" der Kerk
en het leger toegeworpen. Maar treurig
genoeg heeft dit orgaan ook het recht
le schrijven: .Kunnen wij ons-zelven
na deze rede niet meer misleiden, wat de
toekomst betreft, van onzen kant is dan
ook geen enkele fout nagelaten om het
zóóver te doen komen. Uns voornaamste
gebrek was, dat wij de oogen gesloten
hielden voor een toestand, die zich van
den eersten dag af zóó liet aanzien,
als hij Ihails ingetreden is. Nu moet
ieder wel duidelijk inzien, waar we aan
toe zijn. Eu daarom heeft Combos ons
ten minste dezen dienst bewezen hij heeft
ons voorgelicht omtrent den werkelijken
toestand."
Volkomen waar, de werkelijke toestand
is der bevolking van het katholieke
Frankrijk geenszins meer verborgen. Maar
die werkelijkheid moet huiveren doen.
Kloosterlingen, die zich geheel aan den
dienst van God en hun cvonmensch heb
ben gewijd, die de jeugd onder hare
hoede nemen, zich zeiven er voor op
offeren, en haar eerbied en liefde voor
Cod en het vaderland inprenten, of als
engelen der liefde Iroosl en hulpe bieden,
waar leed gelorsl, smarten geleden of
armoede verduurd wordt, worden door
ile regeering mei satanische woede be
lasterd, vervolgd en verdreven - en zij,
die de jeugd zedelijk en godsdienstig
trachten Ie bedorven en al wal den
monsch heilig en dierbaar moei wezen
met een helschen grijnslach door hel slijk
sleuren, worden door haar gehuldigd als
gloriën des lands. Het leger, de kern en
de roem der staatsinstelling, wordt ter
bestrijding aangewezen van weerloozc
lieden, wien geen andere misdaad kan
worden aangewreven dan een leer be
lijden en in beoefening brengen, die
het volk doel knielen voor Hein, die
over leven en dood beschikt, het goede
beloont, maar ook hot kwade slrallen
zalen in tegenstelling daarvan geroe
pen om eer te bewijzen aan cencn
doode, die tijdens zijn leven het volk in
opstand bracht tegen Cod, Diens geboden
bespotte, en der revolutie de grootste
diensten bewees.
En mei deze staatkunde, zal, volgens
Combes, de Fransche regcering blijven
voortgaan, of juister gc/cgddit snood
bedrjjf zal 'ol bel uiterste worden voort
gezet. De Kerk zal nog verwoeder wor
den vervolgdhet leger zal nog meer
worden gedemoraliseerd; de jeugd moet
zonder Cod worden opgevoed de leer
van onze Moeder de H. Kerk mag op
de school niet meer worden ingestorl,
dat brengt een klove, zeg'. Combes, die
beide helften van onze jeugd in tweeën
snijdt.
Combes heeft volkomen gelijk als hij
zegt, dat men der Regecring geen llauw-
heid in haar hoozen toelog verwijlen zal,
maar een ding schijnt hij in zijn razende
verblinding te vergelenjuist door zijn
onstuimig vervolgen van Kerk en gods
dienst draagt hij krachtig bij tot de ge
nezing van het diep gezonken Frankrijk.
De zedelijke en godsdienstige krankheid,
waaraan hel Fransche volk laboreert,
kan alleen tloor krachtige middelen wor
den verholpen. En deze worden met
milde hand door Combe* en consorten
bereid.
BUITENLAND.
Dinsdag kwam uit Amerika een be
richt, dal hoop gaf op hot eindigen der
werkstaking in de mijnen, wat een zucht
van verlichting deed opgaan. Na eene
conferentie van Morgan met Roosevelt
en Root le Washington, werd medege
deeld, dal de eigenaars van de kolen
mijnen met Roosevelt het eens geworden
zijn ovor de benoeming van eene com
missie, naar welke alle kwestiën, hangen
de lusschen de maatschappijen en hun
personeel, hetzij aangesloten of niet
aangesloten bij de mijnwerkers-unie, zul
len worden verwezen. De boslissing van
deze commissie zal worden aanvaard door
de patroons, die hebben bepaald, dat
de mijnwerkers den arbeid zullen her
vatten zoodra de commissie is gevormd
en zij hunne bemoeiing inot de verrich
tingen van de niet bij de unie aange
slotenen zullen staken. De commissie zal
gedurende minstens drie jaren blijven
toezien op de voorwaarden, waaronder
de arbeid wordt verricht.
Geen wonder, dat dit bericht met
vreugde vernomen werd, want gebrek
aan brandstof werd zoo groot, dat de
eene inrichting van nijverheid na de
andere hel bedrijf moest beperken of
geheel slaken. Te Chicago begonnen de
arme bewoners wegens de duurte der
kolen reeds de houten voetpaden in de
slad op te breken. De toestand werd in
één woord onhoudbaar.
Uit Washington is inlusschen Donder
dag officieel bericht, dat de staking in
de kolenmijnen is geëindigd.
1'resident Louhct heeft Zondag te
Valence de eerste steen gelegd voor een
brug over de Rlióne en die gelegenheid
le baal genomen om zün anti-clericale
gemoed nog eens te luchten, fn den
loop der recepties slelde de vicaris-
generaal, wegens ziekte van den bis
schop, de geesleiykheid aan den presi
dent voor en hield daarbij een toespraak,
waarin deze vicaris de hoop uitsprak,
dat de president altijd en overal de
FEUILLETON.
was ingel
den. Ma
Moedertrouw en loederaoei
2) Tegen negen nnr kwam hare tante terug.
.Michiel van den buurman is juist soorbjj gere
den," leideijj. .Het is slecht weer buiten; de
noorderwind heeft den rijweg met een zeer dikke
laag sneenw bedekt. Paul is tot aan den ingang
van 't dal gereden, daar is zgn wagen blijven
stekenMichiel heeft hem daar gezien, Paul zal
de paarden hebben uitgespannen en naar Blan-
kenheim zjjn teruggekeerd.
Margaretha wrong de banden. ,ik kr|jg derhalve
de droppels niel voor den nacht? Had hjj die
dan niet met iemand ktAnen meegeven?"
.Ja," sprak haar tante, „als er maar iemand
le vinden was. Maar Michiel zeide, dat erle
Blankenheim van niels anders sprake was dan
van de wolven. Er is een wolf, die reeds een
menich verslonden heeft in bet Zilterwoud, en
misschien wel meerderegisteren in den ochtsnd
hebben xjj een jongentje, dat in het Kyldat ter
school ging, verscheurd. Ook de verderaf gelegen
dorpen hebben zich verbonden, en zjjn van plan,
zooals onze lieden het reeds doen, een van deze
dagen een groote drijfjacht te bonden. Uw moe
dige echtgenoot zal ons heet wat van zijne jacht
op de wolven weten te verhalen, als bg thuiskomt."
Terwjjt de oude vrouw dit zeide kromp bel kind
van pjjn ineen in zjjn wiegje en weende lnide.
Margaretha vloog naar bem toe en nam het op
haren schootbel was heet en had reeds koorts.
Het keerde en het wendde zich in baren arm onder
in het bedje leggen er
den dokter,Ik zeg u er hangt veel van dit
drankje af," sneden haar door de ziel. Elke
minuut van slaap, welke zjj gedurende den dag
genoten had in 't vertrouwen op Pauls thuis
komst, pijnigde haar al meer en meer.
sprak zjj zachl, en plotseling riep zjj uit: ,Maar
waarom kan ik ook nu nog niet gaan?"
Zjj sprong op en bond een doek om 't hoofd.
sprak: .Lieve Margarelh», gij weet niet wal gij
doet! Gij alleen in znlk eenen nacht door hgl
Zilterwoud, waar de wolven huizen En gjj hebt
niet eens het recept!"
Margaretha overlegde een oogenblik bij zich
zelf. .Dal is zoo," sprak zij, .doch het recept
moet toch in de apotheek zjjn, anders heelt Paul
het nog en ik weet wel, waar die meestal is.
Van hier naar Blankenheim zjjn twee oren en
die loop ik wel in anderhalftegen middernacht
ben ik terug, en red ik wellicht mijn kind nog."
Haar tante wilde haar als met geweld weer
houden, maar Margaretha sprak vastberaden
.Hond mg nn niet meer tegen, ik ga in den
naam Gods en vertrouw op de milde voorspraak
der Moeder van Smarten I"
Zg wierp nog een blik vol godsvrucht op de
Maler Dolorosa, nam een lantaarn van den raunr,
omdat de maan eerst laat op ging, sloeg een
doek om en bond die, opdat de armen vrg
mochten blgven, op den rug vasl. Daarop nam
zg hel kind nit het bedje acb, zg wist im-
verliet zg den rgweg door hel dal, omdat zg wist,
dat die ingesneeuwd was en besteeg het smalle,
dichlerbgzgnde pad. Eerst klopte haar hart hoor
baar, maar langzamerhand onderdrukte zg elke
angst. Bovenop de bergvlakte aangekomen, waar
en breeder werd, stapte zg,
gedurigen strgd met den stort
voorwaarts. De bevroren sneeuw, door den wind
opgejaagd uit alle strniken en kleine kloven, war
relde om bare voeten en vulde de indrukselen
Zoo kwam zg ongeveer halverwege op een
boom stond, terwgl de donkere zoomen van hel
wond de besneeuwde vlakte aan alle zgden in de
verte omgaven. Plotseling stond Margaretha hier
harer lantaarn op den weg, zag zi| een spoor, dat
reeds gedeeltelgk toegewaaid was. Gaarne had
zg zichzelf diets gemaakt, dat het sporen van
jachthonden warendoch reeds te dikwgls hadden
oudere lieden baar in 't woud deze indruksels
getoond eo verklaard. Zg zag het vol ontzeiling I
Hier hadden wolven geloopen, 't kon zoowal een
hall uur geleden zgngrootmol veruitceti-
slaandc sprongen, gevolgd door kleinere sporen
in zulk aantal, dat zjj niet duidelijk meer le
onderscheiden waren io de gevallen sneouw. 7.|j
schenen naar haar gehoorledorp op roof uitge
gaan le zgn, want daarheen, recht het dal in,
Zg kon dus veronderstellen, dal zg nog in deztn
terngbeeren.
De moedige moeder liel, uit Üelde tot haar ziek
kind thuis, zich nietafschrikkendoorditvree.se-
Ijjk vermoeden, en een kleiae troost viel haar
ton deel, toen zij een paar stappen diehlerbg was
gekomen, Hier stiet zg namelgk op nog yersche
sporen van een mensch, die de sporen der
wolven blgkbaar volgdeslechts een paar minuten
te voren moest hier een man de beesten gevolgd
zgn. Deze onbewuste groet van een menachelgk
wezen te midden van de verschrikkingen der na
tuur gaven haar weer moed. Weldra daalde haar
zg kwam, terwgl de jachtsneeu w van liet geheele
gebergte in hel dal noerwooi. Menigmaal moest zg
tot aan de knieCn door de sneeuw waden steeds
langzaam kwam haar vermoeide voel voort en
toen zg ten slotle den gomakkeljjken straatweg
bereikte, die vanuit Trier, voorbg de Kapel van
HQIchar naar Blankenheim leidt, hoorde zg in
het nabijgelegen stadje reeds het uur van mid-
De apotheek was bereikt j zg scheldo meer
malen aan de gesloten deur, tot deze eindelgk werd
geopend. Hel recept was er, Paul had hel goed
bezorgd eu de medicgneu ontvangen. Inlus
schen was de apotheker, zoodra Margaretha
hem meldde, waarom hot flesehje niet in hare
handen was gekomen, terstond bereid, hel
diankje opnieuw klaar to maken, lig legde voor
aan en nmidigde haar uit io het labora
torium te komen en zich daar te warmen. Toen
hg vernam, dat zg nog in dezen nacht terug
wilde, bereidde hg haar, getroffen door znlk
aeno moederliefde, een warmen, versterkenden
drank en wist haar ook een bete broods te doen
gebruiken, terwgl hg het recept gereed maakte.
Zg kreeg van hem oen flesehje, dal zg onder
haar schort verborg. Het sloeg, tot haar groo-
ten schrik, reeds één uur, toen zg, op baar
bjjl steunend, van des groolen landweg het smallo
woudpad weer insloeg.
De warmte en de kracht, welke na dezen kor
ten rusttgd weder door hare leden drong, wek
ten haar op lot blgdschap eo de vermoeienis
van hare pogingen verzachtten haar zielesmart,
welke tg gedurig ia vrome zuchten of schiet
gebedjes aan de H. Moeder van Smarten op
droeg. De lantaarn was uitgegaan, doch zg kon
die (hans mitsen, want de maan, in haar laatste
stadium, kwam op en wierp baar helder licht
op haar pad. Stoeds bleef hel bitter koudde
noorderwind was echter minder geworden, de
hemel werd helder en de flikkerende sterren
keken glanzend naar beneden. Geheel vertrouwd
met de eenzaamheid van den nacht, dacht zg
niet meer aan gevarenen eerst toen sg de
hoogvlakte betrad, viel haar plotseling weer Io,
dat zg de verschrikkelgke plaats van het wol-
venspoor nog moest oversteken. Zg zag ginds
den hollen weg, die naar haar dorp leidde. Daar
