Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 6.
Zaterdag 9 Mei 1903.
Zeventiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnomontwprija P®r &ri* maaadan
Franco per poit
Afzonderlijke nummer»
f 0,40.
f 0,05.
Bureau Br eedestraat, 18 Amersfoort
Uitgave van de Vereenlglng 0e Eembode.
Prij» der Advartantièn i
Van 1 tot 6 regel»
Voor iederea regel meer
dverleoliën moeien niterlgk Vrijdagavond
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
vrijmetselarij in Frankrijk.
De godtergende gruweldaden tijdens
de Commune van Parijs in den jare
1871 gepleegd, monsterachtige misdaden,
slechts geëvenaard gedurende de groote
Fransche revolutie, hadden blijkbaar,
zelfs op den meest lichtzinnigen zoon
des Franschen volks, een diepen indruk
gemaakt, die betere gevoelens bij hen
deden ontwaken, zoo zelf, dat men meer.de
daarop de beste verwachtingen Ie mogen
bouwen. Dra bleek echter dat weder
booze, geheime krachten in werking
traden, die de betere gevoelens verstik
ten de invloed der vrijmetselarij deed
zich andermaal steeds krachtiger gelden.
Nauwelijks toch verkeerde het zoo zwaar
beproefde volk weder eenigszins in norma
len toestand of de loge toog met vernieuw
de sluwheid en listigheid aan het werk en,
helaas, ook met succes. In 1880 was
zij weder in zooverre den politieken toe
stand meester, dat onder haren invloed
de beruchte Maart-decreten op de Jesuel-
ten werden toegepast, door deze over
het geheele Fransche grondgebied uit
hunne klooster» te verdrijven. Toen reed»
ontbrandde de «tryd, welke zich thans
in lichter laaie vertoont. Immers sinds
hel Katholicisme door wijlen den Fran
schen staatsman Gambelta openlijk tot
dm vijand werd verklaard, heeft men ii
Frankrijk iedere volgende Regeering mee;
en meer aan den anti-godsdienstigen geest
zien offeren. De weg van kerkvervolging
werd steeds verder betreden, en
mikpunt werden altjjd de congregaties
aangewezen deze hadden de eerste
vallen te doorstaan.
Van diep treffende, zeer aangrijpende
voorvallen daarbij mocht hel Fransche
volk meermalen getuige zijn, gebeurte
nissen, welke soms een geestdrift
leven riepen, waarvan men zich alle
goeds durfde voorspellen; maar die
goede geestesuitingen werdpn spoedig ver
doofd. Zonder eenig nadenken werd aan
de vijanden der Kerk tijd en kracht ge
laten hun helsche plannen uit te voeren.
Men liet de eigendommen van de meest
eerbiedwaardige, maar weerlooze reli-
gieusen schenden, en die kloosterlingen
zelf al» vagebonden over de grenzen
drijven, zonder voor de schandelijk ver
treden rechten dier wreed vervolgden
op gepaste en gewisse wijze op te komen.
Wel werd hier en daar in edele veront
waardiging de vuist gebald, en werden
protesten vernomen oowel uit de katho
lieke pers als van de eminentste mannen
des landslieden zoowel edel door ge
boorte als door karakter kwamen in
verzet tegen de tyrannieke dwingelandij
der bewindslui; maar als de schelm
stukken eenmaal bedreven waren, legde
het overgroote deel des volks zich weder
rustig bij de voldongen feiten neder, en
de wereld van goddeloosheid en geweld
ging in Frankrjjk weder zijn gewonen
gang, alsof er niets wraakroepends ge
beurd was.
En dat ondanks de herhaalde waar
schuwingen en zielroerende vermaningen
des Pausen, wiens slem nimmer heeft
opgehouden zijn zoo geliefd Frankrijk
er op te wijzen, dat het den weg moest
verlaten, zoo lichtzinnig betreden,
weg die voeren moet tot een afgrond
van godsdienstig en zedeljjk vervaldal
het andere leidslieden te volgen had
dan die de vrjjmetselarjj aanwees.
En in navolging van den Stedehouder
Gods verhieven de bisschoppen
Frankrjjk bij iedere gelegenheid hunne
stem, om de teekenen des tyds aa
toonen, die heen wijzen naar een
komst van ellende en verderf. Maar het
wufte volk heeft niet willen luisteren
naar die heilzame lessen en vermaningen,
hun gegevenals dansende op een
vulkaan werd het dartele leven zonder
God voortgezet, en de vrijmetselarij
vierde triomf op triomf.
Nog versch ligt zeker in 't geheugen
hoe in den jare 1890 tijdens een bezoek
van Fransche pelgrims te Rome plotse
ling een gerucht werd verspreid als zou
dezer pelgrims in het register bij Vic
tor Emmanuels graf de woorden hebben
neergeschreven .Leve de PausMet
geen enkel bewjjs kon deze bewering
geslaafd worden, maarhet doel
werd bereikt. Heel Italië kwam in rep
oeroveral werden de Fransche
pelgrims in die dagen achtervolgd door
de kreten,Weg met de Franschen
Weg met FrankrijkLeve Sedan 1"
En wat deed destijds de Fransche
Regeering, dienaresse van de vrijmetse
larij, tegen dezen hoon, der fiere natie
aangedaan Niet een krachtig protest
zond zij aan hel Italiaansche Ministerie
maar we! werd door den minister var
Eerediensl, Fallière, een rondschrijven
de Fransche bisschoppen gericht,
met verzoek, met het oog op de plaats
gehad hebbende ongeregeldheden, zich
deelneming aan de pelgrimstochten
te onthouden.
Een tegemoetkoming dus aan de Italiaan
sche vrijmetselaars, die de Fransche
natie schaamteloos durfden grieven
beleedigen, en dat niettegenstaande de
leiders der bedevaart reeds aanstonds
last gegeven hadden de bedevaarten te
slaken.
Dat de Fransche bisschoppen
zulk een eerloos bedrjjf verontwaardigd
waren, is nog al verklaarbaar. Te
wijl het schrijven des ministers in be
woordingen was vervat, die allerminst
getuigden van eerbied, aan het hoog
waardig Episcopaat verschuldigd. Geen
wonder dus, dat een moedig en vurig
Kerkvorst met een warm kloppend hart
de eer zijns lands, als wijlen de
aartsbisschop van Aix, Mgr. Gouthe-
Soulard, naar de pen greep en der
minister een antwoord deed toekomen
waarin o.a. werd gezegd
Wij hadden uw uitnoodlging niet ni
noch voor het verleden noch voor d<
kornetwij weten hoe wij ons te gedragen
hebben.
iiot orgauieeerend Comité heeft onmiddellijk
e bedevaarten geschorst; als rij hervat
'ordou, zal ik weten, wat ik in het belang
an tn(jn bisdom te doen hob. Uw brief
ras dus onnoodig.
Gij hadt beier te docu dan n te haasten
en briol te schrijven, die een treurige en
latolfike tegenstrijdigheid wordt. Die brief
s op niets ernstigs gegrond zijn oeuige
reden is te antwoorden op deze woorden
„Leve de Pausl"
Gfi - weet zelfs niot of deze woorden het
werk van een Fransche of een vreemde hand
zijn. Hoe kunt gij de Franacho pelgrims
intwoordelfik maken voor eeu persoonlijk
onbotoekeneud feit, waarvan gij den dader niet
mot zekorheid kent Zeg, zoo gfi wilt, dat
het oubezonnenheid was en gfi zult het mot
volle strengheid geoordeeld hebben.
Wfi zijn vernederd door de betreurens
waardige gebeurteniseen, die in Italië en
Frankrijk plaats hebben, waar de meesters
geen enkele gelegenheid verzuimen om den
Katholieken godsdienst, welke Italië en Frank
rijk groot gemankt heeft, aan te vallen en
te beleedigen. De vrede is soms op uw lippen,
maar haat en vervolging stralen altijd in
uwe handelingen door, omdat de vrijmetselarij,
de oudste dochter van Satan, regeert en
beveelt.
De welsprekende en fiere Aartsbis
schop, men weel het, had hiermede den
toorn der Fransche Regeering gewekt
en werd voor het gerecht gedaagd. Hjj
verscheen onder een ontzaglijken toeloop
van belangstellenden voor het hof
appèl der Seine, waar hfi zich schitte
rend verdedigde. Zijn veroordeeling was
echter reeds vastgesteld, deze mocht
niet uitblijven; het vonnis luidde: cene
geldboete van 3000 franks.
Den veroordeelde werd een warme
hulde gebracht in de kretenLeve
Monseigneur I En de geldboete werd
nog op denzelfden dag door vrijwillige
giften, welke verre de »om overtroffen,
bijeengebracht.
De Regeering daarentegen bleef met
het merk„vrijmetselarij", door den
moedigen Prelaat, in den sehonkerigen
rug ingebrand, geteekenddoor geene
veroordeeling kon dit worden weg-
gewischt.
BUITENLAND
Het bezoek van den Duitschen Keizer
in Rome behoort weer tot het ver
leden. Zaterdagnamiddag omstreeks half
zes arriveerde hij Ier Eeuwige Stede,
vergezeld van den Kroonprins en zijn
tweeden zoon. De Koning van Italië,
prinsen, ministers enz. waren aan het
station ter ontvangst aanwezig. De be
groeting was „zeer hartelijk," werd ge
seind, en het aanwezige volk heelt dapper
gejuicht.
Zondag heelt de Keizer zijn opwach
ting gemaakt bij Z. H. den Paus.
De keizer werd met heizelfde cere
monieel onlvangen als koning Eduard,
hij werd door Mgr. Bisletli in de appar
tementen van den Paus geleid. Daar
stond, midden in het woonvertrek van
het particulier kabinet, Leo XIIIom
den hals had Z. H. de prachtige
keten van briljanten, een geschenk
van Columbia. De keizer boog en de
Paus ontving hem met de woorden
„Ik ben verheugd, Uwe Majesteit op
nieuw in liet Vaticaan te zien."
.Heilige Vader," antwoordde de keizer,
„ik ben zeer gelukkig Uwe Heiligheid
te zien en U zoo gezond te vinden."
Daarna traden beiden in de kleine
Troonzaal, waar Paus en keizer twintig
minuten alleen bleven.
Daarna belde de Paus en traden de
twee Duitsche prins n binnen, die elf
minuten by Z. H. bleven. Vervolgens
trad graaf von Bülow, de Rijkskanselier,
binnen, met wien de Paus zich nog een
kwartier onderhield. Toen de keizer den
H. Vader zijn gevolg had voorgesteld,
verzocht hij Z. H. in de naburige zaal
te willen komen, waar twee reusachti e
albums waren gebracht, die photogra
phieën bevallen, waarvan de grootste
2 meter hoog was. De-e pholographieën
stellen voor de voornaamste monumen
ten van Duitschland en den gevel van
de kathedraal van Melz.
Bij het bezoek van den keizer aan
kardinaal Rampolla waren tegenwoordig
von Bülow en Waldersee. Het bezoek
duurde 20 minuten. Vervolgens onder
hield de keizer zich met de vijf Duitsche
bisschoppen, in het Vaticaan aanwezig.
.Maandag had de Rijkskanselier von
Bülow een nieuw onderhoud met kar
dinaal Rampolla, met wien hij, naar uit
Rome gemeld wordt, belangrijke kerke
lijke zaken over Duitschland moet be
handeld hebben.
FEUILLETON.
DE VEROORDEELDE.
Sl Brand h»d lieb op hal bouw vak toegelegd
verscheidene jaren bad bjj bjj den holbouwmesa-
ter te Dreeden gewerkt, was een flink bouw-
kundige geworden en bid het plan zich later
als architect te vestigen. Reeds vier jaren wa
bjj gehuwd, (oen bjj op een nacht, te Gritnmi
waar bjj werkte, door de wervers opgelicht ei
naar Wittenberg gebracht werd, waar de staf
van de infanterie der koningio lag, die later
naar Dresden werd verplaatst. Op voorspraak
van tjjn voorinaligen chef, werd hjj, na een
half jaar geëxerceerd te hebben, met verlof
naar buis gezonden. Daarna trad hjj in dienat
bg den opperarcbilect voor den bouw van het
r!ot Hnberinsbnrg: deze bield weldra veel van
den gverigen en degelgken man en bielp bem
voort. Op aanraden »an den heer Neumann bad
Braad zich te Wermedorf van zgo klein ver
mogen een buisje gekocht, daar Nanmann, de
architect, hem in dienat bg den keurvorst wilde
breugeu, en. als deze nit Warschau zon terug
gekeerd zgn, zon bg zorgen, dat bg van alle
dienstplichten vrg kwam. Geheel onverwachte
kwam na liet bevel, dat Brand naar zgn regiment
opriep, en dsarmede waron opeens alle toekomst
beelden verdwenen-
Zoo stonden de saken, toen Brand dea sol
lende morgen, met zgn zoontje aan de band
en «en eind weegs door zgn vronw vergezeld,
de straat naar Oscbatz insloeg. Ia eea pakje
droeg hg zijo versleten musketiers-uniform.
Zwggecd liep Marie naasl haar man, de vroo-
Igke knaap sprong big vooruil, zonder eenig
vermoeden Ie hebben van bet leed, dat vader
en moeder kwelde. Brand begon steeds minder
to praten, naarmate zg dichter bg do plaats
kwamen, waar zg afscheid moesten oemeo
vronw bad een rijtuig besteld, dat een at
Wermsdorf verwijderd, Brand en het knaapje
zon opwachten om hen naar Dreeden te bren
gen. De slechte toestand van de wegen li
dien tgd maakte een snel reizen onmogelgk
van Oscbatz had bg twee dagen noodig er
derhalve kwam Brand den 4cn Juli eerst ir
Dresden aan, juist zoo als zgn orde luidde.
Naargeestig sis de gemoederen der ecbtgenootei
om den Kulmberg en (rokken voor de wande
laars nil over de wonden, terwgl om hen bei
alles groeide en bloeide in zomerscbe pracl
Eindelgk scheidden zg, beiden weenden. De
vronw Irschtte baren man te bemoedigen, ondanks
bare eigen diepe bedruktheid. .Vaarwel, vronw",
sprak bg en streelJe den knaap, die zich legen
zgo moeder aandrong en wiens oogen zich even
eens met tranen vnlden, toen hg zgn onders zag
weeneo, .maak mg het scheiden niei moeilgki
dan het mg toch al is; kom spoedig bg ons,
gü znlt Frits goed bezorgd bg neel Batig
treffen."
.Hendrik," antwoordde Marie, „het is mj
bang te moede, als zon ik u nooit terug ziei
Daarna omhelsde zg baar zoontje eo sj
.God behoede n beiden, ik kom spoedig." Zg
keerde terug en zoo vaak zg omkeek nuilden
reed er een postiljon op den weg, op den voet
gevolgd door een rijtuig, waarin, behalve de
keurvorstin, bare hofdames, gravin von Got-
lern en de baronesse Rodrezevska zaten. De keur-
fscheid i
gebiedster uit het portier leunde en baar na
keek, juist toen Brand en zgo zoonlje door een
kromming in den weg aan haar oog ooltrokken
De kenrvorslio kwam van Dresden en reed
naar Wermsdorf, waarheen Marie zich spoedde,
om orde op hare zaken te stellen, en dan ter
stond baar gelielden naar Dresden te volgen.
Toen zg helslot naderde, waar vreugdeheerschte.
en zg de werklui en huoue vrouwen zag,
waaronder zg en baar man beden ontbraken,
en toen allen, die haar voorhggingen, basr
goeden morgen toeriepen, was bel haar, als zon
haar hart breken en aanhoudend violen hare
tranen. Zg wendde zich af van dit beeld der
vrooljjkbeid, dat thans baar bait pgn deed en
spoedde zich naar bare woning. Daar zag zji
naast het wagenspoor iets glinstereo, zg raapte
bet op en zag, toen eg het van slot en vuil
gezuiverd had, dat bet een parelsnoer met dia
manten slot was, ia den vorm van een vlinder,
een armband, zooals die in dien tgd voorname
dames droegen.
.Dit kleinood heeft zeker' de keurvorstin ver
loren I" sprak de vronw bg zichzelf en wikkelde
bet in een doekje. .Zeker het behoort haar
of een der overige dames, en als ik nu naar
haar toe gs, mg bg haar laat aanmelden eo baar
den armbaud terugbreng, heeft de vorstin wel
licht medelgdeo met ons en is onze voorspraak
bg den koning, Opdat mgn man moge terugkeeren
naar zgn werk en van zgn soldateoplicht worde
ontslagen."
Deze gedachte gaf haar moed terstond naar
het elot te gaao, waar zg de keurvoratio ont
moette die oanwlgks aaogekomeo, juist op bet
punt s'.ond zich naar bet slot Hubert usburg te
begeveD. Marie voelde boe baar de moed begon
te ontzinken, naarmate zg nader bg de vorstin
kwam, die in druk gesprek was met den eersten
architect Naumaoo en tussrheo de arbeiders
doorging. Deze pronkten in hunne toodsgskleeren
en begroetten de Keurvorstin van Saksen met
big gejoich. De gedachte aan baar man gaf
baar weer moed, zg drong door de werklni heen
lol dichl bg de vorstin, die, toen zg baar be
merkte, met de oogen vol tranen, verwon
derd vroeg„Wie is zg en zich tegelgk tot
deo bouwmeester wendend vroeg zg hem om
inlichtingen.
Marie wilde haar antwoorden, maar eea aogs',
welke zg tevergeefs poogde Ie onderdrukken,
belette haar bet spreken. Toen nam mgoheer
Naumann, die gevoelde, welk beslnit de vrouw
in de nabgbeid der vorstin gevoerd had, voor
haar het woord en zeide.Konioklgke hoog
heid, die arme vrouw is de ecblgenoote van
eeu mgner beate medehelpers aan den bouw
vao hel slot. Eeu bevel van zgn regiments chef
heelt bem bedeo morgen aan zgr gezin ontrukt
en bem uaar Dresden uur zgne compagnie ge
voerd. Juffrouw Brand wil zeker een verzoek
aan uwe Konioklgke hoogheid richten, om bg
Z. M. den koning haar man ten voorspraak
te zgo, wien toch de Keurvorst beloofd heelt
hem spoedig geheel te ontlasten van zgne sol-
dalenpliebten, zoodra Zgne hoogheid van Dres
den zou terugkeeren."
,ls dat niet dezelfde vronw, die wg vandaag
op don gruoten weg gezien hebben V" vroeg de
Keurvorstin aan de gravin vt-= Gottern.
„Ja, Konioklgke hoogheid," gaf de gravin ton
antwoord. .Maar," vervolgde zg, toen zg zeg,
hoe Marie het parelsnoer uit het doekje aam
en deze aan de keurvorstin overreikte, .maar,
,0, mgn armband 1" riep de Keurvorstin snel,
die het verlies nog niet had bemerkt en verwon
derd naar haar arm keek, waar hg had gezeten.
.Ik bad hem dos verloren, meer waar dan,
mgn kind?"
.Niet ver van hier, Konioklgke hoogheid,"
stotterde Marie verlegeo.
„Heb dank 1" antwoordde de vorstin en natn
den armband nit juffrouw Brand's bevende
vingers. „Zeer legen mgn zin zou ik dit kleinood
gemist hebben, dat eeu dierbaar aandenken
iet, mgu kind," ging
de Keurvi
op het
die Merie over de wangen rolden, „ik wil vandaag
niets anders dan bigde gezichten zien en zal
voor u zorgen." Zg richtte zich tot de tweede
holdame en sprak„Rodrezevska, herinner er
mg aan, als wg van het slot terugkeeren, dat
Wordt vervolgd).
zonden worden."