Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 9.
Zaterdag 30 Mei 1903.
Zeventiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eenmes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veeneiidaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEKDAO.
Abonnementsprijs per drie maanden
Franco per post
Afzonderlijke nummer*
10,40.
f 0,05.
BureauBreedeatraat, 18 Amersfoort
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der 4
Van 1 tot 6 regel*f0.88
Voor iederen regel meer-0.05
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Pinksteren.
Er is eene tweevoudige geest op aarde
werkzaam en merkbaar, de Geest Gods
en de geest der wereld. Zelf* de oude
heidenen hebben deze tweevoudige wer
king opgemerkt en concludeerden daar
uit tot het bestaan van een tweevoudig
levensbeginsel, een tweevoudigen gee*t,
den geest des goeds en des kwaads, den
geest der scheppende en der vernielende
kracht. Beiden werden door hen als
godheden vereerd. Bij het licht des ge-
loofs erkennen wy de juistheid hunner
opmerking, maar gaan niet geheel mede
in hunne conclusie. Wij gelooven ,in
den Heiligen Geest, Heer en Schepper,
Die uit den Vader en den Zoon voort
komt, Die met den Vader en den Zoon
te zamen wordt aanbeden en verheer
lijkt". W|j gelooven van de andere zijde
in hel bestaan van den boozen geest,
om de zonde door God verworpen, den
vader der logen, den moordenaar der
zielen, den vorst dezer wereld. Ziedaar
de tweevoudige geest, in wezen essen
tieel verschillend, in werking in lijn
rechten strijd met elkander.
Heden zien wij den H. Gee*t onder
de trefTendste symbolen nederdalen over
de Apostelen des Heeren, over de jeug
dige Kerk van Christus, te Jerusalem
vergaderd. Heden worden zij omkleed
met de kracht uit den hoogen, gedoopt
met en vervuld van den H. Geest. Wat
de ziel is voor het lichaam, dit is de
H. Geest voor hel geheimzinnig lichaam
van Christus, voor Diens Bruid zich
verworven door Zijn bloed. Hij is haar
bovennatuurlijk levensbeginselhaar door
dringend en vervullend wordt Zijne liefde
haar leven en kracht sterker dan de
dood, Zijne waarheid hare eenheid en
macht en onvergankelijkheid, Zjjne hei
ligheid hare inwendige schoonheid en
uitwendige luister, Zjjne macht hare
gave om ten allen tijde door wonderen
de waarheid harer leer te bevestigen.
Zoo toegerust slaat de heerlijke, boven
natuurlijke herschepping voor ons, het
Jerusalem, de H. Stad Gods afgedaald
den Hemelzoo wordt door den
H. Geest Christus de Bruid bereid, met
bruidstooi omhangen.
Hoe meer de duisternissen van onge
rechtigheid en dwaling toenemen, hoe
heerlijker de stad Gods op den H. Berg
schittert, hoe luistervoller de schepping
des H. Geestes uitblink!, hoe schooner
en reiner de Kerk, de Bruid van Christus
zich vertoont aan het oog der onbe
vooroordeelde wereld. Hoe hemeisch is
hare verschijning in onze dagen. Men
achtte haar verouderd en versleten, men
waande het tijdstip niet verre, dat zij,
van uitputting bezwijkende, ten grave
gesleept zou worden en men over haar
de doodsklok zou kunnen luiden, en
zie, hoe meer men haar graf meende
te naderen, hoe meer de albezielende
levenskracht des H. Geestes in haar blijkt,
hoe duidelijker openhaar wordt, dat zij
door Hem is, naar 't woord des Apos
tels, de Virgo sine rugade Maagd,
die trots haar lang verleden nimmer
den rimpel des ouderdoms vertoont,
altjjd jong, altijd in zich de levenskracht
bezittend om vooral in dagen van hache-
lijken strijd als de adelaar zich te ver
jeugdigen hoe duidelijker openbaar
wordt, dat zij door Hem is, de Virgo
macula: de Maagd zender smet.
Gelasterd kon zjj worden, gelijk haar
Bruidegom, van iets kwaads beticht
nimmertegen hare ledematen alleen
kan men rechtmatige beschuldigingen
inbrengen in tooverre zjj de inwerking
des II. Geestes in zich verijdelen, Zijne
genade niet volgen, den geest Gods uit-
doovcn. Zy echter, die Zijne inwerking
volgen, aan de inspraken Zijner genaden
beantwoorden, voert Hij op tot bewon
derenswaardige reinheid des levens, lot
heldhaftige deugd, tot de hoogste heilig
heid, immer heiligen vormend, die buiten
de Katholieke Kerk tevergeefs worden
gezocht.
Geheel tegenovergesteld is de werking
,n den geest der wereld, den geest der
duisternissen. Vernietiging is zijn doel, ver
woesten zijn werk, neerhalen zijne bezig
heid, ruinen stichten zijn triomf. Een
onbluschbare haal verteert hem tegen
de schepping des H. Geestes, de Kerk.
Vandaar zijn voortdurenden, hardnekki-
genstryd tegen haar gericht. Het goddelijk
element is onbereikbaar voor zijne aan
slagen, liet menschelijk element in de
Kerk slaat voor zijne aanvallen bloot.
Gedreven door nyd tracht hij als de grij
pende wolf hare kinderen te rooven, hen
te verslinden als de briescliende leeuw,
de prooi, door den H. Geest hem een
maal ontrukt, te heroveren. Daartoe
benevelt hy het verstand, streelt en vleit
de zinnelijke lusten, toovert
verbeelding een parades van genietingen
en belooft: ,Dat alles zal ik u geven,
wanneer gij nedervalt en mij aanbidt."
Aldus werlt hij .',yn leger.
De haat, die hem bezielt, stort hij
over in zijne volgelingen. Hoe anders
te verklaren de afschuweiyke wreed
heden tegen de martelaars gepleegd, de
allerlaagste intriges tegen de Kerk en
hare bedienaren gesmeedhoe anders
te verklaren de tegenwoordige vervolging
in Frankrijk. De strijd daar is geheel
satanisch, draagt geheel zijn cachet, is
helsch. Recht en vrijheid van godsdienst
de Katholieken bestaat niet meer
deze bestaan slechts voor de loge, de
ecclesia Satanae, de kerk des satans.
Als bandieten worden de religieusen uit
hunne kloosters verdreven en gedwongen
hun vaderland te verlaten. Waarom
Ja, waarom Wij zullen in één woord
de volle waarheid zeggenomdat zij
goed doenOmdat zij ais Engelen der
liefde zich dag en nacht wydeo
verplegen van zieken en gewonden, zich
wijden aan de opvoeding en tiet onder
wijs der jeugd, als vaders en moeders
werkzaam zyn voor verlaten kinderen,
werkzaam zijn om jeugdige misdadigers
en gevallenen terug te voeren tot den
weg der zedeiykheid en gerechtigheid,
omdat zij levieten opleiden tol het pries
terschap, of op den kansel het woord
Gods verkondigen, of zich geheel wyden
studie en gebed. Ziedaar hun mis
daad. Goed doen is, om hel bondig te
zeggen, in Frankrijk verboden. Hoe dui
delijk vertoont zich hier de staart van
liet oude serpent, het karakter van den
vorst dezer wereld.
Zijn waren aard vertoont hij slechts
daar, waar hij zich heer en meester
waant, doch elders is hij te sluw dezen
te openbarenzoo noodig, vertoont hij
zich zelfs onder de gedaante van een
engel des lichts. Listig en bedriegelijk
hij voor ons Katholieken. Derhalve
zyn wij steeds tegen hem gewapend
ip onze hoede! Wy immers heb-
naar het woord van den grootan
Apostel niet den geest dezer wereld ont-
vangen, maar den Geest, Die uit God
Laat Hem in ons Zijn plan volvoeren,
de opbouwing van het Rijk Gods, het
Rijk van waarheid, gerechtigheid en
liefde, van waarheid, die ons vrij maakt,
gerechtigheid, die ons opvoert tot
deugd, van liefde, die ons met God
vereenigt. Zoo zullen wij, voorzooverre
et van ons afhangt, een bewonderens-
'aardig schouwspel zijn voor Engelen
en menschen, een schitterend getuigenis
afleggen van de herscheppende kracht
des H. Geestes, een luistervol lichtbeeld
vormen tegenover de nachtelyke duister
nissen, door den geest der wereld
verwekt.
BUITENLAND
Tusschen Oostenrijk en Italië is de
verhouding in de laatste dagen minder
vriendschappelijk. De aanleiding daartoe
bestaat in een onheusche bejegening
van Italiaansche studenten door OoBten-
rijksehe collega's te Innsbruck. Het ge
volg hiervan was, dat de Italiaansche
studenten in Italië zelf boos werden en
begonnen te protesteerendat lokte
alweer uit, dat het volk mee protesteerde
en zich herinnerde de Oostenryksche
veroveringen van Trente en Triëst en
daarom begon te roepen „Leve Trente,
Leve Triëst, Weg met OostenrijkWeg
met den Keizer!" Een ministriëf' blad,
de Capitate", schreef, dat een vt .bond
in een verdrag beschreven, heel weinig
beteekent en, dat een oprechte v; .end
schap met Oostenryk slechts mogelgk
zou zijn, als de wensch van den dichter
vervuld werd: .Dat Oostenrijk terug-
trekke over de Alpen en opnieuw zullen
wy vrienden worden" en.de politieke
betooging van hoogst ernstigen aard was
er in optima forma I
Deze betooging nam zoo in omvang
toe, dat ze reeds aanleiding heeft ge
geven tot een interpellatie in het Itali
aansche parlement. De regeering trachtte
echter de gemoederen te kalmeeren.
De hoer Baccelli verklaarde, dat het
voorgevallene te Innsbruck is geschied
op vreemd grondgebied, te midden van
studenten, die geen Italianen zyn. De
Italiaansche regeering kan hier niet
lusschenbeide komen. De ontvangen
rapporten bevestigen, dal er geen geweld
op Italiaansche onderdanen is gepleegd.
Het tegenbezoek van koning Victor
Emmanuel aan het Engelsche Hof is,
volgens een bericht uit Italië, bepaald
op 12 Juli a.s.
Intussehen loopen geruchten te Londen,
dat de gezondheid van Eduard VU
weer ongerustheid wekt. Volgens den
Londenschen correspondent der Liver
pool Post zou iemand van de koninklgke
hofhouding hebben verklaard, dat een
hernieuwing van de operatie van het
vorig jaar wellicht noodzakelyk zou
wezen. De hofarts, sir F. Laking, moet
niet tevreden wezen. Het valt hem
onmogelyk den koning te bewegen, rust
te nemen, en toch veroorlooft diens
gestel hem niet, vermoeienissen te door
staan.
De volgende aanhaling uit het ant
woord van Combes op de interpellatie
over zijn .godsdienstige" politiek ia
een bekentenis, die zeker aan duidelijk
heid weinig te wenschen overlaat. Com
bes zeide o.a.„De meening wint veld,
dat het Concordaat van 1801 zgn tgd
heeft uitgediend en tot een van beide
besluiten zal men moeten overgaanof
scheiding van Kerk en Staat.
Afgevaardigde Congy .Kerken I Alle
Kerken
Combes scheiding van de katho
lieke Kerk en den Staat, of wel, indien
men meent, dat deze scheiding door de
vrienden van abbé Gayraud nog niet
voldoende is voorbereid, zen ernst-ge
FEUILLETON.
DE VEROORDEELDE
5) Zonder neer de verontschuldigingen vso
den gouverneur te luisteren, waarmede bjjiich
trachtte te verdedigen, toen hjj de keurvorstin
too boos tag worden, gei dexe hare hofdames
een wenk en verliet met deto de taal. Op dit
selfde oogenblik verscheen de Opperjagermeester
von Leibnils, dien Marie en de onde lazanten-
wacbter op den voet volgden. De keurvorstin
wilde in hare haast, tonder Leibnitr en di
volgende personen aan te tien, voorbijgaan,
maar de Opperjagermeester von Leibnitz,
in boog aaniien stond bjj de keurvorstin, trad
baar in den weg en sprak.Koninklijke hoog
heid, heb de goedheid en luister even
dexe smeekeünge."
.Genade voor mjjo ongelnkkigen manriep
Marie, en tonk op do knlelin voor de vorstin.
Maria Josephs, too joist nog zoo hardvoch
tig tegen den gouverneur, wendde ticb mei
zachte ernst tot de knielende, wier kind, hevig
weenend, ticb ongelig tegen haar aandrong,
terwijl de oude fezanten-opzichter met gevouwen
handen verderaf stond.
.Sta op, armo, beklagenswaardige vronw,"
■prak de keurvorstin zacht; ,!k weet, wat gjj
van mjj hoopt, en jnist daarom ga ik nn
Z. Majesteit, die echter niet geneigd schijnt deten
keer gensde voor recht te lsten gaan. Maar
toch den moed niet opgegeven, en wacht mjj
hier. Nog ie allee niet verloren
De keurvorstin begaf tich daarop met hare
hofdames naar de vertrekken des koning
liet Marie tneschen hoop en vrees achter.
IV.
Het zevende morgenuur van den llen Juli
1733 wae aangebroken en bood den bewonen
van de stad Dresden bet trenrige schouwspel
eener militaire terechtstelling. Alle strate
de Nieawmarkt uitkomend, alle vensters der
hnizen, welke er omheen stonden, waren met
nieuwsgierigen bezet, om twee soldateo te zien
doodschieten, en zesentwintig aDdereo spits
roeden te zien loopen, ofschoon dit in dien tijd,
dien men nog wel den .goeden", den .gulden"
noemt, volstrekt niets zeidraaras was. Zulke
straffen werden toen alleen voltrokken aan die
militairen, welke schuldig bevonden waren aan
diefstal, roof, moord of dergelijke misdeden.
Zulke misdaden kwamen vroeger bg de mili
tairen veel meer voor dan thans, omdat, zoo
als wg reeds vermeldden, in dien tgd zeer veel
vagebonden en misdadigere door het werf-
syjteem bg de militairen ingedeeld werden.
Ditmaal gold bet de voltrekking van bet dood
vonnis en het spilsroedenloopon vod een aantal
soldaten, die zich over de ruwheid eener'
vronw en de langheid van een vlegelachtigen
officier geCrgerd getoond hadden, en daardoor
lot bun ongelnk hadden bewezen, dat niet elke
vonk van edel gevoel in bun binnenst
Onder ge
[eroffel marcheerde! drie
honderd grenadiers van het regiment Koningiane-
infanterio, onder kommando van majoor von
HiJmer, naar de plaats der terechtstelling, waor
zij zich schaarden, dicht bjj den koninklijken
stalmuur, tegenover de oudo kazerne, om een
pas opgeworpen zandhoop. Van de hoofdwacht
kwamen, onder begeleiding der predikanten
Hahn en Worgs, de ter dood veroordeelde Iwee
soldaten omringd door eene afdeeliog mus
ketiers en schreden aan op den gesloten kring
der reeds opgestelde soldaten, welke bg hunne
nadering geopend word en in welks midden de
troep halt hield. Eene andere afdeeliog bracht
de tot spitsroedenloopen veroordeelde muske
tiers voor, en ging terzijde vau den kring staan.
Een nare atilte drukte op de toegestroomde
menigtemen hoorde niets dan den pas der
marcheerende manschappen en de bevelen van
den majoor, die de gelederen van den halven
cirkel telkens eene andere stelling deden in-
Het grootste medelijden der toeschouwers
gold den eerste der beide terdoodveroordeelden,
den armen Brand. De weinige dagen, in den
kerker doorgebracht, en zijn tot vertwijfeling
geklommen zielenden, hadden zgn gelaat ver
anderd en met de bleekheid dee doods over-
togen. Met starren, half waanzinnigen blik,
keek hjj de gelederen der grenadiers langs en
naar de menigte volks: bjj zacht met wilde
haast zjjn vronw en kind. Gisteren nog bad
Marie hem met bet knaapje in den kerker
bezocht, en ofschoon zjjzelf zooveel troost be
hoefde, had zjj hem opbeuring en hoop op
redding gebrachL Met deze hoop in 't hart had
den nacht slapeloos en koortsachtig door
gebracht en eerst tegen den morgen ontrukte
hem een zachte sluimer aan de pjjoigende
gedachten, om des te vreeBelijkcr bedrogen te
ontwaken. Geen genade werd hem meegedeeld,
doch liet doodvonnia werd hem ten tweeden
male voorgelezen.
I hjj z
dierbaren, zjjn trouwe vrouw, zjjn lief koaapje,
zjjn vadertrots, voordat de kogels zgn hart voor
eeuwig voor hen sluiten, en daarom glijdt zijn
blik zoo haastig over de volksmenigte. Hy
vond echter vrouw noch kind onder de nieuws
gierigen, en de gedichte, dat men hen, evenals
bein had bedrogen, verscheurde zyn binnenste
als met roofvogelklanwen en maakte hem bgna
waanzinnig. Een bange zucht ontsnapte aan
züne borst en toen hel kommandogeroep van
den majoor en het kletteren der geschouderde
geweren als een electriache schok hem opschrikte
uit xgo wakend droomen, richtte hy nog een
maal den door tranen benevelden blik op de
menigte, daarna ten hemel, die zoo zonnig
straalde in den nacht xjner vertwgfeling.
Op den zandhoop, welke na enkele minuten
door zijn bloed gadrenkt zou worden, werd
thans een trom geplaatst. Volgens do gewoonte
in dien tgd, iverd nu den beiden veroordeelden
gelast de dobbelsteenen te werpen om bon
levenwant nit gratie, zoo had hel de Koning
bevolen, behoefde maar een hunner doodge
schoten te worden.
.Werp gy eerst on werp gelukkig I" riep
Brands lotgenoot, .want gy bebt vronw en kind
en ik heb niemand op de gansche wereld, die
om my treurt." Met bevende hond greep Brand
de dobbelsteenen en liet se op bet dof dreu
nende trommelvel rollen. Hy had vyf oogea
geworpen. Met gikoude kalmte greep zyn lot
genoot de dobbelsteenen, zy rolden op het
Zoo nas ook deze laatste hoop vervlogen
nergens bulp, nergens genade, nergene redding I
Na het gseiyke spel met de dobbelsteenon
trad de auditeur-generaal HOnn met langzame
schreden near voren en verkondigde met luide
stem, wien de doodeiyke worp getroffen hid.
Daar weeralonk een luide kreet van medelijden
door de gelederen der grenadiers en nit het volk
ieder had gewenscht en gehoopt, dat do dob
belsteenen Brand, den huisvader, bet leven
behouden bedden. En gedurende dit oogenblik,
dat allen aangreep, zonk da von den dood
geredde kameraad Brand in de armen en drukte
hem weenend aan het hart.
Het
arl"
ongelnkkigen on dof tromgeroffel kondigde het
oogenblik der terechtstelling eon. Nag eenmaal
keek Brand de rgea van het volk langs, daarna
riep hy luide.God beschorme rnjja vronw en
kind I", oo zonk biddend neer. Daarop stond hjj
inel op en liet zich door den provoost den
blinddoek voordoen.
De kameraden van Brood, dio hem moeiten
doodschieten, kwamen op kommando voor ao
bleven op den voorgeschreven elstand. Natrok
majoor Rfimer den* degen, het kommando:
.Geef acht I" weerklonk eo een doodeljjke stilte
heerichte in deze m