Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
1
rr
No. 50.
Zaterdag 12 Maart 1904.
Zeventiende Jaargang.
DE EEMBIOE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist
eraohijnt eiken ZATERDAG.
(0,40.
f 0,06.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De Eombode.;
Klassenstrijd.
I*ng heeft men gedacht, dat het
locialiime te onzinnig is om ingang te
vindeu onder 't volk. Alsof niet iedere
dwaling onzin ia?lDe waarheid alleen
ia redelijk, bevredigt het verstand. Het
liberalisme verkondigde sinds een eeuw
bijna denzelfden onzin, maar bleof in
consequent, durfde de conclusie niet aan.
De Staat zonder God was doel en streven,
't Behield echter de ongelijkheid met zjja
leer in strijd. Met alle macht bestreed
het t Christendom, n aar verwierp niet
deszelfs beginsel de rangen en standen
als de door God gewilde orde. Deze
ongerijmdheid en inconsequentie sloeg't
socialisme het uit de handen. „Geen
God," zoo luidde de consequentie „geen
ongelijk meer! in den Staat geen koning,
geen regeering meer, maar 't volk. In
de Maatschappij geen rangen en standen
meer, maar allen geljjk. Gemeenschappe
lijk moet zjjr. kapitaal en arbeid. Rijkdom
en genot moeten het deel zijn van allen
en ieder. De aarde met hare vruchtbaar
heid behoort aan allen als geljjkberechtig-
den." Deze holle en dolle theorieën
werden verkondigd. De ongeloovige
massa's onder 't volk omhelsden gretig
deze conclusies. De kamp van het lageri
tegen het hoogere nam een aanvang, de
klassenstrijd ontstond.
De socialistische staat moet demo
cratisch zjjn, d. i. door het volk
het volk. Vandaar zjjn strijd tegen het
koningschap, tegen het Christelijk Mini
sterie. Beiden zjjn in 't oog van 't
socialisme ongerechtigheden, die moeten
verdwijnen. Bjjna een jaar geleden werd de
omverwerping door de algemeene werk
staking reeds beproefd, maar, geljjk be
kend, door de kranige houding van ons
Christelijk Ministerie glansrjjk verijdeld.
Zjjn haat koelt zich in het obstructionisme,
't dwarsboomen der Regeering, hare heil
zame plannen en afdoening van dringende
zaken te verhinderen, het tot stand
komen van noodige wetten tegen te
houden-, zoo mogeljjk, zou men gaarne
de regeermachine stop zotten. Om in de
toekomst de bestaande staatsorde omver
te werpen, agiteert men voortdurend
algemeen stemrecht, 't Socialisme
weet zijn kracht onder de groote massa
des volks. In eene constitutie als de onze
de meerderheid in de Tweede Kamer
heer en meester in den Lande. Langs
dezer, weg hoopt 't socialisme in de toe
komst op de meerderheid, om daardoor
de regeering omver te werpen en op
hare puinhoopen densocialistischen Staat
te vestigen. Met ulle middelen wordt
daarnaar gestreefd; want met God te
breken heeft het allen zedelijken band
't Socialisme heeft de gelijkheid ge
predikt der aardsche goederen, den arme
tegen den rjjke opgezet, den armemee-
doogenloos neergesmakt in den afgrond
der diepste ellende zonder vertroosting.
De hoop op eene eeuwige gelukzaligheid
is hem ontrukt. Zjjno armoede torscht
hij als een ondraaglijk juk, als T schande
lijkst onrecht. Hoe wrokt zijn gemoed
tegen den rjjke, die zich in]weelde baadt.
Hoe trilt de vloek op zijne lippen tegen
de maatschappij, in zjjn oog een schouw-
tooneel vol ongerechtigheden. Hjjzietde
aarde hare vruchten leveren en werpen in
den schoot des rijkenhjj vloekt de aarde,
omdat zij hem 't geljjk aandeel weigert.
Wrokkend betreedt hjj zjjne woning,
't Is daar kil, vunzig, koud. Geen beeld
of schilderjj daar van den Arme van
Nazareth, Die hem troost: .Zalig zjjn
de armen 1" De milddadigheid verschijnt
hij ziet niet daarin een ongel der liefde,
een geest van ongerechtigheid, die
hem de kruimelen brengt, waar hij waant
recht te hebben mede neer te zitten
tan een rjjken disch. Een woo
staanbaar, sist door de tanden, 't kan
geen woord van dankbaarheid zijn. Stil,
onverschillig zit hjj neder, met starren
blik staart hjj voor zich uit, de grimmigste
ontevredenheid op 't gelaat, de hel
't hart. Ziedaar het slachtoffer van 't
socialisme. De ongelukkige! Men heeft
hem God ontnomen en met God alle
FEUILLETON.
De Sakslsebe Mssgtl.
1) Hilda, da dochter vao des hoofdman dar
Sa ka erbad door bara koena woorden, dan
jrQeen radar teruggehouden ran ooderwrrping
aan dan Treemdeo God; sjj waa bal ook, die
va daan dag baar radar raraterkla in da rijend-
echap tegen hel nianwa geloof. En toch waa
da jonge uaagd door de barmhartigao God
altaarkaren tol Zjjn volgelinge an lot trouwe
Aaurea van bat Erangelie. Ook da heidanache
dan Gekruisigde aa di
da wereld niet geeeo doch
liagea gemaakt. Hilda had den prleater, lerwille
zjjner vrome daden, bare hoogachtingnial kannen
ontbonden. Zjj bad langzamerhand zjjn geloof»-
Vu 1 tot 6 regelsf0.38.
Voor iedere* regel meer- 0:05.
AdrartaaUlo moeien olierijk Vrijdagavond
vertroosting in zjjn deerniswaardig lot.
Haat slechts kent hjj, haat tegen de be
staande maatschappelijke ordo.
Het ongeloof maakte de van 't christen
dom afvallige arbeiderswereld rjjp voor
't socialisme. De Godverzakendo werk
gever werd ogoïstisch, want met het geloof
valt de liefde. Hjj ezploiteerde daarom
den werkman tot meerder rijkdom, lot
hooger genot. .Zweet- en bloodsysteem"
werd door hem toegepast, „hongerloon"
gegeven, oen juk opgelegd, weinig van
slavernjj verschillend. Niot hot minst werd
de ongeloovige werkman ontevreden. Een
uitgebreid veld derhalve bood zich voor
de socialistische agitatie. Do onzalige
redders stonden gereed. Zjj daagden op
gronlen getale, maar zonder geloof,
zonder liefde. Ontevredenheid onder
houden, soms opvoeren tot het kook
punt, tot verbittering en haal aanblazen
tegen de .uitzuigers", strjjd aanwakkeren
legen .'t uitbuitend kapitalisme", tot
oproer en daden van go weid, opruien I
tegen de bestaande orde der „bourgeoisie
klassenstrijd alom in T leven roepen,
ziedaar hun bedrjjf. En het doel
Lotsverbetering van den werkman?...
't Is grove volksmisleiding. De idealen
voorgespiegeld, zjjn onbereikbaar, de
socialistische staatsorde eene onmogelijk
heid. Wat dan? De leiders zjjn uit het
zelfde hout gesneden als de egoïstische
werkgevers: zjj zijn niet minder onge-
loovig. Met Christus hebben z(j Zjjne
wet, de wel der liefde, over boord ge
worpen. En wat blijft dan over?'t Koud,
cynische egoïsme, 't Is vallen van den
Charybdis in de Scylla, van den wal in
do sloot. Men ontvlucht het despotisch
kapitaal, om zich te werpen in de armen
van ogoïstische leiders, 't Eerste mis
bruikt den werkman tot rijkdom, de
egoïstische leiders misbruiken hem tot hun
eer, en hun heerschzuchtige doeleinden.
Wjj verwjjzen nogeens hier naar de jongste
spoorwegstaking. De leiders proclameer
den de algemeene staking, ofschoon over
tuigd van hare mislukking; zjj dreven
de onnoozelo menigte voort en hondorden
huisgezinnen stortten zjj in 't verderf.
Zóó werd omgesprongen met do belangen
dos volks. Het volk werd de dupo. Zoo
zal het zjjn on bljjven. Zjj missen de
liefde. Zij mogen al raalerieele voordooien
bezorgen, van zedeljjke verheffing kan
geen sprake zjjn, wel van dieper verval.
Zjj prediken geen toenadering, verzoening,
vrede tusschen do verschillende standen,
maar verwijdering, hut, oorlog, klassen
strijd. Aan de vruchten kent men den
boom.
De wereld wil bedrogen'wordender
halve worde zjj bedrogen. Arm socia
listisch volkl Gouden bergen worden u
beloofd, idealen voorgehouden, die u
verlokken en verleidon. Zjj voeren utot
de bitterste teleurstelling, omdat dat alles
onbereikbaar is. Langs welken weg? Den
weg der revolutie. En deze wordt In uw
hart door nijd en afgunst, door bitter
heid en wrevel, door haat jm opstand
tegen de Maatschappij, tegen de door
God gestelde orde gekweekt. Langs dezen
weg, zonder vrede, zonder vertroosting,
wordt gjj voortgezweept als willooze
worktuigen uwer heerschzuchtige men-
naar den socialistischen Toekomst
staat, waar, mocht hjj ooit in 't levon
treden, geen Christelijk Ministerie meer
zijn om uwe ware belangen in onbaat
zuchtige liefde te behartigen, maar waar
hot oude heldendom zal tcrugkooren
mot zyn vryen en slaven, met zjjn despo
tisme en verdrukten, met zjjn tyrannie
en gelyranniseerden.
him gepredikt Evugelie minder vjjandig ge
worden.
Op de helling eene beuvete, die in de Seblel
•(deelde, «fond ueo vervellen toreo, omgeven
door wild elruikgewee. Oase aenzamc plaele
wee een llevelingeoord der joakvrouw geworden.
Dikwjjle vertoefde ijj bier en keek neer den hel
deren weteraplegel, our de stad en de velden,
in gedachten neer bel hieuwend verschiet.
Op zekeren evond ut tg deer weder, in diep
gepeins verlonken. Deer hoorde zjj etemmeo in
here nebjjheidzjj eloop neder bjj de pluts,
venwssr het geluid kwem. Zjj luisterde, ver
borgen echter de struiken, neer de woorden,
welke gesproken werden. Het wu Ansger, die
hier zjjne kleine gemeente hel Woord dee krniees
predikte en uillegde. Reeds hnd bjj te Haddeby
een bouten Godshuis gebouwd, mur om deo
toorn der heidenen niet op Ie wekken en het
stadsgewoel te ontloopen, ging hjj dikwjjle naar
en, welke
hooreo kreeg. Zjj troffen beer hart en ver
volden bare ziel mat nooit gekenden vrede. Van
dezen dag af miste Hilda geen enkele deztr
samenkomsten. Gezeten In een boek van den
toren, verborgen achter struikgewas, luisterde
zjj neer de onderrichtingen van deo priester.
Zjjne leer werd haar steeds helderder, steeds
begrjjpeljjker, steeds zoeter. Eerst els Ansger
en zjjne leerlingen reeds lang de plaats verlaten
hadden keerde zjj ook neer buis terug. Zjj
Christin, zooder
dat iemand zulks vermoedde, ja zonder dal sjj
het zich ulf bewust werd.
Ethelrik, de oude Sekser, wu steeds vijandig
gebleven aan het nieuwe geloof, gepredikt door
dan vreemdeling. Wel hield hjj zjjne belofte,
eens een Koning Herald gegeven, als eerljjk
it niet toe, dal de vreemde priexter,
op welke wjjze ook, lulig gavellen
ird. Mi
door zjjn boos uitzicht en zjjne woordeo
toorn tegeo Je kleine Christengemeente, waar
mede hjj haar telkens aanviel, toonde bjj zjjn
biltere vtjaodichap tegen hel Evangelie, die
•lachte op een gnn.tige gelegent. lid wachtte, om
met groote woede uil te breken en ai de
beljjders te vernietigen. Toch bleef het kleine
hoopje trouw en vol moed. Het wu Ansgar,
de heilige man, die door zjjne vermaningen en
vertroostingen, door zjjn krachtig woord en
zjjn verheven wandel, ue jonge Christenen ver
sterkte en tevens door zjjn moed en vastheid
de hem door den Koning verleende rechten
wist te handheven en te eerbiedigen. Van Jag
tot dag werd z|jae gemeente grooter; reeds
weren twaalf jongelingen door bem gevormd,
om het Evangelie onder hunne elamgenooten
te verkondigen. Reeds schreef hjj a
vrienden.De bekeering der Seksers i
en verzekerd I" Deer brak plotseling
zjjde, waarvan hjj zulks nooit zou verm
bso, een vreeul|jke storm los, die bet Kruis
dreigde omver te werpen en
des galoots te vernietigen. Door slrjjd echter
BUITENLAND.
In het Vaticaan wordt verzekord, dat
de H. Vader reed» nu enkele gewichtige
veranderingen wil invoeren voor een
toekomstig Conclaaf. Een dervoornaaroate
zou zjjn, dat de H. Vader reed* nu een
Concistoriaal secretaris benoemen wilde.
Het doel dezer benoeming zou zjjn, om
zoodoende te zorgen, dat dit gewichtige
ambt tjjdens het conclaaf en do vooraf
gaande dagen vervuld worde door iemand,
die zich reeds lang hierop voorbereid
heeft en die steeds op de hoogte van
alle zaken is gebleven.
Do haat van Combes tegon het Con
gregatie-onderwijs, schjjnt tot waanziu
opgevoerd. Daarvan gaf hjj bljjk ia de
zitting der Fransche Kanrnr van Maan
dag jl. In een lange redevoering wees
hji op de gevaren, die vooral de
vrouwen-congregaties opleveren, omdat
zjj zoogonaarade roepingen aankweeken,
die gevaarljjk zjjn voor de burgerlijke
aamenloving, terwjjt het doel van elke
congregatie waa, zich over alle gemeenten
uit te breiden en verder in de gezinnen
overal ontevredenheid stichten.
Het hangt van u af, riep bjj de
Kamerleden toe, om dion droom weg
te vagen. Gjj zult toch niet, door dit
welaoutwerp te verwerpen, nieuw leven
geven aan de haast gebroken vermetel
heid van de clericale reactie? Wjj willen
bevrediging, maar eene, die gegrond is
op de wegneming van de voornaamste
oorzaak van onze verdeeldheid. Dat is
do cenigo bevrediging die wjj, republi
keinen, kunnen aanvaarden.
Combes kan gerust zjjn, zjjn volgzame
reptielen zullen ook dit snoode werk
wel helpen voltrekken.
Naar de „Vórité francais" heeft Combea
niet enkel den aartsbisschop van Lyon,
kardinaal Couillé, wegens machtsmisbruik
(htt /.enden van den bekenden protestbrief
aan don president der Republiek) voor
den staatsraad gedagvaard, doch ook
de kardinaal-aartsbisschoppen Richard
en LangAnieux, benevens Mgr. Germain
van Toulouse. Dit blad weet tevens te
melden, dat de overige gedaagden even
min aan doze sommatie zullen voldoen
als Mgr. Couillé.
Een telegram uit Rome van het
agentschap In/ormation moldtMen ver
zekert in het Vaticaan, dat de Paus ten
volle de houding der Fransche kardinalen,
die weigeren voor den Raad van Stato
te verschijnen, goedkeurt. Men Is in het
Vaticaan pjjnljjk getroffen door deze
nieuwe daad van vjjandeljjkheid der
Fransche regeering tegen de Kerk.
De Oostenrjjksche rainisler-prosident
Von Koerber heeft Dinsdag de zitting
van de Kamer van Afgavaardigden,
weder goopend met een rede waarin hjj
verklaarde, dat Oostenrjjk-Hongarjje het
behoud van den algemeenen vrede de
voornatrasle taak van alle Staten acht
en daarom den Russisch-Japanschen
oorlog diep betreurt. Het zal eene stipte
onzijdigheid in acht nemen.
Wat de gebeurtenissen op het Balkan-
schiereiland betreft, verklaarde minister
IIL
Konieg Herald had Hechte ter wille doa Keilers,
om de terugkeer in ijju land door sjjn hulp te
bewerkstelligen, het Christendom aaogeoumen en
slch laten doopen. Het Eeengelie paste niet bjfijjn
woeste en truteehe setoor. Toen hjj sieh eest
>1(1 hjj
hel nieuwe geloof ef en keerde lerog lol des
afgodendienst sjjner «aderen en van zjjn «olk.
Door dezen eedbreuk dea Koning* werd aan al
sjjne onderdaaen, die in da hoop op sjjne bescher
ming en zjjne hulp hel Christendom hadden aan
genomen. de grond ooder de voeteo weggenomen.
Het bekeeringewerk, dat onder bel «ooruilsicht
op 'e Koning* gunst was begonnen, begon te
verflauwen. En de vrome Aoagsr moeal lol
sjjne *p|jt zien, dal het zaad des gelooft dat hjj
bad uitgestrooid, en welke oogst hjj reoda
tegemoet zag, met eenen «lag dreigde vernietigd
te worden.
De Koning maakte de Saksische hoofdmannen
bekend met t|jn terugkeer tot het geloof tjjoer
vaderen. Hjj ontsloeg in sjjn tchrjjten Kthelrlk
van den eed, hem gezworen, en vorderde zelfs
van hem, met aUa mogeljjka middelen de ver
breiding van het Christendom tegeo Ie gaan.
Wel gebood hjj uitdrukkeljjk, dat men de enkele
beljjders «aa bet Evangelie, en vooral deo prteeler
Aoagar, met tachlhaid moest behandelen. Het
was nog sen ovtrbljjfhel van schaamte, dat In
zjjn hart gebleven was en dal hem gedrsvra
had lol de uitdrukking van dit verlangen. Maar
hart gekomen wu.
Zella riep Ethelrik de hooldmasneo uil aflne
gouw tol eene geheime umeokomst. In de
groote, mal heldenache afgoJsbeelden versieede
tul van zjjs huis werd de vergadering gebonden
bjj de walmende vlam van eenigs haratfakkaln.
Toen de hoofdman de boodschap du Koning,
met doffe stem bad voorgelaten, brak de toorn
der heidenen hevig loe. De verzamelde rjjke-
grootss besloten, der jeugdige gemeente een
Door hevigs angst gedreven hulde tf sic*
in een donker gewaad en verliet stU en geraineh-
looe bet buis hears vaders. Zjj snelde, door
den donkeren nacht omgeven, langs de strut,
die our Schlel leidde. Op detslld* plaats, waar
nu nog de onde, eerbiedwaardige kerk ligt,
tlond toen een houten, laag Godshuis, dat door
deo vromao Aoagar gebouwd wu. Durachtsr
lag de woolo* 'es priesters. Sosl liep sjj lugs
de kerk, om dsn man Gods voor hel hem drei
gend* gevr.nr te waarschuwen. Plotseling hoorde
•-">». g«dempt gezang In het kerkje.
4) stond stU en luisterde. De zachte, eraelige,
plechtigs too en roerdra bet hart du jonkvrouw.
Zjj ward er door aangetrokken, trad naar dg
