Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 9.
Zaterdag 28 Mei 1904.
Achttiende Jaargang.
DE EEIBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusdun, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnememtepriji par dria maanden
Franco per post
Afzonderlijke nummers
10,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De Eembode.
Frijn dar Advortantitn
Van 1 tot 6 regelsf(J.30
Voor iederen regel meer-0.05
Correspondenliün en
lezorgil sj|n.
n uiterlijk Vr0dagavood
Het ontwepp-Tsriefwet.
Dit wetsontwerp heeft reeds vele lon
gen losgemaakt, vele pennen in beweging
gebracht. De tegenstanders der Regeering
in de pers hebben er iluks een wapen
in gezocht ter bestrijding van het Mini
sterie, en dit gebruikt met een harts
tochtelijkheid, die soms aan het belache
lijke grensde. Daarbij kwamen van alle
kanten bestrijders van het wetsontwerp
opdagen, die alleen met eigen belangen
rekening hieldenwerd nu aan het ver
langen, dat ieder voor zich aangaf, vol
daan, dan kon het overige er wel mee
door. Maar als de Regecring aan de
wenschen van alle adressanten zou ge
hoor geven, zou er van de heele Tarief-
wet al bitter weinig overblijven.
Met dit te constateeren, zal het wel
licht noodig zijn op te merken, dat ook
wij geenszins met verzwaring van finan-
cieeie lasten zjjn ingenomen, in welken
vorm dan ook; maar hier staan we
voor 't geval, dat er geld moet wezen,
wil de Staatswagen zijn behoorlijken gang
houden. Bovendien biedt juist de Tarief-
wet ook voordeelen, die in de gegeven
omstandigheden niet meer gemist kun
nen worden.
Dat evenwel ook dit wetsontwerp
grondige gebreken aankleven, valt niet
te betwisten, in menig adres, tot de Re
geering gericht, werd er gewezen op be
zwaren, waarvan bij de behandeling van
het ontwerp in de Tweede Kamer nota
mag genomen. Maar over 't geheel be
schouwd, zal bet nieuwe wetsontwerp
ook verbeteringen brengen, waarnaar
reeds lang werd uitgezien. De vrije in
voer heeft de nijverheid reeds al te lang
gedrukt en juist door betere inrichting
van het invoer-tarief zal daaraan niet
weinig te geraoet gekomen. De welvaart
in die landen, waar beschermende rech
ten worden geheven, is daarvoor bet
beste bewijs.
Het zal dus noodig zijn, dat de han
delsvrijheid voor een gering deel aan het
algemeen belang ten offer wordt ge
bracht. Immers wanneer het nieuwe
tarief in werking mocht treden, dan staat
het vast, dat een groot gedeelte van de
artikelen, die thans afgewerkt worden
ingevoerd, hier te lande zullen vervaar
digd worden. Dit zal de nijverheid krach
tig bevorderen en in de eerste plaats
den werkman ten goede komen. Want
niet alleen, dat de loonen in eenige vakken
daardoor zullen stijgen, maar ook zullen
zich werklieden kunnen bekwamen in
vakken, die lot heden, wegens de con
currentie en den vrijen invoer, kwijnden
oi zelfs geheel ten gronde zijn gegaan.
Wel moet toegegeven: linancieel ziet
de toekomst voor de Nederlandsche bur
gerij er niet rooskleurig uit, doch daar
van draagt geenszins onze huidige Re
geering de schuld. Bjj de velerlei uit
gaven, waaraan niet te ontkomen is, en
die nu reeds een deficit veroorzaken,
komen in de naaste toekomst de sociale
wetten, die millioenen zullen verslinden.
Nu weten we ook, dat de voornaamste
bladen der liberale pers liefst den hun
zoo dierbaren vrijhandel behouden en de
sociale wetgeving stil zetten, hoe liefde
loos en egoïstisch zulk een handelwijze
ook wezen moge.
Er zal intusschen, dit slaat vast, meer
aan de schatkist moeten geofferd en
daartoe staan twee wegen open, die de
.Standaard" dezer dagen aldus aangaf:
„Men kan de directe belastingen30 pet.
opzetten, of men kan indirect hulp bjj
het tarief zoeken.
.Waaraan zal men de voorkeur geven?
.leder kent zjjn aanslag voor personeel,
voor grondbelasting, voor bedrijfsbelas
ting, voor vermogensbelasting, en kan
dus precies uitrekenen, wal het hem per
jaar zal kosten, als er 30 pet. bij komt.
„Voor de rijken zal dit geen onover
komelijk bezwaar opleveren maar wie
bitter hard zullen getroffen worden, dat
z(jn de onderwijzers, de predikanten, de
officieren van lagen rang, de lagere rech
ters en ambtenaren, in één woord, alle
burgers van tusschen f 600 en f 3000
inkomen.
Die zullen moeten bloeden, en de ader
lating zal kolossaal zijn.
„Daarom schijnt indirecte heffing door
het tarief zeer verre verkieslijk.
.Daaraan betalen ook anderen mee
ook de buitenlanders. Het betaalt onge
merkt bij zeer kleine bedragen, en wordt
daarom minder gevoeld.
,En wat meer zegt, het zal levens nij
verheid en arbeid te hulp komen.
,Nu is het bier met 50 pet. belast, en
zie hoe de bierbrouwerij bloeit. Banket
waren bcfalen bij invoer 25 pet., en dit
bedrijf bloeit schoon. De sigaren dito,
en onze sigarenfabrieken zjjn groot in
aantal en omvang.
„Kortom, in ons eigen land hebben we
de proef op de som, dat het tarief veel
minder drukt en tegelijk ons vooruit
helpt, terwijl 30 pet. op de directe be
lasting hard is en ons laat, die we zijn,
ja, de koopkracht vermindert."
in korte trekken wordt hier door de
.S.andaard" de weg gewezen, die in
zake de belasting-quacstie zal moeten
bewandeld worden. In het algemeen
belang is indirecte heffing, volgens de
ingediende Tariefwet, verre te verkiezen
boven ecne nieuwe directe belasting hef
ting, die bezwaren zou in 't leven roepen,
waarmede teiJege rekening mag ge
houden. Zeer juist werd dan ook dezer
dagen door den heer Jacobson in de Rol-
lerdamschc Kamer van Koophandel in
eene rede ter verdediging der Tariefs
herziening ten slotte gezegd
.En het geld, dat de schatkist noodig
heelt, moet er zjjn. Dat de directe be
lastingen niet verder zjjn op te schroeven,
weet men ook, en zoo men het nog
niet weten mocht, dan denke men daar
over niet lichtvaardig. Men drjjve de be
zitters niet het land uit. Wjj kunnen
hunne kapitalen niet missen, te minder
nu wij er uitzicht op hebben, dat die
kapitalen, dóór het tarief, in toenemende
mate in onze nijverheid zullen aange
wend worden. Laat ons ze daarom niet
verjagen. De boog is Ie dien opzichte
reeds sterk genoeg gespannen."
Moge deze zoo klemmend gemotiveerde
waarschuwing in onzen tijd van financi-
eele spanning niet in den wind geslagen
maar ernstig ter harte worden geno
men. Want daardoor zal, hieraan valt
niet te twijfelen, het algemeen belang
onzes volks het best gediend worden.
BUITENLAND.
De protest-nota van Z. H. den Paus,
omtrent het bezoek van Loubet aan
Rome, heeft ten gevolge gehad, dal de
Fransche gezant by den H. Stoel, de heer
Nisard, is teruggeroepen. Bij het afscheid
nemen, zei de gezant tot degenen, wien
hij de hand drukte.Tol weerziens
Kardinaal Malhieu, de Fransche kardi
naal der Curie, antwoordde .Tol weer
ziens tot spoedig.''
Nu de heer Nisard vertrokken is, ver
wachtte men te Parjjs blijkbaar algemeen,
dat ook de nuntius, Mgr. Lorenzelli, zou
wordun teruggeroepen. Maar dit schijnt
niet te zullen gebeuren. Aan de nunti
atuur heeft men aan al wie bericht
kwam inwinnen, het volgende notatje
overhandigd
.Du nuntius heeft tol dusver geenerlui
bevel gekregen verlof le nemen, ondanks
de behoefte, welke zjjn gezondheid daar
aan zou gevoelen.
.Aangezien Home geen lust heeft op
provocaties te antwoorden, maar het
enkel de bewustheid bezitvan zijn
rechten en zjjn plichten, acht Mgr.
Lorenzelli zijn vertrek geenszins aan
staande."
De Omreatore Uoimho, het officieuze
orgaan van het Vaticaan, schrijft naar
aanleiding van de commentaren, door
een deel der Fransche en Italiaanschc
pers op het protest van den H. Stoel,
geleverd
„De pers beoordeelt streng den II.
Stoel, alsof deze zich in de politiek der
beide landen had willen mengen en de
verbetering afkeuren, die in hun weder-
zyJscho betrekkingen is gekomen. Niets
is meer onjuist. De Paus heeft niet tegen
de Fransch-ltaliaansche toenadering ge
protesteerd, integendeel, hjj ziet met
voldoening alles, wat de verbroedering
der volken begunstigt en het gevaar van
internationale botsingen verwijdert, en
in het bijzonder alles, wat lot den voor
spoed van Italië kan bijdragen.
.Indien de heer Loubet na deze toe
nadering Viclor Emmanuel een bezoek
had gebracht in een andere Ilaliaansche
stad, zou de EI. Stoel zeker niets gezegd
hebbenmaar van den anderen kant
kon hij niet zwijgend gedoogen, dat het
hoofd van een katholieke natie, vooral
de Fransche, een ofliceel en plechtig
bezoek te Rome bracht in een aposto
lisch paleis (hel. Quirinaal), feitelyk de
berooving van 1870 goedkeurde en zoo
doende het recht des Pausen aantastte."
In Duitschland werden in de laatste
dagen geruchten verspreid over eene
kanseliers-crisis; de opvolger van graal Von
Biilow zou reeds gekozen zijn. De Nordd.
Allg. Zoitung zegt evenwel over deze
geruchten.De praatjes over een crisis
zijn niets dan een kranten-canard gc-
'est, die uitgebroed is door de fantasie
n hen, die de daarop betrekking
hebbende berichten in do wereld
brachten."
Naar verluidt heeft keizer Wilhelm II
den koning van Spanje uitgenoodigd de
keizerlijke manoeuvres te komen bjj-
wonen, die zullen gehouden worden bjj
Altona. Alphunsus XIII moet de uit-
noodiging hebben aangenomen.
Omtrent du plechtigheid te Tréguier
Brctagne tot inzegening van den door
de katholieke bevolking opgerichten Cal
varieberg wordt gemeld, dat deze een
grootsch verloop heeft gehad. Z.Era.
kardinaal Labouró, aartsbisschop van
Rennes, heeft de zegening verricht, en
Mgr. Dubillard hield een van geestdrift
tintelende redevoering. Natuurljjk ver
scheen ook hier een bende handlangers
van Combes om de processie in de war
te sturen, doch de Katholieken lieten
zich door de knuppels en het luid ge
brul van de horde niet van hun stuk
brengen. Twee kolonels woonden de
plechtigheid bjj.
De Univers deelt mede, dat de ge
meenteraad van Esscrt-Normand (Opper-
Savoye) met algeineene stemmen tot
burgemeester heelt benoemd een Gapu-
cjjn, den heer Muffat, in het klooster
pater Michiel, na de sluiting van zjjn
klooster in den schoot zijner familie
teruggekeerd. En in een gemeente
in h it departement Doubs heeft de ge
meenteraad lol burgemeester gekozen
den abbé Jacquin
De verschillende rampen, den Japanners
overkomen hebben de vreugde in Japan
niet weinig doen bedaren, terwjjl de
stemming onder de Russen daardoor
aanmerkelijk verbeterd is. Tc Port Arthur
vooral is dit merkbaar. Uit alles bljjkt,
schrijft de coi respondent van de Times,
dat het Russische garnizoen besloten is
'l zoo lang mogeljjk uit le houden. De
kanonnen der onklaar gemaakte oorlogs
schepen zjjn op pas gemaakte kuslbatle-
rjjen geplaatst, waarvan do voortzetting
de noordoostelijke omgeving van Kin-
tsjau dekt en ook de omgeving van
Dalny, dat do Japanners nog niet hebben
bezet. Indien de Russen volharden in
de houding, welke hun verdedigings
werken te velde schjjnen aan te duiden,
dan zal Port Arthur zonder groole offers
niet vallen.
In Rusland wordt met de grootst
FEUILLETON.
t. Nu gi
geheel»
f gewc
Ver afgedwaald doeh weergekeerd.
m tijd der Franiche ri
5) 'I Was helaas maar al te naar ouder
deze omstandigheden kou het uieL andere ot
de heerlijke Domkerk moeet eeo prooi der
vlammen worden. Toch gaf de stadhouder oog
niet alle hoop op't scheen bljjkbaar, als wilde
de Hemel zelf perk en paal stelleo aan het
woedende element. Reeds langer dan vieren
twintig oren greep hel vnnr om zich, doch
slechte langzaam, en borendioo was de wind
sedert eeo paar oren gaan liggen. Deze ver-
wachtiog zon echter bitter teleurgesteld worden.
Toen de avondzon onderging werd de lucht
boven het verre Harzgebergie buitengewoon
donker, de voorbode van een naderenden storm.
Dc stadhouder nam zjjoe maatregelen. Groole
vaten vol water werden om den Dom gezet,
en tot op de hoogste tinnen waagden zich moe
dige mannen mot tonnen en learen zakken vol
water, met etangtz en hakeo. Reeda rommelde
de donder in de verle en weldra ontlastte zich
een hevig onweer boven de ongelukkige stad.
Eeo stortregen stroomde eeo nnr lang neder,
doch verdampte siseeud in de loeiende vuurzee.
Door den storm voortgeiweept vlogen thane
de vlammen van gebonw tol gebouw, van straal
sparren joegen, door den storm opgenomen,
door de lucht en breiddeo den braod uit tot in
de verst afgelegen wjjkenl
Het onweer was voorhjj, maar de etorm bleef
even rel woeden. Tegen twee uur 's morgens
ongeveer, weerklonk de roep.Brand 1
boven in den westelijken koepell"
Inderdaad had een der brandende stokken
hout, die door de lncbl dwarrelden, daar brand
veroorzaakt. Hoog sloeg de vlam uit, doch reeds
waren rappe handen er bjj, en bet gelukte
hun den brand te blnsscheo, door hunne ver
eende pogiogen.
Terwjjl nn de dappore mannen hunne aan
dacht aan den brandenden koepel wjjddeo,
hadden de Fransche brandstichters gelegenheid
gevonden brand te stichten in den kruisgang
van den Dom, die met groote snelheid om zich
greep.
.Brand in den hoofdkoepell" En werkelijk,
boven Dikkerds reeds de vlem. De wakkers
burgers begonoeo terstond met hel reddiogtwerk.
Het mocht echter niet baten. Juist wilden zjj
naar het bedreigde punt snellen, toen vnn
beneden de noodkreet galmde.Naar beoeden I
naar beneden i Ook in den noorder toren is
brand I" Naar alle waarachgnlgkbeid was bet
vnnr van uil het Jezuïetencollege, dat ook
reeds in lichtelaaie stond, op den Dom over
gesprongen en niet meer te beteugelen. Het
lood van hel dak smolt door de hitte en viel
op de blutschers neer. Snel moesten zjj naar
beneden, om niet zelf ten prooi der vlammen
klonk thans de stem van den etadhouder boven
het knetteren eo kraken uil. Hjj zelf droog het
eerst naar binnen, doch de verstikkende rook,
die den Dom vulde, maar meer nog bet als
een gloelenden regen neerdruppelend lood,
dreef hen snel terug.
Intosacheo was het geheels dek van den
Dom door de woedende vlammen aangetast.
Toren en koepel vlamden hoog op; het vuur
verepreidde zich daarna door bat schip der
kerk, greep de dwarsbalken en kruisbogen aan,
klom lange de rensachtige deksparren opwaarts
en verteerde de balken, die het looden dek
■chraagdeo. Hel geweld van het woedende
elemeot konden zella de sterke muren niet ver
dragen, zjj barstten nit elkaar. Tegelijkertijd
stortte het gewell naar beneden; altaren, kerk-
meubelen, alsmede al bet in de kerk geborgen
goed, alles werd een prooi der vlammen.
De ataJhonder was met z0ne getrouwen,
tusschen knetterende vnurzoilen, oederetortende
balken en waokeleode mureo, spoedig wegge-
Eo de Franschen? Zjj keken van uit hunne
legerplaats naar den vonrgloed en juichten over
hun welgealatgd werk der veroieliog. Eeo
•lechta was zijwaarts gaan zitten op eeo groot
rotsblok en staarde weemoedig op het brandende
gebouw, dal voor ajjne oogeo tot puio werd.
„Dat het zoover met mij moest komen 1" zuchtte
bjj meermalen. Het was Holm en in 100 bin-
nsntta ryple oen duister plao. Z0n dubbele mis
daad trad hem in dit oogenblik maar al te
duidelijk voor oogenhjj bezal geen geloof
genoeg, om op verglDenis te dnrven hopen,
geen wilskracht genoeg, om tot eeo algeheele
ommekeer te besluiten.
VIII
De morg.in van den Jen Juni was aangebroken.
Dichte rookwolken warrelden nit de puinhopen
der tot asch verbrande atad en dieven over
den R0o, zoodat Z0o water op verren afstand
onzichtbaar was. Sergeant Holm atapte, melde
karabjjo op den ecbonder, naar bet dorp Lust-
heim. Hg bad bet voornemen een eind te maken
aan zgo leveo in de golven van den atroom
en zocht eene plaats om het verschrikkelijk
voornemen leo nitvoer te brengen. Juist bevond
hg zich b0 een klein elzenboacbje. Wat was
dat Was het niet, of h0 zacht boorde mikken.
,Wie daar riep de sergeant, en daar er geen
antwoord volgde, drong by bet boscbje binnen
eo atond weldra voor eeo groepje vluchtelingen.
Het wartn eeo volwassen meisje, twee joogene
bidden
I .Om H
zekert riep z0i
En tot den Frsnschman.Haak bet kort mat
one, Adolf Holm I H0n broeder It eergisteren
onder <de kogels der slropruilers govallen. sn
h0, die hem heelt doodgeschoten was niemand
anders dan ja vriend Lodowjjk Huoge. No zjjn
W0 in uwe macht!"
Eeo oogenblik stond du soldaat sprakeloos.
„KreszenaI" riep h0, ,zgt g0 het? Gg ruit van
mjj geen leed ondervinden. Waar z0n uwe
.Mjjn broeder heeft ze over den R0n naar
Schwetzingen gebracht."
.Goddank," sprak de sergeant. ,En Lodew0k
Runge is b0 da slropruilers vrosg hjj varder.
.Nog heden ochtend le hjj hier voorb0 ge-
Holm keek een oogenblik zw0gend voor zich.
.Hjj kende u niet, toen hjj uw broeder dood
echoot," sprak h0 wytelend-
,0, bjj kende ona maar al le goedl" riep
Kreszena uit. ,H0 heeft ona allen wreek ge
zworen, wijl m0n vader hem mgoe hand ge
weigerd beeft. Hg kwam tot ona, spoadtg nadat
gÜ Spiera hadt verlaten.
Wordt vtruolgd).
