Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 22.
Zaterdag 27 Augustus 1904.
Achttiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDA6.
Abonnonjentaprija par d
Franco per pott
Afzonderlijke nummert
10,40.
f 0,05.
Bureau Breedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
mj.
Van 1 tot 6 refeli
Voor iedere» regel meer
Correspondenten en Adverli
dar Advertentièm
itiSn moeien uiterlijk Vrjjdagavond
BIJ dit nninmcr behoort
Bijvoegsel.
Rusland en Japan.
in. (Slot.)
Rusland heeft zich meer gevreesd, ook
veel gehaat, doch minder bemind ge
maakt. Maar Japan?
Nog geen halve eeuw geleden be
hoorde dit Rijk lot die landen, waar de
volksontwikkeling stond op zeer laag
peil, doch het heeft zich met verbazing
wekkende snelheid met een vernis van
moderne beschaving gesierd. In 1U73
verscheen - een keizerlijk bevel, waarbij
allen ambtenaren der Regeering gelast
werd de Europeeiche kleeding aan te
nemen Zoo forsch werd de zaak toen
door den Mikado aangepakt. De Europe
anen echter haalden over dit bevel de
schouders op en voorspelden, dat de
maatregel zou blijken voor uilvoering
niet vatbaar te zijn. Dit bleek inderdaad,
het nationaal costuum bleef behouden.
Wel vooruitgang en beschaving, maar
boven alles Japannees, bleef de leus.
Sinds dien tijd heeft Japan met al de
energie, waarover dit volk beschikt, ge
tracht in ontwikkeling Europa op den
voet te volgen, zelfs, zoo mogelijk, te
overvleugelen. De Europeanen, die hun
in de moderne wetenschappen gingen
inwijden, hun de geheimen der nieuwere
krijgskunde gingen ontsluieren, vonden
dankbare leerlingen. De dwergmenschen
maakten vorderingen en wisten zelfs dra
plaatsen naait hunne leermeesters te
veroveren, zich wanende minstens neven
maar veeleer boven hunne beschaving
Het heidensche Japan deed reeds de
wereld verbazen, toen het in 1894 zijne
beschaving en ontwikkeling toonde, door
in een oorlog met het schier onmetelijke
China de Chineesche vloot te vernietigen
en te land hel leger totaal te verslaan.
Port Arthur werd destijds door de
Japanners bestormd en ingenoraei
de heidensche beschaving trad daarbij
in het schrilste licht. Vijf volle dagen
werden toen besteed om weerloozen te
vermoorden of te verminken, vrouwen
en kinderen niet uitgezonderd. De ver
klaringen van ooggetuigen, van alle
Engelsche correspondenten, komen hierin
overeen, dat de soldaten als gevleesde
duivels plunderden, moordden en ver
minkten op de afschuwelijkste en meest
mcnschonleerende wijze, zoodat alleen
de gedachte er aan met huivering ver
vult.
In zulke ijzingwekkende daden leerde
men de beschaving van Japan, waarop
toen reeds zoo geroemd werd, in al
haar afschuwelijkheid kennen. Wat
van een zoogenaamd beschaafd modern
heidendom te vreezen stond, hadden de
feiten geleerd. De diplomatie wist echter
de overwinning van Japan tot een schijn
bare zegepraal terug te leiden. Hel ge
wonnen Port Arthur moest aan China
gelaten, en daarna stond China deze
stad in pachtcontract af aan Rusland.
Maar de Japannees bleef zich ontwikke
len en beschaven, hij bracht leger en
vloot tot een meer volkomen toestand
en toen hij meende, dat de kans gunstig
stond, viel hij als waanzinnig met hei
densche doodsverachting op Rusland in.
Dat was de moderne oorlogsverklaring,
welke aan Rusland werd toegereikt.
En hoe weerzinwekkend vertoonde zich
niet opnieuw de beschaving der Japanners,
toen het oorlogslijdperk was ingetreden?
Als gingen zij ten feestgetijde zoo werden
de troepen uitgeleide gedaande heiden
sche beschaving moest hierin schitteren
in vollen glans. En bij iedere zelfs schijn
bare overwinning werd in Tokio een
dolzinnige vreugde a»n den dag gelegd,
omdat gebleken scheen, dat de afgoden
de wapenen der Japanners begunstigden
legen den gehalen vreemdeling. De
walgelijkste vertooningen in beeld ge
bracht hebben ons Europeanen doen
zien hoe fel en hartstochtelijk de haat
is, waaraan het Japansche volk dan
uiting gaf.
Van bevoegde zijde werd onlangs
het Parijsche orgaan de r Temps" 01
de Japanners gezegd
.Nooit kenden zij de liefd», de goed
heid, het medelijden, de bovenzinnelijke
e::ens, de onsterfelijke hoop, voorl
id in 's menschen harl, evenmin
als de bloot artistieke, levend van en
een ideaal. Daaraan moet het toe
geschreven, dat zij sterven zonder spyt,
gelijk zo een moord plegen zonder de
minste wroeging."
Dit vonnis moge hard schijnen, 't is
niettemin waar. Men moge in den Japan
nees willen bewonderen een zeldzame
vermetelheid en doodsverachting, een
optimisme omtrent eigen onoverwinnelijk
heid, die aan het belachelijke grenst, en
een vaderlandsliefde, die veelal van over
spanning of hoogmoedswaanzin spreekt;
die hoedanigheden echter, welke den
adel des harten in reine daden schitteren
doen, worden bij dit volk Ie vergeefs
Als men echter den Japanschen Minisler,
graaf Okoema op zijn woord zou moeten
gelooven, dan is Japan een toonbeeld
van geloofsvrijheid en verdraagzaamheid.
Ten minste onlangs durfde deze Staats
man in een rede te Tokio verzekeren,
dat Japan reeds van oude dagtcekening
in ware beschaving en verdraagzaamheid
staat boven Europa.
Naar aanleiding dezer trotsche be
wering gaf een onverdacht getuige, de
correspondent te Tokio van de .Frank
furter Zeilung" een andere voorstelling
van de verdraagzaamheid in Japan.
,'t 'i waar," zoo schrijft deze corres
pondent, .dat er in Japan officieel
geloofsvrijheid isen het is ook waar,
dat er eenige hooge beambten en offi
cieren zijn, die zich Christelijk noemen. In
't algemeen echter, en vooral bij de
militairen, wordt het zeer ongaarne ge
zien, wanneer men Christen is of wordt.
Uit mijn vroegere werkzaamheid op de
militaire scholen te Tokio weet ik daar
van het een en ander mede te deelen.
Daar mar/ niemand Chrinten zijn. In
het geheim hebben cadetten mij wel eens
medegedeeld, dat zij gedoopt waren
ook heb ik wel brieven ontvangen van
chriiien-moeders. Maar steeds heelle
het: Zeg niet, dat wij het u hebben
medegedeeld. De cadetten mogen vrijelijk
eene privaatles bezoeken, waarin een
Duilsch predikant bel Evangelie ver
klaart dat wordt door leeraars en
scholieren eenvoudig beschouwd als eene
gelegenheid om gratis Duilsch teleeien.
Maar wee den cadet of jongen officier,
die geregeld een christelijke godsdienst
oefening zou bijwonen!"
En tor bevestiging van zijne bewering
verhaalt hij, dat een katholiek missio
naris omtn-nt die verdraagzaamheid hem
o.a. heeft gezegd
.Ik verheugde mij, toen ik naar Japan
ging, dat men mij de daar heerschende
verdraagzaamheid in geloofszaken mede
deelde. Spoedig echter bemerkte ik, dat
eene verdraagzaamheid, voortkomende
uit ware beschaving, geheel iets anders
is dan hel indifferentisme der Japanners
in geloofszaken, en dal men hel Christe
lijke geloof evenzeer haat, als de op
gelijke wijze „gedulde" vreemdelingen."
Rusland en Japan zijn derhalve geen
van beide sympathiek. Maar Rusland
moge zich wel gevreesd, veel gehaat en
weinig bemind hebben gemaakt, toch
blijft het verre te verkiezen boven liet
fanatieke heidensche Japan.
BUITENLAND.
De Fransche anli-clericalen hebben
juichtonen aangeheven over het geval,
dal een half millioen handleekeningen
waren verkregen op een adres waarin
wordt gevraagd„Verleeking van den
republikeinschcn Slaat door verbreking
der banden, die hem binden aan de Kerk."
De „Univers" komt die groote vreugde
nu wel ietwat verstoren, door het raad
sel, want dal leek het, op Ie lossen,
door de mededeeling, dat Frankrijk
meer dan 600,Ü0U staatsambtenaren
telt. En dat deze bij weigering van te
leekenen hun brood zouden verliezen,
kan in Frankrijk iedereen weten. Het
schitterend resultaat, waarop de bladen
der linkerzijde met vreugde wezen, is
er dus een waarvoor ieder eerlijk man zich
schamen zou Maar Combes en zijn
kornuiten hebben alle schaamte afgelegd.
In Frankrijk wordt de revolutie door
de regeering flink in de hand gewerkt.
Dat wordt opnieuw belezen door een
gebeurtenis, aldus door de Fransche
pers meegedeeldTe Marseille ligt de
Compagnie Transatlantique overhoop
mei haar scheepsvolk. De booten op
Algiers en Oran konden Zalcrdng niet
vertrekken, de maatschappij gaf de ge-
nomen overtochlsbewijzen terug. Die
reizigers zi jn toen gegaan mei dehootenvan
de Sociéié générale. De Villa d'Alger,
die Zondagmorgen uit Tunis kwam,
werd terstond door de bemanning ver
laten en de Abd-el-kader kon niet ver
trekken naar Bougie. De dokwerkers
maken gemeene zaak met het zeevolk
van de Compagnie Transatlantique. De
secretaris van de dokwerkersvereeniging
heeft te kennen gegeven, dal als de
troepen niet weggingen, die waakten
over het laden van kolen in de schepen
der maatschappij, de werkstaking zou
losbreken over de geheele haven. Toen
zijn de troepen heengegaan.
Beter bewijs, dat het gezag voor de
revolutie begint te wijken, kan zeker
moeilijk gegeven worden.
Het gratie-manifest van den Czaar,
by de geboorte van een troonopvolger,
waarnaar reeds eenige dagen werd uit
gezien, beval, behalve de gewone
bepalingen tot kwijtschelding of ver
mindering van straffen voor gevange
nen, veroordeelden en achterstallige be
lastingbetalers, de afschaffing van de
lijfsliaf voor boeren en in het leger,
alsmede eene uitbreiding van de
domicilie-rechten der Joden. Intusschen
zal Moskou, gelijk lot dusver, voor hen
gesloten blijven. De opheffing van de
beperkende bepalingen voor de vestiging
van de Joden is reeds in het voorjaar
door Kokowzew aanbevolen en werd ook
door den vermoorden minister Plehwe
voorgestaan.
Een keizerlijk besluit gelast het onder
de wapenen roepen van de reservisten
in 56 districten. Voorts wordt bevolen
alle reserve-officieren in het geheele
Russische Rijk onder de wapens te
roepen.
Hierin ligt wel het bewjjs, dat Rusland
in den oorlog nimmer toegeven zal.
Over de wijze, waarop generaal Stössel
de uitnoodiging, welke hem op 16 Aug.
door een Japanschen parlementair werd
ter hand gesteld, om de aan zijne hoede
toevertrouwde vesting over te geven,
opnam, worden aan Rculer's agentschap
FEUILLETON.
Wraak van
o uitging, nog e<
Manrite
«bier op, h
bedenktijd le
le welen te komen over de geboorteplaats en
de getdelgke omstandigheden van den landsman.
Hg son zjjo onden vriend Koeoraad, die evenals
bij naar Mets gekomen en ook gelukkig ge-
weeat waa, er morgen op de wandeling wel eens
over sprekso.
Dadeljjk daarop begon de liefhebber naar de
zaak te praten over geldbeleggiog. Hjj bekende,
dat bet hem moeitjjk geweest wss te welen,
boe bjj sjjo geld moest uitzelteo. Bjj dsn notsris
was bet oiet veilig; aan de Bank geeft men
naoweljjka drie percent; staatspaplereo waren
nog de beate. Hjj bad dan ook niets andere dan
staatspapieren en bjj zon daarmede betalen bp
paar jaar leefde bet kioderlooze echtpaar
mteniers in bet nette rotastadje Lniembnrg,
x vestingwerken, wallen en grach.en, door
:benhsoden gebonwd, zoover dil mogelijk
w» wis, waren geslecht. Nieuwe wjjken eo
maakten en den tonrislan onwillekeurig de Ita-
stad io Middel-Europa bezit, die door touristen
en oaar verstrooiog zoekende rjjken wordt op
gezocht, eo welke door reoteniers met voor
liefde als klein-sleedsch leven opgespoord eo
tot een vast verbljjl uitverkoren wordt. Vandaar
ook de vete. in alie denkbare sljjlen opgetrok
ken villa's eo boitenverblgveo, te middeo vao
prachtige tuinen en perken, welke op de voor
malige wallen door de rjjke koopliedeo der
kleine oude stad, door de rjjken vao bel platte
land eo door renteniers uit dea vreemde waren
aangelegd en gebouwd met een weelde als van
eene groote stad,
Heel deftig stapten onze bekenden uit eene
dezer villa's, de renteoierende kruidenier mijn
heer Maurits en mevrouw Adèle, en wandelden
uu eens door bet schaJnwrgke en met bloemen
getooide plantsoen, dan weer op de io de rotsen
nilgehoowen en op de sljjle muren aangelegde
wandelwegen. Zjj hadden beiden iets eigenaar-
digs over zich, dat hen meer het aanzien gaf
van beiden totdeD ambtenaarsstand te bBhoorso,
dan wel sis gewezen kruidenier. Kon oog Manrits
bet alledaagsch bnrgerljjke niet geheel afleggen,
waarover zijne wederhelft zich niet weioig er
gerde en na de wandeliog thnïs steeds eene
boetpredikatie bield over vergrijpen tegen de
wellevendheid, .chic," enz., Adèle echter be
ijverde zicb de gedistingeerde tooo, de maoieren
eener hooggeplaatste dame nit de wereld der
'digheid ra te bootsen en
zjj zich steeds echlor he
ffel
meestentijds met alle denkbare gebreken en on
deugden behept waren. De eene dionstmeid stond
bjj haar als 'l ware op de andere te wachten,
zoo dikwjjls moest mevrouw Adèle een nieuwe
hebben, en Blond daarom bjj ulle hesteedsters,
klant. Toen haar droogkomieke echtgenoot zicb
dao ook eeos de aardigheid veroorloolde do
spottende opmerking te maken, dat hjj io eene
dor bloemperken wat zaad voor dienstmeisjes
zaaien zon, sprong de bom, de oogeo rolden
boek wierp zjj bem de ruwste scheldwoorden
naar bet boofd. Lachend trok de man af, liep
even de slnd door, maar kocht toch voor zijne
Adèle als pleister op de wonde, een mooie doek
speld met haar voorletters er in gegraveerd.
.Hoor eens, vronw," sprak Maurits bjj de
thee, on zicb met zjjoe vrouw verzoend te
hebben, daar zjj altjjd aardiger en toegevender
mijn nichtje Antoinette, eene arme verlaten
wees, dis bjj vreemden is grootgebracht en tot
basr achttiende jaar dienstbaar is geweest, tot
ons te nemco zjj zal zich beter laten gezeggen
in eigen persoon zijne nicht t<
.0. ik ongelukkige!
lurteliogs eerst ha»
te aao, ol niemam
i zuchtte onder ti
Spoedig daarop kwam bet nichlje io het
baar zells deD oaani Toog. Maar deze uitgelaten
heid duurde niet lang, terwjjl de lietde des
ooms voor zjjoe door en door brave broeders
dochter met deo dag toenam, zoodat hij zicb
harer met ware vaderliefde aantrok. Steeds
was hg baar advocaat eo voorspraak bjj alle
nijdige uiivalleD eo plagorjjen zijner vrouw en
Op zekeren dag kwam bjj gelegenheid der
Aao tafel ontstond er tusschen den falterigeo
neet en bet nichtje eene onverkwikkelijke scène.
Toojr toch was het Diet eens met zjjoe onbe-
tameljjke praatjes en zette den spotter lerechl,
-.ante Adèle voor hem partji koos, vatte hjj
hem het schandelijke zjjnor handelwijze onder
heelt aan alles schold. E-n geringe meid durlt zich
door eo door goeden manirageod keek hij zjjoe
vrouw aan, wat die daarop wel zou zeggen.
Toen echler hare trekken overeenstem
ming mot baar petekind merkbaar werden, ver
liet hjj boos de kamer. Zjjoe nicht weende oog
steeds; gaarne zou tij heengegaan zjjn, maar
tante liet haar niet zoo gemakkelijk verirekken,
en beval baar te bljjveo. De alwetigbeid baars
mans was haar hoogst welkom; nn kon zjj de
floleo harer gramschap over bet hoofd van het
(Wordt vervolgd.)
