Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 25.
Zaterdag 17 September 1904.
Achttiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eenrnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Vórschljnt eiken ZATEBDAG.
Jkbonnenjontsprlja por drio mundan
Franco per post
Afzonderlijke nummers
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlglng De Eembode.
Prijs dar Adrartantilni
Vu 1 lot 6 regels
Voor iedere» regel meer
BIJ dit iitimmer behoort een
Bijvoegsel.
De Pers, een maebtig wapen.
ra.
Hoezeer de dagbladpers den geest der
volkeren beheerscht, werd o. a. be
wezen door de Engelsche pers Ijjdens
de zitting der Haagsche Vredes-confe-
rentie. De leidende organen der Britsche
pers waren vol geestdrift en koesterden
de schoonste verwachtingen daarvan.
De „Daily News" stond in het eerste
gelid. .Haar artikelen schreef The
Catholic Times, het hoofdorgaan van de
Engelsche katholieke wereld in de dagen
van den oorlog in Transvaal .waren
begeesterende voorstellingen van de
dwaasheid en misdadigheid van den
oorlog. Volgens haar profetieën moest
de Haagsche Vredes-conferentie de grens
paal zijn van onzen terugkeer naar den
algemeenen en verzekerden vrede van
de rustige dagen, toen de vuurwapens
nog niet waren uitgevonden. De Britsche'
redenaars werden met vleiende bewoor
dingen als overstroomd, en de aandacht
werd gevestigd op de eer, die Groot-
Brittannië inoogslte om het werkzaam
en voornaam aandeel, dat het zich in
de zaak had toegeëigend. Een massa
andere Britsche nieuwsbladen schreven
in denzelfden trant ala de „Daily News'
En heden verheuger dezelfde bladen
zich in het bloedbad. Zij hebben de
vijandelijkheden in het leven geroepen,
en het uitbreken van den oorlog is in
niet geringe mate aan hun invloed te
wijten."
En een weinig verder verzuchtte het
katholieke orgaan: „De pers heeft te
dezen opzichte de volksmenigte dus
danig misleid, dat blijkbaar alle christe
lijke beginselen uit het oog verloren
worden. En hierin moet het naderend
gevaar gezocht worden in verband met
de pers."
De volksmenigte wordt terecht door de
boven aangeduide pera schandelijk mis
leid en wel op alle mogelijke wijze. Die
pers stelt zich ten allen tijde dienstbaar
als het partijbelang of winstbejag geldt.
man of partij een zaak wil be
vorderen, waarvoor zij den steun en de
goedkeuring van hel volk niet kunnen
ontberen, dan immers trachten zjj in 't
bezit te komen van een orgaan der open
bare meening. Dan verzekeren zjj zich
dagblad of bladen, waarin
de loftrompet wordt gesloken over hunne
pogingen en plannen, en deze ter
bewondering aan de wereld voorgesteld.
Vooral ook als speculant aan de beurs
heeft de gewetenlooze pers ontzettende
onheilen gestic.it. De grootste zwende-
laryen en beu .sspeculatiën werden door
haar geleid en meestal wist zij daarbij
te 3lagen, on.dat de macht en invloed
der pers onberekenbaar zijn. Als eene
onderneming, eene maatschappij, of wat
ook door gelukzoekers, of beter gezegd,
dikwijls door groote schurken wordt op
het getouw gezel, dan wordt meestal
behendig met de voornaamste dagbladen
van een zelfde allooi een overeenkomst
getroffen, om de zaak op te hemelen
aan te prjjzen, teneinde met de aan-
deelen aan de beurs een welkom ont
haal le vinden, en de slachtoffers, die
zich door schoon schijnende beloften
laten misleiden, worden uitgeschud, hun
eerlijk verworven penningen gaan in
handen over, die onderling den buit ver
deden, en den bedrogenen blijft niets
over dan zich te beklagen, dat zij zich
zoo door zulke bedriegers hebben laten
verschalken.
En het treurigst hierbij dat, als de
katholieke pers hare waarschuwing doet
hooren tegen den pers- beurs- of anderen
zwendel, dan daarvan ternauwernood
nota wordt genomen, omdat die pers dan
veelal niet als voldoende met desbetref
fende zaken op de hoogte beschouwd, of in
't geheel niet gelezen wordt. Eerst als er
slachtoffers zijn gemaakt, zooals er, helaas,
talrijke worden gevonden, dan wil men
nog wel eens toegeven, dat de katho
lieke pers de zaken juist heeit ingezien;
maar de pers, die hem in het ongeluk
hielp, blijft gewoonlijk toch de huis
vriend, omdat, zooals de volksmond
zegt, ,de wereld wil bedrogen worden."
Nog op een andere wijze is het wapen
der Pers hoogst gevaarlijk en wel ais
het zich in dienst stelt van eene regcering,
die met ontembare hecrschzucht is be
zield, of het wachtwoord van de Loge
ontvangt. Door een dergelijke regeering
wordt eenvoudig de pers omgekocht.
Groote bladen worden dan door haar
gekocht of geldelijk ondersteund, waar
voor zoogenaamde persfondsen zijn op-
gerichl, om de daden der betrokken
ministeries- hoe min en verfoeilijk
soms ook, ter uitvoering te begunstigen.
Of de belastingplichtigen voor zulk een
verachtelijk doeleinde jaarlijks duizenden
guldens moeten offeren, maakt geen be
zwaar. Zuur verdiende penningen worden
zoodoende gebruikt om personen, die
zich als behendige en doortrapte huiche
laars en bedriegers in de pers hebben
doen kennen, voor hunne eerloosheden
te salarieeren.
Maar de gewetenlooze pers verschaft
een inacht, waarvan die regeeriagen
zich ten volle zijn bewust. Men kan veilig
constateeren, dat onmogelijk zooveel
snoodheden door vorsten en regeerin
gen met goed gevolg in de laatste tien
lallen van jaren zouden zijn verricht
zonder de hulp der vrijmetselarij en
minder zonder de veile dagbladpers.
Voor een eeieteeken of een weinig goud
werd zij de kruipende dienares van tiran
nen en schroomde niet te lasteren, Le
verguizen, en te honen op bevel. Zoo
heeft deze Pers zich vernederd en tot
slavin verlaagd.
Wie niet moedwillig de oogen ervoor
sluit kan dan ook dagelijks ervaren hoe
deze dagbladpers hare noodlottige wer
king uitoefent op het leven der maat
schappij. Immers, alles wat nog christe
lijk is in wetten en staatsinstellingen
w rdl aangetast: wal nog christelijk is,
moet uit het openbare leven verwijderd,
en daarvoor in de plaats treden de
grondstellingen van het moderne heiden
dom; niets laat zjj onbeproefd, om tot
dit doel te geraken. In dit rampzalig
streven dient zij eigenbaat, dwaling en
logen; overtuiging voor waarheid en
recht is haar vreemd. Op den waar
heidszin en het rechtsgevoel harer lezers
pleegt zij voortdurend geweld;
opdat bare valsche leeringen ingang
zullen vinden, weet zjj den logen
onder schjjn van waarheid en hare godde-
looze bedoeling soms zoo onder looze
drogredenen te verbergen, dat het pu
bliek haar prooi wordt, en eigen over
tuiging over boord werpt. Zoo worden
geest en hart harer lezers bedorven;
zoo worden zjj, die zich door deze pers
laten voorlichten maar al le dikwjjls voor
tjjd en eeuwigheid ongelukkig gomaakt.
Hier vragen we in gemoede: Is het
niet jammerlijk, dat er nog Katholieken
zijn, die, wat hun dierbaar en heilig
moet zijn, laten belasteren en bespotten,
en nog bovendien hunne penningen
daarbjj aanbrengen om den lasteraar
zooveel mogeljjk te steunen? De onge-
hoordste beschuldigingen worden der
Kerk en der Geestelijkheid naar het hoofd
geslingerd, zonder zich daarvan iets aan
te trekken. De reden hiervan behoeft
echter niet ver gezochtzjj schuilt hierin,
dat ze hun eigen katholieke bladen niet
raadplegen. De lezers van de der Kerk
en godsdienst vijandige, bladen willen
niet bcsefTCn, dat zjj in een verpesten
den dampkring rondgaan, die hun geestes
toestand langzaam totaal bederft.
Moge daarom geluisterd worden naar
de stem van den onvergetelijken Paus
Leo XIII die ons, Katholieken, zoo v
schuwend heeft toegeroepen:
I „Onder de meest geschikte middelen
I ter verdediging van den godsdienst,
er naar onze meening geen middel
krachtiger, en geen middel meer geschikt
voor onzen tjjd dan de pers."
BUITENLAND.
Zondag kwam uit Brisbane (Queens
land) hel treurige bericht, dat de inlan
ders de katholieke Duitsche missie op
Nieuw-Pommeren bij Nieuw-Guinea heb
ben aangevallen en tien paters, broeders
en zusters hebben vermoord. De ver
moorde missionarissen zijn de paters
Rutten, Rascher en Bley, de Broeders
Plasschaert en Schellekens, en de Zus
ters Holler, Balka, Utscb, Schmitt en
Rath.
Pater Ruiten is een Nederlander, ge
boortig uit Tilburg. Zjjn lagere studiën
deed hjj in hel missiehuis te Tilburg,
waar hjj later ook eenige jaren professor
was. voor hjj priester gewijd werd. Nauwe-
ljjks priester, vertrok hjj voor ongeveer
naar de missie van Nieuw-
Poruraeren.
De Paters Rascher en Bley zjjn Duit-
«chers. De twee Broeders Plasschaert en
Schellekens zjjn Nederlanders; de eerste
geboortig te Zuiddorpe (Zeeland), de
tweede uit Oisterwjjk (N.B.). De vjjf
vermoorde Zusters zjjn alle Duilschers
uit het kloosters te Hillrup in Weslfalen.
De moord op deze missionarissen had
reeds den 13en Augustus plaats. De moor
denaars zjjn de Bainingers, een volk, dat
pater Rutten eens in zjjn brieven afschil
derde als staande nog op den laagsten
trap der beschaving.
Zes en dertig inlanders zjjn gevangen
nomen, waarvan zestien zijn terecht
gesteld. De inlanders hadden het plan
opgevat, alle blanken te vern..jrden,
Nieuw-Pomraeren is een der apostoli
sche vicariaten in Australië, die door de
Missionarissen van hel H. Hart worden
geëvangeliseerd. Apostolisch vicaris van
Nieuw-Porameren is de ook hier le lande
welbekende Mgr. Louis Couppé, bisschop
van Lero, die reeds sedert 1889 het vi
cariaat bestuurt.
Uit Rome wordt gemeld, dat Mgr.
Le Nordez en Mgr. Geay, de twee Fran-
iche bisschoppen, die hun ontslag ge
nomen hebben, van den H. Stoel een
jaarljjksche bezoldiging zullen ontvangen.
Op den geldelijken steun der Fransche
regeering kunnen en zullen zjj geen
aanspraak maken.
Bjj gelegenheid der ontvangst van de
Fransche werklieden-bedevaart ender
leiding van den bekenden Leo Harmei,
door Z. H. den Paus, hield Z. H. een
toospraak, waarin, na een hartelijk woord
van welkom, de H. Vader o.a. zeide:
,Wij zijn gelukkig, dat gij in de christe-
Ijjkc volksactie de onderrichtingen van
den H. Stoel in praktijk brengt, die de
zelfde zijn als die van het Evangelie van
Jezus Christus. Onze voldoening is nog
grooler, daar gjj, zooals men Ons ver
zekert, tol grondslag van al uw werken
neemt de heilige vreeze Gods, de na
leving van Zjjn goddelijke wet, de be
oefening der christelijke deugden en het
veelvuldig ontvangen der H. Sacramenten.
„Weest er wel van overtuigd, zeer
dierbare zonen, als de Heer het huis
niet bouwt, werken zjj, die steen op
steen leggen om het te bouwen, vruchte
loos; als de Heer niet de stad bewaakt,
waken de soldaten, die haar moeten
verdedigen tegen de aanvallen van den
vjjand, vergeefs, en elk werk is vruchte
loos zonder den zegen van God."
Volgens de berichten zouden de Japan
ners een nieuwen aanval op een bepaald
deel der Russische verdedigingswerken
van Port-Arthur voorbereiden. Hun
FEUILLETON.
Onder de roovers.
4) In do lente v»n hel jaar 1833 reed een reis-
koete langzaam voort door de heerlijke streken
van IseliS. Z(j voerde met ïich mede een langen
mageren heer, in het donker gekleed, eer leeiyk
dan knap van niterljjk te noemen. Zjjn groote,
•prekende blauwe oogen en lange donkere lokken
deden in ham een man van meer dan gewone
beteek en ie kennen. Hg was vergezeld van Lnigi
zpn knecht, ierwgi Pietro de koetsier, op den
bok gezeten, de paarden in een laogzameD
draf deed voortgaan.
Hg zag niets van Ilaliê's blauwen hemel,
noch van de groene lanrierboomen langs den
weg, noch van de bloeaema aan de volgeladen
wSngaardranken, die alom lange den weg in
vollen bloei atonden. Hg was in gedachteD
verdiept, want na en dan mompelde hg een
paar onverslaanbare woorden of neuriede eenige
maten eener melodie, waarbg hg de handen
rastelooe bewoog en met de vingers allerlei
figuren maakte.
»Luigt I" riep hg, en de knecht, die naaat den
koetsier wae gezeten, keerde zich om.
.Wat verlangt algnorf"
.Mjjn tchrjjfmnp 1"
De knecht gat awjjgend het verlangde voor
werp, en zgnheer wierp een blik op de omgeving.
.Waar zgn wgt" vroeg bg.
De koetsier antwoorddo-.
.Wij zgn dicht bg Alatrl io de Abrnzzen.
algnor, en nog vele mjjleo van de alad der
zeven heuvelen verwgderd."
Paganini, de koning der violisten, zncbtle,
nam de achrgtmap en lennde weer achterover.
Een tweede koets reed
i rgtnig daar achter
.Wat ia di
ona?" vroeg t
.Signor," antwoorddo do knecht,
die dwaze Eogelacbmao, die ona aioJa acht
dagen als een schadnw volgt.
Paganini zuchtte nog eet
volgen„Die lord Sherwood
zgn koniog gaan, vbd wieo hg tot vervelens
toe aan tafel den mond vol beeft;
mg ongemoeid laten. Die
baarl"
Weder roalte de meettor in de kuaeene van
bet rgtaig, sloot de oogen en zag in zgn ver
beelding de concertzalen vin Napels en Qaeta,
witr hU roem, eer, krtnaen en goudstukken
lnoogatte, en om de moede, bleeke Uppeo kwam
een glimlachje.
„Eer," prevelde hg, „nieta dan eer, eer en
„Ik moet dit eenigszins anders maken 1" zeide
hg bg zich zelf ea riep to>o:
„Pietro, atoppen I"
De koetsier stond stil, Paganini stapte uit.
.Langzaam oprgdenl" beval de maeslro,
.Lnigi pas op den Stradivarius, op de oasetto
en de bandschriften."
,Li Signor", antwoordde zjjn brave knecht,
,tk zat goed opletteo I"
Paganini sloeg bel voetpad naaat den grooten
weg in, keek nu en dan naar den bla
hemel, ging eens op eeo of andere rolspnnl
zitten, schreef en wierp toen een blik op den
straatweg en op de koeta van lord Sherwood
die op een aistand de zgne volgde.
Paganini, die een reis door Italië maakte,
was na op weg naar Rome, om daar zgn spel
opnieuw te doen hooren. Hg atapta weer in
zjjn rgtaig eeo geschenk van den groothertog
van Toscane en voort ging het na
Eeuwige Stad.
.Wg kanoën toch gerust zgn", vroeg Lalgi
bezorgd aan Pietro, .dat wg niet den bravi der
Abrnzzen in handen vallen".
Pietro lachte.
.Met zulke volbloed paardeo Daar rgd Ik
,Nn d
ware ander» geen slechte vangst voor
rooversI"
Weder was Paganini nitgealapt; nog all|
wae hg bezig met de compositie. Tot grootr
ergernis van den maestro zag hg de koeta vte
lord Sherwood zóó vlak bg zich, dat bg on
mlddellgk weer wilde instappen, toen op eem
schoten vielen, kreten weerklonken eo eenige
bravi tot de tanden gewapend, verschenen.
Onmiddellijk zette Pietro de paarden aan, die
lusicben do roovers doorholden, zoodat het
rjjtuig snel in do verte verdweeo. Lord Sher
wood doarentogon en Paganini, die nit rjjn
rgtnig was gestapt, vielen in handen der
rooverz. De Engelschman trok zgn rev
en wilde zich in ataat van tegenweer el
toen een roover met een zeer oognnetig
ljjk zonder complimenten den lord dreigde
dood le schieten, zoo hg zich niet in zijn lot
wilde zebikkeo.
De roovers hadden bnn gevangenen weldra
de handen op den rag gebonden en doorzochten,
vloekende over het wegsnellend rgtnig van
Paganini, do koets van den lord, waarin >y
echter geen geld vonden. De gevangenon w
in de borgen geleid, maar rgtnig en paarden
door een der roovert in veiligheid gebracht.
Papaniol droeg geleten ago lot en zei tot lord
Sherwood
.Dal is de wereld, het noodlot I No, nw
koniog zei wel nw losgeld betalen I"
,En gg, signor f" vroeg de EngelschmiD ln
,Hei Is mg tamelijk onvcraehillig, wat «r
lntnsschen wae men onder de leiding ven
don rooverhoofdman, die men Pepe noemde,
diop tuaschen de rotsen doorgedrongen lol aan
een groot bol, waarin een lastig vaartje braadde,
en waaromheen eenige vrouwen gezeten waren,
die de gevangenen nieuwsgierig aankeken. Eene
vronw werd door deo hoofdman als Oinivra
aangesproken. De roovers overlegden tezamen
een en ander, nnltigden het middagmaal, dat
de vronwen hadden bereid en gaven de gevan
genen overvloedig te eten en te drinken. Eenigen
tjjd daarna werden hnn kleederen door de
roovers op een zeer kiescbe manier doorzocht.
Zeer beleefd had de rooverhoofdman verzocht,
er toe te mogen overgaan.
,Ik heb niets bg mg I" antwoordde Paganini.
.Daar ben ik 1"
Pepe maakte een beleefde bniging.
,Ik ben overtuigd, signor I En gij. aignorl'
wendde bg zieh tot den Eogelschman.
.Doorzoek mg maar, of gg wal vindt I" ant
woordde deze lomp.
Pepe lichte as zocht; bg vond slecbta eeo
bankbiljet,
(Wórdt vtrvolfd,