DE EEMBODE.
BIJVOEGSEL.
Zaterdag 19 November 1904.
chttiende Jaargang.
BINNENLAND. Tp" 0«™d«*X
HOOGER ONDERWIJSWET
Opnieuw is bij de Tweede Kamer
ingediend een gelijkluidend wetsontwerp
tot wjjziging en aanvulling der wet tot
regeling van het hooger onderwijs.
De regeering acht het noodig, dat op
nieuw een wetsontwerp tot wijzigingen
aanvulling der wet tot regeling van het
hooger onderwijs worde ingediend.
Toelichting van de gronden, waarop
het wetsontwerp berust, acht de regeering
na de uitvoerige gedachtenwisseling
tusschen de Staten-Generaal en haar
over het vorig ontwerp, overbodig.
Met het oog op den tijd van het jaar.
waarin thans vermoedelijk over het
wetsontwerp in de Staten-Generaal zal
worden beslist, schijnt het den minister
noodzakelijk in art. XXVI te bepalen,
dat de artikelen, die de technische hooge-
school regelen, alsmede die over de
bijzondere gymnasia, in werking kunnen
treden ten hoogste zes maanden later
dan de wet zelve.
In de Maandag gehouden zitting
der Provinciale Staten van Utrecht werd
O.m. behandeld het vaststellen van een
regeling voor het verleenen van sub-
sidiën uit de provinciale geldmiddelen
aan ambachts-, vak-, industrie en teeken-
scholen. Een voorstel van den heer
Reiger, om art. 5 te lezen„de subsi-
dién worden in den regel tot weiier-
opzeggens toe verleend", werd met 21
tegen 13 stemmen aangenomen.
Ten aanzien van den aanhef van het
besluit stelde de heer Van Bolhuis voor
om dat de doen luiden„De Staten
besluiten vast te stellen de volgende
bepalingen, welke in den regel zullen
gevolgd worden bjj het toekennen van sub
sidién uit de provinciale geldmiddelen
aan ambachts-, vak- of teekemcholen",
ten einde daardoor duidelijk te doen
uitkomen, dat er geen bindend voor-
schritt is, waarvan nimmer mag worden
afgeweken.
Dit voorstel werd aangenomen.
De geheele regeling werd ten slotte
aangenomen met 23 tegen 11 stemmen.
omdat do «Meeting de oudste is
bond, sfj
gezetheid taeett meegewerkt aan de landelijke
organisatie en door het secretariaat op hoogen
prijs wordt gesteld. En ten tweede omdat ik
de ongeorganiseerden wil aansporen zich
aan te sluiten, zich te vereenigeu, volgens
de Encyclieken van Z. U. Loo XIII a. g.
„Rerutn Novarum" en „Graves de commune
re". Daarin, zei spr. staat, wat wij allen
streeft naar verbetering. Maar, helaas, dat
doei wordt niet nagestreefd, zooals het be
hoort. nog altijd vinden wij onder do arbeiders
lauwheid en laksheid, en toch is het noodza
kelijk. dat wij gezamenlijk optreden,schouder
aan schouder staan, om een actie te ver
krijgen tot verbetering der maatschappij.
Maar neen, er zijn zoovelen. die achterwege
blijven en bnn kameraden den akker laten
bebouwen, waarvan zij de vruchten willen
plukken.
Toen do groote Pans Leo XIII zijn
Encycliek „Rerum Novarum" aan de arbeiders
uitvaardigde en het: „VereenigtU!" toeriep,
:ebben zij getooud, dat zij trouwe zonen
varen van Christus Stedehouder, maar toen
neenden zij ook genoeg gedaan te hebben,
tfeon, broeders, wij moeten blijven werkon,
ipdat do jeugd een dogelijk vakonderwijs
geniete. Wij moeten als huisvader voor vrouw
inderen zorgen, zooals wij voor Gods
hebben gezworcuwij mogen niet
an, dat wat ons lief en heilig is, zich
rt onder de
irgadering v»o den Haad dezi
welke zal sob
dl November 1904. Jee
len aan de orje worden gesteld de volgende
i Straalbelasling, i
t. Voorstel tot het aaogaao van een onder-
idsche geldleeniog groot 1 lib 000 ad 3\«
t het Pensioenfond» voor Weduwen en
•ezoo van Burgerlijke ambtenaren.
I. Request van bel Bestuur van den Bood
i Inspecteur, van Oemeentelyke Polilia in
Jerlaod in zake pensio> oregelmg voor wadn-
I. Request van van Eist Hz., mei adviea.
Request van den leera
urn dr. Ph. II. Peyrot o;
geven van privaatlessen,
Voorstel lol verkoop vai
Plaatselijke Berichten.
Amersfoort Zondag U. hield de Tinme
lledenvereenlging „St. Jozef," onderaideeling
van den Amersloortschen R. K. Volksbond
eene vergadering, waartoe alle K. K. tin
lieden waren uitgenoodigd. Als spreker trad
daarin op de heer Butjes, van Amsterdan
Nadat de voorzitter, de heer M. Pijpers, d
leden en genoodigden een woord van welkoi
had toegesproken, verzocht hij den het
Butjes den katheder te beklimmen.
Geachte bestuursleden, leden en verdei
vakbroeders, aldus begon spr., het doet m
genoegen voor het eerst met u kennis i
mogen maken en wel om twee redene:
ons heilig
ol lafhartig
nse schulp terugtrokken!
u-volgens gaf spr. vele nuttige wonkeu
spoorde krachtig aan als lid voor do
vereeniging te ijveren. Spr. eindigde mot
i zeggen, dat hij hoopte nogmaals hier te
logen optreden, maar dat hij dan ook allen
du ontmoeten als lid der Timmerlicden-
crecniging „Sl. Jozef"
Na levendige toejuiching, nam de voor-
itter het woord en vroeg of er nog personen
■aren, die inlichtingen wenschten of wilden
debattecren, doch niemand daaraan gehoor
gevende, dankte hij den heer Butjes voor
diens schoonc rede en gaf het woord aan 'len
heer W. G. Klomp, voorzitter van don
Amersfoortschen R. K. Volksbond, die namens
het hoofdbestuur den heer Butjes bedankte
voor de propaganda, die hij in het belang der
Timmerlieden vereeniging had gemaakt, en
hoopte, dat hij veel vruchten van zijn edel
werk zou mogen genieten.
Daarna werd de vergadering op de ge
bruikelijke wijze gesloten.
r H. A. van Beuoiogeo, 1.
Tol lid de heer J. Meyers
erbooging vanjai
el ihandwerkeo).
ie een Regentes
Naar den Dinsdagavond werden in hel Hof
Holland alhier, ten overstaan van den notaria
P. Munmkhuizen, vrijwillig veikocht 16 per-
ceeleu heetea-, burgerwoon-, winkel-, pakhmzeo,
erven en tuinen in deze gemeente, beboerende
lot uen boedel van wijlen den heer H. van
Kh|jn.
üc uilslag luidde als volgt:
Perc. I. huis mei erf eo tuin aan de Kloos-
lerelrilit, hoek Jan Mazenslraat, Koopmanschap,
f800; perc. 2, huis en erl in de Jan Mazen
straal, J. Hopmans, f360; perc. 3, hnis en
erf in de Jan Mazenslraat, J. J. Hagoorl, 1700;
vee woningen met erf,
e Jan N
de Kattenhaagstraal, en perc. 7, hui» en schuur
in Je St. Vitusstraat, gecombineerd f1175,
Thuring-, perc. hoerenhuis eo open plaatsje
in de Kattenhaagstraal, 11301, Thuring perc.
9, timmermanswerkplaats ia de St. Vilassiraat,
G. Kookhuizen, f575i perc. 10 en 11. twee
huizeo in de Kslteohssgslraal met erven, Van
Aken, 1 1980; perc., 13, hois, ert en lain met
steeg in de Kerkstraat, Boa, 11045; perc. 13,
bals, erl en bleekveld in de Kerkstraat, Van
Raagen, f 1050perc. 14, winkelhuis met op-
•tsnd, schuur, erf eo tuis, Peperstraat hosk
i.eblad
•wijk, Hilversum,
Hoogland?
Prijs dsr Advertentign i
6 regelt
ai regel meer
tend
iéar-
illen
heid van
kamp aan
handelen in den politieken „De aangesloten Kiesverenigingen alle menschelijke hulp, hoe de Paus andermaal de olficieele magonnieke
den tegenstander krachtig behouden haar eigen zelfstandig karakter altoos de kracht heeft van den leeuw klikkerij ter sprake werd gebracht. De
afgevaardigde Ribot bracht den stap in
herinnering, dezer dagen gedaan door
een deputatie uit het Groot Ooiten, om
de ministers Combes en Vailé te waar
schuwen, br.\ Bernardin niet te strcfTen.
„Als het waar is," zei Ribot, „dat het
kabinet bezweken is voor den drang der
loge, dan mag verklaard worden, dat
wjj geen regeering meer hebben!"
B(j de kwestie van het uitstel der in
terpellatie Benoist, die van de regeering
wilde weten, welken maatregel zij denkt
te nemen tegen den rechter Bernardin,
kreeg echter de regeering een meerder
heid van slecht* 29 stemmen, 296 tegen
267.
Het lid der Fransche Kamer, Guyot
de Villeneuve, die generaal André als
minister heeft ten val gebracht, heeft
thans tegen de generaals André, Percin,
Caster en andere officieren, die ridders
het Legioen van Eer zijn, bezwaren
ingebracht bjj den grootkanselier dier
orde, den heer Florentin, op grond, dat
zjj hebben deelgenomen aan den ver-
klikkingsdienst in het leger.
Florentin heeft hierop geantwoord,
dat hjj slechts zoodanige officieren voor
dezen raad kan dagen, die op grond
van de uitspraak van een raad van
onderzoek wegens aanhoudend slecht
gedrag of wegens vergrijpen tegen de
begrippen van eer gepensioneerd of ont
slagen z[jn.
Over den toestand van Port Arthur
verneemt de Petersburgsche corres
pondent van de Daily Mail, dat generaal
StOssel in zjjn bericht als zijne vaste
overtuiging heelt uitgedrukt, dat hjj in
staat zou zijn Port Arthur tot de aan
komst van de Oo&tzee-vloot staande te
houden, mits hjj voldoende voorzien
werd van munitie en mondvoorraad. De
bemanning is voldoende en alle forten
in behoorlijken staatalleen de buiten
stellingen, waaronder het zoogenaamde
fort Koeropatkine, bevinden zich in het
bezit van de Japanners. De Russische
regeering heeft hare agenten in het
buitenland last gegeven, onverwijld Port
Arthur van de vereischte munitie te
voorzien, wat het ook moge kosten.
Met de Raztoropuy is te Tsjifoe uit
Port Arthur aangekomen de redacteur
van de Nowi Krai, hel „ingesloten blad",
tevens oorlogscorrespondent van de
Nowoste Nocine. Deze heeft aan zijn
collega, den oorlogscorrespondent van
de MatiD, verhaald, dat de laatste aan
val voor de Japanners ongunstig is af-
FEUILLETON.
DE CEO VAN.')
EERSTE HOOFDSTUK
Os Soutnmokknlaar»
I) Het dorpje SU Quen-dee-Totte leg in de
avondschemering vso een langzaam wegsterven
den zomerdag. Onder 't vrooljjke gelald ven
n verlieteo
Dear klepte de Angelus. De
bet epinnewiel en haastten zien mei nnnno
kinderen de vermoeide ecbtgenoolen tege
moet te gaan. De kleioen sprongen in de armen
hunner vaders en allen begaven zich naar de
kerk, om door een gezamenlijk avondgebed
zich te plseteao onder de hoede der heilige
Maagd. Toen het bidden geïiodigd was en de
U»tele tonen van bet door allen gezongen
Moedergodsliedjo waren weggestorven, gingen
allen naar bonne woningen, waar bet eenvoudige
avondeten gereed stond. Zoo leefde mei
Bretagne, vóór da revolnlie bare allee vert
gaode golven ook over deze landstreek
stortte. Alle zorgen, welke den boer drukten,
werden in de kerk God toevertrouwd en
keerde hfj getroost huiswaarts. Een groot gedold
eo een machtig verlronwen op God was er in deze
moeilijke tijden noodig, om den moed
verliezen. Het volk was arm
a da >OTio«n»rtnc» i*rm. u
door de bsoge belastingen. Zwart brood, nit
rogge- eo geratemeel, vormden het gewone voed
sel. Door de ellende, welke op 't land beerschte,
e onverschilligheid, waarmede de een
voudige bevolking van Bretagne deo nood ver-
kon de biascbop van Nancy met alle
voor den kooiog prediken: „Hel volk,
iver gfi regeer), heelt ondubbelzinnige
bewjjsen ven zjjn gedold gegeven. Hel is een
van martelareo, wien bet leven slechte
gegeven schijnt, om nog langer te lijden."
Hel volk van Bretagne leed, docb morde
niet
I het meeet drukte de belaatiog op 'I
Deze wee eau deo meestbiedende verpacht,
eze zocht natnnrlgk er de grootste winst
balen. Zoo kwam bel, dat bel aout lot
anderhalve frank bet pond kostte. Daarbjj kwam
nog, dat elk persoon, die zeven jaar oud was,
verplicht was, jaarlijks teumiDSIe seven pood
te koopeu. Hese zeven pood mochten alleen
gebruikt worden voor '1 koken en aan tafel.
Mocht iemand, zoo luidde bet bevel, bet ge-
moest hem het verken ontnomen eu de schul
dige met drie honderd tracks boele gestraft
worden. Had meo zout noodig voor het stel-
wezen, den moest daarvoor een bijzonder soort
gekocht en eene declaratie opgemaakt worden.
Een ander bevel verbood elk gebruik van
zout, dat niet bjj den zouthandelaar werd ge
haald. Uit de zee of de zoutbronnen mocht men
geen water ecbeppeoop straffe van driehonderd
franks boele was het eveneens verboden het
vee te drenken op uoutbondende plat
De „gabelous," zooale de zontopiieoere genoemd
werden, doorsnuffelden keuken eo stel, om te
onderzoeken ol men de wet ook overtrad.
De terugslag bleef niet uit
Overal ia Frankrijk werd toul gesmokkeld
groote troepen, gewapend met stokken met
ijzer beslagen, met pistolen eo geweren, baaoden
zich met geweld een weg door de commiezen
eo de soldaten. Heele scharen boaden liet meo
aithongereo, en deze werden dan met zont bela-
deo, dat zij in 't nachtelijk dnisler natr haoneo
meester brachten.
Op een geweerschot efstsnd ven bet dorpje
Seiot-Qaen-des-Tois lag aan den zoom van bet
uitgestrekte wond de bat van den klompenmaker
Jean Cotteran. Om zgn norscb gelaat, misschien
ook wel, wjjl bjj bg 't wond woonde, bad hjj
van de bewoners der tlreek deo bijnaam Cbet-
bnaot of nachtuil gekregen. Omdat echter dit
woord deo meesten zgner bekenden te leng
voorkwam, verkorlteo sjj bat en noemden bon
klompenleverencler eenvoudig Chonan.
Jean Cotteran stiet f, zjjn bijnaam achter niet
deze bleef in de femilie. De weduwe Cotteran,
die thine mei bare vier xoone en twee dochtera
het bnieje bewoonde, ergerde zicb niet meer
aan deo bjjaeam. Zjj wee er een gewaad de
moeder der Chonens, de oade necblnil genoemd
te worden. Ook zjj droeg gelaten de ermoe
en de droeve tgdeo. Zjj leed bonger en spaarde
het brood nit baar mond voor hare kinderen.
Heden avond had zjj niet kunnen deelnemen
aen het algemeen avondgebed in de dorpskerk
Zjj zat aan bet bedje der kleine Perrine. bet
jongste kind, dat reeds meer dan twee weken
tiek wee eo aan loogontslekiog leed. Vandaag
nas bet wat beter, de crisla wan voorbij. De
tleine Perrioe was aan een leven vol nood en
diende teruggeschonken. Met bleek geliat en
groote, koortsachtige oogen zat hel negenjarige
leiaje in het armeljjke bedje eo bield de band
der moeder omsloten, die het kind vol liefde
aankeek. Zusters en broers stonden om bear
heea en verheugden zicb er over, dat hnn
liet zusje weer met hen kon praten.
„Ut heb bonger," sprek Perrioe eo legde
hear mager gezichtje tegen moeders arm.
„Lieve Perrioe, ik kan je maar een klein
•takje zwsrtbrood geven, dat is alles, wat wjj in de
kenken hebben." Zuster Reoée snelde heen en
bracht een oudbakken broodkorst mede. Gretig
nam Perrioe die en begon er van te eten.
„Nog watl" smeekie zjj na een ooganblik.
De moeder drukte het zieke kind aan banr
barl, de tranen, die in hare oogen opkwamen,
verbergende.
Op dat oogenblik tred Jeu, de ondete zoon,
een jongeling ven zeventien jaren, vooruit en
sprek „Moeder, ik kan dia ellende niet lugar
aanzien. Ala Perrioe weer op krachten wil
komen, moet zjj
vleet
i de kenl
tin lut my er voor zorgen, dal znlka gebeurt.
Zjjn gelaat bad een vastberaden nildrnkking
aangenomenbg streek het luge haar achter
waarts, dat bem naar Bretagnar muter lot op
de ecbondera golfde en greep naar zyo hoed,
om heeojle gaan.
„Jeu,- waar wil je been V' vroeg zyo moeder
•o richtte haar streng oog op baren soon.
„Ik ga naar wond. Da zontamokkelaera
die deer dezen nicht byeen komen, en wier
vcbnilpleits ik ken, hebben geld en brood,
vleeacb en wyn in overvloed. Ale ik my by
ben voeg word ik ryk beloond en nan elk
gebrek hier komt een einde."
„Jeu, ik verbied bet je. Wat ja doen wilt
is onrechtvaardig, ia tonde."
„Moet lk dan uur toenlen, bon U, Moeder,
mgn broers en zosters gebrek Ijjden? Al ie 'I
ook zonde, wat ik vu plu ben le doen, ze
is toch niet zoo groot nis die, welke ons door
de hoogs belasting lot vertwyfeling voert."
„Jein, denk er tu, wet je veder zaliger
nog op syn sterfbed sprak. Zei hy niet, dat
wy nooit, zelfi niet In den hoogsteo nood,
van den rechten weg moesten atwyken f"
„Ja, dat zei hjj," antwoordde Jeu, „en zoo
lug lk leef zal lk in gewone gevallen daarvu
ook niet tfgann. Vader vermoedde natonriyk
niet, dat Perrine, ago Delete kind, aooale by
baar ateeds ooemde, daar zoo bleek en lydtnd
terneer zon liggen. Daarom ie ook dal, wat ik
thaoi van plan ben te doen, eene altsondering.
Perrine moet gered worden, zy mag niet
„Jeu, herinner je het woordWaar de
nood bet hoogst ie, ie Gods hnlp bet dichte
by. Blgl hier, ik beveel bet jel"
Zjjne moeder wae opgestaan eo voor herea
zoon getreden om bem het weggau te beletten.
„Moeder, moeder, Perrioe sterft I" riepen
ploteeUng de nadere kinderen. Het arme kind
wu in nd aural vu zwakte bewusteloos
geworden.
