Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 37.
Zaterdag 10 December 1904.
Achttiende Jaargang.
DE EEIBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Vérschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie maanden
Franco per post
Afzonderlijke
10,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniglng De Eembode.
Prijs der Adrertentian t
Van 1 tot 6regel«f0.30.
Voor iedere» regel meer-0.05.
,1 lijn.
n uiterlijk Vrydagavond
De toestand in Frankrijk.
ii
(Slot.)
Het schonk een zeker leedvermaak le
zien hoe generaal André, loen zijn val
nabij scheen, zich met de kracht der
wanhoop aan zijn ministerzetel vast
klampte. Met de onbeschaamdheid van
een volleerden huichelaar durfde hij zeg
gen, toen hy in de Kamer over zijn
eerloos werk Ier verantwoording werd
geroepen: „Na een vierjarig pogen ben
ik er nog niet in geslaagd de verdraag
zaamheid onder hel corps officieren le
herstellen. Ik jen overtuigd mijn plicht
gedaan le hebben; geen enkele aanval
van de reactie zal mij van houding doen
veranderen. Om mijn plicht te vervullen,
ben ik genoodzaakt mij te omringen met
alle middelen tot onderzoek. Men moet
den tjjd niet doen terugkeeren, toen de
republikeintche officieren nooit iels
kregen."
En de leugenaar verklaarde verder,
dat het systeem van de verklikkersbriefjes,
het, volgens hem, mogelijk maakte, de
onrechtvaardigheden te herstellen, waar
van eenige republikeinsche officieren het
slachtoffer waren.
„Ik itrjjd niet voor mijn portefeuille,"
snoefde hy ten slotte. „Ik had in Juli
jl. den minister-president verzocht mij
van mijn functies te ontheffen. Dat was
vóór de tegenwoordige campagne. Maar
ondanks de aanvallen van rajjn tegen
standers blyf ik op mijn post om de
Republiek te verdedigen."
Een paar klinkende kaakslagen, men
weet het was het antwoord, dat de af
gevaardigde Syveton op deze snoeverij
nog voor André over had. En deze on
bedachtzame, verachtelijke daad bracht
nog een luttel tijds redding voor den
reeds door zjjn eigen laagheden veroor
deelden minister.
Tot zyn val, dit bleek in
werd besloten. Zjjn vriend Combes zag
al te zeer in, dat het Ministerie
begon te wankelen, en zocht redding
door André uil te werpen. Bij zijn mede
werker, die het Kabinet in gevaar bracht,
drong hy aan plaats le ruimen, en
André ging. Maar hoe De „Fi -aro"
heeft dit aldus geteckend „Vernietigd
door de onthullingen, tot leugenaar ge
maakt door het striemend dossier van
den heer De Villeneuve, gegeeseld door
de heftige protesten van de heeren de
Millerand, Leygucs, Ribot, Barthou en
Vazeille, geslagen door den heerSyvelon,
uitgejouwd docr het land, verlaten door
zjjn vrienden, verloochend door de mi
nisters, zjjn medeplichtigen, en daarop
door hen uitgeslootnn, verdwijnt generaal
André te midden van den algemcenen
afkeer."
Maar de eer van Combes en zijn ambt-
genoofen was mot André's heengaan
geenszins gered. „Zjjn ambtgenooten,
schreef o. a. do „Vérilé Framjaise,"
hebben dezen man zonder geweten ge
noodzaakt lol het meest eerlooze bedrijf
a heui geholpen te hebben zich op
onherstelbare wijze te compromittecren
niets meer tc zjjn dan een onbruik
baar vod, hebben zij hem op de vuilnis
belt geworpen.
„Men vraagt zich af wie van beiden
het meeste walging wekt, hij of zij."
Walging is wel hel juiste woord, voor
hetgeen men gevoelt bij beschouwing
eener regeering, als Frankrijk, helaas
bezit. Het uitwerpen van André heeft
weinig wijziging gebracht. Een vrijmetse
laar heeft de plaats van André weder
aangevuld. De uitspraak van een Fransch
blad wordt dan ook in ruimen kring
gedeeld „Eten regeering, overladen met
schande, kan haar ellendig leven niet
lang meer voortslepen. Het Kabinet
Combes—André blijft doodeljjk getroffen
en definitief veroordeeld."
Maar de feitelijke regeering in Frank
rijk, het Groot Oosten, dat mede in het
gedrang is gekomen, is fluks ter huipe
toegesneld. Met een manifest dor vrij
metselarij wordt de Regcoring, lianr
ootmoedige dienaresse, een riem onder
hart gestoken. Daarin beroemt de
loge zicli op tiaar veiklikkcrsdienst „zon
der welke do congregation zouden zege
vieren en Pius X in Frankrijk heer-
schappjj zou voeren."
Deze laatste zinsnede uit het manifest
zegt, dunkt ons, moor dan genoeg.
Neen, de loge wil regeeren in Frank
rijk, en het Ministerie heelt haar reeds
opnieuw Irouw beloofd. Te Epernay o.a.
heeft de minister van Justitie, de heer
Vallé, aan een maaltijd gezegd, dat de
Regeering hcslolen heeft, werkzaam tc
bljjvon voor de verwezeljjking van tiaar
program. En andere ministers hebben
dal bevestigd. Nu weet men, dat hier
niet anders sprake is dan van het pro
gram der vrjjmelselarjj.
Hoezeer EYankrijk verzucht onder een
niaconnieko regecring nog een enkel
bewijs, 't Was dezer dagen, toen
de negende Kamer der Parijsche
rechtbank een laster-proces word gevoerd,
dat een der getuigen verklaarde wel de
waarheid tc willen zeggen, doch als
vrijmetselaar niet te kunnen beloven de
volle waarheid mede tc doelen, tenzij dc
bekende senutor-br.', Dolpech, ilie in de
zaal aanwezig was, hem van zijn nia-
gonnieken eed ontsloeg.
Is hel wonder dal de advocaat
baasd uitriep„Dus, mijne heeren,
zetelt bovon uw tribunaal nog
ander, een geheim tribunaalBoven
uwe justitie liecrscht er cene, die mach
tiger isdaar zij drukt op de ge
wetens der getuigen, die voor den rech
terstoel zjjn gedaagd en hun verhindert
de waarheid te zeggen. Ik sta ontsteld.
Het zal ten slotte gaan 0111 heel de toe
komst van Frankrijk. De eer der justitie
dreigt ten gronde tc gaan."
Het gaat terecht om heel de toekomst
van Frankrijk, deze wordt door de loge
opgeëischt.
Op Combes valt daarbjj te rekenen,
deze zal liet werk van André op ruimer
ehaal voortzetten. Tol de prefecten
i Frankrijk heeft hjj reeds een circulaire
gericht, waarin hjj wjjs! op do dringende
noodzakelijkheid 0111 zich ter dege op
de iioogte le stellen van dc loyale ge
zindheid „der regenrings-beambten en
candidaten voor offleioclc betrekkingen
n allerlei aard."
Een verklikkcrsdienst derhalve in den
meest uitgebreiden zin, naar liet hart
der vrijmetselarij.
/.onder twjjfol staal tiet Katholieke
Frankrijk dus nog sombere Ijjdon te
wachten. Nu dc vrijmetselarij en hot
socialisme daar over hel gezag in den Staat
beschikken, is zelfs de val van eon
ministerie slechts eono verwisseling van
personen, oeno verwisseling, die don toe
stand wellicht nog ernstiger maakt. Als
het ministerie Combes straks even
onder verachting en smaad zal zjjn af
gewezen, zooals mot minister André
reeds is geschied, dan zullen anderen
opstaan om te trachten hun goddeloos
werk te voltooien.
Waarlijk de aansporing des Pausen in
zjjn protcs-trcde gedaan, om tc hidden
voor net arme rranxrys is wei noomg
tot troost en bemoediging voor het
zwaar beproefde Fransclie volk.
BUITENLAND.
Ilot Congres tor ocro der Onbevlekte
Maagd Maria le Itoinc, is Zondagochtend
op plechtige wjjze gesloten. Do sluitings-
zitting werd bijgewoond door acht kardi
nalen en tal van prelaten. Kardinaal
Vivès hield de sluitingsrnde. Des middags
ontving Z. H. du Paus de Congroslcden
in audiëntie.
Uit Rome wordt gemeld, dal Zondag
ochtend in de grootc zaal van het
Quirinaal, het palcis des konings, de
doopplechtigheid plaats had van den
prins van Piërnont. Meter was de
koningin-weduwe Margarctha, de groot
moeder van den prins. Peter waren dc
vorst van Montenegro, keizer Wilhelm,
vertegenwoordigd door prins Albert van
Pruisen, en koning Edward, vertegen
woordigd door prins Arthur van Con-
naught.
Bjj de plechtigheid waren tegenwoor
dig do koningin van Italië, do graaf van
Turijn, de graaf van Genua, tal van
prinsen en prinsessen cn de minister
president Giolitti.
Krachtens do wet op de Congregaties
wordt de eerste bisschop in Frankrijk
thans vervolgd. Mgr. Ricard, bisschop
van Angoulëme, zal den 2en Januari
voor het hol van appel van Bordeaux
verschijnen, omdat de prelaat een huis,
waarvan hij eigenaar is, aan religieuzen
heeft verhuurd, die daarin een school
openden.
De proleilanlen in Frankrijk beginnen
zich ook reeds ongerust te gevoelen.
Volgens de Palrie. is onlangs een depu
tatie van het protestanlache consistorie
bij Cotnbes op audiëntie geweest, om
hein te wy/.en op het gevaar, dat hun
godsdienst zou loopnn door artikel 11
van liet ontwerp op do scheiding van
Kerk en staat.
Combes stelde dc deputatie echter
gerust. „Gij weet," zei hy, „dat ik vol
toewijding voor li benals do wol een
maal maar is aangenomen, zullen wjj
samen wel hel middel vinden, om u
terug te geven, wat wjj den Katholieken
zullen ontnemen."
Dat teekent I
In den Duitschcn Rijksdag heeft de
een merkwaardige verklaring afgelegd.
Over het algemeen wordt aangenomen,
dat do uitbreiding der Duitscho vloot in
het bijzonder tegen Engeland gericht is.
Naar graaf Von Bülow in het parlement
verklaarde, zou do Duitscho zeemacht
enkel bestemd zjjn voor verdodiging. „Ik
kan mij niet voorstellen, zeido li(j, hoe
in 'l hoofd van verstandige lieden de
gedachte kan opkomen aan een oorlog
lussthen Engeland cn Duitschland. Wat
inij betreft, ik meen liet mogelijke ge
daan tc hebben, om lot in verre toe
komst den vrede met Engeland te kunnen
handhaven."
Over de verhouding van President
Roosevelt tot de Katholieken wordt uit
Amerika het volgende gemeld:
Bij de laatste verkiezingscampagne
drongen eenige soctarissen van invloed
er op aan, dat het Katholicisme bcslredan
worden zou, hetwelk zij aanduidden
met „godsdienst der vreemdelingen".
De president gal hun zyno meening in
de volgende bewoordingen. „Wanneer
een geheim genootschap hundelt, zooals
FEUILLETON.
DB cao VAN.
TWEEDE HOOFDSTUK.
3) Pierre Lebon, de Terreder, nas uit Sl-Quen-
des-Toils verdwenen i niemand wist, waarheen
hy sich met het geld, van de „gabeloni" om
vangen, begeven bad. 't Was een gelok voor
hem, dat by de (treek verlaten had, want over
al werd met verachting van hem gevproken, en
ware hg den emokkelaara in banden geveUen,
ie aonden xich bloedig gewroken hebben. Zgne
moeder, even arm en verlaten ala die der Cboaane,
'1 ongeluk te vinden, ontberen. Zonder hulp
ongelukkige aannam, ware bet baar onmogelgk
geweeet de jaren van honger en ellende door
te komen. Aan zjjnsn invloed had xg het te
danken, dat de harten der meer gegoeden in
't dorp zich voor baar, de onschuldige maar
haar weldaden bewezen. Dag aan dag ging xg
naar de li aria-kapel in 't wond, om al
leed den Heer te klagen. Daar, voor het beeld
der Moeder van Smarten, trof zg de moeder
der Cbouane aan, die daar eveneene voor I
toon bad. Aangedaan zagen de twee zoo swaar
beproefde moeders elkaar aan. Ofschoon
bittering in bare harten scheen op te komen,
gaven ag elkaar toch de band en beloofden
elkaar niet te zuilen heten.
„Wal beteek enen onze smarten bg de folte
ringen, die de Moeder vnn onzen Heiland heeft
uitgestaan,sprak moedor Colterau op den
weg naar hniv, die zg gezameolgk insloegen.
Moeder Leboo veegde de tranen van haar
gelaat en zeide„Uw zoon Jean boet een enkelen
misstap, uit liefde tot u gedaan. Als eeu goed
menaeh zal bjj na verloop zjjaer alraf tot u
terngkeeren. Het liart van rogo Pierre eenter,
bedorven door de slechte boeken, waarin bg
tol leat in den nacht las, denkt niet meer aan
zgo moeder. Hg leeft en alreefl alechta naar
eer ea goed. Nooit zal by tol mg wederkeeren
en wellicht voor eeuwig verloren zgo."
Vier jaren waren voorbijgegaan. De Revolutie
was uitgebroken. Te l'args gistte bet hevig
onder de bevolking. De Bastille, Frankrijke
oude staatsgevangenis, waa gevallen i de
Inlioonalre clubs ontwikkelden een koortsachtige
werkzaamheid.
Een gedeelte van de club der Cordeliers zat
in een achterkamer van do herberg „de Drie
Eenden" byeon tn beraadslaagde over de manier,
waarop de opstand ook op bet platte land
moest verspreid worden.
„Men moet efgevstrdigden zenden naar alle
departemeoten," sprak de voorzitter, „om het
volk tegen den godsdienst en de geeetelgkheid
op te selteo." Wat bg voorstelde werd goed
gekeurd. Men begou de nemen dergeoeo, die
met die opdrtcht belast zonden worden, op
te scbrjjvcn en hun bnn werkkring aan le
zaagde faboltjo van Ooil en gconteljjkhnid."
„Die -post zal moeilijk te vervullen zijn. Do
Brelagocra bezitten een vooroordeel tegen allen,
wal nit Pari)», dat zy ala oen poel van bederf
beschouwen, hoo wordt opgedrongen," gaf advo-
kaai Hroneau als zgo meening le kennen.
„Slechts als een Hrelagner zelf, die onder
komt, zullen ons misschien de hzrdhoolden ge
loof schenken," eprak de boekdrukker fiorsas.
Advoktal Enlrames, die aan hel benedeneind
der tafel zat en geheel verdiept scheen in een
atapel brieven, werd plotseling opmerkzaam.
Hg wreef zich langs de gladgeschoren kin en
eprek langzaam en mul nadruk„Daarop zou
ik misschien 't best raad weten. Op mgn kantoor
werkt sedert jeren een Drctagner ala schrgver.
Zijne gezlndhoid ia onverdacht, hy ia boven
dien bespraakt en slim en verlangt er sterk
naar een politieke rol to spelen. Door zijoe
jjdelbeld zal hö bet zich als oene eer aaorel
door do boeren uit zgo goboortoalreek
dood geelngen te worden. Dat hem da
gespaard zal blijven, sis hfl met zyn spotte
over Rod en godsdienst zoo weinig terughoudend
ie, ale onder zyn mede-klerkeo, daarop kan
bg gerust rekeneo." Da overige leden i
Zoo werd dan na een vgtjarige afwezigheid
de achrgver Pierre Leboo door de revolutiemannen
er toe aaogewezen, in zyn eigen landstreek den
opstand tegen de geeetelgkheid aan te wakkereD.
Ruim voorzien van reisgeld, deftig gekleed mei
driekleurigen sjerp en kokerde, ging by reeds
den volgenden dag op weg. Wgselgk hield hg
was by van plan er zich mede te tooien.
Wat zouden de bewoners van Sl. Uuoo-dcs-Toils
rrbaasd opkijken, hem, den zoon van den
■moD, lang gestorven sergeant l ehon als govol-
zchtigde der regeering le zien en to hooren I
Na menigen dag per eipres wagen gereisd
hebben kwam hy op zekrreo namiddag in
!l grootere dorp aao, dat 't dichtst by zyn
geboorteplaats lag. Van deze plaats uil was hg
ikken, toen hg san de.gabelona," en tolgaar
ders zjjn verraders loon ontvangen had. De
(abelous", tolgaardere en aoldaton kwamen
ider de wapens toen hy zich door zyne pa-
eren ala commissaria der regeering deed kon-
rn. Met korte, barscbo woorden beval hy een
der tolgaardere zyn koffer, die juist afgeladen
werd, nog dienzcllden dag por ezlra gelegen
heid naar St. Qaen-dea Toite te hrnngon, Daarop
Bloeg hy den weg in, wolko door wei en bonoh
naar zgn geboortedorp Hop. In eene opening in
't wouJ stiet hy op oen zestal houthakkers. Zy
zaten op boomstammen dichl bjj 't voetpad,
dronkeo water en alen hun hard brood, 't Was
legen den tyd van bel avondetennaast hen
lagen liunne byien en kapmessen. Zonder le
groeten ging by beo voorbg. lie mannen keken
hem na. Toen hy een eindje voorbg was, floot
André Rongier zacht en Duisterde zyn makkers
„Ken jullie dien?"
Algemeen atilzwggen.
„Jullie waart er toch allen in dien nachl bg,
toen ons de „gabelone" boven op den bergkam
verjoegen en later don wakkeren Chouan grepen
en hem naar de gorangenie sleepten?"
„Pierre Lehon, de verrader, de Judas
vroegen allen.
„Hy is 't", antwoorde André Rongiér, da
aanvoerder der emokkelaara.
„Op, hem oal" waerklook bet. „Laten wy
den asrteschelm, die nu met zyn judasloon den
grooten heer speelt, het loon voor zyn epionnage
geven I"
De emokkelaara grepen naar hglen en kap
messen en snelden hem as. Pisrre Lebon hoorde
de haastige voetstappen achter zich. Angstig
keek lig om,
„Verrader, spion 1" klonk bet. Dreigend hioven
de mannen bnnne wapens omhoog.
„Ze hebben mi) herkend, 't Was dwaas van
uig zonder militair goleido my in deze strook
te wagon," sprak Lebon, Daarop yide hy zoo
snel mogeiyk door boscli en struikon.
„Wraak voor den Chouan I" klonk hot dreigend
al nadnr en nader. Pierre Lebon snakte naar
adem. Zyno borat schoon uit elkaar to willen
apriugon; zgn bart klople hem met hevigo
slagen. O, Hoer, wal zon zyn lot zyn, ala bg
dezen woedenden vervolgers in banden viel I
„Hulp, hoipl" schreeuwde h|j.
Zgne vervolgers slieten een gehuil van woede
nil. Daar zag by de gryze muren der balfrer-
vallen Moedergods-kapel door het donkere groen
van het wond. Pierre Lebon juiebtenog eeo-
maal spande by al i'yne krachten in, om de
beschermende plaats to bereiken.
/Wordt vervolgd).