Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 46.
Zaterdag 11 Februari 1905.
Achttiende Jaargang.
DE EEKBOIE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist,
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnzmsntnprija par drie oiudai
Franco per postf0,40.
Afzonderlijke nummers f 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eombode
Prijs dar Advartantiêni
Vm 1 tot 6 regelsf0.30.
Voor iedere» regel meer(0.05.
BIJ dit nnmmer behoort
een Bljvoegüel.
Vóór 15 Februari.
't Is inderdaad opmerkelijk de geest
drift, die er bij de liberale partijen be
slaat oin nieuwe kiezers op de kiezerslijst
▼oor 1905-1906 geplaatst te krijgen. Maar
juist daarin ligt eene ernstige waar
schuwing voor de christelijke partijen
toch vooral niets onbeproefd te laten,
om eveneens door aanwinst van nieuwe
kiezers zich gereed te maken tot den
verkiezingsstrijd in Juni aanstaande.
Vast staat nu reeds, dat er dan met de
meeste felheid en energie zal gestreden
worden. Groot zou daarom de verant
woordelijkheid zijn ala wij, Katholieken,
thans de schoone gelegenheid lieten
voorbijgaan, onze krachten te versterken
door aanwinst van nieuwe kiezersna
15 Februari is het daartoe onherroepe
lijk te laat!
Zeer valt daarom te waardeeren, dat
de Weleerw. heer F. Langendijk, zich
welwillend beschikbaar stelt, om de
Katholieken hier ter stede door zy'n
woord voor te lichten over de nood
zakelijkheid thans de politieke krachten
der katholieke partij te versterken, om
een dreigende nederlaag aan de slem
bus in Juni te voorkomen.
Van harte hopen wij dan ook, dat op
morgen het succes van den Eerw. Spreker
groot moge wezen, waar het geldt eene
aansporing tot het verkrijgen van een
recht, dat van zoo groote beteckenis is.
Juist van de nieuwe kiezers zal het
veelal afhangen, zoowel elders als hier,
of eene beslissing van den stembusstrijd
len gunste zal zijn der christelijke partijen
of van die onzer tegenstanders.
Dat daarom thans ook zoo algemeen
mogeljjk gehoor worde gegeven aan de uit-
□oodigingen van het Bestuur der R. K.
Kiesvereeniging „Recht en Orde", welk
Bestuur niets onbeproefd wensclit te
laten om de nieuwe kiezers ter wille te
zijn en daarmede de katholieke zaak te
bevorderen.
Men besefte het welWie Gods
souvereiniteil, ook in het Staatsbestuur
wenscht bestendigd te zien, handhave
Christelijke Regeering. Hel gaat
om de hoogste en heiligste begin
selen wij kampen voor de eer van God I
Laten wij daarom, ondanks alle ver
dachtmaking, dat wij geloofsverdeeldheid
zaaien, moedig enze beginselen belijden,
onze banier fier en onversaagd opheffen.
Daarmede zullen wij tevens achting en
eerbied afdwingen ook zelfs van vele
onzer politieke tegenstanders.
BUITENLAND.
In den Dinsdag gehouden Franschen
ministerraad is l.el onderzoek begonnen
van het wetsontwerp betreffende schei
ding van Kerk en Staat. Het wetsontwerp
is vermoedelijk reeds bij het bureau der
Kamer ingediend.
De raad der orde van het legioen van
eer heeft eene aanklacht onderzocht, die
door de generaals Grandiu en Locoste
is ingebracht tegen den secretaris-gene
raal van het Groot-Oosten Vadccard,
wegens zijne rol bij het verklikkingsslelsel
in het leger.
De nalionalistiiclie bladen bevatten
eene opg.ive van 1489 officieren, waar
onder 52 generaals, die zich voor slacht
offers van het verklikkingsstelsel ver
klaren en de benoeming verlangen van
eene militaire commissie, bij welke zjj
eischen tot schadevergoeding aanhangig
willen maken.
De „Commissie van zeven" uit de
stakende mijnwerkers in het Ruhrdistrict
zond Maandag aan den rijkskanselier een
telegram, waarin zij meldde, dat zij
hem per omgaande een memorie
zouden doen toekomen, betreffende het
standpunt der mijnwerkers ten opzichte
van de aangekondigde Pruisische mijn
wet-novelle en het ontwerp-rijkswet be
treffende de rechtspositie der arbeiders-
vakvereenigingen. Verder meldde zij,
dat de commissie van zeven bij de
Vereeniging voor mijnbelangen tele
grafisch een onderhoud verzocht heeft,
ter bespreking van de volgende thans
gematigde eischen:
ten eersteeen loonsverhooging van
vijftien procent, in plaats van het
geëischte minimum-loon
i tweede: komt dat accoord niet
tot stand, dan zal een gemiddeld loon
gelijksoortige werklieden betaald
worden en niet zooals tol nu toe
dagloon, volgens het plaatselijk ge-
ten derde; na de hervatting van den
arbeid zullen geen represaille-maatrege
len genomen worden:
ten vierde: goede kolen moeten be
schikbaar worden ook voor behoeftige
invaliden en weduwen van mijnwerkers
len vyfde ceu humane behandeling.
In verband met de voorgenomen be
sprekingen zou het weik eventueel ter
stond worden herval.
De rijkskanselier antwoordde aan den
voorzitter van de „Commissie van zeven"
per telegram, waarin hij haar dankte
voor deze mededeclingen. ,,In het al-
meen belang" aldus seinde de rijks
kanselier .houd ik hel voor dringend
noodzakelijk, dat de arbeid, zooals U
aan hel slot van uw telegram in uit
zicht steldet, onmiddellijk hervat wordt.
In dat geval ben ik ook gaarne bereid
de vertegenwoordigers van de arbeiders
en van de mijn-eigenaars lol verdere
onderhandelingen te ontvangen".
Het antwoord van de directies der
mijnen was minder welwillend. Zjj
schreven o. m.
Wij vertrouwen, dat de mijnwerkers-
comilé's, die door heilig drijven van
agitatoren tot staking gedreven zijn,
zich van de door hen begane contract
breuk bewust zullen worden en spoedig
den arbeid zullen hervallen. Daarna
zijn onze mijndirecties gaarne bereid
billijke wenschen hunner arbeiders in te
willigen.
In de Dinsdag gehouden zitting van
den Rijksdag lichtte do afgevaardigde
Trimbom de interpellatie van het cen
trum toe, waarin verlangd wordt de
invoering van een 10-urigen werkdag.
Minister Posadowsky antwoordde
hierop hel volgende: „Ik heb onlangs
bij de verbonden regeeringen geïnfor
meerd naar hare xneening. Tot dusverre
hebben er acht geantwoord, deels beslist,
deels afwijzend, terwjji anderen verklaar
den, dat deze ingrijpende quaestie vooraf
nauwgezet diende te worden overwogen.
Bij de vraag omtrent een maximum-
arbeidsduur voor fabrieks-arbeidsters be
slist de buitenlandsche concurrentie. Ik
heb daarom de regeeringen van Zwitser
land, Oostenrijk-Hongarye, Italië en België
naar hare rneening gevraagd betreflende
een gemeenschappelijke regeling. Tot
toe antwoordde Zwitserland in welwil-
Icnden, ik mag bjjna zeggen toestemmen-
den zin. In geval een gemeenschappelijke
regeling met de genoemde landen tot
stand zou komen, dan zou ons hoofd
bezwaar vervallen zjjn. Wjj willen een
gunstig resultaat van deze onderhandelin
gen hopen."
Dez j mededeeling werd met bijval be
groet.
De Staatsanzeiger bevatte Maandag
eene beschikking van de afdeelingen
Essen a/d. Ruhr en Hamm van de
Koninklijke Spoorwegdirectie, waarbij
bepaald wordt, dat van 6 Febr, lot
en met 28 Februari voor steenkolen,
cokes en steenkool-briquellen in wagon
ladingen van len minste tien ton, bij j
verzending van Ncdcrlandsche havens naar
stations, waarvoor het R\jnsch-West-
faalscli-Nederlandsche gocderenvracht-
tariel geldt, de vrachtprijzen, genoemd
in speciaal tarief no. 3, over de Duitsche
baanvakken, met twintig procent verlaagd
zouden worden.
Het Duitsche Keizerpaar gaat einde
Maart een Middellandtche zeereis maken.
Het huwelijk van den kroonprins zal
einde Mei gesloten worden.
Het Belgische Parlement heeft eene
wet aangenomen, die Zaterdag II. in
het Staatsblad is bekend gemaakt.
Het zingen van oneerbare liederen,
hel voeren van ontuchtige taal, het
lezen van zedenkwetsende stukken op
openbare bijeenkomsten, wordt gestraft
overeenkomstig art. 383 van het Straf
wetboek.
Dubbel zwaar worden de gestelde
straffen, wanneer deovertredinggeichiedt
in het bjjzjjn van minderjarige personen.
De huwelijksplannen des konings van
Spanje, waarvan kort geleden sprake
was, schijnen afgesprongen te zijn. In
de .Heraldo", een blad, dat te Madrid
verschijnt, staat althans te lezen, dat de
hertog en de hertogin van Connanght
bü hun terugkeer uit Egypte de Spaan-
sche hoofdstad niet meer zullen aan
doen, en dat het terugroepen van den
hertog van Mauras, als gezant te Londen,
in verband slaat met het afbreken der
onderhandeling over koning AKons' huwe
lijk met de prinses van Connaught.
In Rusland is de rust nog niet hersteld.
Op sommige plaatsen komen nog op
roerige bewegingen voor: hier en daar
wordt op de spoorwegen gestaakt en
zells misdadig geweld gepleegd. Ook
worden sociale eischen gesteld, die niet in
gewilligd worden, maar ze worden ook
gesteld op een wjjze, die inwilliging on
mogelijk maken. Als voorbeeld hiervan
wordt aangehaald, dat een loonsverhoo
ging lot hel driedubbele werd gevraagd.
Te Petersburg willen de werklieden
een nieuwe deputatie naar den Czaar
zenden, bestaande uit door de arbeiders
gekozen leden, van elke fabriek een.
Slechts zóo kunnen de werklieden hun
verlangens aan den Tzaar bekend maken.
Een andere deputatie is ontvangen
door minister Witte; zij overhandigde
een adres, waarin als eenige oplossing
der binnenlandsche moeilijkheden vrij
heid om zich te organiseeren geëischt
wordt voor alle werklieden, zonder eenige
inmenging der regeering.
Het krijgt toch allen schijn, dat de
Russische Tzaar van goeden wil is om
aan het verlangen zijns volks tegemoet
te komen. Volgens geloofwaardige be
richten houdt de Tzaar telkens besprekin
gen met goedwillige raadslieden om
maatregelen te beramen in het belang
des volks. Zelfs in den ministerraad
durft men de erkenning uitspreken, dat
maatregelen noodig zijn om te voorkomen,
dat wetten in onwettigen vorm en op
onwettige wijze worden gepubliceerd,
en dat er wetten zijn, die nooit werden
gepubliceerd.
Ook wordt toegegeven, dat het hoogste
gerechtshof in Rusland, de Senaat,
afhankelijk is van den minister van
justitie, en geven daarmee toe, dat er
voor niemand en in geen enkele instantie
rechtszekerheid bestaat in Rusland. Zjj
erkennen, dat de ambtenaren in Rusland
thans op geen enkele wjjzc strafrechter
lijk, civielrechterlijk of disciplinair kunnen
worden Ier verantwoording geroepen,
en dat de ambtenaren geheel en al af
hankelijk zjjn van de gezindheid en de
stemming hunner meerderen.
Besloten werd reeds in den minister
raad:
1 De bestudeering van het vraagstuk
der Staatsverzekering van de werklieden
in fabrieken wordt in handen gesteld
aan het ministerie van financiën.
2 Aan hetzelfde ministerie wordt, tot
voorbereiding van een wetsontwerp be
treffende dit belangrijke vraagstuk, een
commissie benoemd onder voorzitter
schap van den adjunct-minister van
financiën, chef van het depart, van handel
en industrie, welke commissie samen
gesteld zal zjjn uit ambtenaren, werk
zaam aan een der volgende minislerieele
FEUILLETON.
6ods vegen zijl wooderbaaF.
3] «Van wien ia die paarlenkroon? Dal
ia ciet dw eigen werk I"
,Neeo, maar u icbgnl die kroon Ie kennen."
,Ja, ik ken dexe kroon. Wie beell die bier
gtbrachlf"
,Een juwelier, een oogenblikje geleden. Hg
zei, dat hjj io geldverlegenheid verkeerde en
stond mjj de krooo af ten pand voor een klein
bedrag."
,Dat waa een dief. Ik ken deze krooo. Ik
beb ze vgl jaar geleden zeil gekocht en ge-
,Hgo hemel, dan heeft by mg bedrogen."
,lk beb de kroon oil dankbaarheid aan bet
Madoooabeeld io de kloosterkerk geacbooken.
Eo on beeft een kerkroorer ze gestolen. Het
ia ow plicht dit terstond aan de politie bekend te
„Dat zal ik onmiddellijk doen. Haar dan is
bet ook nw plicht getuigenis er van af te
leggen."
Spoedig was bet voorgevallene oorzaak, dat
er jjverig oaarden roover gezocht werd. Werkelijk
ontbrak de krooo io de klooaterkerkbg do a vond-
■chemeriog bad men bel niet bemerkt. Miss
Elli bad ten stelligste verboden haar naam te
noemen. Ala een loopend vnurtje bad bet oienwa
zich door de stad verbreid. Hen sprak veel
van de kroon der Hadoona, maar slechla
Ma wist, wia ia Indertijd gaachonkeo bad,
echter, want nimmer zi
•t Hiss Elli.
Reeds waren er veertiea dag en verloopeo
sedert bet plegen der misdaad en toch had
de politie den dief oiet kunnen opsporen.
Verscheidene arrestaties hadden plaat; gebad,
doch men kon den doder oiet ontdekken.
Het is Zaterdagavond. Het wordt slil op
straat. Daar alnipt een hooge. breed geschouderde
gestalte langs de halzen naar 'I heiligdom der
Hoeder Oods. Hjj treedt binnen en begeef
zich naar het heiligdom der H. Maagd. De
kaarsen branden rjjkeljjker, er zjjn meer ge-
loovigen'C is tocb bedeo de derde Zaterdag
der maand, waarop de H. Maagd meer dan
anders vereerd wordl. Reeds wil de binnen-
getredene omkeereo, hier branden te veel
kaarsen, er zgn te veel geloovigen hier voor
hem, die alleen met de H. Haagd wilde spreken.
Tocb keert bjj niet om. bjj blijft staan eo on
er een plaats vrij komt, gaat bjj er been en
knielt neer. Anders is de man schow, vlocht
de straten en de menscben; bierheen beeft hg
zich gewaagd, hg moet met de H. Maagd
Sedert eenige dagen is de drang zoo bevlg
geworden, dal bg die oiet weerstaan kon en
Ier kapelle toog. Om bem been knielen de
biddenden, zoo nn en dan boort men bei knappen
der kaarsen, hel vallen der koralen van den
rozenkraos; overigens is bet beel stil Allen
schjjnt het hier wel te moede te zgn, hier bg
de beste der moederen.
Het loopt tegen aebt nor, de klok slaat, de
meeete biddenden gaan hniawaarta. Slechla enkels
vrouwen gaan nog Ier biecht bg deo prisster
in de kapel. De stoelen zgn verlaten, all»»n
de bleeke man knielt oog voor in de kerk.
Onafgebrokeo kgkt bijnaar T beeld der Madonna.
Hu kan niet weg; dit beeld houdt bem als ge-
vangeo. Hg moet naar baar opzien en kan
zgn blik niet afwendeo en hoe meer bg liet
Het is bem ala ziet liet beeld hem vol verwgt
aan eo mei waarschuwende stem bem toeroept
„Waar is mgne kroon
Tranen stroomdon deo man ianga de wangen,
bg saikte luide en begon Ie biddeo. 't Was
bem ala moest hg om vrede biddeo en bg
bad er om. Een kwartier laler waren nog siecbls
bg en de piiesier in 't Godshuis. Deze stond
op, giog naar den biddend» en zeide (oen, dat
de kapel gesloten moest worden. Hg zag den
man weenen, eo vroeg hem, ol bg bem kon
helpen.
Eokele minoten laler knielde de zondaar
voor deo priester in den biechtstoel en beleed
Zijne zonden. Alles deelde bg den biechtvader
mede. Het was hem zoo zwaar, zgn geweien,
reeds jaren zocht bg naar deo vrede, maar nog
nooit bad bg den moed gebad zjjoe zonden
te btlgden. Zonde op zonde bad zicb daardoor
opgestapeld en bg bad gedacht, dat hg toch
verloren en er voor bem geen redding meer
mogelgk was. Driemaal had bg de gevangenis
betreden en weer verlaten, bg was een moor
denaar, een bedrieger, eec diet geworden. Hg
wist niel, welke scbold de groolste was.
Na een ronwmoedige belgdeois zgner zonden
en absolveering dei priteteri, daalde weder
vrada in ago ziel.
Hg verliet de kerk en dnlzenden at
(dienen bem vrieodelgk te groeten. .Waarhesn
DU?" sprak de bleeke man, toen hg de kei
verlaten had. ,Ja, waarheen Had bg gee
geld in zgn bezil, dan dat bg voor de krooo der
MadODna ontvangen had? Eo zoo hg zich on
oiet voor dit geld, nn bg vrede des barteo
genoot, rust vooi den nacht koopen?' Morgen
lever ik mg over aan bet gerecht," sprak hg,'
morgen, zonder verwgl. ik wil oiet langer in
onrechtmatig verkregen goed
blgveo." Hg e
t geld t
bij zgn nacbUogies betalen.
Overige borg bg zorgvuldig weg. Toen echl
't geldstuk bem op de hand lag, brandde bet
als een kool voor. Vrede woonde in zgn hart,
de goheele kalme wereld, welke bem omgaf
scheeo anders geworden te zgn. Maar 't
stuk in zgne band brandde ala een verzengende
gloed eo scheen de band te willen doorboren.
Dat was het geld der Moedergods, die
vergeven bad, trota zgner groote schold. Plotse
ling .cel hem eengebeimzionige macht va
drempel weg, waarop bg stond. Hg liep sneller
en een kwartier later stond hg voor de de
die hem der wereldlgke macht zou overlever
nu de gereebtigbeid des bemela roet hem 1
atgedaan. 't Valt met den vrede in 'l hart i
zoo moeilgk meer dien stap te doen. Ali
hart maar vredig ia.
Hg klaagde zich zeif aan bg 'l gerecht
werd scherp in verhoor geoomen. Hg beket
alle.-, zelfs den naam, dien hg lot do.toe di
valscbe napieren verbergen kon. Hen bra
bem in eene kamer, waar bg overnachten k
Het vertrek zag er armoedig nit, wat bad
niet een veel fraaier knoneo krggen met het
geld, dal hg nog bad. Maar 't was bem zoo
veel geruster om bet barL Hg bezat den vrede
en sliep gelukkig, de schuld was weg, en wat
hg nog te boeten bad, waa geen schuld, doch de
slraf er voor.
„Voor '1 laatst wil ik den kerker betreden,"
sprak hg tot zicb zelf met Bcbilloronde oogen,
„voor 't laatst. Dan zal ik een ander meosch
worden, een nienw leven beginnen met Godi
genade."
Zoo sliep bg In Slechla éio veriaogen had
bg nog en dat was sterker dan ooit te voren.
Hg bad vrede gevonden en wilde nog zoo
gaarne, nn hg met God verzoend waa, zgne
familie, die hg misschien nog op aarde bezat,
eooa ontmoeten, om ook mol baar vrede te
hebben. „Slechts eenmasl, H. Maagd," zoo
smeekte bg, „o, laat mg nog slechts eeomar.l
mgno dierbaren aien, dan wil it gaarne sterven."
De tranen vielen op zgne harde legerstede
en bg ellep in. Het scheen hem in zgn slaap
toe, dat zgne vrouw en kind oaar hem
loe kwamen, terwijl het Madonnabeeld baar
overstraalde en lieldevol op ben neer zag. Eo
alles waa vergeven en vergelen. In de banden
van Elli zag hg de paarlenkroon der Madonna
raaien. Zoo droomde hg en was overgelukkig.
Hg vermoedde volstrekt niet, dat igne dier
baren zoo dicht bg hem waren, naar wie bg
zoo sterk verlangde. In zgn droom breidde bg
de armen nit, om vronw en dochter aan zgn
hart to drukken. Doch de band viel terng van
den killen muur en voelde pgn van dan slag.
(W*rdl vtrvolfd.)