Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 2.
Zaterdag 8 April 1905.
Negentiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Bameveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abozxnoxnentaprija par drio a
Franco per poit
Afzonderlijke «umnwrs
f 0,40.
f 0,05.
Bureau Breedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Piljs dar Adrartantidai
Va* 1 tot 6 regels
Voor iederea regel meer
Correspondent!?!!
moeien «ilerlgk Vrijdagavond
BIJ dit nummer behoort
een Bijvoeg»»!.
SebeidiDg van Kerk en Staat.
Graaf de Mun wasrscbuwde terecht
b(j het albreken der diplomatieke be
trekkingen van Frankrijk met den II. Stoel
zijne landgenoolen zich geen illusie» te
maken over de aangekondigde scheiding
ran Kerk en Staat. „Lees maar eens
het ontwerp," schreef hü inde„Croix",
.dal de socialist Aristide Briand uit
aaam der commissie aan de Kamer heeft
meegedeeld. De strekking komt neer op
deze 4 punten de begrooting ran Ecre-
dienst wordt atgeschaft, de kerken worden
rerhuurd aan den meeat biedende, de
kruisen zullen uit alle publieke ge
bouwen worden rerwjjderd, de priesters
zullen in alle handelingen ran hun ambt
onderworpen zjjn aan de bepalingen ran
een politiewet, dietieo met degerangenis
bedreigt.
.Dat is de vrijheid, die ons wordt aan
geboden! En hoe kan het anders V
Verbeeldt men zich, dat de mannen,
die gezworen hebben het Christendom
in Frankrijk te vernietigen, zullen be
ginnen met den eeredienst, de prediking
en de priesters run banden te ontdoen
Neen, het atelsel, dat zij voorbereiden,
heeft Frankrijk gekend ran 1795 tot
1798. Het is uitgeloopen op de rer-
banning in massa van de Fransche
priesters; dat ia het vooruitzicht, dat
de breuk van de Fransche regeeringen
den Paus ons opent."
De waarschuwing van Graaf de Mun
ia niet overbodig geweest. Het wets
ontwerp tot scheiding van Kerk en
Staat, than* in de Fransche Kamer in
behandeling, moet de kroon zetten op
het tirannieke werk der vrijmetselarij
daarmede wordt de uitoefening van den
godsdienst in.Frankrjjk schier onmogelijk
gemaakt.
Een enkel artikel van het wetsontwerp
tot scheiding van Kerk en Slaat zjj hier
vermeld, dat een volkomen bewijs schenkt
van den tarrenden, onverzoenlijken geest,
waarmedo de Fransche kerkvervolgers
zjjn bezield. Dit artikel luidt:
.Het is verboden in het vervolg op
te richten of aan te brengen eenig
kerkelijk zinnebeeld of embleem op
an de openbare monumenten, op
welke openbare plaats dan ook, met
uitzondering van de gebouwen voor
den eeredienst bestemd, de particuliere
begraafplaatsen alsook de musea of ten
toonstellingen."
Alleen dit van godsdiensthaat zie
dende artikel moest de oogen openen
zelfs van den lauwsten Katholiek in Frank
rijk. .Dit goddelooze art., schrijft de
„Vérité Fran^aise", waaraan men zelfs
een terugwerkende kracht niet onthield,
kondigt over geheel de uitgestrektheid
het Fransche grondgebied een stort
vloed van verwoestingen aan, welke
plotseling met den naa-n der Vandalen
de wandaden van de vernielzuchtige
barbaren in het geheugen zal terug
roepen. Krachtens de wet op de scheiding
zullen alle steenen of houten kruisen,
die zich in zoo grooten getale op de
wegen van Frankrijk verheffen, alsmede
de godsdienstige standbeelden, de heel
den van de H. Maagd on de Heiligen,
die nog een groot deel van onze wijken
en huizen versieren, de godsdienstige
zinnebeelden, waarmede nog vele onzer
openbare gebouwen geteekend, zjjn de
vrome beeldhouwwerken, welke vele
onzer monumenten smukken zullen
in één woord alle uiterlijke teekenen
van godsdienst, door de godsvrucht
onzer voorvaderen voor het oog van
het volk opgericht, veroordeeld worden om
te verdwijnen.
„De campagne, door minister Vallé in
alle gerechtszalen van de Republiek be
gonnen, zal worden voortgezet door
een algemeen neerhalen van de kruisen
en de -godsdienstige beelden in geheel
Frankrijk. De anli-clericale gemeente-'
raden, waarvan eenige, de wet vooruil-
loopend, reeds aan het werk zijn gelogen,
zullen in vurigheid wedijveren met de
politieagenten, handelend op last van de
prefecten en rechters, om een algemeene
opruiming te houden van de godsdien
stige zinnebeelden..
.Dit zal een verwoesting zijn, zooals
Frankrijk er uooit een aanschouwd heelt,
zelfs niet ten tijde van de revolulie, zelfs
niet in het tijdperk van de invallen der
barbaren."
Men huivert reeds bij de gedachte
aan het gruwelijk spel van verwoesting
en heiligschennis, dat Frankrijk,
neming van het wetsontwerp tot scheiding
van Kerk en Staat zat te aanschouwen
geven. Maar ook moet men zich be
zorgd gevoelen bij de overweging, welk
een geest van verzet bij het goedge
zinde, echt katholiek deel der Fransche
bevolking bjj dit barbaarsche bedrijf zal
worden uitgelokt. Toen onder het vorig
Fransche Ministerie reeds het bevel
werd gegeven, dat de kruisen uit
gerechtszalen moesten verdwjjnen, sloeg
dit een pjjnljjke wonde in hel rechtge-
loovige gemoed. Dit werd ook destijds
welsprekend betoogd door Mgr. Touchet,
bisschop van Orleans, die in zijn ka
thedraal predikend smartelijk daarmee ge
troffen uitriep:
.Sinds den dag, waarop Christus de
wereld door Zijn kruis gered heelt, heeft
de wereld niels hooger vereerd dan dat
kruis. Het kruis verheft zich boven onze
sleden en dorpen, op de torens onzer
kathedralen.
„Het kruis zegent het hoofd onzer
kleine kinderen, het kruis is het heilig
U-eken, dat dc vaders op het voorhoofd
van hun zonen maken, wanneer zij hun
uon laatsten zegen willen achterlaten.
Het kruis is over de heele wereld en
bij alle volkeren, uitgenomen China,
het eereteeken en de belooning der dap
peren.
.Dal kruis heeff men thans wegge
nomen uil alle gerechtszalen i.i Frank
rijk.
Daarom verhef ik van af den preek
stoel mijner kathedraal, als vertegen
woordiger Zijner Kerk zoowel
als in den mijne mijn stem legen
het verwijderen der kruisbeelden."
Hoe machtig deze woorden hadden
ingegrepen in het gemoed der toehoor
ders werd bewezen doordat enkele
personen een oogenblik vergaten de
plaats, waar zij zich bevonden en er
toejuichingen werden gehoord. Dooi
een gebaar en een woord des Bisschops
werd echter de luidruchtigheid aanstonds
onderdrukt.
De welsprekende Prelaat besloot zijn
overweldigend betoog met dit woord
van hope en bemoediging
.Thans de harten omhoog! Noch laf
heid, noch wanhoop) Het kruis van
Jesus Christus is een vlag, die alle veld
slagen dezer wereld beheerscht. Schaart
u om die vlag, elke opstand tegen die
vlag is steeds in het verleden op een
vreeselijke nederlaag uitgeloopen. De ge
schiedenis, in de toekomst, zal niet tegen
gesproken worden,
Men kan het kruis door het slijk sleuren,
maar het zal steeds den weg der sterren
terrugvinden. Jesus Christus en Zijn
kruis hebben tot nu toe steeds over
alles en allen gezegevierd, en dat zal
in de toekomst ook zoo zjjn.
.Waar is Diocletianus?
.Waar is Juliaan de Apostaat?
.Waar zijn Cauthon en Saint Just?
.Waar is, ik zeg niet de handvol, maar de
vingergreep stof, dat van al de vervolgers
is overgebleven?
„Het kruis is overal, levend en zege
pralend. Verheffen wij daarom ons hart
en bidden wij: „Roem en aanbidding
aan Jesus Christus en aan Zijn Kruis.
Leve Jesus Christus door alle eeuwen
,En moge die kreet, uitgegaan van de
stad Orleans, geheel Frankrijk doen ont-
Alsof de moedige Prelaat reeds een
voorgevoel had, dat de strijd Int het
uiterste zou worden gedreven, na de
eerloosheden tegen hel kruis, het sym
bool der hope voor den Christen, ge
pleegd, werden de geloovigen opgeroepen
zien ten strijde te scharen onder de vlag,
„die alle veldslagen der wereld be
heerscht." En zoovele Fransche bis
schoppen met hem putten al hun wel
sprekendheid, al hun jjver uit om toch
de oogen der Fransche Katholieken te
openen voor de bange worsteling, die
hen te wachten stond.
Die geweldige kamp is reedt aange
vangen. Het gaat nu om scheiding van
Kerk en Staat, waarmede de vrijmetse
larij 'n Frankrijk de Kerk totaal onder
drukken wil.
BUITENLAND.
Wegen» de beloften, door de Fran
sche ministers Rouvier en Berteaui in
de Kamer afgelegd, van tegenover de
verklikkers onbeschroomd te zullen op
treden, heeft de heer Guyot de Ville-
neuve de openbaarmaking der ma^onnieke
fiches voorloopig gestaakt. Nu echter
uil alles blijkt, dat du beide ministers
hun beloften niet nakomen, of liever nu
zij de verklikkers in bescherming genomen
of bevorderd hebben, terwijl men de
slachtoffers der maf onnieke aanbrengerjj
daarentegen wachten laat op eerherstel,
nu zal Guyot de Villeneuve den schand
paal weder oprichten en er de eerlooze
klikkers tentoonstellen als vroeger. Mis
schien, dat sommigen, wier eergevoel
bijzonder afgestompt schijnt ta zjjn,
daardoor tot het inzicht komen, dat
hun vak nu juist niet tot de fatsoen
loste behoort en dat, wie zich voor
officiéél verklikker laat gebruiken, daar
door reeds een brandmerk beloopt.
De vredesgeruchten, die in het laatst
der vorige maand de lucht doorkruisten,
zijn opeens weder verstomd. Ook het
verhaal, dat president Roosevelt de op
dracht had aanvaard, om als bemiddelaar
tusschen Rusland en Japan op te treden,
wordt gelogenstraft door een bericht uit
Washington, waarin wordt gezegd, dat
men in geen enkel opzicht den president
van de Vereenigde Staten heeft verzocht
als bemiddelaar te dienen, in welken zin
men hel woord ook moge opvatten. De
president heeft nooit deelgenomen aan
onderhandelingen in dien zin. Hij heeft
nooit raad gegeven of diensten bewezen,
hetzij officieel of officieus, en hjj is niet
van plan dat te doen.
Dit bericht schijnt beve-tigd door een
FEUILLETON.
Op 't goede pad teruggekeerd.
3) Hoe geruststellend, koe laogeosam en wel
doend komt xjjn Excellentie giodach Bretagner
lan-tachap voor. hoe hemelsbreed verschillend bj)
hel tennwschlige, nooit rustend rumoer eener
wereldstad t En boe vreJig en goedig sten de
meoschen er daar nil 1 Daar fonkelt geen wilde
baat tegen den naaalo nil de oogen der meo-
schen; deer dringt de eeo den ander niet naar
e Parjjs ge-
Eeo diepe anebt ontsnaple aan sjjoe borstlijn
rechleihend streek sidderend over ijjne oogen.
En als om de herinnering een zijn kalmen,
vreedzaam gelukkigen geboorlegrood volkomen
ta makeo, klook juist op dal oogenblik ten
een naburige kapel eeo klokje en riep de ge
loovigen op lot de vereeriog der H. Maagd.
Bjjot niemand echter luisterde er naar, de
menigte haastte zich, verdroog eich in de stralen,
en een oog dierbaarder beeld ontwikkelde zicb
in Meriota stat: vroom biddeade visschers,
boeren en burgere. die de Heuiel-koalogio
innig groeten, en te midden deter vereerder»
vtn de H. Maagd, koieleo ook twee studenten
eo bidden bel Ave Maris. Eeu lichte tucht,
een traan ln 't oog van den grooten men. o,
wat wee sjjn toestand nu anders dan toen I
Hoe schitterde l» dien tijde Jetoools oog van
blijde hoop op de toekomst I Hoe gelukkig en
'l punt te breken
liefgewordeo plaat-je tot sterven te laten, en
hfi? Was h(j gelukkig? Waren de droouien
sjjuer jeugd verruld
Uiterlijk, ja 1 Doch ioweodig
Acb, boe dikwjjls ral-te bjj den vrede, bet
stille geootgeo, dat bij meuscheo oolstaat uit
edelen eo ecbteo godsdienstzin. Hoe dikwijls
trokken over deu uiterlyken glans van zgu ambt,
'ijn macht, zijnen invloed, de donkere schaduwen
der wroegtog der inoeriyke ontevredenheid, van
den pgnigenden twgfel aan de juistheid vau deu
weg, welken bij betrad. Geluk, meoscbelgk geluk
bezat bg niet, daarnaar had bg lol do toe tevergeefa
gestreefd. Eu er overviel zgn in deu gruod
warm kloppend bsrf, dat door werken en
rusteloos voortjagen naar hooger verkoeld was
eeu smaebteod verlangen naar bet geluk, den
vrede zjjoer jeugd.
Soel gaat bjj van 't venster weg en slaat
baastlg zgoe boeken dicht. Hy drukt op de
electriscbe schol en zgo bediende komt binnen.
„Mgn overjas I" roept hy dezen toe.
.Tot uw dienst, Excellentie I"
Iu 't volgend oogenblik ztaal hjj gereed om
t ryloig voorkomen, Excellentie?"
De dienaar bracht een pak kranten en gaf
ze zijoen beer. Merlot wilde ze werkluigelgk
In den zak steken, toen zijn oog toevallig op
het groot gedrukte hoofdartikel In het miuis-
terieele hoofdorgaan van Parijs viel: .Het
uitdoven der congregaties," las by en keek
soel de eerste regels in. Een donkere blov
overdekte zjjn gelaat j het blad waa boos over
de, laogzarae eo eoergieloote ruaoier," waarop
de bealulteu der Kamers, met betrekking tot de
verdryving der congregaties, werden uitgevoerd.
zouden huu ia de Kamers ernstig moeilgkheden
Meriot schrok. Wat zouden die deu godsdi
vyandige bladen dan wel razen eo lieren,
ou hg het reeda uttgevaardige uilzeltiugsbevel
der eerwaarde paters Redemptoristen Iu de
rue Barrte bad opgeschort? Stond biet
zgn betrekking, zgo geheele toekomst,
'l spel
so laten bezoeker
„Ik ben Meriot,"
lek binnengelaten te wordeo om pater Gon-
De porti
i tcbrik
tslouds h
T klooster hel bezoek van den gevreeaden mao
mee te deelen. Doch Meriot hield hem teruj
en sprak.-. Vrees niet, ik kom niet metkwadt
bedoelingeo, want ga zult het wel vernomet
hebbeu, dat ik de uildrgviog opgeschort heb
ik weuacht* alleen maar een ooderhoud me!
pater Gonzaga, een vriend mgoer jeugd."
Er gingen eenige oogenblikken vooiby, voor de
broeder-portier van zjjor verbazing wa-beko
nog ateeda wantrouwend opende bg de poe
Zgo
opkomende berioneringen ai
uit te
.Moei
ui zak - i verliet bet
o helder it'iach buiten
.Een oogenblik." sprak hg„ ik zal den overste
uwe komst melden eo pater Gonza.a op uw
bezoek voorbereiden,"
Na een paar minuten kwam de broeder-
portier terug in gezelschap van den overate,
co deze uoodigde Meriot, ua beleefde groete,
uit hem naar de ziekenkamer te volgeo, waar
pater Goozaga zich bevoud.
Met kloppend hart, opgewonden, alsof hij
voor deo gewlcbligtfeu alap zgn» levens stond,
volgde Meriot des overste door de laoge gangen,
die met. schildergen van heiligen prijkten. Zwy-
Welk eeo aanblik 1 Op een roatbed lag, is
kussens en dekens byna geheel verscholen, de
totaal uitgeteerde geatsl'e van den eertjjdscoo
bloeisnden Jeannol Villot. Zgn gelaat was was-
kleurig, zgo gevouwen handen byoi gebeel out-
Sprakeloos vao smart eo gebeel overweldigd
door zyn gevoel bleef Merio'. san deu logaog
der Kamer staau. Eersl toen de doodsieke vriend
zyoer jeugd bg zgn aanblik een zachten kreet
van verrassing deed hooren en hem beide ver
magerde b-nden toeslak, werd de ban gebroken.
Met een half solkkend geniten kreet; Jeannol,
Jeannotl Moeten wy elkaar t&& terugzien F'
snelde bg op bet ziekbed toe, om syo toege
stoken banden te grgpeo ou se bartsljjk le
drukken.
Eenige minnlen bleven belden, door ontroe
ring getroffen, zwijgen, terwfll dn overste voor
den heer Meriot eeo stoel naast bel tlekbed
ervnld,
xg s
a gedaei
deur opeudo en Meriot binreubet.
„Jesuoot," sprak Meriot, het droevig stil-
zwggen verbreken, „Jeiunot, wat eeo ongeluk t
Had ik het maar geweten, dat gij zoo leed,
dan had ik mgn bezoek niet xooiaog uitge
steld I"
ging op deo stoel zitten eu hield de
koortsige reeblerhaod van zgn vriend vast.
Deze zag hem rol blydtchap aan.
„Ik daok n, dat ge gekomen zjjt," fluisterde
j met nauw hoorbare slem. „Bjj dig eu in
■pelooze nachten heb ik God gesmeekt, da
gg mocht komen."
Wordt vervolfd).