Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 31.
Zaterdag 28 October 1905.
Negentiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eenmes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Abonnomontoprijn per drie m&uidon
Franco per post.10,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
Verschijnt eiken ZATEBDAO.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniglng De Eembode.
Prijs der AdvortontaSni
Van 1 tot 6 regelsf0.30
Voor iederen regel moerf0.05
CorrespondcntiGn en AdvorlenliSn moeten nilorljjk Vrijdagavond
voor 1 uur aan het bureau bezorgt] zjjn
BIJ dit nammer behoort
een Bijvoegsel.
ONTHULLINGEN.
De onthullingen in het Parijsche blad
do „Matin" hebben opnieuw een treffend
bewijs geleverd van gewetenlooze staat
kunde.
Onderwal de geheele wereld met bange
spanning bet einde van den rampzaligen
oorlog in het Verre Oosten verbeidde,
werd een nieuwe oorlog voorbereid,
die elk oogenblik dreigde te ontbranden.
Eu evenals in den oorlog lusschen
Rusland en Japan het perfide Albion
een listig spel heeft gespeeld, dat een
gereede aanleiding gaf tot dien bloedigen
krijg, zoo was alweder Engeland de
Staat, die in den dreigenden oorlog
lusschen Frankrijk en Duitschland ten
nauwste betrokken was.
In korte trekken hebben wij in een
vorig nummer het politiek bedrijf, boven
bedoeld, reeds meegedeeld. Het Fransche
Ministerie had in zijn midden den thans
befaamden oud-minister Delcassé, die in
koelen bloede over de Marokko quaestie
Frankrijk in een oorlog wilde wikkelen
met het naburige Duitschland. Aan den
.Matin" dankt men deze onthulling.
Dat blad heeft verzekerd, dat Engeland
zich bereid heeft verklaard Fraukrijk's
zjjde te kiezen en het bij te staan,
wanneer het doelwit mocht zijn onvoor
ziene aanval, en het voegde er lot
toelichting by„Engeland liet werkelijk
aan de regeering van de Republiek
mondeling mededeelen, dat het bereid
was in het geval van een aanval op
Frankryk zijne vloot te mobiliseoren,
zich meester te maken van het Noord-
Oostzeekanaal en 100.000 maninSlees-
wyk-Holstein aan land te zetten. Aan
de Fransche regeering werd verder kennis
gegeven, dat als zjj dit wenschle, dit
aanbod haar schriftelijk zou worden
gedaan."
FEUILLETON.
Het gevonden schip.
1) In 't jaar 18*8 was Ik derde atourman
op hot schip .Mohieaan" dat van Londen op
Adelaide voer. Ik -heel George D. en op den
lijd, waarin mjja verbaal begint, waa ik een
en twintig jaar. Mjjn diploma ale tweodestnnr-
rnan lag in mjjnen kotter, maar de aanstelling
liet nog op zich wachten.
Daar Ik een flink seaman waa, meende ik
ook op een goede behandeling aanspraak te
mogen maken, Naar jniat daarmede wie het
trenrlg gesteld. De kapitein van het schip heette
Scudder, en geen rawer, brutaler en onmea-
doogeoder menach bad ooit het scheepsdek
hatredan. Zelfs zijne passagiers kon hjj bjjoa
niet naar bebooren bebaodolon. Het scheeps
volk ocblor beschouwde bj) als een troep bondeo,
slecbia dienstig om te worden nitgeacbolden en
'mishandeld. Ja zelfs zon hjj, waa het naar zijn
wenseh gegaan', de oude scheepsluchtiging, de
zevenstairlige kat, weer hebben ingevoerd, en
die zon zeker alle dagen werk hebben gekregen,
an nauwelijks één man van de eqaipage zou
er zonder bloedige geeaelstrlemen afgekomen
sjjn.
Ik tie den kerel nog voor mjj, als ware bet
gilleren gebeurd. Een lang lichaam, op twee
boenen, die aan de voeten naar buiten om
bogen. Hjj wu een men van ongeveer vfittig
jaren, met borstelig rood baar, een gelaat zoo
rood als een baksteen, en met scherpe oogea,
die op elk oen afstootenden indruk maakten.
Dat de Europeeschc pers vooral hier
over in beroering kwam, was niet meer
dan natuurlijk. Wat hier onthuld werd,
was toch al te bar. En toen de alge-
meene opinie over het snoode .verk van
Delcassé een krachtige veroordeeling
uitsprak, haastte dezo zich de ver
antwoordelijkheid der onthullingen van
zich af te schuiven. Ook van de zijde
van Engeland ging tegenspraak uitde
mare werd verspreid, dat vanwege de
Engelsche Regeering Duitschland was
gerustgesteld.
Maar de tegenspraak van Delcassé
was het tegendeel ervan, en do legen-
spuak van Engelsche zjjde heeft nog
geenszins de gewenschte uilwerking ge
had. Minister Delcassé werd uil het
Ministerie verdreven, omdat zjjn collega's
zijn roekelooze politiek afwezen, dit is
een feit, dat niet te weerspreken valt.
En de minder hartelijke verhouding
lusschen den Koning van Engeland en
zijn neef Keizer Wilhelm van Duitsch
land, waarop in den laatsten tijd bjj her
haling in de pers gewezen werd, zal ook
wel voor een groot deel aan de Marokko
quaestie te danken zijn.
Doch hoe het zij, ondanks de tegen
spraak van Engelsche zijde in dezoont-
hullings-geschiedenis, dringt de vraag
zich op.Wanneer de Engelsche minister
van Binnenlandsche zaken, lord Lans-
downe, 't niet was, wie is het dan ge
weest, die Delcassé de overtuiging heeft
gebracht, dat hij op Engelsche hulp
rekenen kon Op deze vraag is men
lot heden een afdoend antwoord nog
schuldig gebleven.
.Het tijdstip, waarop men de officieels
waarheid over de tusschen Delcassé en
markies Lansdowne in Mei van dit jaar
gemaakte afspraak zal vernemen",
aldus wordt aan de Frankf. Ztg. uit
Parijs geschreven „ligt nog ver af,
en men begrijpt, dat Frankrijk de tegen
woordige heftige discussie liefst snel af
gesneden wil zien. „De Temps" vermaant
dan ook nu zeer dringend tot bezonnen-
Zjjn neus scheon reeds vroeger een gedachten
slag gehad te hebben, althans bjj zag er min
ol meer nit aio een baak, waaraan een matroos
zjjn zuidwester wel bad kannen ophangen. Hoe
ik bem behandelde en hjj het mjj deed, daarvan
zal ik eens een alaaltje vertellen.
Onze vaart was, tot op de ongelnksplaats
in den oceaan, waar mjjn avontuur begon, buiten
gewoon lang en ongunstig geweest tengevolge
van bet eindeloos krnisen in de Golf rao Bis-
kayo; daarna kregea wjj tegenwind en eindelijk
een paar dagen gebeele windstilte.
Zoo hadden wjj er dan ook maar even zes
weken over gedaan om de Kanarische eilanden
te bereiken en xells toen we bet zoover gebracht
hadden, waren wjj nog verre van ons doel ver-
wjjderd, want do swakke wind, die zoo nu en
dan de luebt ln beweging bracht, blies ons
schip steeds op den kop; van de passaatwinden
woe nog steeds niots to bespenreo, en het kwik
stond onbeweeglgk in do buie.
Ik bad de wacbt met den eerotc-o stuurman
Hollins, een eenvoudige, goede, kalme kerel,
die mjj eens gezegd bad, dat lijj niet van plan
was de verwachtingen van zjjo toekomstige
carrière door de ruwe manieren en den brolalen
toon van den kapitein te laten bederveo, maar
bjj alles xjjne kalmte le bewaren tot hel uiterste,
om ilch niet door onbezonnenheid of jeugdige
lichtzinnigheid in 'l ongeluk te etorten. Met
Hollins bad ik dos, zooals gezegd, de wacbl,
en legen IJ uur 'a middags van den Hen April
18*8 kwam ik op het dek, om voor hem het
opzicht te bonden, terwjji by naar 't vooronder
giog, om daar eeoige werkzaamheden le ver-
Hel waa enikheet, de ton atraalde uit een
heid en kalmte en meent, dat het beter
it zich te verheugen over de tusichen
Duitschland en Frankrjjk tot stand ge
komen overeenstemming, dan de tegen
woordige felle internationale politiek
voort le zetten."
Over de gebeurtenissen, die zich
tusschen Frankrijk, Engeland en Duitsch
land onlangs op een kritiek oogenblik
hebben afgespeeld, bljjft dus vooreerst
nog een geheimnisvolle sluier hangen.
Maar toch is openbaar geworden hoe
moderne staatkunde, gewetenlooze poli
tiek ook thans bjjna weder tot een oorlog
had geleid, waarvan de gevolgen niet le
berekenen waren. Een Europeesche
oorlog had zelfs daarvan het gevolg
kunnen zijn.
En aan zulk een schandelijk spel door
eerzuchtige avonturiers achter depolitieke
schermen afgespeeld, hangt het lot van
geheele volkeren en landen af.
Wie walgt niet van een dusdanige
politiek, welke in onze dagen de groote
Mogendheden te zien geven, een politiek,
niet meer gegrondvest in de onverander
lijke beginselen van rechtvaardigheid en
recht, maar steeds zich bewegend
om de spil van eigenbelang, van het
stroefste, koudste egoïsme. De heilig
ste beginselen worden voortdurend
schandeljjk onder den voet vertreden.
De straffende hand Gods drukt nu reeds
zwaar op zoo menig land en volk, en
toch treden zjj, die volkeren en Staten
moeten leiden op, alsof zjj met blind
heid geslagen zjjn. De verwikkelingen
nemen toe in diepte en ontvang; de
vrees voor de toekomst drijft de groote
Mogendheden tot uitbreiding van leger
en vloot, waaronder de volkeren finan-
tieel en moreel dreigen le bezwijken
onderlinge najjver beheerscht hare ver
houdingen de zwakheid van hetisolement
bewust, groepeeren zjj zich en trekken
samen als zware onweerswolken, die,
elkander ontmoetend, tot eene uitbarsting
kunnen komen van verwoesting en dood.
wolkenlooten hemd, en bjjoa geen enkel windje
plooide de gladde, donkerblauwe vlakte, waarop
het achip met gereefde zeilen al* in den slaap
wiogelde. Tevergeefs keken we naar een wolkje
als een voorbode der naderende paseaatwindeo.
De zon was in zjjn element en scheen do zee
to willen leegdrinken,
Even na ball eon kwam stuurman Hollins
weer aan dek. De kapitein on de passagiers,
allen mannen, volgden hem. Dikwjjla beb ik
getracht mjj te herinneren, waarom ik naar
boven moest; maar zooveel herinner lk my
oog, dat de kapitein mg op zjjn barscho manier
een bevel gaf en dat ik, vlag gehoorzamend,
in volgend oogenblik reeds in den groolen
Nadut ik ongevoer vjjf minuten bezig gewoest
was, giog ik weer oaar beneden, op do helft
bleet ik even sltan en keek omlaag. Beoeden
mjj zag ik het witte geschaarde dek, dat er
zoo proper nilzag, dat men er wel van had
kunnea eten. Stuurman Hollins stond sjjwaarls
aan bet slnnrrad, met don verrekijker voor 't
getreden tot aan den grooton maal en keek oaar
eenlge matrozen, die aan dezeileo bezig waren.
Hjj slood bjjoa loodrecht onder mi', zoodat de
bovbokaot va? deo cylinder, die bg bjj elke
weersgesteldheid drosg, nijj voorkwam als de
deksel van bod jjzeren pol.
Terwyi ik my on gereedmaakte verder naar
beneden te gaan, sliet ik met den voet legen
een loshangend voorwerp, dat op bet dek viel.
Ik lette daarop niot, daar ik meende, dat het
oen eind lonw was, door een slordig matroos
daar achtergelaten, Maar toen ik langzaam naar
beneden ging, zag ik den kapitein in de houdiog
Dat zijn de zegeningen van een moderne
staatkunde.
BUITENLAND.
Naar verluidt wil Keizer Wilhelm, dat
de koning van Spanje den 6en November
le Berlijn met groote praal ontvangon
zal worden. Het Beriijnselie magistraats
college heelt daarom 20,000 mk. uil de
gemeentekas bewilligd voor de versiering
van do Linden.
Prins Eitel, de tweede zoon van keizer
Wilhelm, zal waarschijnlijk den 27sten
Februari in het huwelijk treden, den
dag, waarop zjjn ouders hun zilveren
bruiloft vieren.
De Hessische Katholiekendag, die
Zondag te Mainz gehouden is, heeft eer.
schitterend verloop gehad. Het aantal
deelnemers wordt geschat op acht tot
tien duizend. Afgevaardigde dr. Schadler
sprak onder stormachtig applaus over
de Centrums-politiek in het Rijkaf
gevaardigde Giesberts over de sociale
politiek van het Centrum en haar tegen
standers. Atgev. Schmitt besprak den
politieken toestand, gaf het wachtwoord
voor de Landdagsverkiezingen en maande
tot confessioneelen vrede. Bisschop
Kirstein gaf den vergaderden zijn zegen.
Kardinaal Merry del Val zond den zegen
van den Paus over.
Zondag is te Riese, de geboorteplaats
van Z. H. Paus Pius X, het stand
beeld ter eere van Z. H. onthuld.
Bij de onthulling waren Italië, Frank
rijk, Oostenrijk-Hongarijfl, Duitschland,
België, Spanje en de Vereenigde Staten
vertegenwoordigd.
Het standbeeld, door den beeldhouwer
Guido Guirti ontworpen en uitgevoerd,
is uitstekend geslaagd.
Van alle oorden der wereld waren
giften voor het standbeeld ingekomen.
Uit Rome wordt aan de Temps"
bericht, dat de Pruisische zaakgelastigde
bij den H. Stoel, baron Rothenhan,
Zaterdag bij den Paus in audiëntie ge
weest is om hem een bezoek aan te
kondigen van keizer Wilhelm legen het
komend voorjaar.
Z. Em. kardinaal Richard, aartsbisschop
van Parijs, heeft een herderlijken brief
gericht tot de geloovigen van zijn bisdom,
waarin hjj hen aanspoort te bidden en
van iemand, die jnlst van iets geschrokken of
op xy gesprongen was, terwgl hjj met uitge
strekte armen naar een voorwerp op 't dek
keek. Langzaam, want ik bad volstrekt geen
baast, slapte ik van den eenen sport op den
anderen. Terwgl ik dat deed, keek de kapitein
naar mjj op; xjja gericht was donkerrood van
woede en xjjne oogon schenen vuur te9cbieten.
Ik xag hoe hg zjjne vuisten bolde, terwgl bfj
tjjoo armen liet zinken. Zgo gelaat zwol op;
bjj scheen naar adem te enakken. Ik dacht dan
ook niet anders, toen ik een oogenblik op don
ladder bleef alaan, dal by een beroerte zou
krijgen. Van de verachansing sprong ik op 't
dek en kwam daardoor in de onmiddellgke na-
bgbeid van don knpileln. Mol èia oogopslag
zag ik, boe de matrozen bg hnn werk de haoden
lieten rusten eu allen naar den kapitein kekon.
Ook de eerste stnurmao was naderbg gekomen,
en scheen fluisterend met eenige passagiers te
spreken, die eveneens hunne blikken op den
kapitein gericht hadden.
,Dat beb jg gedaanl" riep de kapitein mei
eene atem, die beescb en dof klonk van woede,
en daarbjj keek hy mg zoo griramiz aan, als
wilde lig mg in alnkkio scheurentegelgkertgd
wees hjj op 't dek, waar ik eeo scbeepsbtak
loodrecht ia de pLokea zag ataao.
Dat waa derhalve het voorwerp, dat ik zonder
oprot oit den mast bad laten vallen.
,Dat heb jjj gedaanl"
,'t Spjjt my wel kapitein," sprak ik.
,Spjjt beb je er van?" viel bg my in de
reden en in ééoen adem wierp by my eon
dozyn scheldwoorden naar 't boofd. .Spijt?
Ja, je hebt er sp J van, dat je my niet getroffen
hebt. Dat ding was voor mgn hoofd bestemd, hé7"
boete te doen voor de Kerk en voor
Frankrjjk.
De kardinaal haalt de voornaamste
zinsneden uit den laatsten brief van den
Paus aan en schrjjft dan verder
.Voelt gij niet in hel binnenste van
uw ziel, dat hel woord des Pausen de
ware uildrakking is van den tegenwoor-
digen toestand? Het gaat niet om een
strijd tusschen staatkundige partijen
het gaat er om, of Frankrijk christelijk
zal blijven, dan wel, of het er van zal
afzien, de groote katholieke mogendheid
te zijn van voorheen."
Kardinaal Richard schrjjft verder, dat
de behoefte tot aansluiting zich doet
gevoelen onder de geloovigen. De dreigen
de scheiding maakt de zielen ongerust.
Men voelt, dat er verdeeldheid in het
land zal ontstaan. Tegenover hen, die
Frankrijk willen ontrukken aan de over
levering van een katholieke natie, wil
de kardinaal de liefdadigheid stellen en
gebed en boetvaardigheid en dan zullen
wjj op doeltreffende wijze werkzaam zjjn
geweest om in ons dierbare vaderland
de eendracht te herstellen."
De directie van den Matin,* die met
haar .onthullingen* niet erg gelukkig
is geweest, heeft tegen verschillende
Duitsche bladen een vervolging in
gesteld wegens beleediging, en zulks
omdat zjj de bekende artikelen van het
Parjjsclie blad over de Marokko-kwestie
een bcursmanoeuvre genoemd hebben.
Te Hamburg is de vordering tegen twee
aldaar verschijnende couranten reeds
door de rechtbank afgewezen, opgrond
dat de kritiek gevoerd was ter .ver
dediging van rechtmatige belangen",
wat volgens de strafwet een veroor
deeling uitsluit.
De anti-militairistische beweging is uit
Frankrjjk ook naar Zwitserland overge
waaid. Daaromtrent wordt gemeld
Den laatsten lijd wordt er in Zwitser
land door sociaal-democraten sterk ge-
jjverd voor een beweging tegen het mi
litairisme, dat de waakhond van het ka
pitalisme wordt genoemd. In verscheidene
steden is een afdeeling opgericht van een
bond tegen het militairisme.
De Bondsregering acht deze beweging
een ernstig verschjjnsel en heeft er in een
liarcr laatste vergaderingen uitvoerig over
beraadslaagd. Er wordt verwacht, dal er
van regeeringswege maatregelen tegen
genomen zullen worden.
.Noenl" riep ik uit, diep ademhalend en ik
gevoelde, hoe mj|no handen zich balden; mgn
bloed bogon te koken hjj do lage scheldwoorden,
welke hjj my in tegenwoordigheid van passagiers
en matrozen naar hel hootd slingerde.
Wat nn volgde kan ik niet nauwkeurig be
schrijven. Van al do verwenachlogoo an scheld
woorden, die bg tegen mg uitwierp is er geen
enkele oil nigoo gcdachteo gegaan en zo staan
als in rago geheugen gegrllt. Tandenkoarsend
van woede kwam hy op mjj toe, ou ik liet müoe
armen slaken daar ik meende, dat hjj mg slaan
wilde. Eeno uitdrukking wierp hy mg letterlijk
ia 't gelaal, die my waanzinnig maakte. Nau
welijks nas dit woord uit xyn schoven mond
of mjjn vuist trol hem tusschen de oogen
bg viel ruggelings neer, zoo stjjf sis een stok.
Zjjn achterhoofd hoosde zoo hevig tegen het
dek, dst ik wcrkelgk meende, dat hy dood was.
In gewone omstandigheden was ik buitengewoon
sterk, ddcb nn bad deze opwinding myne spieren
oog meer gestaald kortom, doze vloekeodo,
tirannieke man, lig daar in zyne volle lengte
op het dek, sla door den bliksem gelroflon,
De matrozen kwamen van den boeg toesnellen,
en ia een oogenblik bevond zich de getroffene
omgeven door veel meoscbeo.
.Stuurman Hollins, gjj bebl zyne woorden
gohoord. Hy beeft er mö toe gebracht; 't was
niet myne schuld, dat de acheepshaak naar
beneden viel, ik heb 't niet opzeltefijk gedaan,
lk neem u lot geinige, dat, wal lk deed, nit
zelfverdediging geschiedde, na eene uitdaging,
die zelfs den zachtmoedigateo menscb waan
zinnig ïou hebben gemaakt."
(Wordt vervolgd,)