Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 53.
Zaterdag 31 Maart 1906.
Negentiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, EemnbS, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Vérschljnt eiken ZATERDAG.
Aboruierasutoprijo par drie mscnden
Franco per post
Afzonderlijke nummer»
<0,40.
f 0,05.
Bureau
Uitgavi
Bij dit nummer behoort een Bij voegsel.
De godsdienstvervolging
in Frankrijk.
i.
't I» ver gekomen met de godsdienst-
TerTolging in het diep beklagenswaar
dige Frankrijk!
Lang heeft men zich geërgerd aan
de lauwheid en lafheid der Franiche
Katholieken. Eenige duizenden seclaris-
■en, vrjjrael*elaars of slaafsche dienaren
ervan, deden millioenen krommen onder
de meeat schandelijke dwingelandij.
Wetten werden gemaakt en ingevoerd,
waarmede de heiligste rechten worden
aangetast, zonder dat het ingesluimerd
volksgeweten werd wakker geschud.
Wel werden hier en daar betoogingen
gehouden en werd krachtig geprotesteerd
als de misdadige hand zich vergreep aan
kloosterlingen en deze met ruw geweld
in de gevangenis leidde, in balling
schap dreef, of andere gewelddaden be
ging maar van een spontane beweging
werd niets vernomen. Overal gingen wel
kreten van afschuw op tegen de tergende
snoodheden, waarvan men getuige was,
maar een eendrachtig, kloek, krachtig,
vastberaden verweer bleef achterwege.
Dat gaf al meer moed aan de dwin
gelanden om steeds verder te gaan.
Alles boog ten slotte toch voor hun
tirannie. En toen kwam de overmoed
om een wet op de scheiding van Kerk
en Stast door te drijven, die hun een
scherp wapen in handen moest geven.
Dan, hel is gebleken, was zelfs God in
de tabernakelen in het ongelukkige Frank
rijk voor hun aanslagen niet veilig meer.
Die goddeloos wet is tot vreugde
der sectarissen tot stand gekomen, maar
bij de toepassing ervan, kwamen reeds
tooneelen van verschrikking voor, die
hen soms met ontzetting voor hun werk
den terugdeinzen. Bij een groot deel
des Franscben volks is het gods
dienstig bewustzijn ontwaakt, en nu
herleven in hen helden en heldinnen
zooals tijdens de groole Fransche revo
FEUILLETON.
Ver vee het onderlijk huis.
3) No was voor Leopold de t|jd aange
broken, om te biodeleo. Langzaam, op bant
en voelen kruipend en elk gelnid beboedza
vermijdend, verwjjderde bp zich In de richting
der paarden. De tameljjk dichte duisternis
hem hierbjj goed te pas en eindelijk atol
naast zgu rnstig liggend paard. Een lichte klap
op den rng van zijn tronw dier waa voldoende
om bet op de been te brengen. Toen maakte
hij bet de pooten los en leidde hem, zjji
boecbje. Hel scheen, dat bet verstandige dier
sjjo bedoeling kende; bet hield zich zoo rnstig,
dat de andere porden zich telle niet bewogen.
Doch nn bad Leopold nog maar de belft van
zgn werk gedaan. Nog moest by de paarden
zyner reiagenooten onschadoiyk maken, om lijo-
vervolgiog te verhinderen. Hy sloop daarom lang
zaam naar de paarden en hield zjjn scherp ge
slepen mes In de hand. Wel speet het hem
de dieren te moeien dooden, doch Je zocht
nuar teltbebond dwong er hem toe. Hy trol 't
eene na 't andere paard zoo jnlat met het staal,
dat zy zonder noemenswaard getocht In dood
eng bieren liggen. Het laatste sprong echter
op, in weerwU van den ontvangen ateek en stiet
een luid, smartelijk gehinnik nil. Snol her
haalde Leopold den ilool, d«cb zonder betge-
lutie, die door hun schilferende daden
het geschiedboek van dit volk met
schoone bladzijden hebben verrijkt.
Met het besluit der Regeering, om
de agenten, die de kerkeljjke goederen
zouden invenlariseeren, op te dragen
zelfs de opening der tabernakelen te
eischen, bleek echter de maat volge-
meten, zelfs by die Katholieken, die tot
dusver zich lijdzaam hadden getoond.
Kreten van vero-'waardiging en smart
doortrilden de lucht. De katholieke pers
gaf daatvan uitiog in bewoordingen
welke indrongen bij het volk tot in liet
diepst der ziel. Zoo schreef o.a. het
Fransche orgaan ,La Croix"
„Dat is dan hun liberale wet! Dal
is, wat door de candidaten voor den
Senaat de vorige week is beloofd als
liberale uilvoering der scheidingswet
,De eerste daad, door de nieuwe wet
uitgelokt, de eerste sprong van den tjjger-
kerkvervolgeis gericht op het Taber
nakel, op de vreedzame wooing van den
Heiligen God, als op een prooi, waar
sinds lang op geloerd was.
„Het is den modernen kerk vervolgers
niet genoeg, hun vermetele hand uit te
strekken naar de kostbaarheden, door
de godsvrucht der eeuwen verzameld
het is hun niet genoeg te zeggendie
priesterkleedjj, geborduurd door maagden-
vingeren, die kelk, door een stervend
priester aan de kerk vermaakt tot rust
zijner ziel, die kruisweg-staties, door de
parochianen aan de kerk gegeven als
een gedurig gebed voor hen en hunne
kinderen, al die ex-voto's, tropeeën van
dankbaarheid en godsvrucht, behooren
ons, wij palmen ze eenvoudig ia.
„Het is hun niet genoeg, de over
blijfselen der heiligen te profaneeren,
door het goud en het zilver der schrijnen
te schattende altaarsteenen los te
wroeten, om le zien of er zich tusschen
de beenderen der martelaren ook eenig
kostbaar gesteente bevindt.
„Zij dringen zelfs door in het Heilige
der Heiligen om de waarde te schatten
van den eenvoudigen kelk, waarin de
Heilige Gevangene der Tabernakelen rust.
Zpn paard bereiken, er opspringen ei
galoppeercn was voor hem 't werk v
oogeoblik. Hy hoorde dutdelgk de verwensc
middelen waa hg overigens ruimacboois voor
zien, en voorloopig ook van water, daar hg ztjo
veldfleecb ln do legerplaats goed gevnld bad.
Zoo trok bg dan verder. De in zeldzame helder
heid aan den hemel schitterends «terren wezen
hem den weg, en wanneer allee naar weoach
ging ton hg in de ochtenduren van deo Volgenden
dag de door Frita genoemde rivier bereiken.
Unr op nar eoelde voorbg; by bad de grootate
moeite op den rng van zgn paard wakker te
blgven. Het waa een geluk voor hem, dat de nach
telijke koello hom triich hield, anders zoo hjj zgo
Ku werden er echter ook reeda schreden boot
baer in de legerplaats, 't Was dan ook vio
Leopold de hoogste tjjd, om te vluchten, ln
groote sprongen, alle onnoodige voorzichtigheid
i duisteren ia 't wilde op
I, floten hem rikellnga lao
hem de eindelooB aebguende woeslgo op, waar
hem de ruiters, die tbana zonder paarden waren,
niet konden volgen.
Zoo was dan Leopolds vlncht boven ver
wachting gelokt. Toch bevond hg zicb op verre
na niet in veiligheid, daar toch de wilderoi»
voor hem lag, waar bg nu zonder gida verder
den weg maar moest vinden. Het eenige pont
van uitgang boden hem da woorden van Frits
en daarom sloeg bg dan ook da door dezen
aangegeven zuidoostelijke richting in. Van leveos-
Breedestraat 18. Amersfoort.
bode.
Prijs dar AdvortentUni
Vm 1 tot 6 regel»
Voor iederea regel meer
ara hel bij zijn waren naam te noemen,
Je voorbode der berooving.
„Wat zjjn de roerende en onroerende
goederen der openbare gebouwen van
tien eeredienst? Het zjjn niet alleen de
bisschoppelijke paleizen, de pastorieën,
de seminaries, het zjjn ook de goederen,
door 'edelmoedige geloovigen aan de
kerken gegeven of vermaakt voor het
fundeeren van Missen of liefdewerken;
het zjjn de schatten der kerken, al die
wonderen van kunst, goudsmee- of
borduurwerk, welke in den loop der
eeuwen door de godsvrucht van rjjke
schenkers aan de kerken werden gegeven
om den luister van den eeredienst te
verltoogen het zjjn verder al die
werpen, welke in de nederigste parochies
door de geloovigen met vronte bedoeling
werden geschonkenheilige vaten, altaar- j
gereide, Misgewaden.
„Men zal van dit alles naar hel wi-kl
behagen der heere^ambrcnsreri van de
domeins* ^<At inventaris gaan opmaken.
Waarom
En graaf de Mun antwoordt hierop
„Opdat de Staat, wanneer de Schei
dingswet door het buiten gebruik raken
van een goed aanlal kerken de vruchten
zal hebben gedragen, die niet kunnen
uitbljjven, te zelfder tjjd kan verbeurd
verklaren en gebruiken voor het doel,
dat hem zal goeddunken, al de rjjkdom-
men, door particulieren gegeven en door
hen uitdrukkeljjk voor de uitoefening van
den eeredienst bestemd."
heeft overhandigd. De diplomaat zal
worden vervangen door den heer Sazanof.
De regeering te St-Petersburg en do H.
Stoel onderhandelen thans over de be
noeming van twee bisschoppen. Men ver
wacht, dat deze onderhandelingen ge-
ruimen tjjd zullen duren, hetgeen echter
allerminst beteekent, dat de betrekkingen
tusschen het Vaticaan en St.-Peteisburg
minder goed zouden zjjn. ,lk weet," zegt
de correspondent van een Parjjsch blad,
„dat men op het Vaticaan over de con
cessies, door de Russische Regeering
gedaan op hot stuk der gewetensvrijheid,
tevreden is, lerwjjl men te St.-Peters-
burg den H. Stoel dankbaar is voor zjjn
vermaningen aan het adres der Polen.
De eenige kwestie, die nog aanleiding
geeft lot eenige moeilijkheid, is de in
spectie, van Staatswege uitgeoefend op
het onderwjjs in de seminaries, doch men
koestert op het Vaticaan eenige hoop
ook op dit punt lot overeenstemming te
zullen geraken."
Zoo werd bet huichelspel der gods
dienst vervolgers ontmaskerd. Te ver
wonderen is 't dus waarlijk niet, dat
de trouwe Katholieken in Frankrjjk, het
sarren en kwellen reeds zoo lang moede,
in heftig verzet kwamen. Een strjjd als
op leven en dood moest daarvan het
gevolg zijn 1
BUITENLAND.
Z. H. de Paus heeft in audiënttie ont
vangen den Russischen vertegenwoor
diger bjj den H. Stoel, den heer Narisjki.te,
die Z. H. zjjn brieven van terugroeping
Naar gemeld wordt, hoeft de nuntius
-V^r-Waaneii-^an den H. Vader geseind,
dat de gezondheid vaïtitWfifj'1*1^ Joseph
geschokt is. Wel bestaat er op herodJëW^-
blik geen vrees dienaangaande, maar de
hoogc leeftijd baart ongerustheid.
In Hongarije wordt de toestand steeds
meer en meer gespannen. Thans heeft
de minister van binnenlandsche zaken
gelast, dat voorlaan ook vergunning van
de overheid moet worden gevraagd voor
het houden van vergaderingen in gesloten
Onder grooten toeloop van de be
volking heeft Maandag te Montregard
de begrafenis plaats gehad van een
slachtoffer der incidenten, die zicn by
het opmaken der inventarislijsten in die
gemeente hadden' voorgedaan. Op zjjn
sterfbed had het slachtoffer verklaard,
dat hjj met 10 of 20 man de gendarmen
gevolgd was en uitgeroepen had: „Gjj
wilt den goeden God van Montregard
ons onlrooven." Op een bedreiging van
den brigadier was hjj achter een boom
gevlucht, maar hjj werd achtervolgd en
door een paar revolverschoten getroffen,
ook de andere gendarmen hadden op
het bevel van den brigadier gevuurd.
Na eenige dagen Ijjden was hjj gestorven.
André Regis was 41 jaar oud en vader
van 5 kinderen I
Bjj de groeve werden meerdere rede
voeringen gehouden, waarin heftig legen
de scheidingswet werd geprotesteerd.
niet leng te roeken; nauweiykt tweehonderd pas
vso hem verwgderd «tood het, en deed xich 'e
Zonder Igd te verlieten aleeg hj| te paard en
sloeg de door Frile aangegeven richting in. Het
paard, door de lange rust geheel opgelnscht,
begon snel te loopen en too kwam bg vlug
Uur op uur verstreekFrita had getegd, dal
minder troosteloos werd. Dat acheen echter niet
oewaarbeid te tollen worden j nergeoe wae een
bewgs tan leren ol vruchtbaarheid te beapenren.
JTosn het middag geworden wa», loclit Leopold
ln de weinige echadnw van een heuvel, die rich
in de vlakte verhief, een korte raat. De tong
deelde hem aan 't gehemelte, en hfl greep tgo
les ochtends met friach water gevulde veldflescb.
Wat deed bem dat frisaebe water goed in ign
Iroge keel. 't Liefst bad bg den heelen inhoud
•chtereen uitgedrooken, maar hg moest met het
toslbare vocht spaarzaam omgaan. Het arme
paard kou hg echter niet verkwikkenbet eenige,
wat by voor zgo trouw rgdier doen koo, waa
hom eon stukje suiker te geven, dat bg, voor
dat doel, ateede hy zich droeg. Daarna steeg hj|
op au voort ging het weer.
Weder gingen uren voorbg. Oloehnd heet
lag de lucht, door geen aucblje bewogen, op de
•iodelooie, eentonige vlakte. Opnieuw voelde
Leopold ago krachten rascb Bloemen. Sleede
neer kwam bg tot de overtuiging, dat Frits
lent over dsn toestand dor vlakto bedrogen bad.
stond hem bier, door God en de mm-chen
i er laten, een langzame, pijnlijke dood te wachten.
Nu deed by ook nog een ontdekking, zoo
vreeslük en Icroee slaand, dat hy krankzinnig
dacht te worden. Toen hy nameiyk n .ar z(jn
veldflech greep, om, al was hel met zoo's ge-
rlngeo dronk, «yn Jroge lippen te laven, vnod
by ze niet meer op baar plaats. Het koortsachtigs
hasst doorzocht by si zgn zakken; tevergeefs,
da zoo onootbeerlgke fi.-sch met baar koatbareo
inhoud waa verdwenoo. Had hy se tydcoe den
rit verloren, of op zyn laatste plaats van rnst
vergeten? Hy wist bet niet.
Leopold waa uiterel terneergeslagen en de
wanhoop naby. Wat h(j eodert jaren niet meer
bad gedaan, deed hg nu; bg vonwde de uenden
en een sachl, maar dringend ameeken om er
barming en hulp steeg uit zyn bart ten hemel op.
Eo merkwaardig! Het deemoedige gebed, voort
gekomen alt een gevoel sin hulpeloosheid, gaf
bem weer moed. Hel was, alof een inwendige
alom hem toeriep: „Vertwjjlel nlel, gij kant en
znlt hier niel omkomen 1"
Zoo vervolgde bg zyn weg; de lange, vreaieiyke
dag liep ten einde en de donkere nicht brak
aan. Leopold, en sya tronw dlrr nog meer, weren
geheel uitgeput. Hel zou dwaaeheid geweest zyn
nog verdsr te gaan zonder te ruiten. Hy ateeg
zad-1 en gaf bet 't laatste stutje sniker.
Nu nam Leopold tgo uit gedroogd vleaaeh
haatlanden maaltjd. De toenemde koelte verjtw
gedeeltelijk den b
Weldra sloot ei
lgke droombeelden kwam— "x*
jd. Ue toenemde koelte lerjtv-v
lm kwac- 0|"