Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 49.
Zaterdag 9 Maart 1907.
Twintigste Jaargang.
DE EERDOIE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Franco per postf 0,40
Afzonderlijke nummersf 0,05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De Eembode.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meerf 0.05
Dit nummer bestaat uit
twee bladen
EERSTE BLAD.
Strijd tegen de openbare onzedeliikheid.
(Ingezonden.)
't Werd tijd, dat een strijd tegen de
openbare zedeloosheid werd aange
bonden. Immers de schaamteloosheid,
waarmee allerlei zedekwetsende zaken,
o.a. prentbriefkaarten, gravures etc.
worden tentoongesteld, maar ook op
alle mogelijke wijze verspreid, is ont
zettend. Met volle teugen tracht men
de onschuldige harten daarmede te ver
giftigen, zelfs de jeugd wordt niet ge
spaard, of befer gezegd, het meest
beloerd om volkeren Ie kweeken, vor
mende een diepgezonken heidendom.
Ook wordf gespeculeerd op den
hartstocht om geld te verdienen. Win
keliers, die er alleen op uit zijn winst te
behalen, mecncn daarmee hun voor
deel te kunnen doen, en deinzen er
dan ook niet voor terug om prenten en
voorstellingen in omloop te brengen,
die het schaamrood op de kaken brengen
moeten.
Voorheen werden reclame-kaarten
of circulaires gebruikt, die meermalen
een geest ademden van kunst, maar
gewoonlijk van onschuld; thans echter
wordt de kunst in dienst gesteld, om
bij wijze van reclame de maatschappij
zedelijk te verpesten. En mannen van
zaken, die met verontwaardiging daar
tegen moesten protesteeren, die den
leveranciers, het hun aangeboden vuil
moesten terug slingeren, schrikken er
soms niet voor terug om dit satans-
werk juist te bevorderen.
Tot vergoelijking wordt dan soms
nog gezegd, dat de geest des tijds
zulks verlangt; dat men, om debiet
te hebben, zich ook schikken moet in
de omstandigheden, al gaan die dan
ook lijnrecht in tegen alles, wat den
Christen heilig en dierbaar is.
Zoover is het reeds gekomen, dat
tn fel-anti-clericaal als Brisson in
Frankrijk tegen den vuilhandel te velde
trekt. In een liberaal dagblad schreef
hij o.a.
„We liggen tot over de ooren in 't
'uil. Hel neemt alle vormen aan, tekst
beeld, roman, dagblad. Het stelt zich
schaamteloos ten toon op de omslagen,
'erbergt zich huichelachtig onder het
etiket van wetenschap en kunst. Als
nieuwe Proteus wordt het beurte
lings aanplakbiljet, prospectus, adver
tentie. prentbriefkaart. Het klampt de
wandelaars aan op de hoeken der
straten, lokt ze naar de uitstalramen
der winkels, wekt de nog slapende
begeerte der aankomende jeugd, zweept
>p de reeds bedaarde zinnen der
grijsaards enz."
Wat hier in huiveringwekkende
klaarheid gezegd wordt, is, helaas,
volkomen van toepassing op de zede-
bedervende praktijken, die men ook
hier te lande te aanschouwen krijgt.
En zulk een liederlijk bedrijf zou men
maar klakkeloos aanzien, nu van hooger-
hand daartegen niet opgetreden wordt?
Neen, God zij dank! er staan mannen
op, die tegen dat dreigend gevaar
den strijd aanbinden. Waarschuwingen
van zoo vele en vooral zoo eerbied
waardige zijde, dapper daarin gesteund
door de katholieke pers, hebben een
actie daartegen in 't leven geroepen,
die reeds vruchten begint af te werpen.
In steden als Amsterdam, Rotterdam
etc. hebben zich Comité's gevormd,
die zonder schroom tegen den „vuilhan
del" optreden, en deze op meerdere
punten reeds tot wijken gedwongen
heeft.
Het plaatselijk Comité van Katho
lieke Sociale Actie alhier, zijne roeping
bewust, heeft ook uit zijn midden een
comité gevormd, dat de strijd aanvaardt
tegen de openbare zedeloosheid in
schrift en beeld. Dit schoone plan
dient van harte toegejuicht. Zonder
vrees, doch tevens met waardig beleid
zooals in eene zoo teedere quaestic
gevorderd wordt, zal de strijd worden
gevoerd en is hij reeds gevoerd met
eenig succes. En zeer zeker mocht het
Comité zich reedsbij voorbaatverzekerd
houden, dat het de sympathie geniet
van allen, tot welke partij ook be-
hoorendc, die het spcculeeren op de
hartstochten reeds zoo lang met diepe
verontwaardiging en walging heeft
vervuld.
Moge daarom het Comité zoowel
financieel als moreel krachtig ge
steund blijven in den strijd tegen een
gevaar, dat de mcnschheid met een
totalen zedelijken ondergang bedreigt.
A. Z.
BUITENLAND.
Met de huiszoekingen, de uitdrijving
van Mgr. Moutagnini en liet inbeslag-
nemen van de papieren heeft de Fran-
sche regeering zich danig gecompro-
miteerd. Uit Rome wordt" gemeld, dat
aldaar in alle diplomatieke kringen
zonder onderscheid walging wordt
gewekt, omtrent de berichten en
geruchten, die nog onophoudelijk om
trent de archiefstukken, van Mgr. Mou
tagnini worden rondgestrooid. De
handelwijze der Fransche regeering
in die zaak gaat dan ook alle grenzen
van welvoeglijkheid te buiten, en is
eenig in de diplomatieke wereld.
Door bemiddeling van den ambas
sadeur van Oostenrijk te Parijs zijn
de inbeslag genomen papieren van
vóór Augustus 1904 aan den H. Stoel
teruggeven.
Kardinaal Merry-del-Val heeft den
Oostenrijkschen ambassadeur bedankt
voor zijn tusschenkomst en heeft tevens
aangekondigd, dat de H. Stoel niet zou
toelaten, dat er onderscheid zou worden
gcmaaltf tusschen de officieele stukken
en de particuliere correspondentie van
Mgr. Montagnini. Dientengevolge zal
het secretariaat een diplomatieke nota
aan de mogendheden richten tegen de
herhaalde schending van de diploma
tieke onschendbaarheid en hun tus
schenkomst inroepen, iedere verant
woordelijkheid voor nieuwe incidenten
afwijzend.
Naar de „Libre Parole" mededeelt,
zal de Oostenrljkschc ambassadeur,
von Khevenhüller, van zijn kant alle
in het werk stellen om
óók de documenten van na Augustus
1904, die nog achtergehouden zijn. in
zijn bezit te krijgen. „Pichon en Cle-
inenceau, zoo schrijft het blad o. m„
zeggen, dat de papieren van na Augus
tus 1904 niet door de onschendbaarheid
gedekt zijn. Maar de Oostenrijksche
diplomaat antwoordt, dat de inbeslag
name geschied is in strijd met alle
diplomatieke gebruiken en met alle
regels van internationale beleefdheid,
dat het Fransche gouvernement eer
herstel verschuldigd is aan hèèl het
corps-diplomatique, in den persoon
;en zijner leden beleedigd. Zóó
de zaken en de onderhandelingen
duren nog voort. Graaf von Kheven
hüller wordt openlijk ondersteund door
alle vertegenwoordigers van groote
mogendheden te Parijs, die het Pichon
bij de laatste receptie duidelijk hebben
laten merken. Dank zij den Oosten
rijkschen gezant is tot dusver geen
enkel document op de tribune voor
gelezen, noch in de pers gepubliceerd".
De grijze aartsbisschop van Parijs,
kardinaal Richard, die in de moeilijke
omstandigheden van het oogenblik nog
met jonge energie en geestkracht het
voornaamste diocees van Frankrijk be
stuurt. is Maandag 89 jaar geworden.
Sedert 17 December, den dag, dat hij
door de Fransche regeering uit zijn
paleis gezet werd, woont de kardinaal,
gelijk men weet, in het huls van den
afgevaardigde Denys Cochin, die hem
een echt-kinderlijke gastvrijheid aan
bood. Waarschijnlijk zal de kardinaal
mi tegen 't einde van de week ver
huizen naar het hotel de l'archevêchc
in de rue de Bourgogne, waarvan de
rechtervleugel voor Z. E. in gereedheid
is gebracht.
In Frankrijk loopen geruchten, dat
de oneenigheid tusschen Ciemenceau
en Briand toeneemt en dat men bin
nenkort den val van liet ministerie of
het uittreden van Ciemenceau kan ver
wachten. Rouvier zou dan Ciemenceau
vervangen en minister-president wor
den. Ook acht men den terugkeer van
Combes in het ministerie weer mogelijk.
Van onderhandelingen is intusschcn
geen sprake meer: noch de bisschop
pen ot de Pausen evenmin de regeering
willen voortgaan met besprekingen,
die ten slotte toch niet kunnen slagen,
omdat de regeering aan de Kerk nu
eenmaal geen recht en vrijheid geven
wil.
In liet Engelsche Lagerhuis heett de
minister van Oorlog een wetsontwerp
ingediend tot uitvoering van zijn plan
om eene landweer op te richten, die
de bestaande vrijwilligers van militie
en yeomanry in zich zal opnemen.
Het wetsontwerp bepaalt, dat er in
ieder graafschap bestuursorganen zul
len worden in het leven geroepen, die
tot taak zullen hebbende oprichting
van en het beheer over de strijdkrachten
der landweer binnen hun gebied. Deze
bestuursorganen zullen staan onder lei
ding van een legerraad, die verantwoor
delijk zal zijn voor het toezicht op den
troep en voor zijne opleiding. Het
wetsontwerp bevat verschillende be
palingen over de voorwaarden van in
diensttreding, de opleiding en de
mobilisatie.
De directeur van het Oostenrijksch
historisch instituut, prof. L. Pastor,
werd dezer dagen met zijn familie
door den Paus in particuliere audiëntie
ontvangen. De professor bood Z. H.
het jongste deel aan der Engelsche
vertaling van het bekende geschied
werk van Jansen, zooals het door
Pastor is bijgewerkt.
Zinspelend op-de eens tegen Jansen
gerichte beschuldiging, dat „veritas
odium parit, de waarheid haat ver
wekt," zcide de Paus o.m.: „Die woor
den laten zich ook op de Kerk toe
passen. Niet alleen op 't oogenblik
maar altijd heeft zij aan haat en ver
volging bloot gestaan en in zulke
tijden is zij steeds verjeugdigd. Tijd
perken, waarin het rustig was, bleken
steeds zeer gevaarlijk te wezenstil
staande wateren worden modderpoe
len." Sprekend over de toekomst zeide
Z. H. nog„Zij die van een triomf der
Kerk spreken, die niet ver meer
af wezen zou, vergissen zich. Die triomf
is voor den hemel bewaard, hier op
aarde zal de strijdende Kerk altijd ook
te kampen hebben.
In den Duilschen Rijksdag heeft een
der leiders der Centrumspartij, Von
Hertling, in de zitting van Dinsdag
den Rijkskanselier nog eens ter dege
de waarheid gezegd. De ontbinding
van den Rijksdag, zeide hij o.a., zou
gemakkelijk te vermijden, overeenstem
ming licht te bereiken geweest zijn.
Bismarck ontzeide nooit nationale ge-
FEUILLETON.
Mui). Ster der Zie.
2) Het waren smartelijke oogenbtikken
voor de liefdevolle dochter, toen haar vader
op zijn ziekbed lag uitgestrekt en de ervaren
dokter hem had onderzochtdeze wendde
zich hoofdschuddend af. om zoowel den
zieke als diens dochter op zachte manier
mee te deelen, dat de toestand zeer ernstig
was. De aanval van beroerte, welke den
vrijheer getroffen had. hoofdzakelijk o.dstaan
door bovenmatige verhitting bij liet roeien
en de plotselinge afkoeling door de verande
ring in temperatuur, had zoodanig de hersenen
geschokt, dat het leven van den zieke nog
hoogstens een paar uren kon duren.
„Het spijt mij, dat ik li dit moet zeggen."
zeide de menschlievcndc dokter tol freule
Von Nordcu, die hem gevolgd was, toen hij
de ziekenkamer verliet, „doch ik acht liet
mijn plicht dat tc doen. Als de baron nog
't een of ander in orde heeft te brengen,
moet dat aanstonds geschieden, ieder oogen
blik kan de aanval van beroerte lerugkccrcn."
Toen de freule, al haar moed verzamelend,
weer bij 'I ziekbed linars vaders kwam. ver
keerde deze in een hopcloozen toestand.
Toen hij zijn kind zag, opende hij een weinig
de oogen en fluisterde: „Haal een pril
ik wil mij gaarne me» God verzoenen.
Haar vader v
i priester: i
weerwil der hevige smart, welke haar hart
vervulde, welden er toch gevoelens van innt-
gen dank jegens Ood en dc allerheiligste
Maagd in haar hart op. Een groote. bange
zorg maakte zicli van haar meester. Hoe zou
zij, op dit eiland, een priester krijgen En
naar liet vasteland gingen er wel drie uur
mee heen, en voor den terugtocht evenveel.
Zou haar geliefden vader nog zooveel tijd
gelaten worden En dan. wie zou thans bij
dit noodweer den overtocht wagen? Wie
zou zijn leven willen wagen
„Frederik", sprak zij snel en angstig, „ga
vlug een boot halen, om naar S. te varen,
en haal daar den pastoor, dat hij mijn vader de
laatste Teerspijze brenge, hij mag niet sterven
zonder dc laatste troostmiddelen der heilige
Kerk."
„Freule," antwoordde de oude, trouwe
dienaar eerbiedig, doch beslist, „vandaag
vaart niemand uit, hij zulk een storm waagt
niemand zijn leven."
„Maar liet moet." drong zij wccnend aan,
„ik kan. ik mag mijn vader niet laten ster
ven, zonder zich met God verzoend te heb
ben, zooals hij zelf wenscht. Ga heen,
Frederik. bied zooveel geld als gij wilter
moet een priester konten."
Schoorvoetend ging dc dienaar heen. om
het bevel zijner jeugdige meesteres uil tc
voeren, terwijl de freule zelf weer hij liet
bed baars vaders ging zitten.
Na een poosje kwam Frederik terug en
sprak zacht„Eén wil de overtocht wagen,
doeli slechts één enkele, en alleen maar
Terwijl hij een treiirigcn blik op het ver
wrongen gelaat zijns meesters wierp, verliet
de oude man het vertrek, en weldra stiel
een boot, geweldig met de golven kampend,
„Maria, Ster der Zee. bescherm lien
smeekte intussclien het meisje bij liet razen
van den storm, „leid hen gezond en wel
terug en laat den priester met tien komen,
opdat hij mijn geliefden vader dc poorten
der eeuwigheid openc!"
Wie kent de bange oogenbtikken niet.
doorgebracht aan 't sterfbed van een onzer
dierbaren, terwijl men machteloos staat om
hiilpc te bicden Het was freule Von Norden
opgelegd deze bittere oogenbtikken in hun
gehcele zwaarte te dragen. Zacht sluimerend
lag tiaar vader daarslechts nu en dan ont
snapte een bange zucht aan zijn horst, wel
dra overgaand in een benauwd gekreun.
Al langzamer begon zijn pols tc slaan; liet
meisje kon zich niet ontveinzen, dat de
vleugelen van den engel des doods van
minuut tot minuut het doodsbed baars vaders
al meer overschaduwden. Met korte tusscltcn-
pozeu opende dc lijder de oogen, de dochter
een vrngendcu blik toewerpend. Ach. telkens
moest zij dc stomme vraag ontkennend be
antwoorden nog was builen niets Ie be
llende golven verzwolgen Bij elke hevig
bulderende branding, bij eiken windvlaag, wel
ke dc woning deed schudden,schrok hetmeisje.
nog helder dag; er waren sedert zes uur
vervlogen en "t was geheel donker geworden,
een vrceselijkc, stormachtige nacht, zooals
Stephanie er nog geen beleefd had. Lang
zamerhand had zich van haar krachtige, door
'I geloof gesterkte ziel, een groote angst
meester gemaakt, en zij peinsde, op welke
wijze zij den Hemel gunstiger kon stemmen
voor haar smecken. Plotseling, terwijl haar
oog smartelijk nadenkend op de geliefde
Op de knicih
innig gebed.
„God in di
zij z
e gclroffen. O, I
li ten offer breng
nel," had zij, „laat mijn
ven, zonder dal zijn ziel
gereinigd worde in 't had der wedergeboorte.
„Maria, Ster der Zee, wees gij de boot een
geleidster, wend haar veilig door de golven
en de branding. Ik beloof 1! daarvoor mijn
geheel verdere leven aan Uwen dienst Ie
wijden. Wend toeli al Uw invloed hij Uw
Zoon aan, opdat mijn vader de genade er-
lange, met God verzoend te sterven
Het was een innig gebed, voortgekomen
uit de gepijnigde ziel der dochter. Een engel
echter had het gehoord en bracht het voor
den troon der goddelijke barmhartigheid en
tot Maria, de Moeder vol van Genade, tol
de schitterende Sier der Zee voor alle be
drukten op aarde. Hare macht over hel
was hel toe te schrijven, dal het gebed van
liet vrome meisje vcrliooring zou vinden,
Juist was Stephanie opgestaan en had angstig
geluisterd, of er uilkomst zou komen, toen
zij vernam, dat de boot geland was.
„Ook de pater uil de inissiekerk is mee
gekomen, God zij dankAllen zijn doornat
maar gezond en wel. 't Lijkt wel een wonder,
dat wc zoo ongedeerd door de woedende
golven zijn gekomen," sprak Frederik, de
bediende.
Toen zij dit hoorde viel dc dochter een
zij aan 't bed iiaars vaders neder. Hij ook
had vernomen, dat de priester gekomen was
als met een nieuw leven bezield, opende hij
de moede oogen en van zijn lippen klonk
een zaeht: „Gauw, gauw!"
Een afglans van hcmclschc zaligheid scheen
de kamer te vervullen, zoo meende Stephanie,
toen na zooveel uren van pijnlijk wachten
dc goddelijke Heiland er zijn intocht hield,
en door den zieke mei vcrlnngenac blikken
begroet werd.
Den vrijheer was nieuwe krach» geschonken
op voorbede zijner brave dochterhet was
hem vergund zijn rekening met God geheet
Toen hij echter met een berouwvol hart
zijn ziel gezuiverd had van zonden en zich
gesterkt had door het brood der Engelen,
verviel hij, de hand zijner dochter in dc zijne
