wmïm
Katholiek Nieuws» en Advertentieblad
No. 43.
Zaterdag 25 Januari 1908.
Een en twintigste laargang.
DE EEIIOIE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
ïentsprljs per drie n
Franco per post
Afzonderlijke
f 0,40
f 0,05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertenliün
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meerf 0.05
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
De Kiezerslijst.
De lijd is weder daar. waarop voor de
nieuwe kiezerslijst moet gezorgd wor
den met meer dan gewonen ijver be
hoort weder gewerkt om niet in een
plicht te kort te schieten, van zoo
groot belang als hierin betrokken is.
Vooral ditmaal dient er voor ge
waakt, dat geen enkele Katholiek, die
door aangifte kiezer kan worden, door
onkunde of traagheid in gebreke blijft
zich aan te melden voor plaatsing op
de kiezerslijst.
De onzekere politieke toestand,
waarin wij verkeeren, en de verras
singen, die ons daardoor wellicht te
wachten staan, maken het noodig er
voor te zorgen op de komende dingen
voorbereid te zijn.
Kamerontbinding hangt in de lucht.
Daarom dient er met den grootst
mngclijkcn nadruk op gewezen, van
welk een buitengewoon belang het is,
dat aan de kiezerslijst de meest span
nende aandacht wordt gewijd.
Vandaar dat wij hier laten volgen
de verschillende manieren, waarop
men kiezer kan worden, in het ver
trouwen, dat alle belanghebbenden hier
mede Ihiii voordeel zullen doen.
Belasting-kic;
Rijksbc-
jrg
ig dé bi-
SSsSHS
schcn l cn 15 Februari aan Ie geven aan
secretarie, waar zij een formulier unlvan*
dal vóór 15 Februari ingevuld en onderl
kend aan de secretarie moei worden in
zich eveneens aan te geven, met ov
van liet voldaan gctcckcndc be"
De rijwielbelasling lelt niil ir
Wie op 1 Februari zijn belasting nog nicl
voldaan heelt, krijgt van den ontvanger een
waarschuwing; tehuis, ecu grabs waarschu
wing, waarin gezegd wordt, dat, is de be
lasting op I Maart niet voldaan, men niet
op de kiezerslijst kontl.
Aangifte-kiezers.
Alle overige kiezers, d. w. z. de huur-, in
komen-, spaarbank- en examcnkiczers belmo
ren zich aan te geven tusschen I en 15
Februari Ier secretarie. Zij ontvangen een for
mulier, dat ondcrtcckciid en ingevuld inoel
worden ingeleverd aan hef Gemeentehuis.
Huurkiczcrs.
Huurkiezer is hij, die op den 3ln januari
sedert I Augustus van liet vorige jaar in
een huis of een deel van een buis heeft
gewoond van de huurwaarde, voor iedere ge
meente bepaald. Aten mag in dien tijd ook
éénmaal verhuisd zijnmits dan ieder der
woningen den huurprijs heeft, door de wet
vastgest.-ld.
Doel:
s bij.
lok kiezer worden,
huis of het gedeelte van het huis, dat men
bewoont, niét den geéischten huurprijs heeft,
doch wanneer men in zijn woonplaats grond
in huur heeft, cn samen daarmee het voor
de gemeente geldende bedrag wordt verkregen.
Natuurlijk moet men dien grond minstens van
I Aug. van 't vorige jaar al in huur heb
ben minstens even lang als hel huis.
De huurkiezer moet zich aangeven. Alleen
wanneer hij in dezelfde woning bleef, als
liet vorige jaar, en hij stond reeds op de
kiezerslijst, is aangifte niet noodig.
De bepalingen voor de huurkiczcrs gelden
ook voor de schippers; zij moeten alleen den
vastgestcldcn tijd een schip in eigendom of
huur hebben gehad van 24 M'. Inhoud, ol
25.000 K.G. laadvermogen.
Loonkiczcrs.
Dat zijn zij, die van I Januari van het
voorgaande jaar tol 31 Jan. van het volgende
achtereenvolgens bij niet meer dan twee per
sonen, ondernemingen, openbare of bijzondere
instellingen in dienstbetrekking zijn geweest,
cn daar een loon hebben genuien, dal óók
voor iedere gemeente in de wet is vastgesteld.
Het loon, in vaste dienstbetrekking door de
vrouw genoten, kan worden geteld bij dal
van den man, en evenzeer het halve loon
van minderjarige, inwonende kinderen. Wan
neer dat alles bijeen hel door de wel gc-
clschte bedrag haalt, kan de man kiezer wor-
Men behoeft niet meer het juiste bedrag
van loon ol inkomen op te geven, doelt
kan volstaan met de verklaring, dat het loon
het door de wet gevorderde bedrag bereikt.
Als loon wordt ook gerekend bel pensioen
ol de lijfrente, door openbare inslellingcn ver
leend en ook dat, door ondernemingen ol
bijzondere instellingen uilbelaald. Natuurlijk
blijft het bedrag van het inkomen voor iedere
gemeente onveranderd.
Ongcvallenreiite wordt ook als loon be
schouwd.
Staat in een of ander bedrijf in den regel
hel werk gedurende een gedeelte van hel jaar
slil, dan wordl de lijd, waarin niet gewerkt
wordl, toch als diensttijd beschouwd. Is men
ten hoogste twee maanden ziek, dan wordt
toch het loon gerekend ontvangen te zijn.
asêSaaSSs
zijn dezelfde gebleven.
Loonkiczcrs moeten zich ieder jaar opnieuw
aangeven tusschen 1 cn 15 Februari.
Spaarbai'kkic:
op I Februari a.s. sedert c
f 100.— nominaal op het Grootboek l
of f 5U.— in de spaarbank, zóó dat het inder
daad zijn eigendom is, kan op grond daarvan
aanspraken maken op het kiezerschap.
Hij moet tusschen I en 15 Fchruari zich
op de secretarie aanmelden onder overlegging
van een bewijs van de directie van liet Groot
hoek of het bestuur der Spaarbank, dat hij
inderdaad sedert een jaar eigenaar is van de
gevorderde bedragen.
liet is niet meer noodig, dat men een
boekje hebbe van dc Rijkspostspaarbank;
andere spaarbanken, zooals die van het Nut,
tellen ook mee; doch natuurlijk moeten de
lichamen, waarvan deze spaarbanken uitgaan,
rechtspersoonlijkheid hebhen en zoo ze na 1
Mei 1900 zijn opgericht, moeten ze een waar
borgsom van f25.000 hij de Nederlandsclic
bank hebben gedeponeerd.
Wie reeds Grootboek of Spaarhankkiczer
is. behoeft zich niet opnieuw aan te geven
daarvoor wordt ambtshalve gezorgd.
Welke examens geldig zijn, kunnen wij niet
uitvoerig opgeven die lijst beslaat ruim een
kolom van ons bladde wel zegt, dat zij
kiezers kunnen worden, die „met goed gevolg
hebben afgelegd een examen, ingesteld door
of krachtens de wet of aangewezen bij algc-
nteenen maatregel van bestuur en in verband
staande met de benoembaarheid tot eenig
ambt. de vervulling van eenigc betrekking of
dc uitoefening van eenig bedrijf of beroep."
Herinneren wc ten slotte, dat in he< alge
meen het kiesrecht aan bovengenoemde cate
gorieën van personen wordt toegekend, wan
neer zij zijn mannelijke ingezetenen des
Rijks, tevens Nederlanders, die den leeftijd
van 25 jaren hebben bereikt.
Wie dit jaar op 15 Mei zijn 25ste jaar
bereikt en in de termen valt, kan dus kiezer
BUITENLAND.
Hoe vrij dc Paus te Rome is. blijkt
ook weder hieruit, dat het overbrengen
van het stoffelijk overschot van Paus
Leo Xlll z. g. voor onbepaalden tijd is
verdaagd. Ten koste van alles wil de
Paus vermijden ook maar de geringste
aanleiding te geven, om den anti-
godsdienstigen storm van hel vorige
jaar weer te doen opsteken. Nu de
sectarissen meester zijn van Rome,
zouden zij ieder voorwendsel willen
aangrijpen, om opnieuw een anti-cleri-
calen veldtocht op touw Ie zetten,
Het stoffelijk overschot van Pius IX
werd bij de overbrenging bijna in den
Tiber geworpen door het gepeupel en
het anti-clericale canaille. De eerbied,
verschuldigd aan het stoffelijk overschot
van zijn opvolger, dwingt Paus Pius X
het in de St. Pieter te bewaren uit
vrees voor nieuwe beleedigtngen.
In verschillende steden van Italië
heeft men plechtig de opening van 't
gouden jubeljaar van Z. If. met kerke
lijke plechtigheden gevierd.
Te Rome was er vooral een groote
toeloop naar de kerk van den Zoeten
Naam, die schitterend was versierd.
DOITSCHLAND.
Voor liet beruchte wetsontwerp „tot
versterking van het Duitsche bestand
deel in de provincies West-Pruisen en
Posen" in derde lezing in het Prui
sische 'Huis van Afgevaardigden
aangenomen, werd een krachtig protest
uitgebracht door den grijzen Pool Szn-
man in deze bewoordingen
„Wij spreken voor deze Kamer er
voor Iteel de beschaafde wereld eer
plechtig protest uit tegen de daad var
geweld, die deze wet bevat. De daad
van onrechtvaardigheid, die het gouver
nement en de meerderheid van deze
kamer zich verplicht achten te bedrijven
tegenover een minderheid in den staat,
die zich niet verdedigen kan, zal zich
zelf wreken op degenen, die haar
stelden. Wij zullen met onwrikbaren
moed den strijd voortzetten voor onzen
geboortegrond, waar onze vaderen
rusten en waar do herinneringen leven
aan ons historisch verleden. Het ver
trouwen, dat wij strijden, voor
goede zaak, voor een edel en recht
vaardig doel. het vertrouwen in
Goddelijke Voorzienigheid, verheven
boven de machten van deze wereld
zullen ons de kracht en den moed
geven om ook deze nieuwe moeilijk
heid te boven te komenWat wij als
volk zijn. willen wij blijven en zullen
wij ook blijven
Door het Centrum werd voorgesteld
over 21 dagen nogmaals het wetsont
werp in stemming te brengen, hetgeen
in Pruisen gebruikelijk is bij voor
stellen tot grondwetswijziging, omdat
gewichtige bepalingen der grondwet
door dit wetsontwerp worden aange
tast. Van de zijde der regeering be
paalde de minister van justitie zich tot
de korte verklaring, dat de regeering
bij hare overtuiging bleef, dat haar
rechtsstandpunt het juiste is, waarom
ecne hernieuwde stemming niet van
pas is.
Het voorstel werd verworpen, waarna
het beruchte wetsontwerp bij de eind
stemming werd aangenomen met cene
meerderheid, bestaande uit de conser
vatieven, vrij-conservatieven en natio-
naal-liberalen, terwijl het Centrum, de
Polen en de vrijzinnigen tegen stemden.
Volgens dc „Berliner Ztg." zal de
Rijkskanselier, prins Von Biilow, binnen
zeer korten tijd zijn ontslag vragen.
Als zijn opvolger noemt het blad baron
Marschal von Bieberstein, den eersten
gedelegeerde van Duitschland op de
Vredesconferentie, die op het oogenblik
in Berlijn vertoeft voor de investituur
als ridder van den Zwarten Adelaar.
Von Bftlow zou heengaan, omdat hij
niet meer kan rekenen op het blok,
dat telkens uit elkaar dreigt te scheuren.
Tot de parlementsleden, wielt keizer
Wilhelm, bij gelegenheid van zijn ver
jaardag, onderscheidingen heeft toege
kend, behooren ook de voorzitter der
Centrums-partij dr. Spahn, die de orde
van den Ronden Adelaar, derde klasse,
en de Centrums-afgevaardigden graaf
Braschma, Wailstein, Herald en dr.
Amzenhoff, die de Kroon-orde der
derde klasse verkregen hebben.
Zou dit wijzen op verandering van
politieken koers?
Te Berlijn zijn Dinsdag ongeregeld
heden voorgekomen, waarbij bloedige
tooneelcn voorkwamen.
Een 30.000-tal werkioozen waren
dien middag in een vijftal zalen op
verschillende punten van de stad bij
eengekomen om werk te eischen. De
socialistische afgevaardigden spraken
de ongclukkigen toe en ruiden hen
op ergerlijke wijze op.
In verschillende groepen trok men
door de stad. Op de Schilfbauerdatnm,
vlak tegenover het rijksdaggebouw,
wilde de politie een troep van een
2000 man sterk verspreiden, toen het
volk met stccnen en stukken hout
begon te gooien van een in aanbouw
zijnden schouwburg. Verschillende
agenten werden getroffen.
Juist kwam toen met lossen teugel
FEUILLETON.
De weg van Keroulaz.
1) Op een middag in Mei van 'I jaar
1794, juist locn Robcsplcrres schrikbewind
op zijn hevigst^ woedde, en men Ie Parijs
van God weggecijferd, daarna een „hoogste
wezen" naar den wil des volks in 't leven
geroepen Itad, en reeds duizenden priesters en
lecken den marteldood hadden ondergaan
toen juist een jaar tevoren de bewoners der
Vcndéc tegen zulk een goddeloosheid zich
te weer gesteld hadden, cn daarvoor met
uitmoorden cn platbranden waren gestraft
geworden, zoodat geen menscltelijk wezen
bel waagde in 'I openbaar den chrislclijken
godsdienst te In-lijden, waren wij. - zoo
verhaalt een tijd- en lotgenoot dier ongeluk
kige bevolking uil 't westen van Frankrijk
Duxsutilz en ik in Uretague verdwaald
geraakt. Wij hadden geen geld, geen papleren,
geen kennis van de streek, en liepen 't grootste
gevaar door de rondsluipende republikeinen
gegrepen cn op de plaats doodgcsebolen Ie
worden, ol'van honger te sterven, al mocht
bel ons dan ook gelukken aan bun handen
ie oulsnapiicii. Wij waren namelijk Chouans*).
Onze familiebetrekkingen waren van alles
berooid, verbannen of over de grenzen ge
dreven, ons bleef geen andere keus, cn toch
was dit dc eenigc gelegenheid, moed en
opoffering met dc eer Ie verbinden. Wij
dachten ons vaderland te verdedigen, en
loch was deze verdediging een partijen-strijd
geworden, welke het onderdrukte. Men had
ons geplunderd, wij plunderden dc post
wagens der Republiek op onze beurt. Reeds
vijf jaren bad ik gevoelden op leven en dood,
meermalen Iwinlig tegen duizend, en wal
ik uit die tochten heb meegebracht, daarover
kan mijn ziek lichaam meepraten. Op 'I oogen
blik, waarvan ik vertel, bevond ik mij in
goed gezelschap, want Dussaulz was een
door cn door brave venl, die reeds lang is
heengegaan, om den eeuwigen Rechter een
eervolle rekenschap al Ie leggen van zijn
Wij waren beiden mei dertig anderen inge
deeld bij de musketiers, een nieuw korps
van den prins van Arlois. cn wel in een
gedeelte van Bretnguc, waar de opstand 't
hevigst was. Er waren eenigc maanden vcr-
luopcii met schermutselingen cn gevechten,
welker bijzonderheden ik voorbijga, locn hei
kasteel, dal lot 't hoofdkwartier van den
generaal was ingericht, bestormd, ingenomen
en door dc „Blauwen" bezet werd. Zoo
werden wij uiteen gejaagd cn zwierven op
de boven beschreven wijze rond. Een edelman
uit de provincie had ons ten slotte een
n de hand gedaan naar de
plaats, waar wij ons konden licrccuigcn
ook gal hij ons een lijst van huizen, welke
wij met eenigc veiligheid konden aandoen.
Ik bad namelijk bemerkt, dat wij niet alleen
de „Blauwen" te vreczcn hadden. De Bretag-
vrccmdclingen. Zich als Royalisten uitgeven
hij dc Republikeinen en als Republikeinen
bij de Royalisten, was even gevaarlijk; ook
wemelde de gcheele streek van spionnen,
die aan onze persoonlijkheid konden twijfelen.
In zulke omstandigheden was bet moeilijk
overdag voedsel en 's nachts een onderkomen
te vinden, waardoor wij dikwijls genoodzaakt
waren te vasten cn onder Gods vrijen hemel
te slapen. Wij waren echter al in de maand
Mei cn nauwlijks twintig jaar oud; dan houdt
men zulke zwerftochten cn ontberingen
wel uit.
Wij hadden op den dag, welken wij bc-
bcschrcven, twee nachten niet geslapen, daar
wij vijandelijke patrouilles moesteni ontwijken;
eersten den besten, dien wij ontmoetten, den
weg naar 't kasteel Keroulaz Ie vragen, waar
wij een goed nachtleger zouden vinden. De
man, dien we onlmocttcn, zeide ons, dat hij
dciuclfdcn weg ging en hel gclnnl van den
hoef wekte ons vertrouwen in zulke male,
dal hel niet veel scheelde of wij hadden hem
ons gcheele vertrouwen geschonken. Hij was
in de landsdracht gekleed, proper cn eenvou
dig, zijne trekken waren zacht, haast vrees
achtig hij verstond een weinig l'ransch.
Wij gingen dus samen, spraken echter weinig,
wij, omdat wc buitengewoon moe w
de boer, omdat hij zijn rozenkrans bad. welker
dikke kralen hij zonder ophouden door dt
vingers liet glijden. Door zijn vroomheid wor
hij weldra onze achting cn wij trachtten eer
gesprek met hem aan te knoopen. De goede
Dussaulz kon niel laten hem In vertrouwen
do redenen mee Ie deelcn, waarom wij naar
Keroulaz, naar onze strijdmakkers wilden.
Dc man hoorde ons mei eclil Brelagners
phlegmn aan, zooals ons dat bekend geworden
was onder onze medestrijders, doch hij hield
steeds vol, dal hel ons onmogelijk zou zijn
nog dcn/clfdci: avond Keroulaz Ie hereiken.
Deze mcdedeeling was voor ons, doodmoe
cn uitgehongerd als wij waren, zeer onprettig
nauwlijks konden wij ons nog voortslepen
en lieten dat zoo duidelijk blijken, dat de
Brctngner er ont lachen moest. Ten slotte
bleef hij staan, om ons in 't gelaat Ie zien
cn zijn koelbloedigheid maakte voor mede
lijden plaats. Hij wist nog wel een huls, zeide
hij, aan denzelfden weg, niet ver meer, waar
wij den nacht konden doorbrengenhij zelf
moest nog ergens in de buurt zijn, cn zou
eerst morgen verder gaan. Daarop haalde
hij een stuk brood uil zijn zak, gaf hel ons,
doch antwoordde niel op onze dankbetuiging.
Hij verliet ons daarop. Wij slapten nu, gesterkt
door het onverwachte avondmaal, en ver
heugd door die blijde tijding, flink door in
den reeds vallenden avond. Dussaulz zag
hel eerst op cenigcn afstand een licht, nu
eens helder schijnend en dan weer verdwij
nend; blijkbaar was liet het bedoelde huis.
Telkens wanneer miji- vriend mij hel licht
wilde tooncn was het weer verdwenen. Niets
was natuurlijker tusschen dc hekken en hagen
langs den weg, ofschoon wij 'I eerst nicl
begrepen. Ten sloltc wees Dussaulz op het
huls, dat nu juist voor ons lag. Wij klopten
aan. We zouden hel in dien lijd en op dat
avonduur natuurlijk hebben gevonden, als
men ons met geweerschoten had geantwoord,
doch daarom gaven wij niet.
De huisdeur ging open, ik vertelde in 't
korl onze geschiedenis et: 't doel onzer reis.
„Komt binnen I" zeide dc bewoner, die op
den drempel was blijven staan.
Al waren ons dc poorten geopend van
een der kristallen paleizen, waarvan het
sprookje verhaalt, dan had dat voor ons niet
blijder kunnen zijn. Ik zag reeds in mijn
verbeelding in 'I verschiet een heerlijke matras
of op zijn minst een zacht stroolcgcr en
verheugde mij bij voorbaat reeds op de
heerlijke rust. De boer nam een kleine lamp
van een baak cn lichtte ons in 't gelaat.
Wij stonden liet onderzoek kalm door en
verzochten loen nogmaals beleefd, ons wal
eten en een nachtverblijf ie geven.
Deze Brelagner praatte meer dan dc vo
rige. Hel was ecu man van ongeveer vijftig
jaar. groot en sterk gebouwd, met lang,
grijzend haar, zware wenkbrauwen cn harde
gelaatstrekken, waarin echter goedhartigheid
Ic lezen stond. Hij zei ons, dat zijn kinderen
naar bed gegaan waren, dal hel avondmaal
al gebruikt wastoch haalde hij voor ons
