Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 14.
Zaterdag 4 Juli 1908.
Twee en twintigste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Franco per postf 0.40
Afzonderlijke nummersf 0.05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode
Prijs der Advertontlën
Van 1 tol 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meerf 0.U5
eau bezorgd zijn.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
Schommeling in de politiek.
i.
Onder alle politieke partijen valt
tegenwoordig een zekere onvastheid,
minder aangename verscliilsmeenin-
gen, of zelfs onrust te bespeuren. En
van dit alles wel het meest in den
hond van vrije liberalen, de nieuwe
groepeering der conservatief- of oud
liberalen, die dezer dagen te Utrecht
een vergadering heeft gehouden.
Die bijeenkomst werd opgeluisterd
door een keurige politieke rede van
het Kamerlid Mr. W. H. de Beaufort,
welke, in de gegeven omstandigheden,
zeer de aandacht heeft getrokken,
omdat daaruit overtuigend sprak, dat
die partij zicli in een zeer netelige
positie bevindt.
Het drijven van den uitersten linker
vleugel der vrijzinnigen, die zij steeds
trouw hare krachten leende, brengt haar
angst om pet hart.
Zooals steeds klaarder blijkt, wordt
ze door die fractie slechts gebruikt
tot sleepdrager, om eindelijk te landen
in het socialistische kamp.
„Voor een politiek" schreef hef
Utr. Dagbld., hel partijorgaan, in ver
band met de rede van den heer De
Beaufort „die onder liberale vlag
ten slotte in het socialistische kamp
terecht komt, wordt bij velen weinig
sympathie gevoeld."
Dat is nog al begrijpelijk.
De heer De Beaufort achtte hel dan
ook noodig de politieke zienswijze aan
te geven, welke door den Bond gedeeld
wordt.
Het verwijt van conservatisme, dat
uit de vooruitstrevende partijen wel
het meest naar de vrije liberalen gericht
wordt, om in de politiek aan te sporen
tot haastigen spoed, trachtte hij van
zich af te keeren, door te beweren,
dat hij behoudzucht, alleen om te be
houden „een beletsel acht voor elke
goede en gezonde ontwikkeling en voor
den noodzakelijken vooruitgang van het
menschclijk geslacht."
Daarop liet hij echter nader volgen
„Maar er is een conservatisme, dat
heilzaam en gezond is, dat eigenlijk
in den grond der zaak voor een goed
staatkundig beieid onmisbaar is.
„Het heeft de openbare meening te
leiden en wil niet door haar meegesleept
wordenhet wil met haar te rade gaan,
met hare begeerten rekening houden,
voortdurend acht geven op hare stem
maar het wil niet, als blinde uitvoer
ders van haren wil, zich bij elke uiting
harerzijds, zelfs de grilligste en onre
delijkste, nederleggen en boven het
gezag van rede en ervaring, dat van
den volkswil stellen ais de hoogste
macht, waaraan onbepaalde gehoor
zaamheid is verschuldigd."
Hier plaatst de oud-minister zich
rondweg tegenover den geheolen linker
vleugel der vrijzinnigen, maar 't is niet
voor den eersten keer.
Het is gemakkelijker gezegd, wat
men wil, dan te tonnen, wat men wil,
en vooral, wat men kan.
Het klinkt zoo fier een politieke be
lijdenis af te leggen, waarin men zonder
schroom zegt, wat men wil, maar
schoonc woorden vervliegen soms snel,
als een stevige grondslag daaraan ont
breekt.
Iminers, welk een grondslag blijft
nog over voor deze partij V
Tusschcn de partijen van rechts en
links wordt ze doodgedrukt.
De ondervinding staaft al meer en
meer, dat de liberale partij door eigen
bondgenootcn verdrongen wordt.
Voor de liberalen blijft zoo zachtjes
aan weinig meer over, dan de door
haar bestreden vrijzinnigen van den
uitersten linkervleugel op het kussen
te helpen, dikwijls ten koste van de nog
overgebleven macht der liberale partij.
Bij verkiezingen voor Kamer, voor
Staten en Gemeenteraad, blijkt dit
schier overal.
Nog bij de jongste verkiezingen voor
den gemeenteraad te Utrecht, dus ter
plaatse, waar de Bond van vrije libe
ralen zich hooren deed, werd de liberale
partij de dupe van den strijd.
Wanneer inen nu echter meenen
zou, dat de klove, gegraven tusschcn
dien Bond en de partijen, door den
heer De Beaufort aangeduid, die aan
de grilligste en onredelijkste uitingen
gehoor geven en die den volkswil tot
de hoogste macht proclameeren, niet
meer overbrugd zal worden, zou men
zich wel eens deerlijk kunnen vergissen.
De jongste verkiezingen voor de
Provinciale Staten, toen het ging. 0111
de meerderheid der Eerste Kamer om
te zotten, hebben nog geleerd, hoe een
sein gegeven werd, die de heele ver-
kiczings-campagne in een anti-clericale
richting dreef, ferwijl toch te voorzien
was, dat bij het behalen van buit voor
eigen partij op geen voordeel te rekenen
viel.
En is het niet een openbaar feit, dat
de pers, die liet vrijzinnig-democratische
vaandel in top heeft gehaald, door
leden van den Bond van vrije liberalen
moreel, maar ook soms in 't bijzonder
financieel gesteund wordt
Scharen bij principicele stemmingen
in de wetgevende Kamers de vrije
liberalen ziel) niet gemeenlijk aan de
zijde dergenen, waartegen de Bond te
Utrecht zich zoo krachtig en overtuigend
uitsprak?
Wat te Utrecht werd gehoord, was
dan ook meer een uiting van eene
partij, die zich door de eigen bond
genootcn ten doode ziet opgeschreven,
maar zich aan de uitvoering van dat
vonnis onttrekken wil.
De vrije liberalen staan inderdaad
voor een uiterst moeilijk geval.
BUITENLAND.
ITALIË.
Op den vooravond van het feest van
St. Petrus en Paulus, heeft de Paus
de Vaticaansche basiliek bezocht en
prachtig versierd. Het beeld van St.
Pieter was versierd en met de ponti
ficale gewaden en met de tiara be
kleed.
Kardinaal Rampolla. aartspriester
der basiliek, heeft de plechtige Ves
pers geofficieerd, geassisteerd door
Mgr. Pacelera, titulair-aartsbisschop
van Nicosië en kanunnik der basiliek.
Op den feestdag van St. Petrus en
Paulus is de plechtige H. Mis opge
dragen door Mgr, Joris, bisschop van
Tarente. In tie Pauselijke kapel, heeft
de H. Vader de palliums gezegend,
die dan aan den aartsbisschop zullen
worden gezonden.
Wat een staking soms kost, onder
vindt men te Parma.
Volgens schatting heeft de staking
daar reeds 8,000.000 lire gekost, waar
van 2,500,000 op rekening der stakers
komen.
Maar al is de staking Maandag ge
ëindigd, dan zou het bedrag nog" te
laag zijn geschat, omdat de schade
geleden door de veefokkerij er niet
inbegrepen is, als onmogelijk te be
naderen.
Verder heeft de Minister van Finan
ciën gelden aangevraagd om de ver
goeding aan soldaten en officieren te
betalen, die ter handhaving van de
orde en veiligheid worden gebruikt.
Gevraagd wordt nu 5.5<X),000 lire, ter
wijl gewoonlijk 2,000,000 noodig is.
De „Scintilla" van Perugia had las
teringen verspreid ten opzichte van
Mgr. Santopoalo, secretaris van Mgr.
Bisleti. Mgr. Santopoalo vervolgde
liet anti-clericale blad en daagde het
uit, de lasteringen te bewijzen. De
directeur van de „Scintilla" is tot
vijftien maanden opsluiting, tot dui
zend lire schadevergoeding en tot de
kosten veroordeeld.
De Russische Rijksraad heeft met
113 tegen 85 stemmen de gelden toe
gestaan voor den aanbouw van vier
nieuwe pantserschepen, die de Doema
had geweigerd.
Bij behandeling van deze quaestie
den Rijksraad betoogde minister
president Stolypin, dat de Doema een
zeer gevaarlijken weg had betreden,
door de credieten te verwerpen, om
hierdoor de hervorming van liet mi
nisterie van marine af te dwingen. Zoo
iets is in parlementaire staten moge
lijk, waar de regeering voor het par
lement verantwoordelijk is, maar niet
in Rusland, waar de regeering alleen
verantwoording schuldig is aan den
Czaar. Hij verzocht den rijksraad dit
•rkeerde besluit van de Doema te
corrigeeren.
Graaf Witte achtte 't niet met de
grondwet vereenigbaar, dat de rijks-
na alleen om paedagoglsche rede
nen het geld had geweigerd. De rijks-
ma mocht niet de beslissende stent
de organisatie van liet leger en
de vloot hebbende hervormingen
moesten van boven, niet van beneden
uitgaan. Had de rljksdoema om finnn-
cieele redenen de credieten geweigerd,
dan zou hij stemmen evenals zijtiians,
nu zij de hervorming van het marine
ressort verlangt, kan hij dat niet. Hij
verzocht den rijksraad dringend niet
den verkeerden weg te betredenals
liet tot een conflict kwain, dan moest
de rijksraad aan de zijde van de re
geering staan.
Het door den minister van finan
ciën ingediende wetsontwerp omtrent
een binnenlandSche leening van 200
tnilliocn Rbl. is in de Doema behan
deld. Na de verklaringen van den mi
nister van financiën Kokowzow, die
ccnige malen door bijvalsbetuigingen
van de rechterzijde en het centrum
werd onderbroken, nam de Doema het
wetsontwerp in alle drie lezingen aan.
De sociaal-democraten en de arbei
dersgroepen stemden tegen het voorstel.
Het wetsontwerp tot het verleencn
van een crediet van 400,000 frs. voor
de reis van Falliëres naar Denemarken.
Noorwegen, Rusland en Zweden heelt
in de Fransche Kamer van socialisti
sche zijde een scherpe critiek uitge
lokt. De afgevaardigde Vaillant con
stateerde, dat de president der Repu
bliek tegen zijn zin naar Rusland gaat.
De voorzitter protesteerde krachtig
tegen deze woorden en dreigde den
spreker liet woord te ontnemen.
Minister Pichon zeide:
FEUILLETON.
Wedergevonden.
Virriik Hoofdstuk.
0) De verwachte «ast was op den be
stemden tijd, begeleid door zijn zwager,
aangekomen. De laatste reisde deu volgen
den dag weder af, nadat hij deu eerlijken
Trautmann een in diens oogen veel te
groot schijnende som lot bestrijding van het
vergroote gezin had nagelaten. Voor den
zieke was liet bovenkamertje der woning
ingeruimd en door allerlei door den heer
Westhorn meegebracht huisraad gezellig in
gericht geworden. Hel laat zich gemakkelijk
voorstellen, in welk een spanning Traut
mann en Knatje naar zijn komst hadden uit
gezien, en hoe zij nu met innige deelneming
ieder zijner bewegingen en levensuitingen
beschouwden.
Beschouwen wij zelf den nieuwen huis
genoot van onzen vriend een weinig nader.
Karet Werner scheen ongeveer veertig ja
ren te tellen, dus een man in de beste jaren.
Hij was hoog en slank van postuur en had
voorheen zeker door zijn welgevormde ge
stalte en bevalligheid van uitzicht uitgeiiiund.
Maar ach, wat was er onder de zware sla-
worden, die ui zijn jongelingsjaren de
werd door iedereen. De hoogc gestalte was
gebogen, men kon zeggen, gebroken: hel
scheen of de ledematen alle kracht en rek
baarheid verloren hadden, zoo slap en lus
teloos hing hel lichaam In elkander. In zijn
aangezicht kon men echter met zonder het
diepste medelijden zien. Nog altijd wa
ren de trekken schoon en regelmatig: maar
een diepe, smartelijke weemoe' lieid had
dit aangezicht haar trctirigen stempel opge
drukt. Op het voorhoofd troonde niet meer
de hecrschcndc gedachte, de oogen hadden
geen glans, om wangen en mond speelde
geen Inch meer; de lippen openden zich niet
ten, denkenden geest. Zijn leven was bijna
lot een plantenleven teruggebracht: hij at,
dronk en sliep, zooals de natuur dat vordert;
nonde
en geen belangstelling zelfs voor de bullen-
gewoonste dingen. Daarbij had hij bij zijn
overbrenging naar Tanucnrodc evenmin
tegenstand geboden, als hij na zijn aan-
gcringslc opmerkzaamheid of genegenheid
had geloond.
Trautmann meende zijn zieken gast vdór
om daardoor ecu juister oordeel over zijn
toestand Ie kunnen vellen. Hij liet hem daar
om in de eerste dagen ongestoord zijn stil
len, onhezorgden weg gaan en beperkte/iclt
wijls lang en vast, zonder dat hij liet be
merkte in zijn onbewegelijk aangezicht te
zien. Iets stelde hein gerust. Hij kon in dit
aangezicht niets wilds en vreemds ontdek
ken. niets, wat tol verstoring en krankzin
nigheid van zijn geestvermogens kon doen be
sluiten. .Dus waanzinnig is hij niet", dacht
hij bij zich zclvcn„Wanneer hij dat ware.
juist dan zou ik aan een gunstigen uitslag
diepe zwaarmoedigheid bevangen, maarniet
gedood. Wanneer liet gelukken mocht Item
God /elf heeft h.
Kaatje moet het
God! Hebt gij
beproeving af ti
vreugde terug t
De stem der na
laten wij haar
middel daar'i
li ik;
wenden en hun vrede en
utr is machtig en heilig;
cschikken! Kaatjes reine.
Itcid s
i wil I
En Kaatje, op wie, zooals wij zoocven
gehoord hebben, Trautmann zoo groote hoop
durfde stellen. - hoe hield zij zich tegen
over den zeldznuien vreemdeling? Aanvan
kelijk maakte hij op haar een hijna beang
stigenden indruk, en schuw en schuchter
waagde zij hem te naderen. Slechts uit de
verte hield zij dikwijls hare groote. blauwe
oogen op hem gericht, als vraagde zij zich
af, waarom hij toch zoo somber en treurig
was. Maar dat ging spoedig voorbij. Haar
klein hart was zoo vol liefde en opgeruimd
heid, dat het haar hijna onmogelijk scheen,
ergens iemand om zich heen lijdend en
treurig te zien. Hoe hartelijk wenschle zij.
dat hij slechts eenmaal lachen, dal hij met
s|iocdig haar angst overwonnen, en hein
nader en nader komend, vatte zij echter
moed in het hart, hem geheel nabij te tre
den, hare banden op zijn arm Ie leggen en
hem met goedhartigcu, medelijdende» blik in
hel aangezicht te schouwen. „Waarom zijl
gij zoo treurig?" vraagde zij in zacht bewo
gen toon. „Wilt ti mij niet antwoorden?"
ging zij voort. „Zie, grootvader en tk. wij
zijn immer zoo vroolijk en gelukkig, en
daarom worden wij bedroefd als u treurig
zijl." Wederom geen antwoord; toch rustte
ditmaal de droefgeestig ernstige blik van den
zieke op liet van innige beroering gekleurde
aangezicht van het meisje. „Ja. wanneer u
mij niet antwoorden wilt, dan kan ik ook
niet met u spreken. Dan ga ik heen." Kaatje
sprak deze woorden een weinig boos en
wilde zich verwijderen. Maar in dit «ogen
blik geschiedde iets, wat onze Trautmann. wan-
Wcrner' vatte met snelle beweging de hand
n blijven?" vraagde Kaatje,
net het hoofd. „Nu, spreek
in zijn somber stilzwijgen en liet h
lig geschieden, dat Kaatje hare hand a;
zijne onttrok cn uit de kamer ijlde.
vraag g.
„Waarom hij
r hij heeft mij o
oord."
ilan gevraagd I
treurig is. Ja,
u zeggen, dat mij oi
meer zoo goed
indeling bij ons
Zal hij dan
omdat hij ziek
„Mijn kind, hij is trctt
is. Wij moeten geduld n
hem zoeken op te wekken. En gij, Kaatje,
kunt dat het beste."
„Ik?" vraagde het kind verbaasd.
„Ja gij. Wat zou ik oude man tot zijn ge
nezing kunnen bijdragen? Gij echter, mijn
levenslustig Kaatje, kunt veel doen. Wilt
gij niet? Hebt gij geen medeleden met hem?"
„O zeker, erg veel medelijden, grootvader.
iretl lachen."
