Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 32.
Zaterdag 6 November 1909.
Drie en twintigste Jaargang.
BE EERBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
VerschUnt eiken ZATERDAG.
Franc» per posl
Afzonderlijke iiunnners
f 0.40
f 0.05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meerf 0.05
Dit nummer beslaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
ITALIË.
Op den feestdag van Allerheiligen
werd. in tegenwoordigheid van kardi
naal Rampolln en het Vatienaiisehe
kapittel, de in (wee nieuwe zalen ten
toongestelde kcrkeschat van den St.
Pieter voor het publiek ter bezichtiging
gesteld. De kerkschatten bestaan hoofd
zakelijk in gouden en zilveren kunst
voorwerpen terwijl eveneens twee prach
tige misgewaden werden ten toon ge
steld, waaronder een priesterlijk ovci-
klccd (dalinatica) uit het Karolingische
tijdvak. Het patroon van dit heerlijk
kunstproduct vertoont voorstellingen
uit de lijdensgeschiedenis van Christus
eu is door streng geornamenteerde
bloemenmotieven omgeven. De onder
grond is van violet fluweel, dat
echter door den tand des tijds
eenigs/ins verschoten is. De tentoon
stelling. die dagelijks vanaf 2 Novem
ber tot nader aan te kondigen tijd voor
het publiek geopend zal zijn, zal zeker
vele toeristen en inwoners van Rome
tot zich trekken.
Nauwelijks heeft de ontmoeting tus-
schen den keizer van Rusland en Italië's
koning te Racconigi plaats gehad of
er worden weer plannen gemaakt, dat
Kerstmis toch zal de nieuwe Duitschc
Rijkskanselier Von Bethniann-I loll weg
een bezoek aan Italië's hoofdstad bren
gen. Alhoewel ook de beleefdheid o(
als men liever wil de „diplomatie"
cisclit, dat de nieuwe Rijkskanselier
dit bezoek aan den bondgenoot brengt,
doen toch allerlei beschouwingen over
den Driebond in de builcnlnndschcpcrs
de ronde.
Niet alleen den poliliekcn bondge
noot, ook den Paus zal dit bezoek
gelden. Er wordt tenminste uit Rome
bericht, dat de rijkskanselier den Paus
zijn eerebewijzen brengen wil en dat
hij het verlangen te kennen heeft ge
geven persoonlijk met kardinaal Merry
del Val kennis te maken. Ook dc oud-
Kijksknusclicr, prins Von Biilow, zal.
doch slechts als „ambteloos burger",
een bezoek aan het Vaticaan brengen,
daar hij van zijn vorig bezoek een her
innering vol levendige sympathie be
houden heeft.
Het is te voorzien, dat dit dubbele
bezoek aan het Opperhoofd der katli.
Kerk een „gerechte verontwaardiging"
en een geruchtmakend kabaal in zekere
Duitschc bladen verwekken zal.
Wal men al doet om minister te
worden heeft dezer dager een luitenant
van de Grieksclic marine, zekere Ty-
plados bewezen.
Hij stelde der regecring den eisch,
dat zoo spoedig mogelijk een wet zou
worden ingediend, waarbij de positie
der zeeofficieren geregeld werd.
Zonder af te wachten, dat de regee
ring met deze wet klaar was, heeft hij
van het Kabinet geëischt, dat hij bin
nen 24 uur tot minister van oorlog zou
benoemd worden. Wanneer de regec
ring geen gehoor wilde geven zou hij,
volgens eigen uitspraak, de torpedo
flotille vernielen, de overige schepen
van de Grieksche vloot aanvallen cn
in den grond boren en zijn wil aan de
natie voorschrijven.
Toen hij natuurlijk binnen den
door hein gcstelden tijd zijn portefeuille
niet thuis kreeg gingen de poppen aan
't dansen. Verschillende torpedo's wer
den door hem en zijn aanhang be
machtigd, waarmedchij de flotille meende
te bemachtigen. Ongelukkig voor hem
echter deelden de meeste officieren zijn
eerzuchtige plannen niet en schaarden
deze zich aan de zijde des konings.
De regecring, sterk door de algeheele
gehoorzaamheid van 't leger en wel
bewust, dat zij zelfs in geval van hoog
stelt nood op steun uit liet buitenland
kon rekenen de vier beschermende
mogendheden hadden nog slechts en
kele dagen geleden meegedeeld, dat zij
niet den minsten aanval op de dynastie
zouden dulden heeft geen enkel
oogenblik getalmd om tegen de op
roerlingen op te trekken.
't Gevolg is dan ook geweest, dat
de een na de ander de verschillende
bodems zich onderwierpen en eindelijk
alle torpedo's weder in het bezit der
regeering waren. In de Kamer verklaar
de' de minister-president, dat de op
roerige beweging in enkele uren on
derdrukt is geworden, dank zij de be
wonderenswaardige bonding der land
en zeemacht. De zaak zal verder aan
een justitiëel onderzoek onderworpen
worden. De afgevaardigde Koumoun-
douros stelde voor een prijs te stellen
op de hoofden der muiters.
De algemeene toestand in liet leger
schijnt intusschen minder goed te zijn.
De koning heeft althans reeds eenige
dagen geleden zijn nood geklaagd te
genover een medewerker van het Neue
Wiener Tageblatt, die hem kwam in
terviewen. Z. M. zag den toestand blijk
baar donker in en vond zijn positie
allesbehalve aangenaam.
SPANJE.
Koning Alfonso heeft over de Fcrrer-
zaak gesproken, of eigenlijk niet zoozeer
over de zaak zelf als wel over de
meening, die in de buitenlandsche pers
dienaangaande wordt verspreid.
Aan een medewerker van het Parijsche
„Journal" deelde Z. M. o.in. het vol
gende mede:
Welk een mecning hebt gij u in
Frankrijk toch weloverSpanjegevormd
Wanneer men sommige Franschen zou
geloovcn, dan schijnt ons land slechts
een natie van barbaren te zijn. Wat
weet gij eigenlijk van de geschiedenis
van Spanje af? Zijt gij er wel dieper
in doorgedrongen dan tot de geschie
denis der Inquisitie, waarvan uwe bla
den zulk een geweldigen ophef ma
ken Wee! gij dan niets van uw eigen
godsdienstoorlogen
Laat ons modern zijn en de gebeur
tenissen in het ware licht van hun tijd
beschouwen. Ik ben een constitutioneel
vorst en zelfs zoo gebonden door de
constitutie, dat ik niet het privilege
van gratie schenken willekeurig kan
uitoefenen. Ik zeg dit niet. alsof ik
hierover spijt gevoelde, ik wensch
slechts het feit te constateeren. Wij
hebben militaire gerechtshoven, wier
eerlijkheid boven alle verdenking ver-
verheven is. Aan deze feiten kan noch
een protest, noch een vooringenomen
pers iets veranderen.
Laten wij ons oordeel vormen over
eenkomstig de feiten en laat de vreem
deling zich van kritiek op cn raadge
vingen aan naties onthouden, die hij
niet of slechts onvolkomen kent.
Terecht noemt de Msb. dit woord
een „koninklijke oorvijg voor de Ferrer-
vereerders."
Prins Ito, de aangenomen zoon van
den in Kharbi» gevallen prins Ito, heeft
aan een correspondent van de „Figaro"
verklaard, dat het bericht, als zou zijn
vader de opdracht gehad hebben, om
met den Russischen minister van finan
ciën belangrijke onderhandelingen te
voeren over Mandsjoerije, in dien vorm
onjuist is.
In werkelijkheid was zijn vader naar
Kharbin gegaan, otn zich op de hoogte
te stellen. De onderhandelingen zou
den, wanneer men daartoe gekomen
was, later plaats gevonden hebben.
Betreffende den moordenaar meldt een
bericht uit Kharbin, dat deze gedurende
zijn verhoor verklaarde, dat zijn mis
daad slechts het voorspel bcteekende
van een geregelde wraak-campagne te
gen de tyrannie der Japanners in Korea.
Toen de moordenaar zijn eerste schot
afgevuurd had, zou hij hebben uitge
roepen: „De vlam der vrijheid zal met
evenveel gloed in Korea branden als
de vlammen, die mijn lichaam zullen
verteren".
't Schijnt bovendien, dat de gemoe
deren in Korea heftig bewogen zijn,
en deze moord het sein geweest is
van een algeheelcn opstand. Berichten
int Japan maken tenminste melding van
alarmeerendc symptomen van oproer
onder de Koreauen. Nu het nieuws van
de vermoording van graaf Ito in de
binnenlanden is doorgedrongen, kan
ieder uur een opstand verwacht worden.
Het te Tokio verschijnend katholiek
tijdschrift „Koya" vermeldt, dat het
aantal Katholieken volgens de laatste,
in 1906 opgemaakte statistieken, voor
geheel Azië meer dan twaalf miiliocn
bedraagt, en wel: in Japan: 85.000.
waarbij zijn inbegrepen de 20.000 af
stammelingen van de vroegere Katho
lieken van Kyocsnoc; in Korea 64.700:
op Formosa 2.143: in China 1.026168
met inbegrip van de 40.000 in Macao
in Indochina, Siain. Birma, het Malei-
schc schiereiland, Cochinchina, Annani
en Tonkin tezamen 1.060.369;in Ne-
derlandsch Indiö 56.917 Katholieken en
1.183 Catechumenen: op dcPhilippijncn
6.860.046: in Engelsch indië en Ceylon
2.242.922; en in Aziatisch Turkije,
Perzië, Aden, Afghanistan en Oman
029.797.
Met ons belijden al deze millioenen,
zoo ver van ons verwijderd en zoo
verschillend van ons door hun taal,
hun kleeding. hun gewoonten en ge
bruiken, hun levenswijze cn staats
instellingen, één geloof, één Kerk, on
der het onfeilbaar gezag van één op
perste Hoofd, dat is de Plaatsbeklceder
van Christus.
BULGARIJE,
Het voorbeeld van de officieren uit
Griekenland schijnt aanstekelijk te
werken rip hun Bulgaarsche collega's.
Naar de Klinische Zeitung ver
neemt, is er onder een aantal hooge
officieren van het Bulgaarsehe leger
groote ontevredenheid over koning Fer
dinand en den minister van oorlog
Nicolajef. In een militair orgaan wor
den de hoogste officieren van het leger
heftig aangevallen. Den koning vindt
men te weinig officier, om over leger-
zaken met 't noodige gezag te kunnen
oordeelen. Een zeer pleizierig bericht
voor den koning is dit nu juist niet
en als men zoo door gaat worden de
officieren op den Balkan gevaarlijk
voor hun eigen chefs.
DUITSCHLAND.
De herstemmingen voor den Land
dag in Baden zijn voor de Centrums-
fractie en Conservatieven, zooals trou
wens wel te voorzien was, niet meege
vallen.
Het Centrum heeft twee zetels ver
loren, de nationaal-liberalen 6. Al
deze zetels hebben de socialisten
veroverd, die nu 20 zetels zullen be
zetten tegen 12 in de vorige zittings
periode.
De nationaal-liberalen, die nota bene
zelve verschillende zetels aan de so
cialisten moesten afstaan, gingen toch
met hen samen en steunden de sociaal
democratische candidaten, waar deze
met leden van het Centrum of con
servatieven in herstemming kwamen.
De partijverhouding is nu 29 rechts
(26 Centrum en 3 conservatieven) tegen
44 links (20 soc.-dem., 17 liberalen en
7 democraten). In den ouden Landdag
waren dezelfde cijfers 32 rechts tegen
41 links.
De nieuwe Rijkskanselier heeft aan
het keizerlijk civiel kabinet medege
deeld, uat de Rijksdag den 30stcn No
vember geopend zal worden.
FRANKRIJK.
Briand krijgt het te kwaad met zijn
ronde broeders of vroegere partijge-
nooten. De verecnigde socialistische
partij heeft n.l. in haar jaarvergadering
een voor hem vijandige dagorder aan
genomen.
Men oordeelde, dat de vroegere
FEUILLETON.
Na den storm.
3) Intusselien had de kapitein zijn uniform
aangeschoten, en betrad nog eenmaal de
slaapkamer zijner kinderen. Deze hadden liet
leven niet gehoord, waardoor de kapitein en
zijn vrouw gcwekl waren. Rustig sliepen zij
Zacht ging hun vader naar hen loc en kuste
hen op 'I voorhoofd. Daarna ging hij ijlings
licen, als vreesde hij, dat deze aanblik hem
te machtig zou worden.
„Wij moeien scheiden, Catharlna." sprak
hij op kalmcu doch bedroefden loon. „Denk
aan wal gij reeds Ie boven zijl gekomen,
dan zal u ook dit oogenblik nicl te zwaar
„Ik denk er aan," antwoordde zij, „Hij
'\lcer kon zij nicl zeggeneen licht snik
ken drong uit haar horst, toen zij haar echt
genoot omhelsde. Daarna liet zij hem gaan
hij spoedde zicli naar 'I strand, waar de boot
reeds op hem waehlte. Een kort hevel, en
als een pijl schoot zij voort, dcnzclfdcn weg
nemend, welke zij weinige uren geleden ge
nomen had. In diep gepeins verzonken zal
daar de kapitein, die hel roer gegrepen had
eu stuurde bijna onbewust op zijn schip aan.
Het knarsen van den ankei ketting en het een
tonig geroep der manschappen, omrukte hem
aan zijn gepeins cn voerde hem lenig Inde
werkelijkheid. De boot legde aan en ter
stond begaf bij zich in zijne kajuit, waar
verscheidene verzegelde brieven op tafel
lagen.
Vlug opende hij ze en las den inhoud. Zij
hielden hel bevel in, het schip nog dcnzclf
dcn nacht zeilklaar te maken en de vloot te
volgen. Eenige ougenblikken later was dit
bevel volvoerd en de „Maria Magdalcna"
gereed te gehoorzamen aan haar bevelvoerder.
vclijks
ii hall u
boord stappen van den kapitein vcrloopen,
loen een nieuw signaal van het admiraal
schip dc vloot hel teeken tol uitzeilen gaf.
Terstond zag men op alle schepen vlugge
gcstallcn liet want in klauteren cn dc ge
reefde zeilen losmaken. Weldra hingen zij
gespannen langs de raas cn bolden zich, door
den wind opgeblazen, welke friseli van dc
landzijde woei.
Zacht bewogen zich dc donkere rompen
voorover en vlogen daarna, van de boeien
bevrijd, welke hen aan de plaats gekluisterd
hielden, van witte vleugels voorzien, voor-
uil. Bleek goot de maan haar stralen over
de viool uil. als wilde zij den wcgzellenden
een gids zijn op hun nachtclijkcn tochl. Als
zooveel dwaallichtjes dansten de aan de
maslcn bevestigde lantaarns over dc zacht
golvende zee; nu eens scheen het alsof zij
elkaar naderden ten lustigen dans; dan weer
weken zij uileen, om elk zijn eigen weg te
gaan. Overigens heerschle er heel veel drukte
onder de inalrozcn; van boord van 't eenc
schip klonken vruolljkc uitroepen naar't an
dere; hl] allen had het onverwacht snelle
uitzeilen een prettige stemming cn blijde hoop
gewekt.
Kapitein Tisdale scheen de eenige te zijn,
die dit gevoel niet deelde. In ernstig zwijgen
stapte hij het dek op en neer; meer dan eens
richtten zijne blikken zich naar het strand,
dat meer cn meer uit het gezicht verdween.
Een onbestemd gevoel van nooit gekende
zorg bekroop hem, nis hij aan de zijnen dacht,
waartegen hij zich tevergeefs verzette. Juist
dezen keer was hij zoo gaarne wat langer
gebleven, daar zijn kinderen den leeftijd be
reikt hadden, waarin dikwijls één enkele dag
de beslissing brengt voor hel gchcclc vol
gend leven, en een groote verandering roept
in dc jeugdige zielen, die anders eerst in
jaren komt. Wol kon dc kapitein dc zorg
over hen genist aan zijn vrouw overlaten,
doch was zij zelf niet dikwijls lijdend? Had
zij zelf geen troost noodig bij zijn plulsellng
heengaan
Deze gedachten vlogen hem door 't hoofd,
cn drongen hem ten slotte in zijn kajuit te
gaan en nog denzclfden nacht een brief
aan dc zijnen te schrijven, waarin hij hen
trooslle over de scheiding cn geruststelde
over dc dingen, die nog komen moesten. Hij
hesluot den brief aan het eerste schip, dat
men zou ontmoeten, mee te geven.
Zelf bemoedigd door dc gronden, waar
mede hij zijn huisgcnuolen geruststelde, nam
hij enkele uren rust, daar de gelijkmatige
beweging van zijn schip licm geen zorg
baarde voor de veiligheid er van. Hij had
die noodig, want, ofschoon verhard en ge
wend aan lichamelijkcn harden arbeid, was
(ocli zijn geest afgemat door dc voorvaile i
der laatste dagen.
Het schip hield gedurende den nacht haar
koers goed; op geringen afstand volgde hel het
admiraalschip, want het was een goed zeiler,
en hadde eerbied hi niet teruggehouden,
wellicht had het dit verre achter zich gelaten.
Soldaten en matrozen waren in den dienst
geoefende lieden; vandaar dat alles zijn ge-
regelden gang ging, ook al was de kapitein
niet aan boord. Ofschoon er vele handen be
zig waren de verschillende werkzaamheden
te vei richten, was het gevolg van liet in el
kaar grijpen der handelingen, alsmede de ge
makkelijkheid en de orde, waarmede de gc-
heele dienst verricht werd van dien aard,
dat alle bewegingen van hef schip als door
één hand werden voortgebracht, cn dat dc
gchcclc Icvenloozc massa als door een leven
den adem bezield was.
Tegen den morgen ging d« wind liggen,
de zeilen begonnen Ie klapperen en hingen
weldra slap langs de raas; 'I was bladstil.
De kapitein ontwaakte door 't ophouden der
bewegingen't was dan ook hoog tijd, meende
hij, want hij had buitengewoon lang gerust.
Hij opende liet raampje der kajuil, waardoor
langs het watervlak en den weg, welken het
schip dien nacht had afgelegd. Deze was
lang, een ver verwijderde, blauwe streep
duidde dc plaats aan, waar degenen verwijl
den, die hem zoo na aan 't hart lagen
Tegen den middag werden alle scheeps
kapiteins der vloot aan boord van het vlag-
geschip geroepen. Ook kapitein Tisdale be
gat er zich heen, vol verwachting van de
dingen, die konten zouden. De admiraal had
bevel ontvangen, met de gehcclc vloot zich
voor de vesting Varna Ie vertoonen cn zich
een doortocht door den Bosporus te verze
keren, nadat hij een schijnaanval op deze
sterkte gedaan zou hebben. Het gehcele plan
was in 't diepste geheim gehuld; verschil
lende omstandigheden moesten samcnloopcn,
teneinde eenige kans van slagen te hebben.
Uit hetgeen dc kapitein gehoord had, begreep
hij, dat hij, nu de zaken zoo stonden, niet op
een spoedigen terugkeer tot de zijnen zou
mogen hopen. Daarom gat hij nog denzclf
den namiddag den brief, welken hij den
vorigen nacht geschreven had, mede aan een
kapitein van een voorbljzcilcnd schip, met
de opdracht de tijding bij de zijnen te be
zorgen. Nu keerden moed en vastberadenheid
bij hem terug. Hij gevoelde zich van een
last ontslagen, nu hij zijn hulsgcnootcn op
dc hoogte der dingen gebracht en hen op
ccn lange afwezenheid voorbereid had, hij
besloot dan ook zich met hart cn ziel aan
de onderneming te wijden, welker welslagen
zoowel van het beleid van een enkele als
van de samenwerking van allen afhing.
Als een gunstig voorteeken van den goeden
afloop kon men wind en weer beschouwen,
waardoor het der vloot mogelijk werd, zich,
na verloop van verscheidene dagen, op de
hoogte van Varna te vertoonen, cn door ccn
