Katholiek Nieuws» en Advertentieblad No. 4. Zaterdag 27 April 1912. Zes en twintigste Jaargang. DE EER10DE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. n-ntsprtj» per drie n Franco per post Afzonderlijke nummers. I 0.40 f 0.05 Bureau: Langegracht 13, Amersfoort. Uitgave van de Vereenlglng De Eembode. PriJ» der Advertentldn Van 1 tot 6 regelsf 0.30 Voor lederen regel meerf 0.05 Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. 't Meifeest. De nieuwheid is er ai lang af en het dreigend aanzien ook van het socialistische ..feest van den arbeid" op I Mei. Toen hel internationaal socialisme in den jare 1890 voor liet eerst het Meifeest zou gaan vieren, was heel de wereld in spanning en onrust over de dingen, die'zouden kunnen gebeuren. Machtige veiligheidsmaatregelen wer den door de Regeeringen genomen, vooral in de nijverheids-centra, om wanordelijkheden, misschien wel 'n omwenteling te voorkomen. Hier en daar was groote drukte, veel geschreeuw, maar de betoogingen op den eersten Meidag liepen toch steeds zonder groute ongelukken af. Wc mogen aannemen, dat het nooit 'I doel der socialisten is geweest om op den eersten Meidag geweld te plegen. De leiders wilden zelfs de orde niet verstoord aten; dat wason- practiscli in hun oog. Ze wilden 'I schouwspel bieden van een waardig feestvierend proletariaat! Toch droeg de Mei-bcwcging vanaf den beginne een zuiver revolutionair karaktei't was altijd een socialistisch feest en zeer kortzichtig waren zij. die zich lieten verblinden door 't woord „verbroederingsfeest", door den naam „feest van den arbeid". Dc arbeid en de arbeiders werden op den voorgrond geplaatst; lotsver betering der werkmansklasse heette het doel, maar omverwerping der maat schappelijke orde, van troon en altaar, was en is het oogmerk. Het socialisme is een verwoestende macht. De arbeid heeft er niets meé te maken. Het socialisme is de revolutie. De gaandeweg vcrloopen wapen schouw over de proletariërs op I Mei betcekende voor de ordelijke samen leving: „Wij maken ons gereed, om u allen, die daar in vrede en geluk leell en arbeidt, den oorlog zonder genade aan te doen, tot er geen steen meer aan uw huis, geen gulden meer in uw kast is!" De goede katholieke arbeiders bleven dan ook, Goddank, steeds verre van den socialistische» Meidag. Al moge er hier en daar neiging hebben be staan om eenigszfns mee te doen, de oogen gingen spoedig open en zij moesten niets meer hebben van dit „feest van den arbeid". Geen feestdag, maar een rustdag dan In dc Christen-jaren der Middel eeuwen waren de rustdagen veel tal rijker dan tegenwoordig. Aten scheen toen te weten, dat hel leven geen reeks droefheden en vermoeienissen is, maar een afwisseling van werk en vreugde. Tegenwoordig zijn ze zeldzamer.de dagen van rust, die aan den mensch zonlicht en krachten schenken. Waarom dan niet zoo'n feest der lente, bij ontluikende boomen, zich met groen tooiende weiden, de natuur ver sierende bloemen Ach, welk een illusie! Het socialisme versmaadt den vrede en voedt den haat, veracht de rusten predikt den strijd. als het was als voorheen een op gaan van Christen-arbeiders om den Schepper te begroeten, die al dc schoon heden, komende uit Zijne hand en door den winter gedood, doet herle ven, o, als de werkers der Groo te Werkman gingen vieren! Neen, de katholieke werkman heeft geen behoefte aan den rooden Mei dag. Onze Moeder de H. Kerk schenkt leesten genoeg, om vrede te geven en vreugde, verpoozing en nieuwe arbeids kracht. Leere al wal zwoegt door de weck, den Zondag heiligen op de eerste plaats. Op dien gemeenschappelijken rustdag moet de werker in de heerlij ke vrijheid van het kind Oods het hoofd kunnen opheffen, om der. goe den Hemelvader te danken en zegen te vragen, altijd weer en altijd meer. De katholieke volksbeweging in o:<s vaderland, geleid door zoo goede gid sen, gaat. den Hemel zij dank, meer en meer dien weg op. Dr. Schaepman z.g. zeide eens: „Ik ben een vijand van werkstakingenmaar, wanneer de maatschappij zóo diep zou vervallen, dal zij op het stuk van Zondagsrust ■naar geen redelijk vertoog meer wil de hooren, dan zou ik de eerste zijn om te zeggen: Staken!" 't Leven der H. Kerk meeleven, het welk zoo verheffend is voor het hart van iederen mensch, en zeker voor den werkman niet hel minst - zie daar een heerlijk doel. Ook wij hebben een Meifeest in on zen heiligen godsdienst; wij gaan eerst daags de Maria-maand in en Maria's beeld met groen en bloemen sierend, meermalen haar devoot onze liefde be luigen, hare hulp afsmeeken. En was de Aprilmaand niet gewijd aan de devotie tot de H. Familie? Hieruit spreekt wel de bijzondere voorzienigheid Godsdat de vereering van de Moeder-Gods en Sint Jozef in onze dagen zoo toeneemt. Nu het huisgezin meer en meer wordt ontwricht, weelde en genotzucht hand over hand toenemen en de chris ten zeden vaak ernstig worden be dreigd en geschaad, moeten wij, Ka tholieken, meer en mevr onzen blik richten op de H. Familie, in haar le ven van eenvoud en arbeid, een ver heven voorbeeld ter navolging. Laat dan de socialisten loopen met hun reeds tanende en vaak mislukte Meidagviering. ons Katholieken wordt in het Huisje van Nazareth, in de H. Familie, een toonbeeld ge boden. Zoodra de wereld de lessen opvolgt d<k&r gegeven, zal er vrede en rust ko men in zoo menig arm menschenhart. nu door hartstochten beroerd, ver vreemd van Ood en Zijn dienst. Worde steeds vaster in ons de over tuiging; dat alleen door het goede te doen, waar geluk, en vrede des harten worden. BUITENLAND. BelgiS. Dat een vaak gesmaad clericaal be wind ook stoffelijk een land ten voordeel is, bewijst België. De regeering heeft sedert eenige jaren menigvuldige verhoogingen van jaar wedden en loon aan de meeste staats bedienden en werklieden verleend. Eenige volksvertegenwoordigers vrees den dat dit al te veel zou kosten en vroegen den minister van financiën waar hij het noodige geld daarvoor zal halen. De minister heeft geantwoord dat de ontvangsten van den staat gedurig vermeerderen, dank aan don voorspoed van het land en het wijs bestuur der regeering, en dat al die opslagen kun nen betaald worden zonder nieuwe lasten op te leggen. Voor het eerste kwartaal 1912 beliepen de staatsont- vangsten reeds 11.830.000 frs. meer dan in de drie eerste maanden van 1911. 0uit8chland. Het schijnt in de metaal-industrie tusschen werkgevers en arbeiders te gisten. Te Frankfort dreigt een groote uitsluiting, die, wanneer dc onderhan delingen niet tol een overeenstemming leiden, 4 Mei beginnen zal. Met korte tusschenpoozen wordi ze dan uitge breid over heel Zuid-Duitschland, zoo dat ten slotte 80 85.000 man zonder werk zijn. Volgens de patroons gaat het om de bestaanskwestie van de Duitsche ine- taal-industrie. Men moet aansturen op langer arbeidstijd en lager loonen en r.nders kunnen de werkgev irs de fabrie ken wel sluiten. Met zekeren angst ziet men natuur lijk den verbitterden strijd, die zeer waarschijnlijk zal uitbreken, naderen. In den Rijksdag worden de leger- voorstellen vrij kalm behandeld. Men legt er zich blijkbaar bij neer: in onvermijdelijke wordt berust. Frankrijk. Ras had de Sultan van Marokko zich in z'n lot geschikt en de Franschc bescherming aanvaard of er brak op roer uit onder zijn soldaten, die dc vreemdelingen wilden verdelgen. De oproerlingen richtten een waar bloed bad aan. Met de afgehouwen hooiden hunner slachtoffers op pieken gestoken, trokken ze moordend en plunderend rond. De Fransche troepen waren ge lukkig spoedig meester van den toe stand, doch het gebeurde zal de Fransche republiek wellicht aanleiding geven, zich 'I Moorenland maar geheel toe te eigenen. De politie zit nog altijd de auto-J bandieten achter de veeren. Zoo werd i W dezer dagen te Ivry huiszoeking gedaan j H bij een anarchist, verdacht medeplichtig rT te zijn aan de misdaden der autoban dieten. Op noodlottige wijze werd toen ondervonden dat men op de goede plaats zocht. Terwijl toch de inspecteur Jouin zich in de woning bevond, werd hij door den bandiet Bonnot neerge schoten, terwijl een ander politiehoofd zwaar gekwclst werd. De bandiet, de beruchtste der bende, ontkwam. Oostenrijk. Te Weenen is onder voorzitterschap IJ van den minister van BinnenlandscherT Zaken een vergadering gehouden over het bioscoopwezen Uit alle groepen belanghebbenden lil waren vertegenwoordigers aanwezig, (ju Voorgesteld werd de vergunning tc.fi beperken tot één bioscoop per 20.000' inwoners, doch de vertegenwoordiger der industrleclen was tegen elke be perking. Een rechter, vertegenwoordi gende de vereenigingen voor volksop voeding, betoogde, dat bij de kinder rechtbanken in een zeer groot aantal gevallen door de kinderen als motief voor diefstal werd opgegeven, dat zij zich peld wilden aanschaffen om naar de bioscooptheaters te kunnen gaan. De vertegenwoordiger der paedagogen I zag in het toenemen dezer theaters een groot moreel gevaar voor de kinderen. Amerika. Kolommen worden in de groote kran- ten volgedrukt met het relaas van de r schipbreuk der „Titanic". De meest uiteenloopcnde bijzonder- k lieden worden door ooggetuigen mede- I gedeeld en een commissie uit den Se-- FEUILLETON. De verloren Dochter. Daar lluistcrite een der omstanders Bri- gltta in: „Dn! wordt ernst, ga gauw met 't meisje iu dc kerk, daar zijl gij veilig en kunt wach ten tol de gemoederen wat bedaard zijn en de menigte is uiteengegaan." Brigitln volgde den raad en trok Irmi mei zich mede, daar zij toch slechts weinig pas sen heltodden af 1c leggen. Haar vervolger wilde haar tegenhouden, doch 't lukte hem niet met zijn verminkte hand. Hij ging op dc trappen van 't kerkgebouw zitten en riep; „Gij zil daar binnen evengoed als dc mui zen in de valik kan wachten, tot gij cruit- komt." De beangste vrouwen Ingen voor 't altaar geknield. God om hulp smeekend. Grant Alhnn had met Berk en eenige be dienden een rijtoer gemaakt, zijn weg naar Imls voerde hern over dc Korenmarkt. Ver- womteid zag hij dc woelige inenschciime- I'igte. „Ua eens hooren, Berk, watertedocn is," beval hij dezen. Benige minuten later kwain George terug. „Twee vrouwen zijn be schuldigd van hekserij, heer, zij zijn ge vlucht in de nabijzijnde kapel, en nu wacht de menigte, tot zij er uitkomen." „Moeten er weer offers vallen aan dezen trcurlgcn waanzin," riep Alban treurig uit. „Die arme vrouwen, wie zouden het zijn?" Een armelijk man was Alban genaderd. „Ik ken ze beiden, heer," (luisterde hij. „Zij zijn dienstmaagden van mevrouw de gravin, uwe moeder, en hebben mijn zieke vrouw vaak ecu lafenis gebracht. Vooral dc een had zulk een onschuldig Hel gezicht, en die zou een licks zijn? Dat geloof ik nooit." „Goed gezegd, vriend, ik geloof 't ook niet," antwoordde Alban werktuigelijk. „La ten wij naar de kapel rijden. Berk; is't waar, wat die man zegt, dan vrees ik, dat daar kwaad gesticht wordt," Dicht voor dc treden der trap hield Alban zijn paard staande. „Brigitta," riep hij luide. Zij herkende zijn stem en verscheen in de deur. „Is Irmi bij u?" vroeg Aihan snel. „Ja' gauw dan, er is geen oogenblik te verliezen." Zij kwamen dc treden af. Toen riep haar vervolger op schellen loon: „Daar Is dc aan slaande van de heks, om haar tc bevrijden, duldt 'i niet, menschen, in den kerker met haar." Kceds strekte hij dc hand uit naar 't meisje. Alban begreep, dal hier geen oogenblik getwijfeld mocht worden. Zijn zware rijzweep 'viel zwaar op hoofd en schouders van den landlooper, die een luiden smartkreet uitstiet. „Houd je mond", riep Alban hem toe, zijn paaro omkccrend. „Daar komen de stadsdie naar» en 't mocht den strafrechter eens lus ir Je je vingers gelaten hebt." „Dan kan ik hem precies zeggen,"voegde George Berk er aan toe, „Ik was in de na bijheid, toen dat gebeurde, en 't heeft niets met hekserij uitstaande. Jij echter, vriendje, je kon wel eens nadere kennis maken met de galg, die daar staat, als je wel lief is." „Zoo, ben jij er ook? Des tc beter, wij moeten ook nog afrekenen," „Zeg dat niet, die wcnsch zou je rouwen kunnen." Ongehinderd verliet Alban dc Ko renmarkt. De jongeman nam de zaak licht op, hfj *ag er slechts een wraakneming in. De graa' echter, met zijn langere ondervin ding, d.u-ht er anders over. HIJ kende maar al Ie goed de draagwijdte van 't woord „heks." Het bijgeloof aan bovennatuurlijke krachten, was van de oude Germanen met hun „witte wijven" op 't Duitsche volk overgegaan; wel sluimerde het zoo nu en dan, doch werd nooit geheel onderdrukt. Wie als heks werd aangeklaagd, was zoo goed als veroordeeld. Het was niet moeilijk bekentenis te krijgen, daarvoor had men de pijnbank met haar ver fijnde wreedheden. Weldra brandden In ge heel Duitschlnnd de brandstapels, geen gouw bleet er vrij van, Tc Nclsscn werden van 1640 lot 1651 duizend personen verbrand, zclls kinderen beneden zes Jaar. Te Rottwell, Nördlingen, Freiburg, Schaitstadt werden de heksen bij menigte verbrand. Nog erger was 't in Straatsburg, waar van 1615-1635 on geveer 5000 heksen den vuurdood vonden. WUrzburg had van 1027—1629 slecht* ook heksen aan te wijzen. Nog in 1740 werd daar een vrouw als heks tot den brandstapel veroordeeld I Lange jaren gingen er overheen, om de pest van den heksenwaan te beteugelen. Itceds tegen 't einde der 16e eeuw kwam tc Mainz dc geestelijke Cornells Loos er tegen op. In dc 17e eeuw stonden weer twee kam pioenen op In twee eerwaarde paters Jczuï- ten, Adam Tanner en Frcderik von Spec, en dc geleerde Thomasius. Belden eerstgenoem- dvu overleefde zij, dc laatste nam den strijd weder op met goed gevolg. Al was dat noodlottig bijgeloof In beschaaf de kringen zoo goed als uitgeroeid, onder't volk woekerde het nog lustig voort, en wee dengenen, die in de handen van den hekscn- rechter vielen. Wie den vuurdood ontging, verliet den heksentoren stellig met vermink te en gebroken ledematen. En als er nu eens een aanklacht tegen Ir mi als heks bij den hekscnrcchtcr werd In gebracht? Van dien vagebond stond dal niet te vreczen. Doch konden zijn woorden niet door een ander, gretig oor zijn opgevangen Alban dacht aan Erbe, die door Irmiwasaf- gewezen, en sidderde. Het meisje In den hek senioren. haar tcedcre ledematen in dc vuis ten van mannen, naar lichaam en ziel ge broken. Neen dat kon en mocht nictl Hij hoorde niet, wal zijn ouders inct el kaar bespraken. Daar sei zijn vader: „Alban, je moeder en Ik zijn dt mccnlng toegedaan, dat het 'I best Is, Irmi voor eenlgen tijd Mtlnchea dotn verlaten. Blljtt hst. naar Ik hoop, rustig, dan'kan se gauw icrugkcersn Mocht de schandelijke aanklacht werkelijk Ingebracht worden, dan Is hel meisje voor 't oogenblik veilig, en wij wlnnsn tijd." „U hebt, als steeds, gelijk, vader. Maar zeg mij eens hoe 't mogelijk zou zijn, zulk een aanklacht tcgsn een schuldeloos kind In ie brengen." „Mijn zoon, even onschuldige en veel jon gere kinderen zijn om zulk een hemeltergen-| de aanklacht tot den brandstapel verweten, „Doch onze edele vorst, zou die nog toe geven?" „De Keurvorst kent en deelt de gevoelens van den edelen Spec en den geleerden Tho-| maslus, doch blijft nog door d* wet gehou den. Het blijft erbij, morgen verlaat Irmi ontj huis bij 't aanbreken van den dag, Berk zal haar naar Schurzer brengen, te WOrz- burg." „Sta mij toe, dat ik haar vergezel. Ik voord* haar uit haar vtilig tehuis naar hier en ben Slosscr borg voor haar gebleven." „Ik begrijp uw wensch, doch kan die niet inwilligen. Het meisje is slechts een dienst maagd uwer moeder, en 't is niet passend voor mijn zoon hasr te begeleiden. Uwe. verplichting ten opzichte van Stotter Is se dert haar lileizljn op mij overgegaan, tn ik zal er wel voor zorgen. Berk is dit het best toevertrouwd. Uw afwezigheid van hier kon bemerkt worden en zou Juist, wat wij niet wen-, schcn. de veiligheid van 't meisje in gevaar kunnen brengen." (Wordt virwtgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1912 | | pagina 1