Katholiek Nieuws» en Advertentieblad
No. 15. Eerste Blad.
Zaterdag 13 Juli 1912.
Zes en titwingste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Irniico per post
Al/ouderlijke nummers
1 0.05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Ter overweging.
Beginselen zonder organisatie zijn
als wegwijzers zonder wegen, zeidc de
oude Thurbecke eens.
I >it gelcll voor alle partijen en groe
pen. dil is ook op ons, Katholieken,
van toepassing.
Zonder organisatie, zonder deugde
lijke samenhang is geen vooruitgang
mogelijk, geen stand houden denkbaar.
Organisatie mag dus op geen enkel
gebied ontbreken en zeker niet op po
litiek terrein.
I i.'i.ir vooral moet deugdelijke, begin
selvaste leiding richling geven aan ons
kie/u
.■nik.
Dal leiding geven, dal weg-wijs ma
ken geschiedt in de kiesverenigingen,
waar Worden aangewezen de mannen
wie» we 'l liefst de behartiging onzer
belangen, hel verdedigen van ons be
ginsel opdragen.
Immers
Aan „populaire, aardige mensehen"
alleen hebben we in onze besluurs-
t"l leges niet genoeg.
De theorie is wel heel (raai, dal er
b.v, in den Raad vrije, zelfstandige,
onpartijdige mannen moeien zitten, die
I algemeen welzijn op 'I oog hebben,
mannen van kennis en ervaring, -
zonder Ie vragen, van welk geloof of
beginsel of richting die mannen zijn.
Maar in de praktijk gaat dat niet
op, De practijk leert, dat geloof, rich
ting en beginsel wel degelijk samen
smelten met den drugei ervan, - - dat
de beginselen invloed iiiloefeiieu op
iemands gcheele zijn, op zijn hande
lingen en besluiten, op z.iju stemmen.
Alle partijen worden liet eens op
dat punt. De tijden zijn ook in dat
opzicht geheel veranderd.
De droeve tijd dhr verdrukking heeft
lang nagewerkt, en die ellendige,
lietirigc nawerking, we ervaren haar
al en toe nog wel eens.
Zelts door de eigen partijgenooten,
door de Imisgeuuotcn des geloofs wor
den, zeer dom! soms nog drij
vers genoemd, de mannen, die niets
vragen, niets meer dan gelijk recht.
Zulks weerhoude echter niemand
zijn krachten dienstbaar te maken aan
de goede zaak.
Noch 0111 de zaak zelve, noch om de
gevolgen mag liet belang cener deugde
lijke organisatie van ons kiezerscorps
worden onderschat of verwaarloosd.
Prijs der Advcrlentitfn
Van I lot 6 regelsf o.30
Voor iedcren regel meer f 0.05
Algemeen sluite men zich daarom
aan bij de Katholieke kiesverenigingen.
Men versla ons wel op dit punt.
Niemand ter wereld, uie de vijl be
hoorlijk op een rijtje heeft zitten, zal
blind ja en amen eischen op alles wat
't bestuur ot een lid in de kiesvereni
ging voorstelt.
Verre van dat!
Men lale de niecningen geitisi wrij
ven, botsen desnoods; men verdedigt-
zijn opinie in de bijeenkomst, ja ook
maar in .'I publiek, in de Roomsehe
courant.
Doch men blijve altijd en overal de
kiesvereniging beschouwen als hei
aangewezen lichaam, om samen ic
overleggen, raad Ie plegen, en te han
delen, één van zin, nadat uil de wrij
ving der vrij geuite ineenlngen, heleind*
besluit is geboren en vastgesteld.
Neen, kiezers, üod heelt ons onzc
lalcnten niet toevertrouwd om daarmee
te woekeren ten eigen bate alleen. Van
ons wordt gceisclit naar vermogen te
werken voor het algemeen welzijn.
Met klem en nadruk zij er dus nog
maals op gewezen, dat de Katholieke
Kiesvereniging liet middelpunt moei
zijn, waarom Alle Roonisciie kiezers
met al hun vnriccrcnde opinies zich
dienen te vereenigen.
De Kiesvereeniging-alléén heeft kleur
le bekennen, niet elk lid ervan.
Men mag geen onmogelijke dingen
eischen.
Er is nu eenmaal al twist en twee
dracht genoeg: de menschcn maken 'f
elkaar voorzeker al „aangenaam" ge
noeg in de wereld, er moeten er he
laas al meer dan genoeg hun overtui
ging verkoopen voor een schotel lin-
Onze kracht en ons behoud liggen iu
de eensgezindheid. Daarvan moeten
we allen diep doordrongen zijn.
't Besef van deze waarheid, doe ons
kleine onaangenaamheden niet tellen
en persoonlijke gevoeligheden verwaar-
loozen.
Als slechts 'i beginsel onaangetast
blijft.
Want düt mag nooit of nimmer en
onder geen beding worden verwaar
loosd of verdonkeremaand voor 't be
halen van 'i ecu of ander succesje.
DA&rvoor moet worden gewaakt!
Offers brengen.
In de Eerste Kamer wees de heer
Van der Blcsen er onlangs op, dat de
bijzondere school jaarlijks aan de ge
meenschap bespaart f 16.000.000 en
slechts f 7.000.000 daarvoor terugont
vangt.
En de heer Van Lainsweerdc heeft
de lieeren van de overzijde al eens
voorgerekend, dal de voorstanders der
bijzondere school uit eigen zak 187
inillioen hebben betaald voor hun
school. Wal hebben de lieeren voor
standers der openbare schooi Voor
hun school betaald?
BUITENLAND.
Italië
De oorlog met Turkije heeft den
llnliuan tot dusver 125 inillioen gulden
gekost.
Voor dien prijs kwam hij in 't twij
felachtig bezit van een stuk woestijn,
maar zag hij zijn handel in de Turk-
sclie landen verloopcn, zijn industrie
kwijnen en honderden vallen als offers
der Arabieren.
Turkije.
Wal de Italianen niet kunnen klaar
spelen met hun leger en hun vloot,
zal wellicht spoedig bewerkstelligd
worden door toedoen van de eigen
onderdanen. Wij bedoelen; een eïiid
maken aan den oorlog.
In 't eigen land heelt de Turksche
regeering met zooveel oproer en op
stand ie kampen, er openbaart zich
zóóveel wrevelig verzet, dat het wel
tot vrede-shiiieii zal moeten komen.
Alle rijk dat in zich zelve verdeeld
is, zal vernietigd worden.
Dat lotwaclitookdenïurksciienStaat.
De zoo ver uitccnloopende belangen
en gevoelens van de meiischen onder
de heerschappij des Sultans snamge-
bracht veroorzaken deoutbinding van liet
Turksche rijk.
Maar hoe of dat alles in zijn werk
zal gaan. is niet te voorspellen.
Wanneer men ergens verrassingen
mag verwachten, dan is 'I wel in den
Balkan.
De naijver der grnote mogendheden:
de roerigheid der Staten als Servië,
Bulgarije enz.., dal alles doet voor do
toekomst vrcczen.
Portugal.
Van Spanje uit trokken gewapende
aanhangers van den verdreven koning
Manuel de Republiek binnen om op
stand Ie verwekken ter begunstiging
van een herstel der monarchie,
't Mocht niet balen.
De koningsgezinde!! kregen geducht
klop en zullen hun plan wel moeten
opgeven.
Doch dal liet lang zal gaan,
zooals nu mag zeker worden betwijfeld,
De republikeinen regeeren al geen
haar beter dan vroeger de Konings-
gezinden, zoodat het 'land steeds meer
achteruit gaat.
Daarbij komt en dat is erger, dat
de nieuwe meesters in geloofshaaf door
vervolging willen goedmaken, wal ze
aan beleid en bestuurders bekwaamheid
tekort schieten.
'i Ziel er recht treurig uit in Portugal.
De vruchten van het kuipen en
wroeten der loge zijn wél bitter!
Binnenland.
Katholiek of Neutraal?
Onder hel opschrift „Onzespoorweg-
inaiuieu" komt in de laatste aflevering
var. Sobriëtas, 't orgaan der Federatie
van R. K Diocesane bonden lot be
vordering iler christelijke matigheid en
lot bestrijding van hel Alcoholisme,
een zeer actueel artikeltje voorvalt de
hand der Redactie. (Dr. Ailiins en
pr. Alph. Rijken. O. P.)
De daaruit te trekken conclusie moge
de aandacht van Katholieke drankbe
strijders niet ontgaan.
De Redactie van genoemd hoofdor
gaan, antwoordt op de vraag of liet
Katholieke spoorweglui aan te raden
is lid te worden van de vereeniging
voor Geheelonthouders onder Nederl.
Spoor- en Tramwegpersoneel; „Na
tuurlijk niet," De Katholieken hooren
thuis in het Kruisverbond. De drank
bestrijding vindt haar stuwkracht niet
in kleine motieven als stoffelijk eigen
belang, maar in motieven, die de ziel,
die den gansehen inensch belicersohen.
Dat is bij Katholieken en geloovlge
Protestanten het geloof in Christus,
die ons de gelijkenis van den Barin-
hartigen Samaritaan als een levenswet
gegeven heelt. Dal is voor andere par
tijen wal men noemt, de wereldbeschou
wing, die ook bij hen op 't lieele
leven op denken, willen, begeeren
beslag legt. De groofe drankbestrljders-
vereenigingen, zijn daarom alle Con
fessioneel; Katholiek, Protestant, heel*
»f half-Socialistisch, maar niet neutraal.
Een Katholiek spoorwegman die dus
ernstig de drankbestrijding wil bevor
deren, dient zijn krachten te lecnen aan
een confessioneele vereeniging als liet
Kruisverbond. Daar ligt het zwaarte
punt der beweging. Daarbij komt, dat
onze Kerkelijke Overheid de organi
satie in katholieke vereeniglngen beslist
verlangt. Een degelijk Katholiek dient
hiermee rekening te houden.
Een andere vraag is natuurlijk of
iemand die reeds lid van lief Kruis
verbond is, Iegelijk lid kan zijn van
de neutrale Vereen. V. G.-O, onder
Ned. Spoor- en Tramwegpersoneel.
Maar ook daarop zouden wij niet be
vestigend willen antwoorden, want deze
vereeniging is niet zuiver neutraal."
Wij behoeven nu maar de juiste ge
volgtrekking te maken en wal gezegd
is tot hel spoor- en tramwegpersoneel
gaan toepassen op alle andere neutrale
drankbestrijders-vereeiiigingcn, want
hel behoeft toch niet te worden her
haald, dat er van de hooggeroemde neu
traliteit weinig terecht koint.
Neutraliteit is onzin en er is ook
geen ernstig man, die haar op den
duur bestaanbaar acht.
Het zou niet zoo heel moeilijk zijn
een aantal organen van zoogenaamd
neutrale draukweervereenlglngen op te
noemen, waarin uit den huioud of
Uit de advertenties een stevige pro
paganda voor een bepaalde politieke
richting is aan le wijzen.
Vroeg of laaf overschrijden ze alle
de neutrale zóne.
Hoe zou het ook anders kunnen?
Iedere inenschelijke handeling heeft
een zedelijken ondergrond. Het alcohol
vraagstuk is een onderdeel van het
maatschappelijk vraagstuk. Het Sociaal
democratische hoofdorgaan betoogde
dan ook (en nu eens juist); „liet alco
hol-vraagstuk brengt verschillend in
zicht in het maatschappelijk vraagstuk
noodwendig met zich mede, verschil
van opvatting over de oorzaken van
het alcoholisme en de middelen ter
bestrijding daarvan". Jhr. mr. Clt. Ruys
de Bcerenbrouck, verklaarde dan ook
Ier Sociale week in 1906 te Utrecht
gehouden; „Hel steunen van zooge
naamd neutrale drankbestrijdersver-
eenigingen is niet het geëigende mid-
FEUILLETON.
Opdeslagvelden van Rusland.
2) Ofschoon de waard wel wist, dat geen
der Jongelieden de grenzen der betamelijk
heid zou overschrijden, maande hem toch
een gevoel,hetwelk hij zich niocllllkkon verkla
ren, aan, hen le waarschuwen en te trach
ten hun vroolijkheid wat te matigen. Zijn
pogingen daartoe waren echter, zooals wij
gezien hebben, vruchteloos. Nauwelijks was
hij vertrokken of de jonge kunstbroeders
hieven een nieuw lied aan ter ecie van liet
Uuilseho Vaderland en klonken op liet wel
zijn zijner beschermers. Een driewerf hoera
weerklonk, vooral op den koning van Pruisen.
Vlug als de wind verdween de onbeken
de luistervink van het venster, en nog voor één
der in de kamer aanwezigen zijn tegenwoor
digheid bemerkt Had, stond hij midden on
der lua on noodigde de dichtst bij hem
slaande uit. mei hem le klinken op I wel
zijn van Keizer Napoleon en Frankrijk.
Een onaangename verrassing maakte zich
van de jongelieden meester hij 't zien van
deze ongcnoodcn indringer. Ofschoon nie
mand hunner in 't eersl sprak wierpen allen
toch spotachtige, verachtende blikken op hem,
V" niemand hief zijn glas op, om aan zijn
ciscli te voldoen. Op haast gebiedenden
'oon herhaalde hij zijn woorden tot den
iongen man, dien hij 'I eerst den ciscli ge
vleid had, en daar deze volstrekt geen aan
stalten maakte hem ter wille te zijn, doch
hem veeleer met toornige blikken aankeek,
sprak hij mei hooncuü gelach: ..Ik zie wel,
mijne lieeren, dal uw vaderlandsliefde u op
vreemde bodem heeft doen afdwalen, en
:l (lenge
:t gel
den. Ik verlaat u daarom, wijl
durf vielen in u vrienden des keizers le
treffen, maar niet, voordal gij, jonge man,
mij uw naam en stand gezegd licht."
„En wie geelt u daartoe het recht?" viel
de jongeman met den baard den spreker
In de reden.
„Och kom," antwoordde de gevraagde,
een jonge mail, mei een zacht gelaal, waar
in echter een trok van jeugdigen moed lag,
„ik beboet mij mijn naam niet te schamen
ik heet Karei von Feldlielm, als u daaraan
iels gelegen ligt. en ik heb de eer sludeui
Ie zijn hier aan de academie, zooals wij
allen."
„Qocd mijnheer", antwoordde de onbe
kende, „later zullen wij wel gelegenheid
vinden met u te spreken, tk heb de eer het
gezelschap te groeien,"
Mei deze woorden, welke naar liet spot
zieke zweemden, verliet hij de kamer,
zonder verder een der jongelieden met een
groei te verwaardigen, o( ook slechts een
lioging tc doen zijn Indringen le verontschul
digen. Allen keken elkaar verbluft aan, wal
deze onverwachte stoornis kon bctcckeneu.
en herhaalden daarna, als door ecu zelfde ge
voel gedreven, des le luider hel lied, dal
zij 'i laatst hadden gezonu
en. Doelt al
klonken stemmen en glazen luide, in hun
binnenste kwam menige bange vraag op,
wat dit plotseling verschijnen eens onbe
kenden in hun kring kon le beduiden heb
ben; de vroegere onbevangenheid en ge
moedelijkheid was weg cu kwam maar nlel
terug,
Na ccnigc vergeefsche pogingen om de vroo-
lljkc stemming er weer In te brengen,besloot
men het verzoek van den waard in te wil
ligen en naar huis te gaan, daar hel reeds
Voor de deur der herberg ging het ge
zelschap uiteen; de een ging links, ecu
audci rechts, waaronder zich ook Karei
von Feldlielm bevond. Onderweg onderhiel
den zij zich nog een oogenhllk over de vreem
de ontmoeting van den onbekende, en loen
ging ieder zijns weegs. Karei von Feldheim
moest het verst loopen, wijl zijn ouders
aan de overzijde der rivier woonden, en hij
daarom de brug over de Elbe over moest.
Nauwelijks echter had hij het brugwachters-
huisje bereikt, ol plotseling sprongen twee
soldalen er achter vandaan op hem af en
trachten hem vast te grijpen. Een derde, In
wien hij terstond den onbekende herkende,
die hem zijn naam gevraagd had, riep hem
toe: „In naam des keizers bemoeilijk deze
mannen niet en volg ons!"
In 'I eerste oogoubllk was Karei verbluft
door dezen onverwachlen aanval; spoedig
cellier herstelde hij zich en, lerwijl hij hel
hachelijke van zijn toestand duidelijk inzag,
tevens inwendig woedend was over hel
tegen hem gepleegde geweld, wierp hij de
man, die zijn rechter arm vasthield, met
geweld van zich at, voor hem ecu ander
kon, vasthouden, en snelde hij zoo gauw hij
kon, de trappen op naar hel Bruhlsehe terras.
Het was zoo vlug in zijn werk gegaan, dal
hij geen tijd had gehad er aan te denken,
wat hij iui moesl beginnen, of waarheen
zich le wenden. Hij liep dan ook snel door,
niet lellende op zijn achtervolgers. Een
«ogenblik later was hij over hel terras en
naderde den oever der Elbe; hij kon nu twee
wegen inslaan, lerug naar de oude stad ol
de Elbe oversteken. Ofschoon Karei een
uitmuntend zwemmer was, kwam hel hem
toch ongeraden voor, iu den stroom te sprin
gen, daar zijn bloed door zijn aderen
bruishete en het zweet op zijn voorhoofd
parelde; hij keek dan ook den oever eens
langs, o! hij misschien niet een middel tot
redding vond, Tot zijn geluk ontwaarde
hij op een kleinen alsiand ecu boolje, dal
aan den oever vasigemankt was, en be
stemd was om passagiers naar den tcgcnovi
liggcuden oever le brengen. Zonder verwijl
sprong bij er in, maakte 't los, en sliet
't meteen der rocis|>anen. welke erin lagen,
van wal, Nu eerst wierp hij een onderzoe
kenden blik op den oever, welke hij verla
ten had. Juist kwamen zijn vervolgers daar
aan en keken naar 'I een ol ander middci,
om den vluchteling te achtervolgen. Er Ing
echter geen tweede hoot, en er bleet hut
dus niets over dan ondei vcrwenschiu-
gen en scheldwoorden terug le keeren, en
den man, die hun 't bevel gegeven had
Karei te grijpen, tc melden dat hun pogin
gen schipbreuk hadden geleden.
Intussclicn naderde de vluchteling snel
den anderen oever, en liep, nadat hij zich
vergewist hsd, dat zijn vervolgers zich ver
wijderd hadden, vlug naar do villa zijner
ouders, welke hij zonder verder ongeval ge
lukkig bereikte.
Voor wl| den Indruk weergeven, door 'l
plotseling verschijnen van den jongen op
zijn (nniille gemaakt, zullen wij onze lezers
eerst eens wal, nader met hen bekend maken.
Kareis vader was overste van een Sak
sisch regiment cavallertc. Gedurende den
winter bewoonde hij een huis in de stad,
iu den zomer betrok hij m<t de zijnen een
kleine villa, welke in de nabijheid der
nieuwe stad lag aan den Elbeoevcr. Het
landhuis lag Ie midden van een fraai aan*
gelegden tuin en verschalk hem en zijn Huia-
genooicn alles, wat hel verblijf bullen voor
heeft op het wonen In de stad tijdens den
Overste von Feldheim zat er warmpjes
bij. Hij bezat de middelen zlcli en de zijnen
een aangenaam, zorgeloos leven te verschat
ten en deel te nemen aan al de genoegens
ervan. Doch hoogcr dan dit schatte hij 't
bezit cener trouwe gehelde cchlgcnootc en
twee kinderen, unn wier ojivoedlng hij van
hunprillejeugdat de grootste zorg besleed Imd.
(Wordt vervolud.)