E" NIEUWS- EN ADVERTENTEIBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN, cj Zes en twintigste Jaargang. Nummer 30. Zaterdag 12 October 1912. Verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag. Bureau: Langegracht No. 13 - Amorsfoort. Uitgave van de Vereeniging Oe Eemhode. DE EEMBODE ABONNEMENTSPRIJS: Per drie maanden50 cent. Afzonderlijke nummers 3 ADVERTENTIEPRIJS: Van I tot 5 regels30 cent. Eiken regel meer6 Bij abonnement minder. DE BAANTJES. Tn het vrijzinnige lennip gaat liet de A hceren niet naar wenscli. Waarom Dc coalitie, de samenwerking der Christelijke partijgroepen blijkt niet te verbreken, wat men ook probeert. Zelfs tnr. Van de Laer niet zijn Bcukclacr vermocht dat niet. Ze is hecht en sterk en behoedt ons landje voor veel onzinnige vrijzinnig heden. Ken niet gering te schatten voordeel. Kr zit alzoo voor de naar eer en ■acht hunkerende hceren van liberalen huize niet anders op dan te berusten. Iicelc lieer e hel u ester der vcrucnigdc Christelijke partijen hel schip van Staat sturen. Kn in hun wrevel over dit alles akken en morren en grommen ze. ja, werd aan dien kant indertijd zells gemopperd, dat die coalitie slechts ge handhaafd blijft, tcrwlllc van de „baantjes", die te vergeven zijn. Vooral die Katholieken, heette het toen, zijn „zoo tuk op baantjes!" Onbegrijpelijk, dte uitlating, voor hen. •lie niet kennen het laatdunkende en eigenmachtige hetwelk den duorsncé libcraal karakteriseert. Als ze ergens moeten zwijgen, dan ich zeker wel d.iar, waar 't over bc- aemingen gaat. Want loodzwaar drukt liet liberalisme schuld der achteruitzetting en ver drukking van dc mindcihcden. liberaal regime van jiirenlangcn duur heelt zich, ook iu onze goede vaderstad, allengs «en voor dc Katholieken onduldbare en grievende aehteruitzettiug op het gebied der open bare ambten en betrekkingen geopen baard. Die achteruitzetting was door niets gemotiveerd, Alleen enge partijzucht a vrijzinnig machtsmisbruik dreven llij gelijke bekwaamheid en men loet wel een erg verstokt en versteend liberaal zijn om te durven beweren, den Katholieken per se aan kunde en bekwaamheid mangelt is geen enkele houdbare reden aan te •eren, waarom een liberaal altijd en n katholiek schier nooit in aanmer king kwam. Nu zouden we het niet eens graag en, dat al onze jongelui van aanleg a met de noodigc energie bedeeld, zich gingen werpen op de „baantjes". Jn zaken, in handel en industrie kuit en mcnschen met een helder hoofd n o 'er voldoende ontwikkeling be schikkende, de maatschappij over het geheel genomen méér ten zegen zijn. dan opgeborgen in 't een of ander vaar geestdoodende bureau cratische sleur hen vaak belet te prestccrcn, wat ze vermogen, waar verstccnen. Maar daar blijft het feit van der Katholieken stelselmatige terugstelling grievend om, even stuitend en onrechtvaardig. Die treurige dingen zijn ietwat in gunstigen zin gewijzigd, waarom? Omdat het liberalisme meer besef van recht en billijkheid heeft gekregen Neen, omdat het van den nood een deugd moet maken 1 Moe „dom" ook, zóó dom waren wij toch niet, of we begrepen, dat wij Ilink tegen het heerschend en ons ovcr- heerschond liberalisme moesten vcch- n bij de stembus. Wij moesten wat ee te praten krijgen. Ons 'pogen is met succes bekroond, - en er is meer billijkheid jegens ons gekomen, al hebben wc in de verte de is niet recht toekomende maat nog niet. Men noeme h-t van liberalen kant n vrij „bespottelijke aanmatiging", „schacher-vcreeniging" enz. enz. als limcilwerken met andere christelijke groepen we zullen mis aan die kwa- jongenstaal in 't minst niet storen. Ja, onze ijver moet er veeleer door geprikkeld worden. Nog een kleine opmerking. Als onze „ruiters" zóó dom. onbeholpen en wat niet al waren, zooais de liberalen vaak goedvinden te beweren, dan zou het juist op der liberalen weg liggen, om hun tegenstanders eens te paard te :tten. ten einde dc aangekondigde i-'t-zand-vallerij te aanschouwen. i daarna vaster dan ooit in 't za.1l te- gaan zitten. Maar - ze wagen tic proef niet! Zouden ze zoo onnoozcl zijn, die libe rale schrijvers, van werkelijk in die van nature eigen ongeschiktheid der Chris tenen te gcloovcn ie weet't Is er misschien al met Jen paplepel ingeschept, en later heb- Jen ze wellicht niets dan bcvooroor- Iccldc leermeesters gehad. Kn nu spreekt het welbegrepen eigen- Is zoo'n geruste gedachte, dat dc liberale zoontjes al in de wieg voorbe stemd zijn om „knap en geschikt" tc vorden, en dat zij later alleen de kruimels behoeven te laten schieten trwondcrcn doen wc ons niet over dc bestendiging van zulk een taktiek van bestrijding. Zij beeft voor degenen, die haar bezigen, het voordeel van een gemakkelijke taktiek te zijn, liet getal van hen, die blindelings alles aannemen wat men hun voor- t, is zeer groot in dc liberale kringen. VOOR DE MISSIE. wordt onder ons Katholieken veel gedaan voor allerlei goede en nuttige stellingen en stichtingen. In velerlei nooden wordt door den grooten offerzin onzer gcloofsgenootcn Velen overwegen Christus' woorden „lk heb medelijden met de schare" en trekken er de les uit. welke onze Heer :n Heiland er heeft ingelegd: olTer- ranrdigc liefde te betoonen, altijd en allcrwege. Onder de vele aanbcvelensvvaar- dige goede werken behoort ook het steunen en bevorderen van de uitbrei ding van Gods Kijk op aarde. Hiertoe kan ieder medewerken. De minvermogende door zijn gebed. Dc welgestelde én door gebed én door milde bijdragen voor het missie- Onzc missionarissen hebben niet zooveel moeilijkheden te kampen, zij lijden ter liefde Gods zooveel ontbe ring en ellende bij hun moeitevollen 't Zijn helden, die in vergetelheid grootschc daden van geloot en moed stellen. Daar in dc afgelegen oorden komt dezen dragers van een hovcnaardsehen vrede een onbeschaafd en onwetend, soms verdierlijkt iUt- tegemoet, dat moet worden vervormd en herschapen in een gcloovig, in een christen volk. Ze beuken de hersens dier zwarten ol gelen niet open met de boeken hun ner geleerdheid, zij overvallen hen niet met de schittering van een kunst O. wat zou de wereld dat prijzen maar stil zitten ze te arbeiden aan dc geestelijke en stoffelijke opbeuring van hun volk. in vraagt men hel beginsel van hun :n. de theorie dezer dadenzij gin- in dc leer bij dc Evangelisten en naroepen in hun hart bleef dit roerende rd van Christus. „Ik heb medelij- met de schare", en deze andere St. Lucas den Evangelist..Hij begon tc doen en te onderwijzen". Zij hebben medelijden met de schare, want •Ie volkeren daarginder vragen om brood en er is niemand die bet hun breekt, wailt uit de onsterfelijke zielen lier milliocncn vaart een zucht om ver lossing en er is niemand die hun de Boodschap brengtdaarom beginnen i te doen en te onderwijzen. Wanneer er in ons midden slechts In groote opstond om voor altijd van is weg te gaan naar waar zijn liefde hem drijft, ja dan zouden wc zijn nabn met eerbied en bewondering noemen maar nu er jaarlijks tientallen ons ver laten en men het getal van Nederland- sche atbeiders, mannen cn vrouwen, klein genomen op 'n duizend mag schat- nu blijven we onbewogen bij de schittering waarin ons geloof gezet wordt door hun heldenmoed. Alwie leeft uit een beginsel en dan door zijn leven bewondering wekt van wéldcnkende mcnschen, geeft daardoor de beste getuigenis dat het de waar heid is waaruit hij leeft. Zoo dekken onze missionarissen met het saldo van hunne liefde ónze tekor ten en zijn als 'n levende verdediging Zij geven blijk van tienmaal meer overtuiging dan al die geleerd-doende belijders van wetenschappelijke wereld en levensbeschouwingen, van tienmaal meer wil dan al die over humaniteit en vooruitgang drukpratende menschen, van honderdmaal meer waarachtige liefde dan al die luidroepeiule, valsch vlei ende volksminnaars. .Steunen wij dan naar vermogen hun apostclenwerk, opdat dc blijde bood schap van Christus' Evangelie steeds meerderen worde verkondigd. Uit het Buitenland. België. lil Bclgié gaat men practischeraa arbeid ter wering van den zoogenaamden vlceschnood dan elders. Zint men bijvoorbeeld in Duitschland al maar door op vergemakkelijking van den invoer enz., de Belgen gaan anders tc werk. 't Vlccsch is duur en wordt steeds duurder omdat de veestapel niet groot genoeg is cn voldoende gelegenheid tot 't vetweiden van runderen enz. ontbreekt. Welnu, redeneeren onze Belgische buren, dan zullen wc beginnen met liet begin en zorgen dat er meer bouw- en weiland komt. Om daartoe te geraken, zijn ze van plan een deel van dc Kempen, een groote uitgestrektheid beide- cn vcen- gi oud in bouw-cn weiland tc herscheppen Honderdduizend bunder land gaan ze ontginnen. Zoo kan dc veestapel wor den uitgebreiddc vccprijzcn zullen dalen, en 't gevaar tot vegetariër tegen wil cn dank ie worden gepromoveerd, is dan voor velen vatr de lucht. Duitschland. De Duitschc regeering is voornemens van den petroleum verkoop een rijks monopolie te maken. Het rijk wil dus den geheclcn pctroleumhandcl aan zich trekken. -- Zulks zal de schatkist ten goede komen en misschien ook ten gevolge hebben, dat dc prijzen niet willekeur,g door tic speculanten worden opgedreven ten nadccle van den ge bruiker. Engeland. Kindelijksalden Ieren recht geschieden. Het wetsontwerp waarbij aan Ierland zelfbestuur wordt toegestaan is bij het Lagerhuis, de volksvertegenwoordiging, in behandeling genomen cn de regee ring nam afdoende maatregelen dat de beraadslagingen onafgebroken tot het einde toe kunnen worden voortgezet. Zulks was noodig. Want de tegen standers van het plan waren van zins het koste wat hel kost de beraadsla gingen op de lange baan te schuiven. 't Is te Hopen, dat het ontwerp, een maal wet geworden, het arme Ierland opheffe uit den treurigen toestand, waarin het zich bevindt. De Engelschen hebben de Ieren eeuwenlang verdrukt en zich aan schan delijke verwaarloozing van land en volk plichtig gemaakt. De bevolking is .daardoor totaal verarmd. Duizenden en nogmaals duizenden trokken weg en zochten in Amerika en elders wat hun 't eigen vaderland niet bood: een dragelijk lot. De trouw der Ieren aan het Roomsche geloof is bekend. Nooit qjpren ze tot afval te brengen, wat er ook werd geprobeerd. En deze standvastige trouw aaj oude Moederkerk is voor een groot deel oorzaak dat zij door hun andersden kende overheerschers werden verdrukt. Rusland. Op de Russische spoorwegen gaat 't vreemd toe. Van dc oneerlijkheid der beambten worden krasse staaltjes me degedeeld. 't Geldt ditmaal den Weichsel- spoorweg. De ambtenaren-dievenbende had twee specialiteiten een handel in valschc spoorwegkaartjes, waarvan er dagelijks honderden ten nadeele der maatschappij werden verkocht en een rooversbende die goederenwagens leeg plunderde. De commissie van enquête kon zelfs den diefstal van gclicele waggonladingen en van een gebcelcn goederentrein aantoonen. De bewijs stukken, door dc commissie bijeenge- gcbracht, werden in een verzegelden goederenwagen naar Petersburg gezon den. Doch de wagen kwam er nooit aan. Door een „ongelukkig toeval" was de gchcclc wagen met alle bewijsstuk ken verbrand! Bij dezelfde maatschappij werd een geregelde handel in betrek kingen ontdekt. Een aanzienlijke dame, een baronnesse, die een drukbezochte salon hield, waar generaals en hooge ambtenaren kwamen, ontving jongelui, graag een betrekking wilden hebben liet zich voor haar bemiddeling goed betalen. Zij moest de winst doe len met de generaals en directeuren cn wist honderden jongelieden bij de Weichselspoorweg-maatschappij een betrekking te bezorgen. Tripoli. Hoewel het sluiten van een vredes overeenkomst aanstaande is. gaat Italië voort met het oorlogswerk in de aan Turkije ontnomen bezitting. l'unten welke tot nog toe door de Turken waren bezet, werden door de Italianen na bloedige gevechten be- lachtigd. Volgens Italiaansche berichten leden de Turken zware verliezen. De Turken betwisten de juistheid dier berichten. Intusschen zal dit nieuwe succes voor den Italiaan wel van invloed zijn op den inhoud van de vredes-overeenkomst. Men kan nu wat meer vragen. De oorlog Servië, Bulgarije en Griekenland heb ben het voorbeeld van hun kleinen bondgenoot nog niet gevolgd. Er bestaat dus nog kans, dat de al- gemeene oorlog wordt voorkomen. Maar gering is die kans zeer zeker. Een Bulgaarsche minister zeide: „Ik wil niet zoo pessimistisch zijn te zeggen, dat er geen mogelijkheid bestaat onze aangelegenheden zonder wapengekletter in orde te brengen, maar ik moet toch zeggen, dat het zeer moeilijk gaan zal om deze mogelijkheid nu nog te vinden." Zoo ziet men, dat weldra met geweer- en kanonkogels zal worden geprobeerd, wat met allerlei nota's en protocollen niet kan worden bereikt. 'tZou ook moeilijk gaan de volks hartstochten te weerstreven. Er is nu al zoo lang en zoo luid om oorlog tegen den Turk geroepen, dat geen regeerder er aan denken kan terug te krabbelen. De vier bondgenooten hebben hun troepen op voet van oorlog gebracht. Schier al wat weerbaar is draagt het geweer en de geestdrift waarmede dc achterblijvenden de soldaten bij hun vertrek naar de grenzen begroeten, is overweldigend. Toch is de kans dat de Turk baas blijft verre van denkbeeldig. Turkije beschikt over een uitstekend Feuilleton. OP DE SLAGVELDEN VAN RUSLAND. IV /laar juist deze verandering dreigde iVlnu even heilloos te worden als dc hevige koude, tot nu toe uitgestaan. Dc aanhoudende dooi doorweekte den bodem van 't lage land, waardoor dc weg afliep, en maakte deze onbruikbaar. Wagens en paarden zonken weg in poelen en moerassen, cn zelfs van 't ergeblevcn geschut kon slechts met de grootste inspanning een gedeelte meegevoerd worden. Daarbij kwam nog het toenemend gebrek aan levensmid delen, de honger en ziekten, ontstaan door dc plotselinge weersverandering. Zelfs hoofdofficieren, die tot nu toe weinig van den algemecnen nood ge leden hadden, zagen er zich thans aan blootgesteld. De ellende had alles en allen gelijk gemaakt. Als bedelaars, die niets meer bezaten, zag men hen, op een stok geleund, den terugweg afleg gen. welken zij fier te paard gezeten gekomen waren. Nog hooger steeg de nood, toen dc treurmare zich verspreidde, dat dc stad Minsk in handen van den vijand was gevallen, en hij zich had meestergemaakt van den voorraad le vensmiddelen. Zoo was dau ook deze hoop vervlogen cn een ijzeren grendel sloot de poort af, waardoor zij uit 't land konden komen, dat het leger onder zulke onheilspellende voortcekens be treden bad. Toch zag men nog steeds met ver trouwen naar den geweldigen leider, dien zij gevolgd waren. Zoo lang hij 't leger niet verliet, wanhoopte men niet eii dacht zelfs 't onmogelijke mo gelijk tc kunnen maken. Tegen 't einde der maand November, bereikte liet overblijfsel van 't ontzag lijk leger tegen den .avond Borisow Deze stad ligt dicht bij dc Beresina die als een machtigen stroom door moerassige land slingert. Daar dc vasti brug, welke tot dan toe over de rivici leidde, ecnige dagen tevoren door de Russen was vernield, gaf de keizer be vel ceil anderen te slaan. Waar moest dat echter onder de gegeven omstan digheden geschieden? l)e andcis niet zeer brecde cn diepe rivier was door 't plotseling invallen van den dooi tot een machtigen stroom aangegroeid, welks golven dc oevers ver overstroom den, terwijl aan den overkant een wel gewapende vijand stond, wiens afdee- lingen zich langs den oever ver uit strekten. Toch mpest hot waagstuk onderno men worden; het behoud van 't leger hing er van af. De keizer moest den vijand over zijn plannen trachten te misleiden cn zijn opmerkzaamheid op een ander punt te richten, terwijl hij op een punt, dat de vijand 't minst vermoedde, het moeilijke werk begon. Werkelijk gelukte dit stoutmoedige plan. De opmerkzaamheid van den vijand richtte zich zuidelijk van Borisow, waar dc rivier een gunstige gelegenheid bood ten overtochtde keizer liet echter noordelijk bij Studianka den bouw der brug beginnen. Twee dagen lang duurden de toebe reidselen, terwijl het weer gunstig bleef en zelfs weer koude invielden derden dag begonnen de pontonniers hun werk. Nieitegcnstaande de rivier vol drijvend ijs was, begaven zij zich lot aan de borst te water en begonnen, tegelijk worstelend tegen de ijsschollen, met liet aanbreken van den dag het onderstel, waarop de brug moest komen, in te heien. Terwijl zij daarmede bezig waren, kwam de keizer met zijn garde en ge neraal Oudinot met een legercoqis er aan. Doch nu zag men aan den tcgen- overgcstelden oever ook reeds ecnige vijandelijke afdeclingen. Terstond beval de keizer een aantal ruiters, elk met een infanterist achter zich op 't paard, de rivier over te zwemmen en den vij and tc verjagen. Daarna bezette bij dc hoogten, die langs de oevers der rivier lagen, met talrijke vuurmonden, om 't werk der pontonniers te dekken. Tegen den middag smaakte hij 't genoegen, de eerste brug voltooid te zien. Het gcheele legercorps van generaal Oudinot rukte er terstond over cn begon gevecht met den vijand, die thans zijn dwaling inzag en met sterkere macht aanrukte. Tegen één uur was ook dc tweede brug gereed; zij was breeder en sterker en bestemd voor den over tocht van 't geschut. Tallooze rijen strijders kwamen aangesneldtot in den nacht duurde de tocht. Maarschalk Ney trok er over met zijn corps, en daarbij ook dc overste met zijn zoon en de overgeblevenen van zijn regiment. Ook den volgenden dag ging nog kalm voorbij, lie vijand bedreigde de overlrekkenden niet.' die nu met groote haast opdron gen en tot een haast onontwarbaar kluwen aan den oever stonden saam- gepakt. De tegenwoordigheid des kei zers wist de orde te handhaven en zijll bijzijn legde allen het zwijgen op. Toen hij evenwel tegen den middag met zijll garde overgetrokken was en het leger corps van maarschalk Davoust en den vicc-koning hem gevolgd waren hadden de wagens cn de massa nakotners zich om Studianka reeds zóó opgehoopt, dat de troepen niet meer tot aan de brug konden komen, zonder zich een doortocht te banen met de wapens in dc vuist. Den volgenden ochtend be vonden zich ecliter nog slechts twee groote legerafdeclingen aan den anderen oever. Nu echter begon dc strijd aan beide kanten der rivier. Maarschalk Victor, die nog op den linker o stond werd door een overmachtigen vijand gedwongen op de bruggen terug te trekken. Ofschoon de overtocht tot dan toe onafgebroken had geduurd, waren er toch nog zeer velen die niet aan de beurt waren. Door hun eigen krijgsmakkers opgejaagd, door de ko gels van den vijand bedreigd, welke dood en vernieling in hun gelederen wierpen niet in staat om in 't gedrang ook maar één voet te verzetten, zagen zij zich thans een zekeren dood prijs gegeven en vervulden de lucht met hartverscheurend gejammer. Hoeveel duizenden lieten hier 't leven I Hoe ve len sprongen in 't ijskoude water der rivier cn vonden daar rust na de tal looze vermoeienissen. Ellendig was de geesel, die hier dc ongelukkige vluch telingen irofl Hoe innig blijde waren zij toen dc nacht aanbrak, die een einde maakte aan dezen onmenschelijken strijd en dc zenuwschokkende ellende van den afgcloopcn dag met zijn sluier bedekte. Dok wij zullen geen verdere beschrij ving geven, en ons liever wenden ti de r lot o bezighield. Heet was de dag geweest, dien de overste en Karei hadden door gebracht. Zij behoorden tot de geluk kigen, die de Beresina zonder letsel waren overgetrokken, cn hun was de daar hcerschcnde ellende bespaard. Spoedig echter moesten ook zij weer Wordt voortgezet.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1912 | | pagina 1