E'
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Zes on twintigste Jaargang. Nummer 38.
Zaterdag 9 November 1912.
Verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag
Bureau: Langogracht No. 13 - Amersfoort.
Uitgave van tie Vereeniging De Eembode.
DE EENBODE
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden50 een
Afzonderlijke nummers 3
ADVERTENTIEPRIJS:
Van I tot 5 regels30 cent.
Elkon regel meer6
Bij abonnement minder.
TWEEDE liLAI).
Epistel en Evangelie.
23e Zondag na Pinksteren.
leu brief van «len I I. Apos
ii de Kul.
II. 12-17
Hroc
l)o
i. heiligen
en welbeminden, harte
lijk mededongen, goedertierenheid, ne
derigheid, bescheidenheid, laiikmucdig-
heid. elkander verdragend en elkander
vergevend, 'ZOO iemand veilige klacht
heelt tegen een ander; gelijk de lieer
u veigcven heeft, aldus ook gijl Hoven
dit alles echter hebt de liefde, die de
band der volmaaktheid is, Mn in uwe
harten zegeviere de vrede van Christus,
tot welken gij ook geroepen zijt in één
lichaam, en weest dankbaarMet
vloediglijk, ui alle wijsheid, elkander
leerend en vermanend met psalmen,
lofzangen en geestelijke liederen. Code
door de genade zingend in uwe harten.
Al wat gij ook «loet met woord of
werk. doe alles in den naam des
I loeren Jesus Christus. God en den
Vader dankzeggend door Jesus Chris
tus «mzeii Heer.
EVANGELIE
volgens den H. Maltheüs: XIII. 24—30.
In dien tijd sprak Jesus tot <lc scharen
«leze gelijkenishet Kijk «Ier hemelen
is gelijk aan een man. die goed zand
op zijnen akker gezaaid had. Doch
terwijl de nicnschcn sliepen, kwam zijn
vijand, zaaide onkruid midden lusschon
«le tarwe en ging hefcn. Toen nu «le
halmen opgeschoten waren en vrucht
droegen, vertoonde zich ook het on
kruid. En de dienaren des huisvaders
kwamen en zeiden tót hem: lieer licht
gij geen goed zaad op uwen akker
gezaaid.* Vanwaar heelt hij dun onkruid:
Hij nu zeide lol hen: Een vijandig
meiisctl heeft dit gedaan. En de dienaars
zeiden hem Wilt gij, dat wij gaan en
het verzamelen? Doch hij zeide: Neen:
opdat gij misschien niet, onkruid ver
zamelend, tegelijk daarmee ook «le
tarwe uitrukt. Laat beiden groeien lot
den oogst; en ten tijde van den oogst
zal ik aan de maaiers zeggen: Verza
melt eerst het onkruid en bindt liet
zamelt tot bundels om te verbranden,
maar vergadert de tarwe in mijne schuur.
MIS AAN'WIJZING
II. Mis: Os Justi gedachtenis van
«len Zondag. Octaaf H. Willibrordus.
en 1-1H. Tryphon en gezellen. I'raefalie
van de H. Drievuldigheid, laatste Kv.
van den Zondag- De Hoot
II. Willibrordus, patroon
land. II. Mis: Slatuil.
i Neder-
Weekkalender.
Parochiekerk van tien H. Henricus
aan de Borstraat.
Zondag de Hl I. Missen om 5 uur.
•in 7 uur 11. Mis met generale Coin-
nunie der Sl. Wilhbrordusl'ropnganda-
)ni 12 uur Catechismus. Om uur
.«>f met Rozenhoedje.
Dinsdag om O uur Gezongen H. Mis
■our Bruigom en Bruid. Om 7 uur
-of ter eere van den H. Aniunius.
Gedurende de week de II. Mis om
DE MAAND NOVEMBER.
ZONDAG 10 NOVEMBER.
II. Andreas Avellinus. Belijder.
MAANDAG 11 NOVEMBER.
H. Martinus. Bisschop en Belijder.
DINSDAG 12 NOVEMBER.
H. Lebuinus. Belijder.
WOENSDAG 13 NOVEMBER.
H. Didacus. Belijder.
DONDERDAG 14 NOVEMBER.
VRIJDAG 15 NOVEMBER.
H. Gerlrudis. Maagd.
ZAT ERDAG 16 NOVEMBER.
H.Willehadus. Bisschop en Belijder.
Kerkelijke Berichten.
Plaatselijk Nieuws.
De Woningnood.
In de laatst gehouden vergadering
van den gemeenteraad, werd dooreen
der raadsleden de aandacht gevestigd
op den hier heerscheiidcn woningnood,
Volgens den spreker wordt de toestand
onhoudbaar, daar Item bekend is dat
reeds onbewoonbaar verklaarde en
ontruimde woningen weer door ge
zinnen Worden bewoond. Het plan der
vereeniging „Volkshuisvesting" werd
door spreker toegejuicht, doch er moet
zijns inziens meer gedaan worden.
Eenieder die maar eetiigszius met
de Amorsfoorlsche woningtoestanden
op de hoogte is. zal de waarheid dezer
woorden erkennen en ik vind liet eeite
gelukkige gedachte van den spreker
om daarover in den Raad eens een
ernstig woord te doen hooren.
Maar er moet meer gedaan worden.
Het is niet voldoende over zoo'n ern
stige zaak te spreken, er moet ook
gehandeld worden.
Gelukkig valt te eonslateeren dat er
ook meer, alhoewel niet genoeg, ge
daan wordt om het woningvraagstuk
voor deze gemeente eenigszins op te
Immers er beslaat hier tei plaatse
ecne R. K. Bouwvereeniging „St- Boni-
(acius" die dezelfde plannen heeft als
de Bouwvereeniging „Volkshuisves
ting", wier doel en streven derhalve
ook loejuieiting verdienen. Ook is hel
bekend, alhoewel mogelijk niet alge
meen, dat deze vereeniging met de
voorbereidende werkzaamheden betref
fende den aanbouw van geschikte
arbeiderswoningen al ver gevorderd
is en slechts wacht op de afkondiging
harer statuten in de Staatscourant om
de zaak in allen ernst aan te pakken.
Maar wie nu meent. dat. wanneer
beide hierboven genoemde vereeni-
gingen baar doel bereikt hebben,
liet woningvraagstuk in deze ge
meente is opgelost, heeft geen goeden
blik op de Ainersfooi tsehe toestanden.
Wel zal men dan kunnen overgaan
tot het onbewoonbaar verklaren en
ontruimen van eenige krotten, wel
zullen vele arbeiders zich de weelde
zoodanige woning te huren, dan zullen
zij ervaren dat ik, door hierboven de
bijzondere aandacht te vestigen op het
woord ecnigszins, wel gelijk had met
er op le wijzen, dat er niet genoeg ge
daan wordt om in den woningnood le
zuilen veie arueiuvis zien ue weciuc pi;m umworpeii, iiciweiK ons een i
mogen veroorloven van eene geschikte I del-inrichting belooft, berekend op
De geachte spreker in den Raad
meende dat de gemeente eventueel zelf
den woningbouw Ier hand moestnemeii,
maar als wij daarop móeten wachten,
dan ziet het er voor ons bedroevend
uit en daarom zal het zaak zijn dat
wij zelf er de schouders onder zetten
en het voorbeeld volgen van de vet-
ccuigingcn „Volkshuisvesting" en „Sl.
Bonifacius". Wij moeien ons vereenigen
(de tijden zijn uiterst gunsllg) en dan
zelf den woningbouw ter hand nemen
door dezen uit te voeren op coöpera
tieven of anderen grondslag.
Ik geef gaarne toe dat er bezwaren
en moeilijkheden te overwinnen zijn,
doch laten wij die nu niet bezien door
een vergrootglas. Laten wij ons ook
niet afschrikken door wal moeite en
opoffering. De beide bovengenoemde
vereeitigingen hebben zich door deze
bezwaren en moeilijkheden ook niet
laten ontmoedigen en zouden wij dan
ons minder sterk gevoelen Met ernst
en vasten wil moet alles gelukken,
terwijl men gedenke dat er zonder
strijd geen overwinning is. De
akker ligt braak en wacht slechts op
krachtige handen om vruchtbaar ge
maakt te worden. Wie helpt mijn lucht
kasteel in dezen akker eene vaste fun-
decring geven
Dankend voor de plaatsruimte:
Uw dienstw. Dienaar
Een Huurder.
Soest. De gemeenteraad zal Dinsdag,
12 Nov., voormiddags 10 uur verga
deren. Aan de orde is o.m.: Vaststel
ling der lijst van retributiën voor liet
gebruik der Heide- en Zandgronden;
Vaststelling van een besluit tot ondet-
handschen verkoop van gemeentegron
den; Adres van P. P. de Vries e.a. te
Soestërberg verzoekende de slichting
van een hulptelegraaf- en hulptele-
phoonkantoor, aldaar; Behandeling van
aanvragen otn verkoop van gemeente
gronden.
Laren. Het bouwen van twee land
huizen werd door den Amersfoortschcn
architect Pothoven opgcilragen aan
Gcbrs. van den Brink. X
Hilversum. De veemarkt van Woens
dag kenmerkte zicll door bijzondere
levendigheid. De prijzen waren hoog.
l>e aanvoer bestond uit 148 koeien,
88 biggen en eenige schrammen. x
In samenwerking met de gemeente
Bussum streeft men hier naar de stich
ting van een gemeenschappelijk slacht
huis. Twee deskundigen hebben een
plan ontworpen, hetwelk t
AMERSFOORT.
Parochiekerk van 0. L. Vr. Hemelvaart
aan de Lange Gracht-
Zondag Kwart over Generale
Communie van de leden der Congre
gatie van dc H. Familie. HIT. diensten
7, half negen en half elf uur de Hoog
mis. Kwart over twaalf Catechismus.
3 uur Vesper, llalf vijf congregatie
van de H. Familie.
Dinsdag 8 Gezongen H. Antonius
Mis.
Donderdagavond 7 uur Lof.
Gedurende «ie weel; «Ie H.H. Mis
sen om 8 en 9 uur behalve Maandag.
Parochiekerk van den H. Franciscus
Xaverius aan het Zand-
Zomlag half zeven. 8 en 11 uur en
om half tien dc Hoogmis. 12 en 2 uur
Catechismus. 6 uur Conferentie.
Zaterdag 7 uur Lof.
Gedurende dc week «le H.H. Mis
sen om 7. 8 en 9 uur.
gezonde woning, maar daarmede
het vraagstuk nog niet opgelost.
Het zij mij daarom vergund hier eens
de aandacht te vestigen op het gebrek
aan geschikte burgerwoningen met een
huurprijs van 150 tot 200 gulden per
jaar. Ik ben overtuigd niet te overdrijven,
wanneer ik beweer dat erop'toogen-
blik (die toestanden bestaan reeds lang)
geen enkele woning in boveugenoem-
den huurprijs le bekomen is en dat
er ook geen vooruitzichten zijn dat die
toestanden in afzienbaren tijd verande
ren zullen, Komt er eventueel eene zoo
danige woning te huur, dan zijn er
huurders in overvloed en de betrokken
huiseigenaar heeft maar te kiezen wie
bij in zijne woning wil, terwijl hij tevens
van de gelegenheid gebruik maakt om
den huurprijs met tien of meer per
centen te verhoogen. Ook is het alge
meen bekend dat bij huiseigenaars of
makelaars soms reeds maanden te voren
om eene woning gebedeld wordt en
men zich dan in stille afwachting maar
behelpt in een kleinere woning of wel
gaat inwonen bij familie of anderen
totdat zicli eene gelegenheid voordoet
en alsdan de huiseigenaar of makelaar
zich hunner mag ontfermen.
Meermalen komt het ook voor dat
n.l. een huis gehuurd wordt van hbo-
ger ,i huurprijs dan dc inkomsten ver
oorloven en dat dan getracht wordt
om b.v. door liet verhuren van een of
meer kamers de finantieële draagkracht
meer in evenwicht te houden.
Ik zou nog meer bewijzen kunnen
aanhalen om te tooncn dat aan bur
gerwoningen werkelijk groote behoeltc
is, doch ik acht zulks niet noodzake
lijk, alleen verzoek ik degenen die bel
hier aangehaalde mochten betwijfelen,
er maar eens op uit te gaan om eene
Bij een op dc goederen van Van
Marwijk Kooij gehouden drijfjacht wc."
den met 8 geweren 201 stuks wild
geschoten, o.a. ruiin 90 fazanten. x
In de dezer dagen gehouden raads
vergadering vond het raadslid te Rol
ler de verbouwing van de school te
Glind onnoodig, nu er te Acltteveld
een R. K. school gebouwd wordt, doch
de voorz. zeide, dat deze verbouwing
bij de wet verplichtend gesteld is.
Op een verzoek uit de buitschap
Glind om verharding van den Sintel-
weg aldaar, voor welk doel adressanten
een Som gelds aanbieden werd geen
beslissing genomen.
De Voorz. wist niet of de gemeente
Sclterpenzcel ook plan heeft het ge
deelte op haar gebied te verharden.
Harderwijk. Bij onderhandsche aan
besteding is de bouw van 24 wonin
gen voor de Onderofficieren Bouwver
eeniging gegund aan E. v. Amerongen
te Arnhem voor f68.940.
Bij de openbare aanbesteding was
de laagste inschrijver f74.500,
Voor landman en tuinier.
Grondverbetering.
I.
Het streven van onzen tij«
voorlbrengingsvcrmogeii van «I
Enorme uitgaven zijn daara
laatste jaren besteed. Wat
tengewonc bemestingen hoeft i
gepas
Hebt ge.
irilc leze
de
ongelooflijk, en toch zijn ze ten volle
waar.
Door liet stelsel van bcvlociing
wordt de plant voortdurend niet water
verzorgd, Alle planton hebben gedu
rende haren groeitijd veel water uuo-
«lig, buitengewoon veel zelfs in het
tijdperk Van sterken groei.
Dat water het door de planten
opgenuinene dient tot tweeërlei
doel1. als planten voedsel. 2. tot
onderhoud der walerverdampïng. Het
is een verkeerde incening, dat de gun
stige uitkomsten van het bevloeien
bijna uitsluitend zijn toe te schrijven
aan de bemestende werking van het'
vloeiwater. De verzorging van dc
plant met water is ook lang geen
bijzaak.
Werkt te veel water schadelijk op
zeer veel gewassen, te weinig water
tiadceligcn invloed op
i groei,
bevolking van 70 mille. Op I"3ó0.()00
wor«Ien de kosten geraamd, 't Zal ver
rijzen op de zoogenaamde Zanderij, j
Nijkerk. In oe nabijheid van ons stadj.
in de buurt van Appel is een gesticht
gebouwd, uitgaande van de vereeniging
..Landbouwopvoeding", welke zich ten
doel stelt om de aan haar toevertrouwde
minderjarigen niet meer leerplichtige
jongens, bij voorkeur voogdij- en rc-
gceringspupillen, opleiding te geven in
land- en daarmede samcnliangcndcn
vakarbeid.
Het onder beheer van een archi
tect uit Hilversum bijna voltooide ge
sticht is gelegen aan den weg tiaar
Voorthuizen. Langs een landweg be
staat verbinding met de halte Appel
der spoorlijn NijkerkEde. De inrich
ting «Ier gebouwen is practisch en een
voudig. De opneming der eerste ver
pleegden kan half December verwacht
worden. x
Barneveld. In het naburige Voortliui-
zen werd een vergadering gehouden
van gerechtigden in de onverdeelde
heide van de Appelsche Maalscliap, in
tegenwoordigheid van notaris Westra.
Er werd besloten deze heide aan stuk
ken van ongeveer 2 bunder tc
koopen. Een lijst is opgemaakt
deelgerechtigden, die gedurende een
maand zal ter visie liggen ten huize
van A. van Hell te Voortliuizen. Be
zwaren kunnen schriftelijk worden in
gebracht tot 1 December a.s. De com
missie voor de verdeeling beslaat u:'
de heeres C. V.rsteeg, K. Kamphui
en A. Engelen. x
In een paar dagen tijds vingen
twee mollenvangers vijf dozijn mollen,
die tegen f().30 per stuk verkochl wor
den. Een aardig daggeld. x
groote rot wel eens opgemerkt, die
bij alle grondverbetering het water
speelt I lebl ge dan niet reeds lang
begrepen dal er zooveel van een doel
matige regeling van den waterstand
Bij liet droogleggen wordt «Ie over-
bcvloeien wordt er van ile nuttige
eigenschappen van datzelfde waterge
bruik gemaakt. Watergebrek is het
grootste struikelblok voor het wel
slagen van menige hcïdeonlgiiiiiing.
In vele streken van ons land lijdt
het bouw- en weiland aan een te hoogen
stand van het grondwater. Zelfs op
hoogc gronden treft men soms over
maat van water aan. Dit oefent op «ie
teelt van de meeste cultuurgewassen
een nailoeligon invloed uit.
Mocht iedere landbouwer cr toch
van overtuigd zijn, dat hel water is
„zijn vriend en vijand tevens." Velen
zijn «lit gelukkig reeds. Zij begrijpen,
dat, waar dc grond met water gevnld
i=,^ dc noodzakelijke lucht niet kail toe-
Geen lucht. dus kunnen de on-
deranrdschc deelcn der plant ook geen
ademhalen. Het onkruid kan er beter
tegen en overwint in den strijd 0111
't bestaan. Geen lucht. dus kunnen
de plantenwortels liet onmogelijk «liep
zoeken, waar ze anders nog een schat
van voedsel zouden vinden. Vlakke
bcwortcling geeft kwijnende planten.
Te veel water, en alle organische
meststoffen verzuren. Te veel water.
en veel tc lage bodenïtcmperatuur,
met verminderde scheikundige werking
en verkorting van den groeitijd. Te i
veel water, en de grond is maar
al te vaak ongeschikt om bewerkt,
zelfs om betreden te worden, Te veel
water, en de heerschappij is ver
zekerd aan dc onkruiden.
Op vele plaatsen heeft men met zeer
gunstig gevolg liet ilraineercn (droog
leggen «ioor middel van buizen) toe
gepast. Daar waar het drainccren in
zwang is. zijn «Ie landbouwers van
geen enkele andere landbouwverbete-
ring zoo algemeen overtuigd.
Uitstekende vloeiweideu werden reeds
op verschillende plaatsen aangetroffen.
Door de even ijverige als dcgerg'kc
bemoeiingen van dc N'ed, Heidemaat
schappij wordt haar getal van jaar tot
jaar grootcr.
Is liet bevloeien in ons land eene
nog betrekkelijk nieuwe zaak, - In
Duitschland, België en Denemarken
heeft hot reeds voor vele jaren het
burgerrecht verkregen. Veelvuldig ge
bruik wor«lt d.lar gemaakt van dc
vruchtbare eigenschappen van liet wa
ter, om daardoor vooral de graslanden
in opbrengst tc «locn stijgen.
Wat al dorre heidestreken zijn niet
in prachtige vloeivcldcn herschapen.
Wat al merkwaardig goede uitkomsten
zijn er niet verkregen, Zc zijn dikwijls
Vooral op dien van «Ie grassen.
In de laatste jaren speelt «le be-
vloeiing een- groote rol in de grond
verbetering. Bevloeien dat is een
gewas kunstmatig van water voorzien.
De kunstmatige waterverzorging
voorziet ook in dat, wat bij de na
tuurlijke waterverzorging (regen) on
geregeld toegaat. Bevloeien en be
mesten sluiten elkander volstrekt niet
uit. Afstroomend vloeiwater moet
eerst gedurende cenigen tijd, door een
sloot stroouiend, aan de lucht worden
blootgesteld. moet eerst „ademha
len," voordal het opnieuw voor bc
vlociing geschikt is. Bij direct gebruik
zal het vooral in den zomer schailc-
lijk kunnen werken.
Hoe ,;kouitditHet afstrooinende
vloeiwater is arm aan zuurstof, maar
rijk aan koolzuur, humusziircn enz. «lie
nadeclig op tien plantengroei werken.
Dat koolzuur moet er eerst weer uit,
zuurstof er weer inde organische
stoffen moeten geoxydeerd worden.
Dit alles nu geschiedt, als het vloei
water door een sloot stroomtdan
wordt het volledig gezuiverd en voor
nieuw gebruik geschikt.
Van alle grondsoorten komt de zand
grond het meest voor bevloeiing in
aanmerking. Is liet vloeiwater goed en
wordt de vloeiwetde op een juiste wijze
behandeld, dan levert de bevloeide
zandgrond even groote opbrengsten als
betere kalklloudende of kleiachtige
grondsoorten.
Het is niet in 't algemeen te zeggen,
hoe vaak hetzelfde water met voordeel
voor bevloeiing kail worden gebruikt.
T Kan echter voor elk bepaald geval
nauwkeurig genoeg onderzocht worden.
Men gebruikc geen vloeiwater meer
dan «le juiste maat. dan liet strikt nood
zakelijke. In Duitschland gebruikt men
gewoonlijk ruim water.
Bij de vloeiweiden kan men drie
vloeitijden onderscheidenherfst, voor
jaar en zomer. De licrfstvloeitijd be
gint in Oct., om bij invallende vorst
te eindigen. Velen leggen de vloei-
wcide bij invallende vorst volkomen
drooganderen vloeien, als 't kan. ook
over bevroren grond; van 1 Oct. tot
1 Mei altijd vloeien. De voorjaarsbe-
vlociing begint bij dooi weer en duurt
tot dicht bij den hooioogst. De zomer-
bevloeiing duurt lot 15 Aug.
Al zijn dc aanlegkosten ook vrij
hoog, toch geven goed aangelegde en
goed onderhouden vloeiweiden ruime,
zeer hooge rente. Moge deze grond
verbetering meer en meer worden inge
voerd, op hel goede voorbeeld van
T.G.
Burgerlijke Standen.
GEMEENTE AMERSFOORT.
GEVESTIGD 30 Oct.-5 Nov.:
H. Brouwer van Hoevelaken naar Kruis-
karnp 5. I Woutera G. Kammljcr van Maas
tricht naar Koningstraat 21. I Jelle Postnia
van Anistcrdan naar Hendrik van Viandcn-
straat 37.1 Maria R. Polko van Baarn naar
Leusderwcg 60. I Johanna Hocflot van Ercu-
kelcn naar Krommestr. 32, I H. A. Schwon
van Haarlem naar Koningstr. c3. I Lena Schrij
ver van Rhenen naar Langcstr. 18. 1J. Boon
van Utrecht naar Bisschopsweg 57. I Jkhr.
L. C. Villcncuvc van 's Hage naar Johan van
Oldenbarnevcldtlaan 16. Anna M. de Jong
van 'sHagc naar Joh.v.Oldenbameveldtl. 16
Hendriks J. Mulder van Hengelo (o.) naar
Krankdedenslr. 24.1 N. A. v. Dijk van Gro
ningen naar Kamperbinncnpoort 9. I H. A.
j. J. Radstck van Doesburg naar Schimmel-
penninckstraat 44. I Gccrtruida Bieshaar van
De Bilt naar Utrechtschcweg 105' I Mclle
Dolinga vau Zwolle naar Schiinmclpenninck-
str. 35 Jkvr. Cornelia H. dc Jonge, cchtg. van
Graaf van Randwijck, van 'sHage naar
Ulrechtschewcg 90. i Cornelia Scherpcnhuij-
zen van 's HagenaarUtrcchtschcweg90. Wil-
hclmina v. Surksum van 's Hage naar Utrecht-
